* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2002 | •••••••••••••••••••• | 102.78 |
2003 | ••••••••••••••• | 72.83 |
2004 | •••••••••••• | 60.64 |
2005 | •••••••••••• | 61.41 |
2006 | ••••••••••• | 56.08 |
2007 | •••••••••••• | 58.57 |
2008 | •••••••••• | 48.24 |
2009 | ••••••••• | 42.40 |
2010 | •••••••••• | 50.02 |
2011 | ••••••••• | 43.67 |
2012 | •••••••• | 40.44 |
2013 | ••••••••• | 45.95 |
2014 | •••••••••• | 47.19 |
2015 | •••••••• | 39.47 |
2016 | •••••••• | 37.14 |
2017 | ••••••••• | 41.30 |
2018 | ••••••• | 31.01 |
2019 | •••••••••••• | 57.17 |
2020 | ••••• | 24.40 |
1 is. [ər.] 1. Kamillik, yetkinlik. 2. Elm, ürfan, fəzilət. [Hacı Nuru şair:] Atan oxumuşdu, kamalı var idi. M.F.Axundzadə. Ana gərək övladına kamal işığını bağışlasın. C.Məmmədquluzadə. □ Kamala çatmaq (yetmək, yetişmək) – yetkinləşmək, yetkinlik dövrünə çatmaq; kamilləşmək, təkmilləşmək. Bədəsillər çətin yetər kamala; Əgər ki, oxuya üzündən məni. Q.Zakir. Bəlkə də yetməmiş dünya kamala; Bəlkə də görməyir bu dəhşətləri. S.Vurğun. [Əliş Gülcamala:] Sonra da Gəncədə məktəbə getdik; Bir yerdə oxuyub kamala yetdik. Z.Xəlil. // Nöqsansızlıq, mükəmməllik, tamamlıq, bitkinlik. Kamala yetirmək – yetişdirmək, dərs vermək, yetkinləşdirmək. Vaqif kimi molladan dərs almısan; Gər yetirsin səni kamalə, Yetər. M.P.Vaqif. 3. Ağıl, zəka, dərrakə. Kamil insan kamalından bəlli olar. (Ata. sözü). Ələsgər söyləyə söz müxtəsərin; Ağlı kamil ola, kamalı dərin; Hamı bir ağızdan deyə “afərin!” Aşıq Ələsgər. □ Kamal sahibi – ağıllı, dərrakəli (adam). Gün kimi neməti-xubluqda kamal sahibidir. M.P.Vaqif. Kamalı (kamaldan) azmaq – ağlını itirmək, dəli olmaq. Mahitəmamə eylədi nisbət camalını; Nöqsanı var ki, Seyyid azıbdır kəmaldən. S.Ə.Şirvani. // İnsan ömrünün yetkinlik dövrü. 4. İzafət tərkiblərində: qoşulduğu sözə bitkinlik, tamlıq, mükəmməllik mənası verir; məs.: kamali-ehtiramla (tam ehtiramla, artıq ehtiramla), kamali-ləzzətlə (böyük ləzzətlə), kamali-diqqətlə (tam diqqətlə, böyük diqqətlə). – …Əgər bəzi şəxslərə həmin məsələ [papaq məsələsi] əhəmiyyətsiz və xırda bir məsələ görsənsə, biz kamali-cürətlə deyə bilərik… C.Məmmədquluzadə. [Səlim] kamali-etidalla gözləyirdi ki, [Mehriban] ağlayıb ürəyini boşaltsın. S.Hüseyn. …Kamali-ehtiramla [Hacı Qambay və Məşədi Heybətə] salam verdim. Qantəmir. ◊ Kamal attestatı – tam orta məktəbi qurtarmaq haqqında attestat.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti1 ağıl — düşüncə — dərrakə
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti2 kamal bax 1. elm 1; 2. ağıl I; 3. ləyaqət 1
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti1 ум, разум, благоразумие, зрелость, совершенство
Azərbaycanca-rusca lüğət2 сущ. 1. зрелость (высокая степень развития, совершенство) 2. наука (навыки, знания, получаемые человеком в результате обучения или жизненного опыта) 3. ум, разум, благоразумие, рассудок. İnsan kamalından tanınar человек узнается по уму, разуму; qocalıq kamalın yetkinliyidir старость – зрелость разума, kamala çatmaq (yetmək, yetişmək) достигнуть, достичь зрелости, совершенства, kamala yetirmək: 1) закончить, завершить что-л. 2) воспитать, обучить, довести кого-л. до зрелости ◊ kamal sahibi ума палата, kamal attestatı аттестат зрелости
Azərbaycanca-rusca lüğət1 i. 1. (əqli yetkinlik) mental maturity; perfection; 2. (ağıl, zəka) mind, intelligence, intellect, wisdom, sense, wit; ~ sahibi man of sense / wisdom; a clever / intelligent man; ~a yetirmək: 1) to perfect (d.) (in), to bring* to perfection (d.); 2) (tamamlamaq, başa çatdırmaq) to complete (d.); ~a yetmək / yetişmək / çatmaq to attain / to achieve perfection, to perfect oneself (in); to gain mental maturity
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət1 is. mentalité f ; perfectionnement m ; intelligence f, intellect m, esprit m ; ~ sahibi une forte intelligence, un homme d’esprit
Azərbaycanca-fransızca lüğət1 [ər.] сущ. камал (1. камилвал, агакьун; 2. илим; тамамвал, бегьемвал, рехне квачирвал, нукьсансузвал; kamala çatmaq (yetmək, yetişmək) камалдихъ агакьун, камил хьун, агакьун; kamala yetirmək камалдихъ агакьарун, хвена чӀехи авун, тарс гун, агакьарун; 3. акьул, фагьум, мукьуф; kamal sahibi акьулдин иеси, акьуллу (кас); kamalı azmaq акьул квахьун, дили хьун); ** kamal attestatı камал аттестат, юкьван школа куьтягьунин гьакъиндай аттестат.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğətii əvvəl \ – özünü təzahürlərində reallaşdıran öz, maddəyə forma verən, imkanı gerçəyə çevirən təsirli ideya.
Fəlsəfə terminlərinin izahlı lüğətiyetkinlik, kamillik.
Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti