Panno
Panno (fr. panneau, lat. pannus sözündən — "parça") — divarın və ya tavanın (plafon) tam və ya qismən örtülməsi üçün nəzərdə tutulmuş dekorativ xarakterli rəsm əsəri, yaxud barelyef, yonma, yapma və ya keramik kompozisiya.
Bayır divarlarda freska texnikası ilə rəngli plitələrdən hazırlanmış pannoları bəzən mural adlandırırlar.
Achillea pannonica
Pannon boymadərəni (lat. Achillea pannonica) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin boymadərən cinsinə aid bitki növü.
Anethum pannorium
Adi razyana (lat. Foeniculum vulgare) — bitkilər aləminin çətirçiçəklilər dəstəsinin çətirkimilər fəsiləsinin razyana cinsinə aid bitki növü.
Adi raziyana boyu 2 metrə qədər uzanan ikillik ətirli ot bitkisidir. Razyananın nəzəri cəlb edən sarı rəngdə xırda çiçəkləri vardır. Uzunsov yumurtavarı, qoşa dənədən ibarət meyvələri olur. Vətəni Aralıq dənizi və Yaxın Şərqdir. Azərbaycanda bu bitkiyə Dəvəçi-Xaçmaz zonasında və Abşeronda çox rast gəlinir. Meyvələrinin tərkibində efir yağı, piyli yağ, karotin, C vitamini və s. olur. Dərman məqsədilə razyananın meyvələrindən istifadə olunur.
Artemisia pannosa
Artemisia pannosa (lat. Artemisia pannosa) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin yovşan cinsinə aid bitki növü.
Cotoneaster pannosus
Dağınıqcətirli dovşanalması (lat. Cotoneaster pannosus) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin dovşanalması cinsinə aid bitki növü.
== Təbii yayılması ==
Vətəni Cənubi-Şərqi Çindir.
== Botaniki təsviri ==
Hündürlüyü 1-2 m olan, sıxbudaqlı, dağınıq çətirli koldur. Yarpaqları kiçik, dairəvi, iti ucludur, kənarları azca dişlidir, qalın, səthi parlaqdır. Çiçəkləri xırdadır, qalxanvari salxımlarda yerləşir. May ayında çiçəkləyir, meyvələri sentyabr-oktyabrda yetişir.
== Ekologiyası ==
Abşeronun torpaq-iqlim şəraitinə davamlıdır.
== Azərbaycanda yayılması ==
Abşeron şəraitinə davamlıdır.
== İstifadəsi ==
Çiçəkləmə və meyvəvermə vaxtı dekorativ görünür.
Echinops pannosus
Echinops pannosus (lat. Echinops pannosus) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin toppuztikan cinsinə aid bitki növü.
Juniperus communis subsp. pannonica
Adi ardıc (lat. Juniperus communis) — bitkilər aləminin i̇ynəyarpaqlılar şöbəsinin i̇ynəyarpaqlılar sinfinin sərvlər dəstəsinin sərvkimilər fəsiləsinin ardıc cinsinə aid bitki növü.
Hündürlüyü adətən 5–10 m, gövdəsinin diametri 0,2 m olan, çətiri möhkəm, konusşəkilli və ya yumurtaşəkillidir. Qabığı boz-qonur, lifli, zoğları qırmızı-qonurdur. İynəyarpaqları üç hissəli, ucu biz, uzunluğu 1,5 sm, eni 0,1–0,2 sm-dir, yaşıl, üst tərəfdən ağ zolaqlı və çöküntülüdür, budaqlarda 4 ilə qədər qalır. Mayda çiçəkləyir, erkək çiçəkləri sarı, dişi çiçəkləri yaşıldır. Qozaları yumru, diametri 0,6–0,9 sm-dir, yetişmiş meyvəsi göyümtül-qara, çöküntülüdür. Yavaş böyüyür. İllik boy artımı 10–15 sm-dir. 200 ilə qədər yaşayır.
Mikania pannosa
Mikania pannosa (lat. Mikania pannosa) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin mikaniya cinsinə aid bitki növü.
Pannon boymadərəni
Pannon boymadərəni (lat. Achillea pannonica) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin boymadərən cinsinə aid bitki növü.
Pannon rusinləri
Pannon rusinləri — Rusinlərə aid olan etnik qrup. Əsasən Serbiyanın muxtar ərazisi olan Voevodina və Xorvatiyada yayılmışdır.
Rusinlər Xorvatiya və Serbiya ərazisinə Avstriya-Macarıstan İmperiyası dönəmində azad vətəndaşlar olaraq indiki Şərqi Sloveniyadan gəlmişlər. Onların bir qrupu özlərinmi ukraynalılar, digərləri isə rusinlər hesab edir. Serbiyada ayrıca xalq hesab edilirlər. Cənubi rusin dili Voevodina ərazisində altı rəsmi dildən biri sayılır. .
== Demoqrafiya ==
2011-ci il siyahıya alınmasına görə Voevodina ərazisində 14 246 rusin yaşayır (1981-ci ildə sayları 23 min idi). Rusinlərin mədəni mərkəzi Kula dairəsində olan Ruski-Krestur kəndidir. Rusinlərin üstünlük təşkil etdiyi kəndlər — Kosur və Bikiç Dol (Şid dairəsi). Rusinlər həmçinin Şərqi Slovakiyada və Xorvatiya ərazisində yayılmışlar.
Pannoniya
Pannoniya (lat. Pannonia) — Mərkəzi Avropada qədim bölgə.
== Tarixi ==
Pannoniya müasir Macarıstan, keçmiş Yuqoslaviya və Avstriyanın ərazilərinin qərb hissəsindəki qədim əyalət idi.
Pannotiya
Pannotiya - Eramızdan 600-540 milyon il əvvəl mövcud olmuş superqitədir. Pannotiya eramızdan 750 milyon il əvvəl Rodiniya superqitəsinin Proto-Lavraziya (ayrıldıqdan sonra yenidən birləşərək Lavraziya meydana gəlmişdi), Konqo Kratonuna və Proto-Qondvana (Atlantikasız Qondvana və Konqo Kratonu) qitələrinə parçalanması nəticəsində yaranmışdı.
Quercus pannosa
Quercus bicolor (lat. Quercus bicolor) — fıstıqkimilər fəsiləsinin palıd cinsinə aid bitki növü.
== Sinonim ==
Quercus alba var. palustris Marshall
Quercus bicolor var. angustifolia Dippel
Quercus bicolor var. cuneiformis Dippel
Quercus bicolor var. mollis Nutt.
Quercus bicolor var. platanoides (Lam.) A.DC.
Quercus discolor var. bicolor (Willd.) Hampton
Quercus filiformis Muhl.
Vicia pannonica
Vicia pannonica (lat. Vicia pannonica) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin lərgə cinsinə aid bitki növü.
Yan Pannoniy
Yan Pannoniy (lat. Ioannes, xorv. Ivan Česmički, mac. Csezmiczei János, or Kesencei; 7 sentyabr 1434, Çаzmа, Byelovar-Biloqora jupaniyası[d] – 5 aprel 1472) — yazıçı, diplomat və Peşt şəhərinin piskoposu. O, intibah dövründə Macarıstan Krallığının ən əhəmiyyətli şairlərindən biri idi.
== Həyatı ==
Sloveniyada anadan olmuşdur. Xorvat əsilli atasının cəmiyyətdəki statusu haqqında heç bir dəqiq məlumat yoxdur. Anası Borbala Vitez macar idi.
Yan Pannoniy anası tərəfindən böyüdülmüşdür; 1447-ci ildə dayısı onu humanitar məktəbdə oxumaq üçün İtaliyaya göndərir. Burada Ferrara şəhərində Guarino da Verona məktəbində təhsil alır.
Astragalus pannonicus
Tükcüklüçiçək gəvən (lat. Astragalus dasyanthus) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin gəvən cinsinə aid bitki növü.
== Botaniki xarakteristikası ==
Çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi çoxsaylı, yatmış, düzqalxan və ya azca qalxan olub, uzunluğu 40 sm-dir. Yarpaqları növbəli, cüt olmayan lələkyarpaqlı, saplaqlı, uzunluğu 12-20 sm olmaqla, 12-14 cüt yarpaqcıqlardan ibarətdir. Yarpaqcıqları demək olar ki, oturaq, uzunsov-oval və ya uzunsov-neştərşəkilli, uzunluğu 15-20 mm, eni isə 6 mm-dir. Yalançı zoğu neştərşəkilli və itiucludur. Hamaşçiçəkləri sıx, başcıqlı, adətən 15-20 mm, açıq sarı, kəpənəkçiçək taclı olmaqla, zəngvari kasacığı vardır. Bitkinin çiçək tacının bütün hissəciklərində ağımtıl və ya sarımtıl tükcüklər vardır.
Yuxarı və orta dağlıq ərazilərində, bozqır zonalarda və pöhrəliklərdə yayılmışdır.
Hypechusa pannonica
Vicia pannonica (lat. Vicia pannonica) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin lərgə cinsinə aid bitki növü.
Vicia pannonica subsp. purpurascens
Vicia pannonica (lat. Vicia pannonica) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin lərgə cinsinə aid bitki növü.
Vicia pannonica subsp. striata
Vicia pannonica (lat. Vicia pannonica) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin lərgə cinsinə aid bitki növü.
Vicia pannonica var. linerifolia
Vicia pannonica (lat. Vicia pannonica) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin lərgə cinsinə aid bitki növü.
Vicia pannonica var. minor
Vicia pannonica (lat. Vicia pannonica) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin lərgə cinsinə aid bitki növü.
Vicia pannonica var. purpurascens
Vicia pannonica (lat. Vicia pannonica) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin lərgə cinsinə aid bitki növü.
Vicia pannonica var. striata
Vicia pannonica (lat. Vicia pannonica) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin lərgə cinsinə aid bitki növü.
Lamium pannonicum
Lamium orvala (lat. Lamium orvala) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin dalamaz cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
=== Homotipik sinonimləri ===
Orvala garganica L.
=== Heterotipik sinonimləri ===
Lamium grandiflorum Salisb.
Lamium pannonicum Scop.
Lamium phalacranthera St.-Lag.
Lamium wettsteinii Rech.
