Münke xaqanın sikkələri
Münke xaqanın sikkələri - Monqol imperatoru Münke xaqanın hakimiyyəti illərində (1251 – 1259)dövriyyədə olan pul sikkələri.
AMEA Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyinin Numizmatika Fondunda qorunan,Monqol imperatoru Munqke qaan (1251 – 1259) dövrünə aid Təbriz dirhəmləri XIII əsrin I yarısına dair Azərbaycan zərbxanaları,eləcə də, həmin dövrün pul dövriyyəsi haqqında məlumat toplamağa yardım edir .
Üst tərəfinə altıguşəli sikkə möhüründə “qaan əl-adil” (ədalətli qaan), arxa tərəfinə “tovhid” ifadələri, zərbxana, hicri qəməri təqvimi ilə zərb ili olan bu sikkələrin zərbi, bəzi fasilələrlə, hicri 683 = 1284-cü ilədək davam etmişdir.
Şəkil 1. NF 7935. Çingizilər. Təbriz, 652 = 1254 - 1255, d – 24-25 mm, 2,48 q
Şəkil 2. NF 10890. Çingizilər. Təbriz, d – 24 mm, 2,6 q (“həzə dinar” – “bu dinar” sözləri ilə)
Azərbaycan Respublikası ərazisində aşkarlanan numizmatik tapıntılar, Çingizilər dövründə Təbriz, Gəncə, Laçın, Beyləqan, Kiran (Naxçıvan MR, Ordubadda yaşayış yeri) və d.
Çiçək (Xəzər xaqanının qızı)
Çiçək və ya Tzitzak — Xəzər xaqanı Xan Biharın qızı və Bizans imperatoru V Konstantinin ilk həyat yoldaşı. İrini (modern yunanca:Ειρήνη) adı ilə vəftiz edilmişdir.
732-ci ildə Bizans imperatoru Əməvilərin istila təhdidi altında idi. Müttəfiq arayışı içərisində III Leon xəzərlərin xanı Bihara elçi göndərdi. Leonun oğlu və təcrübəsiz ortaq imperator Konstantin ilə Çiçəkin evliliyi ilə ittifaq yaradıldı. Çiçək Konstantinopola evlilik üçün getdi. Onun həyat yoldaşı Konstantin təxminən 14 yaşında idi.
Çiçək ehtimal ki, daha gənc idi, çünki 18 il uşaq dünyaya gətirə bilmədi. İrini adı ilə vəftiz edilib xristian oldu. Çiçəkin toy paltarı Konstantinopolda tzitzakion adı verilən kişi qaftanı üçün yeni moda çılğınlığı başlatdı.
