düymə sözü azərbaycan dilində

düymə

* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur

Yazılış

  • düymə • 95.1264%
  • Düymə • 4.6931%
  • DÜYMƏ • 0.1805%

* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.

Mündəricat

OBASTAN VİKİ
Düymə
Düymə (geyim)— geyim aksesuarı. Düymə (tumurcuq) — qönçə, puçur, tumurcuq. Düymə (ölçü vahidi) — ölçü vaidi.
Düymə (geyim)
Düymə — geyim aksesuarı. == Tarixi == İlk düymələr çox-çox əvvələrdən insanlara məlum olmuşdur. Hələ qədim yunanlar və etrusklar köynəklərini çiyindən düymə və ilgəhlərlə bağlayırdılar. Avropalılar isə köynəklərini sancaqlar və xüsusi iynələrlə birləşdirirdilər. Bu, o vaxtacan davam etmişdir ki, XIII əsrdə düymələr üçün deşik icad edildi. XIV əsrdə düymələrdən bəzək əşyası kimi istifadə edilirdi. Paltarlara qoldan çiyinə qədər, boğazdan belə qədər düymələr düzürdülər. Bu düymələr qızıldan, gümüşdən və fil sümüyündən hazırlanırdı. Bu da paltarın sahibinin sosial statusundan xəbər verirdi. Yəni – paltar hansı düymələrlə bəzədilirdisə, bu paltar sahibinin maddi durumunu göstərirdi.
Düymə hüceyrəsi
Bir düymə hüceyrəsi, saat batareyası və ya sikkə batareyası, ümumiyyətlə 5 ilə 25 mm arasında əyilmiş silindr şəklində olan kiçik bir tək hüceyrəli bir batareyadır. == Hüceyrə kimyasının xüsusiyyətləri == == Növ təyinatı == == Sağlamlıq problemləri == == Həmçinin bax == Batareya ölçülərinin siyahısı Batareya növlərinin siyahısı Batareyanın geri çevrilməsi Süni kardiostimulyator İmplantasiya edilə bilən kardioverter-defibrilator == İstinadlar == == Mənbələr == == Xarici linklər == Coin cell reference table Watch battery cross reference table "IEC 60086-2 Primary batteries – Part 2: Physical and electrical specifications" (PDF). 2013-11-02 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.(boşaltma xüsusiyyətləri daxildir) "DIRECTIVE 2006/66/EC OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL".
Düymə (ölçü vahidi)
Düymə — ölçü vahidi. Niderland dilində mənası baş barmaq deməkdir. == Ümumi məlumat == Düymə ("düym" sözündəndir, niderland dilində "duim" — baş barmaq) xalq arasında bu gün də işlənən ölçü vahididir. Əsasən bəzi Avropa ölkələrində qeyri-metrik ölçü sistemində uzunluq vahididir. Tarixən kişi baş barmağının eni kimi götürülmüşdür. Müasir dövrdə "düymə" dedikdə adətən ingilis düyməsi başa düşülür: 1 düymə 25,4 mm-ə və ya 2,54 sm-ə bərabər götürülmüşdür. Düymədən daha çox boruların iç diametrini ölçmək üçün istifadə olunur. Bir düymə borunun daxili diametri 25,4 mm-ə, yarım düymə borunun iç diametri isə 25 mm-in yarısına yox, 15 mm-ə bərabərdir. == Mənbə == Azərbaycan etnoqrafiyası, Bakı-2007, "Şərq-Qərb" nəşriyyatı. Üç cilddə.
Düymədimdik
Çovdarçı (lat. Charadrius) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin çovdarçıkimilər dəstəsinin çovdarçılar fəsiləsinə aid heyvan cinsi. == Təsnifatı == Azərbaycanda Bozca cinsinə 5 növ daxildir: Yaxalıqlı çovdarçı (Charadrius hiaticula Linn., 1758) Halqalı kiçik çovdarçı (Charadrius dubius Scop., 1786) Böyükdimdik çovdarçı (Charadrius leschenaultii Les., 1826) Xəzər çovdarçısı (Charadrius asiaticus Pall., 1773) Dəniz çovdarçısı (Charadrius alexandrinus Linn., 1758) == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Azərbaycanın heyvanlar aləmi. III cild, Onurğalılar. Bakı: "Elm", 2004.-620 səh.
Düyməli döyüşkən
Radio düyməsi
Radio düyməsi (en. Radio button) – qrafik istifadəçi interfeysində: adətən, dialoq boksunun bölümündə parametrlərdən birinin seçilməsi vasitəsi; bu halda siyahıdakı parametrlərdən yalnız birini seçmək olar. Başqa seçim vasitəsi olan yoxlama bokslarında birdəfəyə bir neçə parametri aktivləşdirmək olar. Adi halda kiçik dairəcik şəklində olan radio düyməsini aktivləşdirdikdə dairəciyini içərisində nöqtə əmələ gəlir. Radio düyməsi radioaparatura düymələrinə bənzədiyinə görə belə adlandırılıb: hər hansı düymənin seçilməsi ondan qabaq seçilmiş düyməni "söndürür". == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
Yenidən başlatmaq düyməsi
Yenidən başlatmaq düyməsi (ing. Reset button) – elektrik enerjisiylə təchizatı kəsmədən kompüteri yenidən başlatmaq üçün nəzərdə tutulmuş düymə. IBM əsaslı kompüterlərin əksəiyyətində yenidən başlatmaq düyməsi sistem blokunun qabaq panelində yerləşir. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

Tezlik illər üzrə

Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.

Ümumi • 1.55 dəfə / 1 mln.
2003 0.39
2006 •• 0.68
2007 ••••• 2.54
2008 •••••••••••••••••••• 11.94
2009 •• 0.80
2010 0.54
2011 ••• 1.20
2012 •••••• 3.36
2013 ••• 1.46
2014 0.51
2015 ••• 1.36
2016 ••• 1.56
2017 0.16
2018 ••• 1.65
2019 0.28
2020 0.27

düymə sözünün leksik mənası və izahı

  • 1 is. 1. Paltarı ilməkləmək üçün (bəzən də yaraşıq üçün) sümükdən, metaldan və ya başqa materialdan qayrılan, adətən yuvarlaq şəkildə olan şey. Yaxa düyməsi. Cib düyməsi. Şalvar düyməsi. – Əynində boz çuxa, belində kəmər; Çuxanın üstündə gümüş düymələr. B.Vahabzadə. 2. Qapının rəzəsi, cəftəsi, həncaməsi keçirilən başı deşik mıx. Cəftənin düyməsi çıxmışdır. 3. Mıxın yumru təpəsi. Mıxın düyməsi sınmışdır. 4. Qönçə, puçur, tumurcuq. Ağacın düymələri zoğ atıban yarpaq açır; Sonra əlvan çiçəyi xeyli zərifanə gəlir. R.Əfəndiyev. □ Düymə bağlamaq – ağaclarda ilk düymələr (tumurcuqlar) əmələ gəlmək. Ağaclar düymə bağlayıb. – Təzə düymə bağlamışdı; Ağacların budaqları. M.Dilbazi. 5. Barmaqla basmaqla elektrik xəttindəki cərəyanı qapamaq, bağlamaq və müxtəlif mexanizmləri işə salmaq üçün mütəhərrik düyməcik; knopka. Düyməni burursan; Efirdə səslər… B.Vahabzadə. Ağıllı maşınlar yaranır; Düyməsini basırsan belə maşın müəllimin. R.Rza.

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / düymə
  • 2 “Düym” sözünün canlı dildə işlənən forması. Həsən bəy əzbərdən quyuların hamısının dərinliyini ayrı-ayrı olaraq sajın və futla deyil, hətta düymənin dörddən birinə qədər belə bilirdi. B.Talıblı.

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / düymə
  • 3 “Düymək”dən f.is.

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / düymə

düymə sözünün etimologiyası

  • 1 Düyün, düymə, düymək sözləri kökdaşdır. Düymə “bağlama vasitəsi”dir. Yəqin ki, yuxarıdakı kəlmələrin hamısı ilmək (yəni “bağlamaq”) sözü ilə qohum­dur və təhrif nəticəsində formaları dəyişdirilib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti) Sözün əsli holland dilinə məxsusdur və dyum şəklindədir. Bu düym (2,540 sm) sözünün təhrifindən əmələ gəlmiş ölçü vahididir (dəniz mili-1852,2 m, arşın - 71,12 sm, fut - 12 düymə, verst - 1500 arşın, sajen-3 arşın kimi uzunluq, pud-16,38 kq, funt-0,40951 kq kimi çəki vahidləri də olub). Bizdə barmaq sözündən istifadə olunub (müq. et: bir barmaq kağız nədir ki...). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / düymə

düymə sözünün sinonimləri (yaxın mənalı sözlər)

düymə sözünün rus dilinə tərcüməsi

  • 1 1. пуговица; 2. бот. бутон; 3. кнопка;

    Azərbaycanca-rusca lüğət / düymə
  • 2 1 I сущ. разг. дюйм II прил. дюймовый. тех. Düymə vinti дюймовый винт, düymə yivi дюймовая резьба 2 I сущ. 1. пуговица. Düymə tikmək пришивать пуговицу, düyməni bağlamaq застёгивать, застегнуть пуговицу, düyməni açmaq расстегивать, расстегнуть пуговицу; düymə qopdu (düşdü) пуговица отлетела 2. кнопка (подвижная пуговка для приведения в действие различных механизмов). Düyməni basmaq нажать (на) кнопку, zəngin düyməsi кнопка звонка, idarəetmə düyməsi кнопка управления, qoruyucunun düyməsi кнопка предохранителя, işəsalma düyməsi кнопка пуска 3. шляпка (верхняя, расширенная часть чего-л. имеющего стержень, ножку и т.п.). Mismarın düməsi шляпка гвоздя 4. почка (зачаток листа, цветка или побега). Düymə bağlanıb почки завязались II прил. 1. пуговичный. Düymə zavodu пуговичный завод 2. кнопочный. Düymə metodu тех. кнопочный метод (расточки) 3 сущ. от глаг. düymək

    Azərbaycanca-rusca lüğət / düymə

düymə sözünün inglis dilinə tərcüməsi

  • 1 I. i. 1. button; ~ni açmaq to unbutton (d.); ~ni bağlamaq bax düymələmək; zəng ~si call button; ~ni basmaq (çağırmaq) to push / to press the button; 2. bot. bax düyməçə II. s. button; ~ istehsalı button-making

    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / düymə

düymə sözünün fransız dilinə tərcüməsi

düymə sözünün ləzgi dilinə tərcüməsi

  • 1 f.is. кил. düymək.

    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / düymə
  • 3 сущ. 1. дуьгме (перемдин, вахчагдин ва мс.); 2. рикӀинин шефте, рза, питил кутадай кьиле тӀеквен авай мих; 3. масмардин элкъвей кьил; 4. кӀурукӀ, тӀур; düymə bağlamaq кӀурукӀ кьун, кӀурукӀ авун (мес. ттарци); 5. кнопка (тӀуб илисна электрический ток кӀевдай ва я ахъайдай дуьгме хьтинди).

    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / düymə

düymə sözünün türk dilinə tərcüməsi

düymə sözü azərbaycan dilinin lüğətlərində

Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.

I (İrəvan) cəftə keçirilən halqa. – Ay usta, bizim sandığa bir düymə çal II (Bərdə) başı yumru mıx. – Bazara gedirsən, bir az düymə al

Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.

Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.

paltarları ilmələmək üçün sümükdən, metaldan qayırılan yuvarlaq əşya; qönçə, tumurcuq.

Azərbaycan qadın adlarının izahlı lüğəti.

"düymə" sözü ilə başlayan sözlər

Oxşar sözlər

#düymə nədir? #düymə sözünün mənası #düymə nə deməkdir? #düymə sözünün izahı #düymə sözünün yazılışı #düymə necə yazılır? #düymə sözünün düzgün yazılışı #düymə leksik mənası #düymə sözünün sinonimi #düymə sözünün yaxın mənalı sözlər #düymə sözünün əks mənası #düymə sözünün etimologiyası #düymə sözünün orfoqrafiyası #düymə rusca #düymə inglisça #düymə fransızca #düymə sözünün istifadəsi #sözlük