manqan sözü azərbaycan dilində

manqan

* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur

Yazılış

  • manqan • 87.7966%
  • Manqan • 12.2034%

* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.

Mündəricat

OBASTAN VİKİ
Manqan
Manqan (Mn) – D.İ. Mendeleyevin kimyəvi elementlərin dövri cədvəlində 25-ci element. Batareyalarda depolarizator olaraq və şüşə üzərində dəmir çirkliliyi səbəbiylə yaranan yaşıl rəngi yox etmək üçün istifadə edilir. Ametist daşının rəngini verən də maqneziumdur. Polad və batareya istehsalında, dəmiryolu xəttlərinin və kassaların istehsalında, həmçinin keramika sənayesində istifadə edilir. Güclü bir oksidləşdirici olan permanqanat (MnO4), əczaçılıq işlərində kəmiyyət təhlillərdə istifadə edilir. Canlılar üçün əhəmiyyətli bir əsər element olan manqan, xüsusilə heyvanlarda B1 vitamini istifadəsində rol oynayır. Bitkilərdə manqanın miqdarı 0,001-0,01% (kütlə ilə) olur. Manqanın xeyli hissəsini bəzi pas göbələkləri, su qozu, su gülü, Leptothrix, Crenothrix növündə bakteriyalar və bəzi diatoma yosunları (Cocconies) özlərinə toplayır. Manqan bəzi fermentləri aktivləşdirir, fotosintezdə və C, B, E vitaminlərinin sintezində iştirak edir, şəkərlərin miqdarının artmasına və onların yarpaqlardan axmasına kömək edir, bitkilərin böyüməsini və toxumaların yetişməsini sürətləndirir. Amma, manqan qeyri-bərabər paylanır, məsələn, üzümün gövdələrinin 100q quru maddəsində o, 191 mq-a yaxın, köklərdə 130mq, giləmeyvələrdə 70mq-a yaxın olur.
Manqan (III) oksid
Manqan (III) oksid - suda həll olmayan qeyri üzvi birləşmədir. == Fiziki xassələri == Manqan (III) oksidi bir neçə modifikasiyada qəhvəyi-qara kristallar əmələ gətirir: α-Mn2O3, rombik sinqoniya, kurnakit mineralı β-Mn2O3, kuboid sinqoniya, mineral biksbiit γ-Mn2O3, tetragonal sinongiya == Alınması == Təbiətdə braunit, kurnakit və biksbiit mineralı kimi mövcuddur. Manqan (III) oksidini oksidləşdirici-reduksiyaedici reaksiya zamanı almaq olar:2 MnO 2 + Zn → Mn 2O3 + ZnO Manqan(II) oksidin oksidləşməsi zamanı alınır:4 MnO + O2 → 2 Mn2O3 Manqan(IV) oksidin reduksiyaedici reaksiyası zamanı alınır:2 MnO2 + H2 → Mn2O3 + H2O == Kimyəvi xassələri == Manqan (III) oksidi qızdırıldıqda parçalanır: 6 M n 2 O 3 → 950 − 1100 o C 4 M n 3 O 4 + O 2 {\displaystyle {\mathsf {6Mn_{2}O_{3}\ {\xrightarrow {950-1100^{o}C}}\ 4Mn_{3}O_{4}+O_{2}}}} 6 M n 2 O 3 → 300 − 600 o C , v a c u u m 4 M n 3 O 4 + O 2 {\displaystyle {\mathsf {6Mn_{2}O_{3}\ {\xrightarrow {300-600^{o}C,vacuum}}\ 4Mn_{3}O_{4}+O_{2}}}} Hidrogenlə reduksiya edilir: M n 2 O 3 + H 2 → 300 o C 2 M n O + H 2 O {\displaystyle {\mathsf {Mn_{2}O_{3}+H_{2}\ {\xrightarrow {300^{o}C}}\ 2MnO+H_{2}O}}} M n 2 O 3 + 2 A l I 3 → 2 M n I 2 + A l 2 O 3 + I 2 ↑ {\displaystyle {\mathsf {Mn_{2}O_{3}+2AlI_{3}\ {\xrightarrow {}}\ 2MnI_{2}+Al_{2}O_{3}+I_{2}\uparrow }}} ub>OTurşularla reaksiya zamanı həm oksidləşdirici həm də reduksiyaedici xasissə göstərir:2Mn2O3 + 8HNO3 → 4Mn(NO3)2 + O2 + 4H2O 2M2О3 + H2SO4 → MnSO4 + MnO2↓+ 2H2O Metal oksidləri ilə əridildikdə, manqanit duzları əmələ gətirir:Mn2O3 + ZnO → Zn[Mn2O4] Mn2O3 + La2O3 → 2 La[MnO3] Konsentrləşdirilmiş xlor turşusu ilə oksidləşdirici xüsusiyyətlərini göstərir:Mn2O3+ 6HCl → 2MnCl2 + Cl2↑ + 3H2O == Mənbə == Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др.. — 2-е изд., испр. — М.-Л.: Химия, 1966. — Т. 1. — 1072 с. Неорганическая химия / под ред. Ю.Д. Третьякова. — М.: Академия, 2007.
Daş Salahlı manqan təzahürü
== Ümumi məlumat == Təzahür Qazax rayonu ərazisində yerləşir. Təzahür sahəsində əsas ən üst santon yaşlı turş tərkibli vulkanoklastik süxurlar yayılmışdır. Bu süxurlar qeyri-uyğun olaraq kompan yaşlı pelitomorf əhəngdaşları ilə örtülür. Əhəngdaşları ilə piroklastik süxurların təmas boyu qalınlığı 0,5 m.-d ən 2-3 m.- ə q ə d ər bentonit gili təbəqəsi qeyd olunur. Bu təzahür və ümumiyyətlə, Qızılqaya sahəsində aşkar olunmuş manqan daşıyan zonalar 1994-1998 ci illərdə Z. Q. Quliyev tərəfindən öyrənilmişdir. Bu sahədə aşkar olunmuş təzahürlər içərisində az-çox perspektivli birinci zonadır. Bu zona dağ qazmaları ilə yer səthində açılaraq sınaqlaşdırılmışdır. Dərinliyə isə iki buruq quyusu ilə öyrənilmişdir. == Proqnoz resursları == Təzahürdə P1 kateqoriyası üzrə manqanın miqdarı 210,3 min. ton, dəmirin miqdarı isə 576,4 min.
Co Manqanyello
Co Manqanyello (ing. Joe Manganiello; 28 dekabr 1976) — ABŞ aktyor, rejissor və prodüser. O, erməni, italyan, alman və xorvat əsillidir.
Manqanit
Manqanit — mineral, y - MnOOH. == Haqqında == Manqanit - qatı­şıqları SiO2, Fe2O3 və b. Monoklinik. Habitus prizmatik. İkiləşməsi {011} və {100} üzrə. Ayrılması {010} üzrə mü­kəmməl, {110} və {001} üzrə qeyri-mükəm­məl. Aqreqatı: incə­­kristallik, oolitli, sızma, dənəvər, druzlar. Rəngi tünd-boz, qara. Cizgisi qırmızımtıl-qəhvəyi, qara. Parıltısı yarımmetallik. Sərtliyi 4.

Tezlik illər üzrə

Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.

Ümumi • 0.18 dəfə / 1 mln.
2006 ••••••••• 0.23
2009 ••••••• 0.16
2010 •••• 0.09
2011 ••••••• 0.17
2012 •••• 0.09
2013 •••••••••••• 0.29
2014 ••••••••••••• 0.34
2015 ••••••• 0.17
2016 ••••••• 0.17
2018 •••••••••••• 0.30
2019 ••••••••••• 0.28
2020 •••••••••••••••••••• 0.53

manqan sözünün leksik mənası və izahı

manqan sözünün rus dilinə tərcüməsi

  • 1 1. хим. марганец; 2. марганцевый, марганцовый;

    Azərbaycanca-rusca lüğət / manqan
  • 2 I сущ. хим. марганец (химический элемент, хрупкий, тугоплавкий металл серебристо-белого цвета). Manqan hidrooksidi гидроокись марганца, manqan filizi руда марганца, manqan 2-oksid двуокись марганца, manqan 2-xlorid двухлористый марганец, manqan kristalları, manqan məhlulu марганцовка II прил. 1. марганцевый, марганцовый: 2. относящийся к марганцу. Manqan yataqları марганцевые месторождения 3. содержащий марганец. Manqan filizi марганцевая руда, manqan gübrəsi марганцевое удобрение

    Azərbaycanca-rusca lüğət / manqan

manqan sözünün inglis dilinə tərcüməsi

manqan sözünün fransız dilinə tərcüməsi

  • 1 is. kim. manganèse m ; ~ xloru chlorure m manganeux ; ~ sulfiti sulfate m manganeux ; ~ turşusu acide m permanganique ; ~ filizi minerai m de manganèse

    Azərbaycanca-fransızca lüğət / manqan

manqan sözünün ləzgi dilinə tərcüməsi

"manqan" sözü ilə başlayan sözlər

Oxşar sözlər

#manqan nədir? #manqan sözünün mənası #manqan nə deməkdir? #manqan sözünün izahı #manqan sözünün yazılışı #manqan necə yazılır? #manqan sözünün düzgün yazılışı #manqan leksik mənası #manqan sözünün sinonimi #manqan sözünün yaxın mənalı sözlər #manqan sözünün əks mənası #manqan sözünün etimologiyası #manqan sözünün orfoqrafiyası #manqan rusca #manqan inglisça #manqan fransızca #manqan sözünün istifadəsi #sözlük