AZAL
Azərbaycan Beynəlxalq Hava Yolları və ya qısaca AZAL — Azərbaycanın ən iri aviaşirkəti, milli aviadaşıyıcı. Beynəlxalq Hava Nəqliyyatı Assosiasiyasının (İATA) üzvüdür. AZAL-ın qərargahı Bakı şəhərində yerləşir.
7 aprel 1992-ci il tarixdə təsis edilmişdir və ölkənin müstəqillik əldə edildikdən sonra yaradılmış ilk milli aviaşirkətidir.
Aviaşirkətin baza hava limanı, Heydər Əliyev Beynəlxalq Aeroportu, Bakı şəhərindən 20 km şimal-şərqdə yerləşir. Şirkət Avropa, MDB, Şimali Amerika, Yaxın Şərq və Asiya ölkələrinə sərnişin daşımalarını həyata keçirir.
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 30 mart 2021-ci il tarixli sərəncamına əsasən Azərbaycan İnvestisiya Holdinqinin tabeliyinə verilmişdir.
== Tarix ==
1992-ci ilin aprel ayında müstəqillik əldə etdikdən sonra Azərbaycan Respublikası hökumətinin qərarı ilə aviasiya üzrə dövlət orqanı – "Azərbaycan Hava Yolları" Dövlət Konserni yaradılmışdır.
1996-cı ildə "Azərbaycan Hava Yolları" dövlət konserninin tərkibində "Azəraeronaviqasiya" hava hərəkətinin idarəedilməsi mərkəzi yaradılmışdır.
1997-ci ildə "Azərbaycan Hava Yolları"-nın tərkibində AZALOIL müəssisəsi yaradılmışdır.
AZAL PFK
Şüvəlan FK — Azərbaycanın Bakı şəhərinin Şüvəlan qəsəbəsini təmsil edən peşəkar futbol klubu.
== Adları ==
AMMK (1996-2005)
Olimpik (2005-2009)
Olimpik-Şüvəlan (2009-2010)
AZAL (2010 -2017)
Şüvəlan FK (2017-)
== Tarix ==
"Olimpik-Şüvəlan" futbol klubu adı ilə 1996-cı ildə yaradılıb.
Komanda əvvəllər AMMK adı altında (təsısçi "Azərbaycan Beynəlxalq Gənclər Komitəsi"nin (rusca Азербайджанский Международный Молодёжный Комитет-in şərəfinə) futzal üzrə həvəskarlar liqasında çıxış edib. Klub 1997-ci ildə futzal üzrə həvəskarlar liqasında 8 komanda arasında 1-ci olub. Bir çox futzal turnirlərində ölkəmizi təmsil edib. Daha sonra peşəkar futzal liqasına qatılan AMMK daim mükafatlar uğrunda mübarizə aparıb. 2002/2003-cü il Futzal üzrə Çempionlar Liqasında Azərbaycanı təmsil edib və qrup oyunlarında ikinci yeri tutub. 2004-cü ildə AFFA-da peşəkar futbol klubu kimi qeydiyyatdan keçib və həmin ildə 17 yaşlılardan ibarət milli komandanın bazasında AMMK adı altında 1-ci dəstədə mübarizə aparıb. AMMK mövsümün yekununda 1-ci yeri tutaraq güclülər dəstəsinə vəsiqə qazanmışdır. 2005-ci ilin avqust ayında klub adını dəyişərək "Olimpik" adlanıb.
AZAL stadionu
AZAL stadionu — Azərbaycan stadionu; Bakıda yerləşir. 2011-ci ildə açılmışdır. Azarkeş tutumu 3500 nəfərdir.
== Tarixi ==
Tikintisinə 2009-cu ildə başlanılan stadion 2011-ci ildə açılıb. Açılış ünü 10 aprel 2011-ci ildə keçirilən oyunda AZAL PFK 1:0 hesabı ilə Bakı FK komandasına qalib gəlib. UEFA tərəfindən iki ulduz verilən stadionda beynəlxalq dərəcəli oyunlar da keçirilə bilər.
AZAL Arena
AZAL stadionu — Azərbaycan stadionu; Bakıda yerləşir. 2011-ci ildə açılmışdır. Azarkeş tutumu 3500 nəfərdir.
== Tarixi ==
Tikintisinə 2009-cu ildə başlanılan stadion 2011-ci ildə açılıb. Açılış ünü 10 aprel 2011-ci ildə keçirilən oyunda AZAL PFK 1:0 hesabı ilə Bakı FK komandasına qalib gəlib. UEFA tərəfindən iki ulduz verilən stadionda beynəlxalq dərəcəli oyunlar da keçirilə bilər.
AZAL Bakı PFK
Şüvəlan FK — Azərbaycanın Bakı şəhərinin Şüvəlan qəsəbəsini təmsil edən peşəkar futbol klubu.
== Adları ==
AMMK (1996-2005)
Olimpik (2005-2009)
Olimpik-Şüvəlan (2009-2010)
AZAL (2010 -2017)
Şüvəlan FK (2017-)
== Tarix ==
"Olimpik-Şüvəlan" futbol klubu adı ilə 1996-cı ildə yaradılıb.
Komanda əvvəllər AMMK adı altında (təsısçi "Azərbaycan Beynəlxalq Gənclər Komitəsi"nin (rusca Азербайджанский Международный Молодёжный Комитет-in şərəfinə) futzal üzrə həvəskarlar liqasında çıxış edib. Klub 1997-ci ildə futzal üzrə həvəskarlar liqasında 8 komanda arasında 1-ci olub. Bir çox futzal turnirlərində ölkəmizi təmsil edib. Daha sonra peşəkar futzal liqasına qatılan AMMK daim mükafatlar uğrunda mübarizə aparıb. 2002/2003-cü il Futzal üzrə Çempionlar Liqasında Azərbaycanı təmsil edib və qrup oyunlarında ikinci yeri tutub. 2004-cü ildə AFFA-da peşəkar futbol klubu kimi qeydiyyatdan keçib və həmin ildə 17 yaşlılardan ibarət milli komandanın bazasında AMMK adı altında 1-ci dəstədə mübarizə aparıb. AMMK mövsümün yekununda 1-ci yeri tutaraq güclülər dəstəsinə vəsiqə qazanmışdır. 2005-ci ilin avqust ayında klub adını dəyişərək "Olimpik" adlanıb.
Azal Avia Cargo
Azal Avia Cargo (Azərbaycan Hava Yolları Dövlət Konserninin Yük Aviaşirkəti Azərbaycan Hava Yolları ) Azərbaycanın Bakı şəhərində fəaliyyət göstərən yük daşıma aviaşirkətidir . O, Azərbaycan daxilində və digər MDB ölkələrinə planlı və çarter yükdaşıma xidmətləri göstərir. Onun əsas bazası Heydər Əliyev Beynəlxalq Hava Limanıdır.
== Tarix ==
Aviaşirkət 1996-cı ildə yaradılıb və bütünlüklə Azərbaycan Hava Yollarına məxsusdur.
AZAL-ın marşrut şəbəkəsi
Azərbaycan Hava Yollarının marşrut şəbəkəsi — AZAL aşağıdakı istiqamətlərdə uçuşlar həyata keçirir.
AZALJET
AZALJet — Azərbaycan Hava Yollarına məxsus aşağı büdcəli brend. 2016-cı il martın 27-sində yaradılan "AZALJet" brendi "Azərbaycan Hava Yolları"nın (Azal) 3,5 saata qədər olan reyslərini həyata keçirir.
== Uçuş istiqamətləri ==
"AZALJet" aşağı büdcəli hava şirkəti 10-dan çox beynəlxalq uçuşlar həyata keçirir.
== AZALJET"in donanması ==
"AZALJET" brendi altıda uçuşlar "Azərbaycan Hava Yolları"-nın hazırkı donanmasındakı E170, E190, A319, A320, B757 təyyarələri ilə həyata keçirilir.
Azaldılmış göstərişlər toplusuyla hesablama
Azaldılmış göstərişlər toplusuyla hesablama (ing. Reduced instruction set computing), RISC — nisbətən az sayda özəl göstərişlər toplusunun cəld və səmərəli yerinə yetrilməsinə yönəli mikroprosessor arxitekturası tipi. Prosessorun yalnız məhdud sayda sadə göstərişləri yerinə yetirə bilməsi hesabına belə mikroprosessorlu kompüter çox sürətli işləyir. Bu sadə göstərişlərdən daha mürəkkəb göstərişlər formalaşdırmaq mümkün olduğundan RISK prosessorları dar ixtisaslaşdırılmış olmur. Ancaq mürəkkəb göstərişlərin yerinə yetirilməsi zamanı RISK mikrosxemləri CISC mikrosxemləri ilə müqayisədə yavaş işləyir, çünki belə göstərişləri daha sadə göstərişlərə "bölmək" lazım gəlir.
Azaleaceae
Erikakimilər (lat. Ericaceae) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinə aid bitki fəsiləsi.
Azaliya
Azaliya (lat. Azalea) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin erikakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Azaliya Benks
Azaliya Amanda Benks (ing. Azealia Amanda Banks; 31 may 1991, Harlem, Nyu-York ştatı) — amerikalı müğənni.
Biomüxtəlifliyin azalması
Biomüxtəlifliyin azalması — heyvan və ya bitki növlərinin azalması və həmçinin nəsillərinin kəsilməsi hadisəsidir.
Bu hadisə mühit deqradasiyasının ekoloji yenidənqurma prosesinin mümkünlüyündən asılı olaraq müvəqqəti və ya daimi ola bilər. Heyvanların qlobal nəsli kəsilməsi geri qaytarıla bilinməyəcəyi artıq sübut edilib.
Daimi qlobal növlərin azalması, təbiidir ki, "regional növlərin kompozisiyasında dəyişikliklər" ifadəsindən daha dramatikdir. Ancaq növlərin sağlam və sabit vəziyyətində çox kiçik dəyişikliklər belə qida şəbəkəsinə böyük təsirlər edə bilər. Bu təsir isə özünü birbaşa növlər üzərində göstərir və nəticədə zəncirvari nəsil kəsilmələri baş verir. Biomüxtəlifliyin azalmasının isə pis nəticələri ola bilər. Biomüxtəlifliyin azalması ekoloji sistemin bizə göstərdiyi xidmətlərin azalması deməkdir, bu isə öz növbəsində qida təhlükəsizliyi və bəşəriyyət üçün böyük təhlükədir.
== İtki nisbəti ==
Hazırkı qlobal müxtəliflik itkisi nisbəti əvvəlkindən 100 – 1000 arası dəfələrlə daha yüksəkdir və növbəti illərdə daha da yüksələcəyi güman edilir.
Yerli olaraq əhatəyə alınmış itki nisbətləri növlərin zənginliyi və zamana görə dəyişikliyi ilə ölçülə bilər.
Intel High Definition Audio(Azalia) audio standartı
Intel High Definition Audio (HD Audio və ya Azalia da adlanır) — fərdi kompüterlərin səs alt sistemi üçün bir xüsusiyyətidir. Bu onların AC'97 PC səs standartının varisi olaraq 2004-cü ildə Intel tərəfindən bazara çıxarıldı. İnkişaf əsnasında kod adı " Azalia " idi.
== Əməliyyat sistemi dəstəyi ==
Microsoft, Windows XP SP3 və sonrakı Windows versiyaları HD Audio səs cihazları dəstəkləyən bir Universal Səs Arxitekturası (UAA) sinifi sürücüsü daxildir . Windows 2000 və Windows XP SP2 üçün UAA sürücüləri də vardır. OS X'in öz AppleHDA sürücüsü ilə tam dəstəyi vardır. OpenSolaris, FreeBSD, NetBSD'i OpenBSD əməliyyat sistemləri kimi Linux da, HD Audio kontrollarını dəstəkləyir.
== Ana kompüter nəzarətçisi ==
AC'97 kimi, HD Audio PCI məlumat yolu üzərindəki kontrolları tərəfindən və əlaqənin digər hissəsində kodek tərəfindən istifadə memarlığını, əlaqə çərçivə formasını və proqramlaşdırma interfeysi təyin edən bir xüsusiyyətdir . Ana kompüter nəzarətçi tətbiqləri, ən azından Intel, Nvidia, AMD ilə əldə edilə bilər. Bu cür nəzarətçiləri ilə istifadə edilən Codec əvvəllər Realtek , (SIGMATEL alınan) (Analog Devices " SoundMAX hissəsi çölə aldım) Conexant , İnteqrasiya Cihaz Texnologiyası (IDT) , VIA , Wolfson Mikroelektronik və daxil olmaqla bir çox şirkət əldə edə bilər.
Vətəndaşsızlıq hallarının azaldılması haqqında Konvensiya
Vətəndaşsızlıq hallarının azaldılması haqqında Konvensiya — suveren dövlətlərin vətəndaşlıqsızlığı azaltmağa razı olduqları 1961-ci il Birləşmiş Millətlər Təşkilatının çoxtərəfli müqaviləsidir. Konvensiya əvvəlcə Qaçqınların Statusuna dair Konvensiyanın Protokolu kimi hazırlanmışdır, Vətəndaşsızların Statusuna dair 1954-cü il Konvensiyası isə qaçqın olmayan və buna görə də Konvensiyaya tabe olmayan vətəndaşlığı olmayan şəxsləri əhatə etmək Qaçqınların Statusu üçün qəbul edilmişdir. .
II Dünya Müharibəsi dövründə və ondan dərhal sonra siyasi qeyri-sabitliyin yaratdığı miqrasiya, faktiki olaraq vətəndaşı olmayan şəxslər da daxil olmaqla, görünməmiş sayda köçkünün yaratdığı problemlərin beynəlxalq miqyasını vurğuladı.
Ümumdünya İnsan Haqları Bəyannaməsinin (1948) 15-ci maddəsində deyilir:
Hər kəsin vətəndaşlıq hüququ var.
Heç kim könüllü olaraq vətəndaşlıq və ya vətəndaşlığını dəyişdirmək hüququndan məhrum edilə bilməz.
İggi Azalea
Ametist Ameliya Kelli (ing. Amethyst Amelia Kelly; 7 iyun 1990, Sidney[…]) — əsasən İqqi Azaliya (ing. Iggy Azalea) adı ilə tanınan Avstraliya reper və modeli. Azaliya 16 yaşında musiqi karyerasını davam etdirmək üçün Avstraliyadan ABŞ-yə köçdü. O, əsasən "Pussy" və "Two Times" mahnı kliplərinin YouTube platformasında yayımlanmasından sonra ictimaiyyətdə tanınıb və sürətlə məşhurlaşlaşmağa başlayıb. Azaliya qısa müddət sonra ABŞ reperi T.I.-nin "Grand Hustle" səsyazma şirkəti ilə müqavilə imzladı və ilk debüt işi "Ignorant Art" (2001) mixksteypini buraxdı.
Azaliyanın ilk studiya albomu "The New Classic" (2014) dünya üzrə bir neçə sıralamada ilk beşliyə daxil olmasına baxmayaraq, müxtəlif tənqidi rəylər almışdır. Azaliya "Top R&B/Hip-Hop Albums"da ilk sırada olan qeyri-amerikalı qadın reper oldu. "The New Classic"dən əvvəl ilk sinqlı "Work" və "Fancy" ABŞ-də "Billboard Hot 100" sıralamasına daxil olmuşdu. "Fancy" sinqlı Ariana Qrandenin 2014-cü ildə yayımladığı "Problem" sinqlından sonra ikinci yerdə qərarlaşmışdır.
İqlim dəyişikliyi təsirlərinin azaldılması
İqlim dəyişikliyi təsirlərinin azaldılması və ya iqlim dəyişikliyi mitiqasiyası (ing. climate change mitigation) — iqlim dəyişikliyi və onun yaratdığı təsirləri azaltmaq üçün görülən tədbirlər. Bura, əsasən, insanların emissiya etdiyi istixana qazlarının azaldılması daxildir.
Təbii yanacaqlar hal-hazırda mövcud istixana qazlarının 80%-ni əmələ gətirir. Əsas çətinlik kömür, neft və qaz istifadəsini aradan qaldırmaq və onu təmiz enerji ilə əvəzləməkdir. Qiymətlərin kütləvi şəkildə düşməsi səbəbindən, külək enerjisi və günəş fotovoltaikləri neft, qazn kömürlə rəqabət apara bilsələr də, bunlar enerji ehtiyatları və inkişaf etmiş elektrik şəbəkəsi tələb edir. Daha az emissiyalı enerji əlçatan olduqda transport və isitmə bu elektrik mənbələrinə doğru yönələ bilər.
İqlim dəyişikliyi mitiqasiyası, həmçinin yenidən meşələndirmə və meşələrin mühafizəsi, o cümlədən karbon uducuların artırılması ilə əldə edilə bilər. Metan emissiyası mal-qarada azalma və ya daha ümumi şəkildə desək, ət istehlakının azalması ilə reallaşdırıla bilər.
Siyasi və iqtisadi reaksiyalara karbon vergisi, emissiya qiymətləndirmə modelləri, təbii yanacaq subsidiyalarının ləğvi, az karbonlu enerji inteqrasiyası üçün sadələşdirilmiş requlyasiyalar və təbii yanacaq maliyyəsindən investisiyanın çəkilməsi daxilldir.
İqqi Azaliya
Ametist Ameliya Kelli (ing. Amethyst Amelia Kelly; 7 iyun 1990, Sidney[…]) — əsasən İqqi Azaliya (ing. Iggy Azalea) adı ilə tanınan Avstraliya reper və modeli. Azaliya 16 yaşında musiqi karyerasını davam etdirmək üçün Avstraliyadan ABŞ-yə köçdü. O, əsasən "Pussy" və "Two Times" mahnı kliplərinin YouTube platformasında yayımlanmasından sonra ictimaiyyətdə tanınıb və sürətlə məşhurlaşlaşmağa başlayıb. Azaliya qısa müddət sonra ABŞ reperi T.I.-nin "Grand Hustle" səsyazma şirkəti ilə müqavilə imzladı və ilk debüt işi "Ignorant Art" (2001) mixksteypini buraxdı.
Azaliyanın ilk studiya albomu "The New Classic" (2014) dünya üzrə bir neçə sıralamada ilk beşliyə daxil olmasına baxmayaraq, müxtəlif tənqidi rəylər almışdır. Azaliya "Top R&B/Hip-Hop Albums"da ilk sırada olan qeyri-amerikalı qadın reper oldu. "The New Classic"dən əvvəl ilk sinqlı "Work" və "Fancy" ABŞ-də "Billboard Hot 100" sıralamasına daxil olmuşdu. "Fancy" sinqlı Ariana Qrandenin 2014-cü ildə yayımladığı "Problem" sinqlından sonra ikinci yerdə qərarlaşmışdır.
Azalea
Azaliya (lat. Azalea) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin erikakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Azalea alabamensis
Azalea alabamensis (lat. Azalea alabamensis) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin erikakimilər fəsiləsinin azaliya cinsinə aid bitki növü.
Azalan gəlirlər qanunu
Azalan gəlirlər qanunu, və ya azalan gəlirlər, — istehsal amillərindən birinin (torpaq, əmək, kapital) müəyyən dəyərlərdən yuxarı artmasının gəlirin (nəticənin) getdikcə daha az miqdarda, yəni gəlirin artım sürətinin artmasına səbəb olduğunu bildirən iqtisadi qanun. (nəticə) istehsal amilinin artım tempindən azdır.
Azalan gəlir qanunu istehsal xərcləri ilə məhsul arasındakı əlaqəni müəyyən edir. Başqa sözlə desək, azalan gəlir qanunu əlavə məhsul istehsalı ilə bir istehsal amilinin dəyişməsi arasındakı əlaqəni əks etdirir, digər amillərin həcmi isə sabit qalır.
== Mahiyyəti ==
Gəlirlərin azalması qanununun mənasının izahı aşağıdakı kimi ola bilər: bir amilin (əməyin) əlavə tətbiq olunan məsrəfləri digər amilin (torpaq) sabit miqdarı ilə birləşdirilir. Nəticə etibarı ilə, yeni əlavə xərclər getdikcə daha kiçik həcmdə əlavə məhsul istehsal edir. Məsələn, kargüzarların işlədiyi bir ofisiniz var. Zaman keçdikcə binaların ölçüsünü artırmadan məmurların sayını artırsanız, onlar bir-birinin yolunu tutacaq və ola bilsin ki, xərclər gəlirdən çox olacaq.
== Dəyişən amillər ==
Bir
Gəlirlərin azalması qanunu yalnız istehsalın bir amili (və ya bir neçə amili) dəyişdikdə, qalanları isə dəyişməz qaldıqda etibarlıdır. Əgər, əməyin miqdarı dəyişərsə, o zaman torpağın miqdarı sabitdir.
