paylanma sözü azərbaycan dilində

Normal paylanma və ya Qaus paylanması – kəsilməz ehtimal paylanmasının vacib növü. Fiziki kəmiyyət bir çox təsadüfi amillərin təsirinə məruz qaldıqda o normal paylanmaya tabe olur. Məlumdur ki, belə hallar təbiətdə çox rast gəlinir. Onlardan normal paylanma geniş yayılmışdır, onun adı da buradan götürülmüşdür. Normal paylanmanın mahiyyəti mərkəzi limit teoreminə əsaslanır. Burada deyilir ki, bir-birindən asılı olmayan, identik paylanmış təsadüfi dəyişənlərin sərhəd qiymətləri normal paylanır. Təsadüfi dəyişənlər o vaxt normal paylanırlar ki, onlar çoxlu sayda amillərin təsirlərinin cəmlənməsindən yaranır və hər bir amil ayrı-ayrılıqda heç bir əhəmiyyətli təsirə malik deyil. Təsadüfi parametrlərin normal paylanmasından sürətlərin, ölçü xətalarının, nəzarət xətalarının təyini zamanı aparılan sınaqlar zamanı istifadə edilir. Riyazi və statatistik qiymətləndirmələr zamanı qiymətləndirilən funksiya əmsallarının meyilli olub olmamasının təyin edilməsi üçün normal paylanmadan istifadə edilir. == Təyinatı == Ehtimal paylanma sıxlığı f : R → R , x ↦ f ( x ) {\displaystyle f:\mathbb {R} \to \mathbb {R} ,\ x\mapsto f(x)} olan bir kəsilməz təsadüfi dəyişən üçün: f ( x ) = 1 σ 2 π exp ⁡ ( − 1 2 ( x − μ σ ) 2 ) {\displaystyle f(x)={\frac {1}{\sigma {\sqrt {2\pi }}}}\exp \left(-{\frac {1}{2}}\left({\frac {x-\mu }{\sigma }}\right)^{2}\right)} o vaxt μ {\displaystyle \mu } - σ {\displaystyle \sigma } -normal paylanır ki, X ∼ N ( μ , σ 2 ) {\displaystyle X\sim {\mathcal {N}}(\mu ,\sigma ^{2})} və ya ( μ , σ 2 ) {\displaystyle (\mu ,\sigma ^{2})} -da normal paylansın, burada μ {\displaystyle \mu } riyazi gözləməni (orta kəmiyyət) və σ {\displaystyle \sigma } təsadüfi kəmiyyətin variyansıdır.

Paylanma (ing. distribution), iqtisadiyyatda — maddi sərvətin iqtisadi münasibətlər subyektləri arasında bölünməsi. İlkin bölüşdürmə ümumiyyətlə əmək bölgüsü nəzərə alınmaqla maddi sərvət yaratmaq prosesində mülkiyyət hüquqlarının reallaşması əsasında baş verir. Yenidən bölüşdürülmə vergi, xeyriyyəçilik, sosial təminat, kommunal xidmətlər, torpaq münasibətləri, pul siyasəti, müsadirə, ailə hüququ kimi sosial mexanizmlər vasitəsi ilə pul və ya digər müavinətlərin bir şəxsdən digərinə ötürülməsi zamanı baş verir. Bu termin ümumiyyətlə fərdlər arasında deyil, bütövlükdə iqtisadiyyatda paylanmaya aiddir. == Paylanma ehtiyacı == Paylanma ehtiyacı əmək bölgüsü — cəmiyyətin inkişafı prosesində əmək fəaliyyətinin keyfiyyətcə fərqlənməsi, müxtəlif növlərinin təcrid olunmasına və qarşılıqlı təsirinə səbəb olur. Əməyin vasitələrini və əşyalarını əvvəlcədən iştirakçılar arasında paylamaq üçün əmək "bölmək"; yalnız bundan sonra istehsalata başlamaq olar: İstehsal tapşırığı (istehsal dövrü başa çatdıqdan) sonra, ayrı-ayrı təcrid olunmuş əməyin nəticələri işçilər arasında bölüşdürülməlidir. Hər biri fərdi istehlakından qat-qat çox olan bir şey istehsal etdi; bununla birlikdə istehlak etdiyi qidanın əsas hissəsini onun özü yox, başqaları istehsal edirdi. Beləliklə, bu dövrdə daha bir paylama proseduru tələb olunur, lakin bu dəfə “paylanmanın” məqsədi hazır məhsul, əməyin nəticəsidir. == Paylama nisbətləri == == Paylanma nəzəriyyələri == Gəlirin paylanması müəyyən bir iqtisadiyyatda müşahidə olunan məlum müşahidələrin təsvir edilməsi üçün istifadə edilə bilər.

Bernulli paylanması - ehtimal nəzəriyyəsi və statistikada p ehtimalla 1 uğur dəyəri alır və q=1-p ehtimalı ilə 0 xəta dəyərini alır. Beləliklə, əgər X təsadufi dəyişəndirsə, bu paylanma ilə alırıq: Pr ( X = 1 ) = 1 − Pr ( X = 0 ) = 1 − q = p . {\displaystyle \Pr(X=1)=1-\Pr(X=0)=1-q=p.\!} == Xarici keçidlər == Hazewinkel, Michiel, ed.

İqtisadiyyatda gəlirlərin paylanması bir ölkənin Ümumi Daxili Məhsulunun ölkə əhaləsi arasında necə bölüşdürüldüyüdür. Gəlir və onun paylanması həm iqtisadi nəzəriyyənin, həm də iqtisadi siyasətin mərkəzindəki mövzular olmuşdur. Adam Smit, Tomas Maltus və David Rikardo kimi klassik iqtisadiyyatçılar, əsasən, istehsal vasitələrinin gəlirinin bölüşdürülməsiylə maraqlanmışdır. Onlara görə, gəlir əsas istehsal vasitələri olan torpaq, əmək və kapital arasında bölüşdürülür. Müasir iqtisadiyyatçılar da bu məsələlər üzərində dursalar da, paylanmanın daha çox fərdlər və ev camaatı arasında aparılması fikrini müdafiə etmişlər. Vacib nəzəri və iqtisadi fikirlərə gəlir bərabərsizliyi və iqtisadi artım arasındakı balans və onların əsas tərs əlaqəsi daxildir.Gəlirin cəmiyyət arasında necə bölüşdürülməsi Lorens əyrisi (qrafiki) vasitəsi ilə göstərilə bilər. Lorens əyrisi Cini indeksi kimi gəlir bərabərsizliyini göstərən vasitələrlə yaxından əlaqlidir.

Qamma paylanması, Ehtimal nəzəriyyəsi və Riyaziyyatda, təsadüfi kəsilməz paylanmalar ailəsindən sayılır. Bu paylanmanın bir parametri miqyas parametri (θ) və başqa parametri isə, şəkilli parametr (k) dir. Əgər k Tam ədəd olarsa, paylanma hər birinin ədədi ortası θ(1/θnın nisbət parametri ilə ekvivalentdir) olan k qədər qüvvət funksiyası şəklində paylanmış təsadüfi dəyişənin cəmini göstərir.

Tezliyin paylanması və ya spektrin bölüşdürülməsi — elektromaqnit spektrinin radiotezlik diapazonlarına ayrılması və tənzimlənməsi. Bu, adətən, əksər ölkələrdə hökumətlər tərəfindən həyata keçirilir. Radio yayımı ölkə sərhədlərində dayanmadığı üçün hökumətlər radiotezlik diapazonlarıın bölüşdürülməsini və onların standartlaşdırılmasını uyğunlaşdırmağa çalışmışdılar. == BTİ tərifi == Beynəlxalq Telekommunikasiya İttifaqı tezliklərin paylanmasını "müəyyən edilmiş şərtlər altında bir və ya bir neçə yerüstü və ya kosmik radiorabitə xidməti və ya radio astronomiya xidməti tərəfindən istifadəsi məqsədi ilə verilmiş tezlik diapazonu" kimi müəyyən etmişdir.Tezliyin paylanması də milli tezliklərin idarə edilməsində istifadə olunan xüsusi bir termindir. Digər şərtlər bunlardır: == Orqanlar == Bir neçə orqan tezliklərin paylanması üçün standartları müəyyən edir, o cümlədən: Beynəlxalq Telekommunikasiya İttifaqı (BTİ) Avropa Poçt və Telekommunikasiya Administrasiyaları Konfransı (CEPT) Amerikalararası Telekommunikasiya Komissiyası (CITEL)Spektrdan istifadəsi sahəsində uyğunlaşdırmanı təkmilləşdirmək üçün əksər xidmət bölgüsü müvafiq ölkə administrasiyasının məsuliyyəti çərçivəsində ölkə miqyasında Tezliklərin Paylanması və İstifadələrin Cədvəllərinə daxil edilir. Təqdimatlar bunlardır: birinci dərəcəli ikinci dərəcəli ölkə idarələrinin məsuliyyəti daxilində eksklüziv və ya ortaq istifadə.Hərbi istifadədə paylanma BTİ Radio Qaydalarına uyğun həyata keçirilir. NATO ölkələrində hərbi mobil istifadələr NATO Birgə Mülki/Hərbi Tezlik Razılaşmasına (NJFA) uyğun olaraq həyata keçirilir. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Beynəlxalq Telekommunikasiya İttifaqı (BTİ) BTİ Radio Qaydaları - Cild 1 (Maddə 5) BTİ Regionu üzrə tezliklərin ayrılması üzrə beynəlxalq cədvəl.