Seyidə sözü azərbaycan dilində

Seyidə Əl Hürrə (tam adı Seyidə əl-Hürrə bint Əli ibn Rəşid əl-Aləmi; ərəb. السيدة الحرة‎) — Tetuan hakiməsi, (1485–1542-ci ildən sonra), 1515–1542-ci illərdə Tetuanın kraliçası və XVI əsrin əvvəllərində dəniz quldurlarının şahzadəsi. O, müasir dövrdə islam qərbinin ən mühüm qadın şəxslərdən biri kimi tanınır. Türk dəniz qulduru Əlcəzair hökmdarı Oruc Barbarossa ilə birləşərək, Əl Hürrə Aralıq dənizinin qərb hissəsinə nəzarət edirdi. Oruc Barbarossa isə şərq hissəsini öz nəzarəti altında saxlayırdı. Həmçinin Seyidə Əl Hürrə Tetuanın məmuru idi. 1515-ci ildə, ərinin ölümüdən sonra, o, islam tarixində Əl Hürrə (şahzadə) adını əldə edən son şəxs olmuşdur. Sonra o, Mərakeş sultanı Əhməd əl-Outtasi ilə evlənir, lakin bunu etmək üçün Tetuanı tərk etməyə razılaşmır. Mərakeş tarixində bu ilk və yeganə Sultan izdivacı idi ki, paytaxt Fəs şəhərindən kənarda qeyd olunurdu. Seyidə Əl Hürrə "Hökumət qarşısında baş əyməyən azad, müstəqil, suveren xanım".

Kani Allah Seyidə (fars. ‎‎كاني اله سيده‎‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Bükan şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 97 nəfər yaşayır (19 ailə).

Aşağı Seyidəhmədli — Azərbaycan Respublikasının Füzuli rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Hal-hazırda Azərbaycan ordusunun nəzarəti altındadır. Təxminən 200-250 evdən ibarət idi. Kəndin ərazisindən cəbhə xətti keçirdi. Erməni qoşunları vaxtilə bu ərazidə tez-tez atəşkəsi pozaraq Azərbaycan Ordusunun mövqelərinə hücum etməyə cəhd göstərirdilər.Kənddə klub, idarə binası, xəstəxana var idi. Kəndlə rayon arasında hər gün avtobus işləyərdi. Həmin avtobus Yuxarı Seyidəhmədli kəndindən keçib Füzuliyə gedərdi. Kəndin müxtəlif yerlərində artezian quyuları var idi. 21 oktyabr 2020-ci il tarixində Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğaldan azad edilmişdir. == Tarixi == Aşağı Seyidəhmədli kəndinın yaranması 1600-1700-cü illərə təsadüf edir.

Cəfər Seyidəhməd Krımər (1 sentyabr 1889 – 3 aprel 1960) – Krım Türklərinin liderlərindəndir. Yaltada doğulub. 1917-ci ilin 26 noyabrından Krım Cümhuriyyətində Hərb və Xarici İşlər Naziri olub. Krımın işğalından sonra Türkiyə və Avropada Krımın istiqlalı mücadiləsini aparıb. Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin yaxın əqidə dostlarından olub. == Həyatı == Rəsulzadə və Mirzə Bala Məmmədzadənin önəmli yoldaşlarından biri də antisovet fəaliyyəti ilə tanınan, böyük türkçü Qaspıralı İsmayılın məktəbini davam etdirən Cəfər Seyidəhməd Krımərdi. Cəfər Krımər 1 sentyabr 1889-cu ildə Krımın Yafta vilayətinin Kızıltac kəndində anadan olmuşdur. Daha sonra gənc yaşlarında təhsil almaq üçün İstanbula getmişdir. 1917-ci ildə I Krım-Tatar Xalq Konqresinin yaradılmasında, 1917-ci il noyabrın 1-də Krım Xalq Cümhuriyyətinin elan edilməsində, konstitusiyanın, seçki qanununun hazırlanmasında Krım Müsəlmanları Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin və Baş qərargahın yaradılmasında onun böyük xidmətləri olmuşdur. 1918-ci ildə bolşeviklər Krımı işğal edib Çələbi Cihan və dostlarını güllələyəndə Cəfər Seyidəhməd Krımər Türkiyəyə getməyə məcbur oldu.

SEYİDƏLİYEV Mir Məmmədrza Abutalıb oğlu (1898, Şamaxı - ?) — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin xüsusi qərarına əsasən, dövlət hesabına ali təhsil almaq üçün xaricə göndərilmiş tələbələrdən biri. == Həyatı == Bakı kişi gimnaziyasını bitirmişdir (1919). Parlamentin 1919-cu il 1sentyabr tarixli qərarına əsasən, təhsilini tibb sahəsində davam etdirmək üçün Berlin Universitetinə (Almaniya) göndərilmişdir. Mir Məmmədrza Seyidəliyev 1923-cü ildə Türkiyəyə qaynatası Ələsgər bəy Mahmudbəyovun yanına getmişdi. Mir Məmmədrza Alya xanım Ələsgər bəy qızı Mahmudbəyova ilə ailə qurmuşdu.

Məzrayə-i Seyidəhməd (fars. مزرعه سيداحمد‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Şot şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə yaşayış yoxdur.

Qala-i Seyidəhməd (fars. قلعه سيداحمد‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Piranşəhr şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 47 nəfər yaşayır (5 ailə).

Yuxarı Seyidəhmədli

Seyidəkəran — Azərbaycan Respublikasının Lənkəran rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Əhalisi == Əhalisi 1048 nəfərdir. == Coğrafiyası və iqlimi == Lənkəran rayonunun Aşağı Nüvədi inzibatı ərazi vahidində kənddir. Lənkəran ovalığında yerləşir. Kənd qərbdən Tütəpeştə kəndi, cənubdan Xolmili kəndi, şərq tərəfdən isə Kənarmeşə kəndi ilə həmsərhəddir. == Toponimiyası == Oykonim seyid (dini rütbə) və kəran (evlər) komponentlərindən düzəlib (-ə mənsub, bildirir), “seyidlərin evləri” mənasındadır. == Tarixi == 25 oktyabr 2011-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin qərarı ilə Kənarmeşə, Seyidəkəran və Şilim kəndləri Aşağı Nüvədi qəsəbə inzibati ərazi dairəsi tərkibindən ayrılaraq, mərkəzi Kənarmeşə kəndi olmaqla Kənarmeşə kənd inzibati ərazi dairəsi yaradılmış və Azərbaycan Respublikasının ərazi vahidlərinin Dövlət reyestrinə daxil edilmişdir.

Lənkəran bələdiyyələri — Lənkəran rayonu ərazisindəki bələdiyyələr. == Tarixi == Azərbaycanda bələdiyyə sistemi 1999-cu ildə təsis olunub. == Siyahı == == Mənbə == "Bələdiyyələrin statistik ərazi təsnifatı" (PDF). stat.gov.az. 2021-08-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-05-03.

Seyidəli Əli oğlu Muxtarzadə (1872-1960)—Cənubi Azərbaycanda Demokratik Hərəkatın rəhbərlərindən biri. == Həyatı == 1905-1911-ci illər İran İnqilabının və Cənubi Azərbaycanda Demokratik Hərəkatın rəhbərlərindən biri Muxtarzadə Seyidəli Əli oğlu İranda, Cənubi Azərbaycanın Urmuyə şəhərində 1872-ci ilin may ayının 19-da anadan olub. Muxtarzədə Seyidəli gənc yaşlarından şah üsuli idarəsinə qarşı vuruşmuş, silahlı partizan dəstələri yaratmışdır. O, 1905-ci ildə İranda, o cümlədən Cənubi Azərbaycanda genişlənən milli-azadlıq hərəkata qoşulmuşdur. Eyni zamanda «Həqiqəti Əncümənin» üzvü olmuşdur. 1906-cı ildə Təbriz üsyanında Mücahidlərə rəhbərlik edənlərdən biri olmuşdur. 1908-ci il iyun ayının 23-də üsyanı boğmaq istəyən irticaçı qüvvələr 40 minlik şah qoşunu ilə Təbrizə daxil oldu. Muxtarzadənin rəhbərliyi ilə fədai dəstələri əksinqilabi qüvvələrə ağır zərbə vuraraq, onları Təbrizdən qovdular. 11 ay davam edən bu vuruşmada Muxtarzadə mahir bir sərkərdə kimi özünü göstərdi. Təbriz üsyanı zamanı İnqilabi Hökumətin Hərbi Şurası yaradıldı.

Yuxarı Seyidəhmədli – Azərbaycan Respublikasının Füzuli rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Təxminən 400-450 evdən ibarət idi.Kənddə klub, idarə binası,kitabxana,tibb məntəqəsi və tam orta məktəb var idi. Qonşu kəndlərdən uşaqlar ( Aşağı Seyidəhmədli, Qorqan, Aşağı Aybasanlı,Merdinli,Alxanlı ) bu kəndin məktəbinə oxumağa gələrdilər. Kəndlə rayon arasında hər gün avtobus işləyərdi. Həmin avtobus Şükürbəyli kəndindən gəlib Aşağı Seyidəhmədli və Yuxarı Seyidəhmədli kəndlərindən keçib Füzuliyə gedərdi. Kəndin müxtəlif yerlərində artezian quyuları var idi. == Tarixi == Kənd 1993-cü ildə Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal olunmuşdur. 2020-ci il noyabrın 7-də Azərbaycan Ordusu tərəfindən işğaldan azad edildi. Yuxarı Seyidəhmədli kəndinın yaranması təxminən XVll-XVlll ci əsrlərə təsadüf edir. Bu kənddə insanlar özlərinə ev tikmək üçün bünövrə qazdıqda bəzi yerlərdə torpağın altında yaşı 3-4 min illərlə ölçülən sağsı qab-qacaq qırıntılarına və bəzi qazma vaxtları isə qiymətli sikkələrə rast gəlinirdi.Kənd əhalisi hansı soydan gəldiyini araşdırma zamanı və digər qonşu kəndləri də araşdırıldıqda əsasən kökü, indiki İran İslam Respublikasının ərazisinə Şərqi Azərbaycan vilayətinə gedib çıxır.

Ənvər Seyidəliyev (1950, Pirhəsənli, Ağsu rayonu) — Ağsu Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı (2007–2019-cu illər). == Həyatı == Seyidəliyev Ənvər Qasım oğlu 1950-ci ildə Ağsu rayonunun Pirhəsənli kəndində anadan olmuşdur. Azərbaycanlıdır. 1975-ci ildə Azərbaycan Politexnik İnistitutunu bitirmişdir. 1975–1976-cı illərdə hərbi xidmətdə olmuşdur. 1977–1983-cü illərdə Ağsu rayonunda müxtəlif vəzifələrdə çalışmışdır. 1983–1985-ci illərdə Bakı Ali Partiya Məktəbinin dinləyicisi olmuşdur. Ailəlidir, bir oğlu və üç nəvəsi var. == Siyasi fəaliyyəti == 1985–1989-cu illərdə Ağsu rayon partiya komitəsində təlimatıçı, 1989–2003-cü illərdə Ağsu rayon Maddi-Texniki Təchizat və Mexanikləşdirmə İstehsalat Birliyinin müdiri, 2003–2007-ci illərdə Nəqliyyat Nazirliyi "Azəryolservis" ASC-də idarə rəisi vəzifəsində işləmişdir. 2007–2019-cu illərdə Ağsu Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı vəzifəsində çalışmışdır.