Bulbophyllum mirabile
Bulbophyllum mirabile (lat. Bulbophyllum mirabile) — səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü.
Dipsacus mirabilis
Karxana fırçaotu (lat. Dipsacus fullonum) — bitkilər aləminin fırçaotuçiçəklilər dəstəsinin doqquzdonkimilər fəsiləsinin fırçaotu cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Dipsacus arcimusci Lojac.
Dipsacus botterii Maly ex Nyman
Dipsacus carminatorius Salisb.
Dipsacus connatofolius Gilib. [Invalid]
Dipsacus divaricatus C.Presl
Dipsacus fullonum var. sylvestris (Huds.) Huds.
Dipsacus fullonum f. ternatus Farw.
Dipsacus horridus Opiz
Dipsacus meyeri Chabert
Dipsacus mirabilis Gand.
Gagea mirabilis
Gagea fragifera (lat. Gagea fragifera) — bitkilər aləminin zanbaqçiçəklilər dəstəsinin zanbaqkimilər fəsiləsinin qazsoğanı cinsinə aid bitki növü.
== Botaniki xarakteristikası ==
Hündürlüyü 8-20 sm olan bitkidir. Soğanağı kiçik olub, yumurtaşəkillidir, tünd-qonur və ya açıq-qonur rəngli qınlarla örtülüdür, ikincisi çox kiçikdir. Kökətrafı yarpaqları bir (bəzən iki ədəd) ədəddir, dar xətvaridir, eni 2,5–3 mm-dir, adətən, çiçək qrupunu ötüb keçir. Çiçək qrupunun altındakı yarpaqlar demək olar ki, qarşı-qarşıya düzülmüşdür; onlardan aşağıda yerləşənlər neştərvaridir, qaidəsinə doğru genişlənmişdir, çiçək qrupu ilə eyni və yaxud onu ötüb keçir; çiçək qrupunun altındakı yerdə qalan yarpaqları kiçiləndir və çiçək qrupundan qısadır. Çiçək qrupu bərabər olmayan, çılpaq və ya tüklü saplaqda yerləşmiş 1-4 ədəd çiçəkdən ibarətdir. Çiçək yanlığının yarpaqcıqları 5–20 m uzunluqdadır, neştərvariellipsşəkili və ya demək olar ki, neştərvaridir, sivritəhərdir, nəzərə çarpan damarları vardır, yaşıl və ya sarımtıl-yaşıl rəngdədir. Erkəkcikləri çiçək yanlığının yarpaqcıqlarından qısadır. May-iyul aylarında çiçəkləyir.
Hodgsonia mirabilis
Neohodgsoniales (lat. Neohodgsoniales) — bitkilər aləminin marchantiophyta şöbəsinin ciyərotu sinfinə aid bitki dəstəsi.
Mirabilidaceae
Niktaginkimilər (lat. Nyctaginaceae) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinə aid bitki fəsiləsi.
Mirabilit
Mirabilit (qlauber duzu) — monoklinik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: tez-tez rast gələn.
Rəng – rəngsiz, bulanıq, sarımtıl, göyümtül və yaşılımtıl calarlı ağ; Mineralın cizgisinin rəngi – ağ; Parıltı – şüşə; Şəffaflıq – şəffaf, yarımşəffaf; Sıxlıq – 1,46-1,49; Sərtlik – 1,5-2; Çox kövrəkdir; Ayrılma – {100} üzrə mükəmməl; Sınıqlar – qabıqvarı; Başqa xassələr – dadı acı-şör,sərinləşdirici, suda asan həll olur, quru hava şəraitində mineral tədricən tamamilə dehidratasiyaya uğrayır və ağ rəngli toz halında olan tenarditə Na2SO4 çevrilir; Morfologiya – kristallar: qısadirəkvarı, prizmatik, bəzən iynəvari; Mineral aqreqatları: bütöv dənəvər kütlələr, torpaqvari və lifli əmələgəlmələr, qabıqlar, qaysaqlar.
Duz göllərində və körfəzlərdə 32°C-dən aşağı temperaturlarda xemogen-çökmə yolla əmələ gəlir. Aşağı temperaturlarda zəif həll olduğu üçün mirabilit çox zaman qışda və soyuq iqlim rayonlarında çökür. O, həmçinin torpaqda, mağara və kömür mədənlərinin divarlarında sızan səth sulfat sularından çökən nazik təbəqələr şəklində rast gəlir, isti bulaqların və fumarolların fəaliyyətinin məhsulu kimi nisbətən az müşahidə olunur. Birlikdə rast gəldiyi minerallar: gips, tenardit, astraxanit, halit, epsomit və b. Mineralın tapıldığı yerlər: Xəzər dənizində Qara-Boğaz-Qol körfəzi (Türkmənistan); soda gölləri (Misir); Karlovı-Varı (Çexiya); Vezuvi vulkanı (İtaliya); Antarktida; Yuta ştatında Qreyt-Solt gölü (ABŞ) və b. Azərbaycanda mirabilit Pirsaatçay çayı hövzəsində, Şamaxı rayonu ərazisinin bəzi yerlərində, Qobustanda və b. qeyd edilir.
Neohodgsonia mirabilis
Neohodgsoniales (lat. Neohodgsoniales) — bitkilər aləminin marchantiophyta şöbəsinin ciyərotu sinfinə aid bitki dəstəsi.
Paphiopedilum mirabile
Paphiopedilum vietnamense (lat. Paphiopedilum vietnamense) — səhləbkimilər fəsiləsinin pafiopedilum cinsinə aid bitki növü.
Phyllanthus mirabilis
Phyllanthus mirabilis (lat. Phyllanthus mirabilis) — fillantkimilər fəsiləsinin fillantus cinsinə aid bitki növü.
Welwitschia mirabilis
Qəribə valvisiya (lat. Welwitschia mirabilis) — Qnetokimilər sinfinə aid velviçiyakimilər sırasının yeganə müasir növü. Namibiya və Anqolaya xasdır. Bitki adətən ingilis dilində "welwitschia" kimi tanınır, lakin tumbo ağacı adı da istifadə olunur. Namada "kharos" və ya "khurub", afrikaansda "tweeblaarkanniedood", Damarada "nyanka", Hereroda "onyanqa adlanır. Qeyri-rəsmi mənbələrdə bitki adətən "canlı fosil" kimi istifadə olunur.
Velviçiya, 1859-cu ildə indiki Anqolada bitkini təsvir edən ilk avropalı olan Avstriyalı botanik və həkim Friedrich Velviçin adını daşıyır. Velviç bitkidən o qədər heyrətə gəldi ki, "bir toxunuşun xəyal məhsulu olduğunu sübut etməsindən qorxaraq diz çöküb ona baxmaqdan başqa heç nə edə bilmədi." London Linnean Cəmiyyətindən Dalton Hooker Velviçin təsvirindən istifadə edərək və Namibiyada bitkini müstəqil şəkildə qeydə almış rəssam Tomas Bainesin materialı ilə birlikdə material toplayıb, növləri təsvir etdi.
Canlı fosil bitkisi olaraq da bilinən ən uzun ömürlü bitkilərdən biri yenə Afrikada tapılan ən nadir bitki növlərindən biridir. Bu qəribə görünüşlü bitkinin odunlu, qalın, qısa və qalın gövdəsi var.
