Qırğızıstanı sözü azərbaycan dilində

Qırğızıstanın dövlət quruluşu - 1995-ci ildə qəbul edilmiş Konstitusiyaya əsasən hüquqi-siyasi, inzibati, iqtisadi və ictimai münasibətlər sistemi. == Dövlət quruluşu == Qırğızıstan dualist formada idarəetmə üsuluna malik respublikadır. Milli bayram günü olan müstəqillik günü (1991) 31 avqustda qeyd olunur. Ölkənin yeni Konstitusiyası 27 iyun 2010-cu ildən qüvvədədir. == İnzibati ərazi bölgüsü == Qırğızıstan 35 rayondan və 13 vilayət əhəmiyyətli şəhərdən ibarət 7 vilayətə (Batkən, Cəlalabad, İsık Göl, Narin, Çuy, Oş, Talas ) və Respublika tabeliyində olan 2 şəhərə (Bişkek və Oş) bölünür. == Dövlət başçısı == Qırğızıstan Respublikasının ali vəzifəli şəxsi və dövlət başçısı olan Prezident ümumxalq səsverməsi yolu ilə, ardıcıl bir dəfədən artıq olmamaq şərti ilə, 6 il müddətinə seçilir. Mövcud Konstitusiyaya görə, Prezident Qırğız xalqının birliyinin və dövlət hakimiyyətinin rəmzi, habelə hüquqi dövlətin, Konstitusiyanın, ölkənin milli müstəqilliyinin və təhlükəsizliyinin, ərazi bütövlüyünün, vətəndaşların hüquq və azadlıqlarının təminatçısıdır. Prezidentin səlahiyyətləri Joqorku Keneşə (Parlamentə) və Baş nazirə (Nazirlər Kabinetinin rəhbəri) nisbətən daha məhduddur. == Qanunverici hakimiyyət == Birpalatalı 120 yerlik Joqorku Keneşdir (Parlament). Deputatlar proporsional sistem ilə ümumi seçkilər yolu ilə 5 il müddətinə seçilirlər.

Qırğızıstanın dövlət rəmzləri — Qırğızıstan bayrağı, gerbi və himninə verilən ad. Dövlət rəmzləri Qırğızıstan Respublikası Konstitusiyasının 1-ci fəslinin ("Konstitusiya Sisteminin Əsasları") 14-cü maddəsində təsbit edilmişdir. == Bayraq == Qırğızıstan bayrağı 3:5 nisbətdə olan düzbucaqlı qırmızı bir paneldən ibarətdir. Bayrağın ortasında bir günəş və ondan çıxan qırx qızıl rəngli şüalar təsvir edilmişdir. Günəşin içərisində Qırğızıstandakı alaçıqlarda istifadə edilən şanırak təsvir edilmişdir. == Gerb == Qırğızıstan gerbinin aşağı hissəsində mavi dairə, ön planda ağ şahin, mavi göl, yuxarı hissəsində təpəsi ağ, yamacları isə mavi rəngdə verilmiş Qırğız ala dağları, o cümlədən günəş və ondan saçılan qızıl rəngli şüalar təsvir olunmuşdur. Gerbin yuxarı hissəsində ağ rəngdə "Qırğız", aşağında isə "Respublikası" yazılmışdır. Gerbin yan tərəflərində pambıq sapları və qızıl rəngdə buğda sünbülləri var.

Qırğızıstanın müstəqillik günü qırğ. Кыргыз Республикасынын Көз карандысыздыгынын күнү) — Qırğızıstanın milli bayramı. 31 avqustda qeyd olunur. 1991-ci ilin bu günü Qırğızıstan SSR Ali Sovetinin (Joqorku Keneş) fövqəladə sessiyası "Qırğızıstan Respublikasının Dövlət Müstəqilliyi Bəyannaməsi" haqqında qərar qəbul etdi . Bəyannaməyə görə, Qırğızıstan Respublikası müstəqil, suveren, demokratik bir dövlət elan edildi. == Tarixi == 14 dekabr 1990-cı ildə "əfsanəvi" parlament olaraq bilinən Qırğızıstan SSR Ali Sovetinin 12-ci çağırışı "Qırğızıstan SSR-də dövlət hakimiyyəti və idarəetmə sisteminin yenidən təşkili haqqında" Qırğızıstan SSR Qanunu qəbul etdi. Qırğızıstan SSR Konstitusiyasına (Əsas Qanuna) əlavə və dəyişikliklər ". Qanun Qırğızıstan SSR-in müstəqil dövlət hakimiyyətini təsis etdi. 15 avqustda Qırğızıstan SSR Ali Soveti "Qırğızıstan Respublikasının Dövlət Suverenliyi haqqında Bəyannamə" qəbul etdi (Qırğızıstan Respublikasynın mamlekettik egemendülüg jnndögü). Bəyannamədə suverenlik - Qırğızıstan dövlət gücünün xarici işlərdə müstəqilliyi və daxili işlərdə dövlət gücünün üstünlüyü təsbit edildi.

Qırğızıstanın vitse-prezidenti — 1990-cı ilin dekabr ayında yaradılmış Qırğız Respublikası hökumətində siyasi vəzifə. Vəzifə 1993-cü ildə ləğv edildi. Prezidentin vəzifələrini yerinə yetirmək iqtidarında olmadığı təqdirdə vitse-prezident onun səlahiyyətlərini öz üzərinə götürmək tapşırığı verilmişdir. 2007-ci il konstitusiyasının 50-ci maddəsinə uyğun olaraq bu məsuliyyəti baş nazir daşıyır.

Qırğızıstanın xarici siyasəti — beynəlxalq məsələlərdə Qırğızıstanın ümumi kursudur. Xarici siyasət Qırğızıstanla digər dövlətlər arasındakı münasibətləri tənzimləyir. Bu siyasət Qırğızıstan Respublikasının Xarici İşlər Nazirliyi tərəfindən həyata keçirilir. == Tarixi == Müstəqillik qazandıqdan sonra Qırğızıstanın xarici siyasəti iki istiqaməti ilə müəyyənləşdirildi: birincisi, ölkənin əhəmiyyətli xarici yardımlar olmadan iqtisadi cəhətdən faydalı ola bilməyəcəyi qədər kiçik və çox kasıb olması, ikincisi, ölkənin planetin qeyri-sabit bir hissəsində və həssas vəziyyətdə olması. Bu iki fikir Qırğızıstanın, xüsusən inkişaf etmiş ölkələrə və ən yaxın qonşularına münasibətdə beynəlxalq mövqeyinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir etdi.Qırğızıstan prezidenti Əsgər Akayev və ölkənin nazirləri müstəqillik qazandıqdan sonra başqa ölkələrə bir çox rəsmi səfərlər etdilər, əlaqələr qurdular və tərəfdaşlıq etdilər. Müstəqilliyinin ilk dörd ilində Əsgər Akayev Amerika Birləşmiş Ştatları, Türkiyə, İsveçrə, Yaponiya, Sinqapur və İsrailə ziyarət etdi. Qırğızıstan rəsmiləri İran, Livan və CAR, baş nazirləri isə Avropanın çox ölkələrinə səfər edirlər. Bu səfərlərin nəticələrindən biri də Qırğızıstanın 120 ölkə tərəfindən tanınması və dünyanın 61 ölkəsi ilə diplomatik əlaqələr qurmasıdır. ABŞ səfirliyi Bişkekdə 1992-ci ilin fevralında, Qırğızıstan səfirliyi isə həmin il Vaşinqtonda açıldı. Ölkə BMT, Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatı, Dünya Bankı, Beynəlxalq Valyuta Fondu və AYİB də daxil olmaqla ən böyük beynəlxalq qurumların üzvüdür.