* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 is. 1. İnsan və heyvanın üzündə iybilmə və tənəffüs orqanı. Dik burun. Düz burun. Yastı burun. Burun pərdəsi (burun deşiklərinin arasındakı pərdə). 2. Müxtəlif şeylərin, alətlərin və s.-nin uc tərəfi, irəli çıxan hissəsi. Çəkmənin burnu. Dəhrənin burnu. Külüngün burnu. □ Burun vurmaq – tənəklərin uclarını kəsmək. 3. coğr. Qurunun, dənizin içinə girən dağlıq, qayalıq hissəsi. Zığ burnu. Ümid burnu. – Bakının cənub tərəfində dənizə doğru uzanan iki burun vardır. H.Sarabski. ◊ Burnu qanamamaq – heç bir zərər görməmək. [Əbülhəsən bəy:] Müvəffəq olduq, bir nəfərin də burnu qanamadı, yenə də silahları və patronları aparıb … təhvil verdik. M.S.Ordubadi. İnsanların bu mübarizliyi mal-qaranı fəlakətdən xilas etdi. Bir buzovun da burnu qanamadı. R.Rza. Burnu ovulmaq – cəzalanmaq. [Müəllimə:] Hərifin nə burnu ovuldu! Mir Cəlal. Burnundan düşmək – tamamilə oxşamaq, eyni olmaq. Burnundan gəlmək – ziyan görmək, zərər çəkmək, xeyrini görməmək, çox pis nəticələnmək. Burnunu ovmaq – cəzalandırmaq. [İbrahim xan:] Kəlbəli qudurub, məni tanımaq istəmir. Onun burnunu ovmaq lazımdır. Çəmənzəminli. Burnunu yuxarı tutmaq – iddialanmaq, lovğa olmaq, təşəxxüs satmaq, başqalarına xor baxmaq. Burnunun ucu göynəmək – əldə edilə bilməyən bir şeyi çox arzu etmək, həsrətini çəkmək. Burnunun ucunda – lap yaxınlıqda.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / burun2 sahilin dənizə, gölə və ya çaya çıxıntısı. мыс pingo, point, cape, head, headlend, promontocy
Geomorfoloji̇ termi̇nləri̇n i̇zahli lüğəti̇ / burun1 Bu sözün mənası mənbələrdə “qabaq” kimi açıqlanıb. Görünür, burun qab”ağa doğru çıxıntı” deməkdir, bu baxımdan bir sözü ilə qohumdur (qabaqdan gələn). Başqa (və daha inandırıcı) varianta görə, bur sözü “iyləmək” anlamını verən feil olub. Sərin qəlibi üzrə də burun sözü yaranıb. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / burun1 BURUN I is. anat. İnsan və heyvanların üzündə iybilmə və tənəffüs orqanı. BURUN II is. coğr. Qurunun sivri bucaq şəklində dənizə, gölə və ya çaya uzanmış hissəsi. Zığ burnu, Ümid burnu.
Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti / burun2 I сущ. 1. нос: 1) часть лица человека (морды у животных), орган обоняния. Burun arxası спинка носа, burun ucu кончик носа 2) передняя часть судна, лодки. Qayığın burnu нос лодки, gəminin burnu нос корабля 2. носок (передний конец обуви или чулка). Ayaqqabının burnu носок обуви, corabın burnu носок чулка 3. геогр. мыс (часть суши, выдающаяся в море, озеро) II прил. носовой: 1. относящийся к носу. Burunun aşağı keçəcəyi нижний носовой проход, burun arakəsməsi носовая перегородка, burun qanaması (qanaxması) носовое кровотечение, burun sümüyü носовая кость ◊ burnunun altında olmaq находиться под самым носом (рядом, около); burnunda danışmaq говорить в нос; burnuna dəydi (iy haqqında), ударил в нос (о запахе); burnundan düşüb kim kimin очень похож на кого, весь в кого, вылитый кто (отец); burnunu eşmək ковырять в носу; burnunu əymək: 1. пренебрегать чем-л.; 2. выражать недовольство; burun yeli vermək задирать, задрать, поднимать, поднять, драть нос, вести себя заносчиво; burnunu yuxarı tutmaq задирать нос, зазнаваться; burnundan gəlmək выходить, выйти боком, anadan əmdiyim süd burnumdan gəldi измучился вконец; burnunu ovmaq kimin 1. обломать рога кому 2. наказать кого; burnunu sallamaq впадать, впасть в уныние; вешать, повесить нос (на квинту); burnunu soxmaq hara, nəyə совать, сунуть, тыкать (свой) нос куда, во что, соваться, вмешиваться не в своё дело; burnu ovulmaq получить по заслугам; burnundan uzağı görməmək не видеть дальше собственного носа; burnu yerlə sürünmək быть в обиде, ходить обиженным; burnunun ucunda под носом, очень близко, рядом; burnunun ucu göynəmək сильно соскучиться, истосковаться, сильно тосковать по ком, по чём; burnunu çəkmək шмыгать носом
Azərbaycanca-rusca lüğət / burun1 I. i. 1. nose; burnunda danışmaq to speak* with a twang; burnunu bir yerə / işə soxmaq to poke / to thrust* one’s nose into smth., to pry into smth.; burnunu bir kəsin işinə soxmaq d.d. to poke one’s nose into other people’s affairs, to meddle with other people’s affairs; ◊ burnundan uzağı görməmək not to see an inch before one’s nose; burnunu yuxarı tutmaq to cock one’s nose, to put* on airs; ◊ burnunu sallamaq to be* crestfallen / disappointed / low in spirits; ◊ burnunun ucunda under smb.’s nose, at hand, in front of nose; burnunun altında mızıldamaq to mutter under / below one’s breath; ◊ burnunu ovuşdurmaq (cəza vermək) to rub smb’s nose in (the dirt), to punish (d.); 2. coğ. cape; Ümid burnu the Cape of Good Hope II. s. nasal; ~ samiti dilç. nasal consonant; ~ sümüyü nasal bone; ~ boşluğu nasal cavity; ~ dəsmalı (pock et) handkerchief; ~ deşikləri the nos trils
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / burun1 1) is. nez m ; burnunda danışmaq parler du nez, nasiller vi ; düz ~ nez droit ; qırğı ~ nez aquilin ; fındıq ~ nez retroussé ; yekə ~ nez en pied de marmite ; burnunu bir yerə (bir işə) soxmaq fourrer son nez partout ◊ burnundan uzağı görməmək ne pas voir plus loin que le bout de son nez ; burnunu yuxarı tutmaq donner (se) des airs ; faire sa poire, faire sa tête, faire le matador ◊ burnunu sallamaq baisser l’oreille ; burnunun ucunda du bout de nez ; 2) coğ. cap m ; Xoş ümid burnu Cap de Bonne Espérence ; 3) sif. nasal, -e, du nez ; ~ samiti dilç. consonne f nasale ; ~ boşluğu cavité f nasale ;~ deşikləri fosse f nasale ; ~ dəsmalı mouchoir m (de poche)
Azərbaycanca-fransızca lüğət / burun1 сущ. 1. нер, нар (нугъ.); əyri burun какур нер; // нерин; burun pərdəsi нерин перде; burun deşiyi нерин хел (тӀеквен); burun dəsmalı нерин ягълух; burun səsləri грам. нерин ванер; 2. тӀиш (гзафни-гзаф гьайванрин); donuzun burnu вакӀан тӀиш; 3. кӀуф; dəhrənin burnu дегьредин кӀуф; çəkmənin burnu чекмедин кӀуф; burun vurmaq къелемрин кӀуфар атӀун (ягъун); 4. геогр. тӀиш, мыс (гьуьлуьн къерехдикай кӀвенкӀ алаз циз гьахьнавай къураматдин чӀук, дагълух пай); ** burnu qanamamaq тӀишай (нерай) иви татун, са хасаратвални, зарарни тахьун; burnu ovulmaq тӀишер алатун, жаза къачун; burnundan düşmək нерай аватун, тамам ухшар хьун, сад хьиз акун; burnundan gəlmək нерай хтун, вилерай хтун, зарар чӀугун, зиянда гьатун, хийир такун, пис куьтягь хьун; burnunu ovmaq тӀишиз гъуд гун, жаза гун; burnunu yuxarı tutmaq тӀиш цава кьун, кьама ялар тун, лавгъа хьун, дамах къачун, масабуруз виняй агъуз килигун; burnunun ucu göynəmək нерин кӀуф кква хьун, гзаф кӀан хьун (са затӀ); burnunun ucunda нерин (тӀишин) кӀвенкӀвел, лап мукьвал.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / burun