sürmə sözü azərbaycan dilində

sürmə

* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur

Yazılış

  • sürmə • 82.1138%
  • Sürmə • 17.0732%
  • SÜRMƏ • 0.8130%

* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.

Mündəricat

OBASTAN VİKİ
Sürmə
Sürmə — hansısa bir mebelə aid olan girib-çıxan yeşik. Ən çox evlərdə və ofislərdə işlənilir, balaca əşyaların mühafizəsi və gizliliyi üçündür. Bəzi sürmələr açarla bağlanır. "Sürmə" sözü "sürmək" (sürümək) feilindən yaranıb.
Levçay sürmə yatağı
Levçay sürmə yatağı — yatağın mərkəz hissəsində filiz kütləsi silisiumlaşmış, əhəng daşlarında civəli kütlələrlə yanaşı sürmə filizləşməsinində kifayət qədər olması müəyyənləşdirilmişdir. Filizdə sürmənin miqdarı 0,4-11,6 %, orta miqdarı isə 1,1%. təşkil edir.Yatağın öyrənilmiş hissəsində sürmənin ehtiyatı 2 min. ton olduğu müəyyən edilir.
Sürməli
Sürməli mahalı — indiki Ermənistanda mövcud olan azərbaycanlıların yaşadığı mahal. Sürməli mahalı İrəvan xanlığının tərkibinə daxil olmuşdur. Sonra mahal ərazisinsə Eçmiədzin qəzası təşkil olmuşdur. 1728-ci ilin icmal dəftərinə görə Osmanlı İmperiyasının İrəvan əyalətinin İrəvan livasınə tabe olan Sürməli nahiyəsində aşağıdakı kəndlər mövcud idi: == Dağıdılmış kəndlər == 1826–1828-ci illər Rusiya-İran və 1828–1829-cu illər Rusiya-Türkiyə müharibələri nəticəsində Sürməli mahalında dağıdılmış kəndlərin siyahısı 1. Vəlican, 2. Talasavan, 3. Abbasabad, 4. Sərhəngabad, 5. Rəsullu, 6. Zəngan, 7.
Sürməli mahalı
Sürməli mahalı — indiki Ermənistanda mövcud olan azərbaycanlıların yaşadığı mahal. Sürməli mahalı İrəvan xanlığının tərkibinə daxil olmuşdur. Sonra mahal ərazisinsə Eçmiədzin qəzası təşkil olmuşdur. 1728-ci ilin icmal dəftərinə görə Osmanlı İmperiyasının İrəvan əyalətinin İrəvan livasınə tabe olan Sürməli nahiyəsində aşağıdakı kəndlər mövcud idi: == Dağıdılmış kəndlər == 1826–1828-ci illər Rusiya-İran və 1828–1829-cu illər Rusiya-Türkiyə müharibələri nəticəsində Sürməli mahalında dağıdılmış kəndlərin siyahısı 1. Vəlican, 2. Talasavan, 3. Abbasabad, 4. Sərhəngabad, 5. Rəsullu, 6. Zəngan, 7.
Sürməli nahiyəsi
Sürməli mahalı — indiki Ermənistanda mövcud olan azərbaycanlıların yaşadığı mahal. Sürməli mahalı İrəvan xanlığının tərkibinə daxil olmuşdur. Sonra mahal ərazisinsə Eçmiədzin qəzası təşkil olmuşdur. 1728-ci ilin icmal dəftərinə görə Osmanlı İmperiyasının İrəvan əyalətinin İrəvan livasınə tabe olan Sürməli nahiyəsində aşağıdakı kəndlər mövcud idi: == Dağıdılmış kəndlər == 1826–1828-ci illər Rusiya-İran və 1828–1829-cu illər Rusiya-Türkiyə müharibələri nəticəsində Sürməli mahalında dağıdılmış kəndlərin siyahısı 1. Vəlican, 2. Talasavan, 3. Abbasabad, 4. Sərhəngabad, 5. Rəsullu, 6. Zəngan, 7.
Sürməli qəzası
Sürməli qəzası (rusca:Сурмалинский уезд) Rusiya İmperiyasının Qafqaz canişinliyinin İrəvan quberniyasının vahidi olan qəza. Qəza şimaldan İrəvan və Üçmüəzzin qəzaları, qərbdən Qars oblastı, şərqdən Qacar imperiyası, cənubdan Osmanlı imperiyası ilə həmsərhəd idi. Qəzanın ərazisi əsasən Türkiyə Respublikasının İğdır vilayətinin ərazisi ilə üst-üstə düşməkdədir. Qəza Rusiya imperiyası dövründə özünün zəngin duz yataqları ilə məşhur idi. Qəzanın inzibati mərkəzi İğdır şəhəri olmuşdur. == Etimologiya == Bölgə adı Sürməli halına bölgəə XVI-XVII əsrlərdə bölgəyə güclü türk axınlarından sonra verildiyi deyilməkdədir. == Tarixi == İrəvan xanlığının bir hissəsi olan Sürməli 1826-1828-ci illərdə baş vermiş İkinci Rus-Qacar müharibəsi nəticəsində imzalanmış Türkmənçay müqaviləsi ilə Rusiya imperiyasına verilmişdir. Bölgə ilk əvvəllər rus hakimiyyəti tərəfindən 1828-ci ildə yaradılmış Erməni oblastının, daha sonra isə İrəvan quberniyasının tərkib hissəsi olmuşdur.1875-ci ildə Sürməli ərazisində Sürməli qəzası təşkil edilmiş və İrəvan quberniyasının tabeliyinə verilmişdir.Rus inqilabından sonra Sürməli qısamüddətli erməni hakimiyyəti altına düşmüşdür. Lakin 1920-ci ilin sentyabrında baş vermiş Türk-Erməni müharibəsindən sonra bölgə imzalanmış Gümrü müqaviləsi ilə Türkiyəyə verilmişdir. Bu ərazi dəyişiklii Kamalist Türkiyə illə Bolşevik Rusiyası arasında imzalanmış Moskva və Qars müqavilələri ilə də bir daha müəyyən edilmişdir.
Sürməli Əli Paşa
Sürməli Əli Paşa (ö. 28 may 1695) — II Əhməd və II Mustafa dövrlərində ümumilikdə 1 il 2 ay Osmanlı imperiyasının sədrəzəmi olmuş dövlət adamıdır. Gözlərinə sürmə çəkdiyi üçün tarixi mənbələrdə Sürməli Əli Paşa olaraq anılır. == Həyatı == Dimetokada dünyaya gəlmişdir. Sokolluzadələrdən İbrahim bəyin kəndxudası Osman ağanın yanında yetişdirilmişdir. Rəsmi vəzifələrdə sürətlə yüksələrək əvvəlcə arpa əmini, ardından donanma əmini oldu. 16 dekabr 1688 tarixində baş dəftərdarlığa gətirildi və 13 yanvar 1690 tarixinədək bu vəzifədə qaldı. Bir müddət sonra dəftərdar vəkili, 31 avqust 1691 tarixində isə yenidən baş dəftərdar oldu. Bu vəzifədə ikən vəzirlik rütbəsi aldı. 1692-ci ildə əvvəlcə Kipr əyalətinə, qısa müddət sonra isə Trablusşam əyalətinə göndərildi.
Sürmənə
Sürmənə (türk. Sürmene) — Trabzon ilinin ilçəsi.
Sürməli (Duzluca)
Sürməli — Türkiyənin İğdır ilinin Duzluca ilçəsində kənd. == Tarixi == Xristianlığın qəbulundan çox sonra (təxminən 305-ci il) bölgənin dini və inzibati mərkəzi olan Armavirdə "Məryəm Məryəm" adına tikilmiş məşhur kilsəyə görə şəhər "Surb-Mari/Surb Məryəm" adlandırılmışdır. Sonralar "Sür-Melü", "Sür/Meli" adı da bundan yaranmışdır. Kəndin yerləşdiyi İğdır rayonu isə 11-ci yerdədir. və ya 12. 19-cu əsrdən etibarən Surmari/Sürmelü adı ilə bölgədəki türk bəyliklərinin hökmranlıq mərkəzi olmuşdur. 1878–1918-ci illər arasında Rusiya idarəçiliyi dövründə İğdır-Tuzluca bölgəsinin adı Sürməlu Uyezdi (rayon) adlandırıldı.

Tezlik illər üzrə

Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.

Ümumi • 0.72 dəfə / 1 mln.
2007 •••• 0.42
2009 •••••••••• 1.12
2010 ••••••• 0.73
2011 0.09
2012 ••••••••••• 1.20
2013 •••••••••• 1.17
2014 •••••••• 0.86
2015 ••••••••••••• 1.53
2016 ••••• 0.52
2017 ••••• 0.49
2018 ••• 0.30
2019 •••••••••••••••••••• 2.36
2020 ••• 0.27

sürmə sözünün leksik mənası və izahı

  • 1 bax siyirmə3. [Gilə] içəri girib qapını örtdü və sürməsini vurdu. Ə.Vəliyev. [Hacıgili] …qapını əl ilə bağlayıb, açılmasın deyə uzun ağac sürməni də keçirmişdilər dalına. İ.Əfəndiyev.

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / sürmə
  • 2 is. 1. Qadınların qaşlarına, gözlərinə çəkdikləri qara boya, toz. Sürmə çox olanda gözə də çəkərlər, qaşa da. (Məsəl). Sürmə çəksin gözlərinə, qaşına; Gündə yüz yol mən dolanım başına. Q.Zakir. [Hafizə xanım Sayada:] O nə sürmədir gözünə çəkibsən? İtil burdan. Ə.Haqverdiyev. 2. Kimyəvi element, gümüşü kövrək metal. Ayrı-ayrı kimyəvi elementlərdən isə alüminium, vanadium, sürmə, volfram, nikel, kobalt, qurğuşun və radioaktiv metalların yeni yataqlarının axtarışı xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. M.Qaşqay. 3. Sünbüldə dənlərin qaralıb toz halına gəlməsindən ibarət taxıl xəstəliyi.

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / sürmə
  • 3 is. bax siyirmə2. Stolun sürməsini açmaq.

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / sürmə

sürmə sözünün etimologiyası

sürmə sözünün sinonimləri (yaxın mənalı sözlər)

sürmə sözünün omonimləri (çox mənalı sözlər)

  • 1 SÜRMƏ I is. [ fars. ] Qaşa və gözə çəkilən qara rəng. Səhər dura sürmə çəkə gözünə; Birçəklərin həlqə qoya üzünə (M.P.Vaqif). SÜRMƏ II is. Taxıl əvəzinə sünbüldə əmələ gələn alaq bitkisi. Taxılda çoxlu sürmə olduğundan çörək də qara çıxmışdı.

    Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti / sürmə

sürmə sözünün rus dilinə tərcüməsi

  • 1 1. пыльная головня (черные рожки паразитного грибка, образующиеся в колосьях вместо зерен); 2. антимоний, сурьма, черная краска для ресниц;

    Azərbaycanca-rusca lüğət / sürmə
  • 2 1 сущ. от глаг. sürmək: 1. прогонка, прогон (скота) 2. вождение (машин, судов и т.п.); езда 3. ссылка, высылка. Ailəsi ilə birlikdə sürmə ссылка с семьей вместе 2 I сущ. 1. сурьма: 1) краска для чернения волос, бровей, ресниц. Gözə sürmə çəkmək подводить сурьмой глаза 2) химический элемент, серебристый хрупкий металл (применяется в технике и медицине) 2. головня (вызываемая грибами-паразитами болезнь злаковых растений, при которой зерно превращается в черную пыль или в твёрдый черный нарост) II прил. головнёвый. Sürmə göbələkləri головнёвые грибы, sürmə sporları головнёвые споры 3 сущ. см. siyirmə 1 4 сущ. ящик (стола, шкафа, шифоньера и т.п.). Sürməyə qoymaq nəyi положить в ящик что, sürməni irəli çəkmək выдвинуть ящик

    Azərbaycanca-rusca lüğət / sürmə

sürmə sözünün inglis dilinə tərcüməsi

sürmə sözünün ləzgi dilinə tərcüməsi

sürmə sözünün türk dilinə tərcüməsi

sürmə sözü azərbaycan dilinin lüğətlərində

Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti

f. əsli a. qaşa və gözə çəkilən qara rəng.

Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti

Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.

I (Gəncə) quş dəstəsi. – Sığırçının sürməsinə bir bax II (Ağdaş, Ordubad) cəftə. – Qapının sürməsin vur (Ordubad) III (Basarkeçər, Cəbrayıl) damın üstünə uzununa qoyulan tir. – Sürməni damın üsdə belə uzununa qoyurux (Basarkeçər); – Çasvıstanın sürməsi uzun qarqudan olur (Cəbrayıl)

Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.

Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.

qadınların qaş və gözlərinə çəkdikləri qara boya.

Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.

"sürmə" sözü ilə başlayan sözlər

Oxşar sözlər

#sürmə nədir? #sürmə sözünün mənası #sürmə nə deməkdir? #sürmə sözünün izahı #sürmə sözünün yazılışı #sürmə necə yazılır? #sürmə sözünün düzgün yazılışı #sürmə leksik mənası #sürmə sözünün sinonimi #sürmə sözünün yaxın mənalı sözlər #sürmə sözünün əks mənası #sürmə sözünün etimologiyası #sürmə sözünün orfoqrafiyası #sürmə rusca #sürmə inglisça #sürmə fransızca #sürmə sözünün istifadəsi #sözlük