Obastan-ın layihəsi
Sözlük © 2020
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 1. Payızda bitən otu alsın (alısın) adlandırırıq. Sözün kökü olan al “hiylə”, “yalan” anlamlarını verir (aldatmaq sözü də buradandır). –sın şəkilçisi meyil mənalı sözlər düzəldir və -sa, -sə, -sun, -sın və s. formalarda işlədilir: susa(maq), – “suya meyl etmək”, “su istəmək” deməkdir. Gülümsün-“gülməyə meyl etmək”, “azca gülmək” deməkdir. Alsın – “hiyləyə, yalana meyil” deməkdir. Payızda bitən ot çox inkişaf etmir, tez məhv olur, yəni yalançı otdur, “yalana meyli olan ot” deməkdir. İkinci mülahizə də söyləmək olar: söz alçaq (aşağı) kəlməsi ilə kökdaşdır. Alçaq sözü alsın formasına düşüb, “çox hündürə qalxa bilməyən (alçaq) ot” mənasını verir. 2. “Payız otu” deməkdir. Ordubadda bunun yerinə, güzdək işlədilir. Bir sıra dialektlərdə güz – “quzu ağılı” (Salyan), “şumlanmış yer” (Sabirabad) mənasını əks etdirir. Biləsuvarda güzdək sözü “payız yurdu” mənasında işlədilir. (əsli: güzləkdir, müq. et: yaylaq). Görünür, al sözünün “payız” mənası da mövcud olub.
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / alsın
Obastan-ın layihəsi
Sözlük © 2020