5-ci mexanikləşdirilmiş korpus
5-ci mexanikləşdirilmiş korpus — 8 sentyabr 1942-ci ildə 22-ci tank korpusunun əsasında formlaşmışdır. 12 sentyabr 1944-cü ildə Ali Baş Komandanlığının № 0306 sərəncamına əsasən 5-ci mexanikləşdirilmiş korpus 9-cu 9-cu mexanikləşdirilmiş qvardiya korpusuna çevrilmişdir.
IX korpus (film, 2012)
IX korpus qısametrajlı sənədli filmi rejissor Tahir Əliyev tərəfindən 2012-ci ildə çəkilmişdir. Film "Səlnamə" kinostudiyasında istehsal edilmişdir. Film İkinci Dünya müharibəsi illərində Sloveniya və İtaliya cəbhələrində alman faşistlərinə qarşı mübarizə aparmış və döyüşmüş 9-cu korpusun azərbaycanlı əsgərlərinin xatirəsinə həsr olunur. 2012-ci ildə filmin rejissoru Tahir Əliyevə bu filmə və "Unudulmuş partizan" filminə görə Nova Qoriça şəhəri rəhbərliyinin və Veteranlar Şurasının xüsusi mükafatı verilib.
== Məzmun ==
Film İkinci Dünya müharibəsi illərində Sloveniya və İtaliya cəbhələrində alman faşistlərinə qarşı mübarizə aparmış və döyüşmüş 9-cu korpusun azərbaycanlı əsgərlərinin xatirəsinə həsr olunur. Filmdə korpusun daxilində “Ruskaya çetna” adlı azərbaycanlılardan ibarət batalyonun döyüş yolundan və qəhrəmanlığından bəhs edilir.
== Mükafat ==
2012-ci ildə filmin rejissoru Tahir Əliyevə bu filmə və "Unudulmuş partizan" filminə görə Nova Qoriça şəhəri rəhbərliyinin və Veteranlar Şurasının xüsusi mükafatı verilib.
Korpus
Korpus (hidrovasitə) — gövdə, bir gəmi və ya qayığın alt hissəsini formalaşdıran hidroizolyasiyalı hissə.
Korpus (hərbi) — 3-4 diviziyadan ibarət olan hərbi vahid.
Cənub Federal Universitetinin əsas korpus binası
Cənub Federal Universitetinin əsas korpus binası - Rostov-na-Donu şəhərinin ərazisində, Bolşoy Sadovnaya küçəsi ev 105 ünvanında yerləşən bina. Bina 1914-1917-cu illərdə inşa edilmişdir. Onun memarı Qeorqi Nikolayeviç Vasilev olmuşdur. Bina Cənub Federal Universitetinin əsas korpus binası yerləşir. Cənub Federal Universitetinin əsas korpus binası regional əhəmiyyətli mədəni irs obyekti siyahısına daxil edilmişdir.
== Tarixi ==
Bina gəlirli bina olaraq don taciri və meşə təsərrüfatçısı Q. Y. Kistovun olmuşdur. Bina Bolşoy Sadovnaya küçəsində yerləşir. Binanın tikintisinı 1914-cu ildə başlanılmışdır.
Birinci Dünya müharibəsi zamanı bina artileriya briqadası tərəfindən icarərəyə götürülmüşdür. Oktyabr inqilabı və Rusiyada olan vətəndaş müharibəsi zamanı bina «Donsovqorxoz» adlı qurumun balansında olur.
Korpus-Kristi
Korpus Kristi (ing. Corpus Christi) - Texas ştatının cənub hissəsində yerləşən Amerika Birləşmiş Ştatlarının şəhəri.
Korpus (hidrovasitə)
Gəmi korpusu, hidrovasitə korpusu, gəmi gövdəsi, hidrovasitə gövdəsi — bir gəmi və ya qayığın alt hissəsini formalaşdıran hidroizolyasiyalı hissədir. Korpusun strukturu gəminin növünə görə dəyişikliklər göstərə bilir.
Gəminin gövdəsi gəminin təyinatına görə gəminin üzmə qabiliyyətini, batmazlığını, möhkəmliyini, silahların və şəxsi heyətin, o cümlədən də mexanizmlərin yerləşdirilməsini təmin edir. Korpus sükan, lövbər, yanalma, yedəkləmə və qaldırıcı qurğularla təchiz edilir. Gəminin gövdəsinin içərisində əsas və köməkçi mexanizmlər, döyüş sursatları üçün nəzərdə tutulan anbarlar, yaşayış və xidməti otaqlar, yanacaq, yağ, su, zəncir qutuları, daşınan avadanlıqlar və yük üçün nəzərdə tutulan otaqlar, eləcə də çoxlu gəmi üçün nəzərdə tutulmuş cihazlar mövcuddur. Korpusun yuxarı göyərtəsi üst tikililər, konstruksiyalar və xidmət mexanizmləri üçün fundament funksiyası yerinə yetirir; onun üzərində dirəklər və borular yerləşdirilir. Gəminin gövdəsi əsas ölçüləri (uzunluğu, eni, çəkməsi), xarici konturların forması, komplektin struktur-güc sxemi, istehsalında istifadə olunan konstruksiya materialları (polad və (və ya) yüngül ərintilər, plastiklər, kompozit materiallar və ağac məhsulları) ilə xarakterizə olunur. Gəminin gövdəsinin forması onun gücünə, dənizə yararlılığına və manevr qabiliyyətinə ciddi formada təsir göstərir.
Korpus (hərbi)
Korpus — 3-4 diviziyadan ibarət olan hərbi vahiddir. Korpuslar birləşərək ordunu yaradırlar və general-leytenant və Vitse-admiral tərəfindən idarə olunurlar. Tabeçiliyində ən az 40.000 əsgər saxlayar. Bölgəni müdafiə etməsində təsirlidir, korpus olaraq çox seyrək əməliyyat edərlər. Ümumiyyətlə ordu qərargahından gələn əmrlə diviziyaları vəzifə yerinə yetirər.
Korpus Kristi
Korpus Kristi (ing. Corpus Christi) - Texas ştatının cənub hissəsində yerləşən Amerika Birləşmiş Ştatlarının şəhəri.
Kimyəvi Korpus
Kimyəvi Korpus (ing. Chemical Corps) və ya əvvəlki adı ilə Kimyəvi Müharibə Xidməti (Chemical Warfare Service) — Amerika Birləşmiş Ştatları ordusunun kimyəvi, bioloji, radioloji və nüvə silahlarından müdafiə vəzifəsi daşıyan qolu. Kimyəvi Müharibə Xidməti 28 iyun 1918-ci ildə təsis edilmişdir və o vaxta qədər ABŞ federal hökumətinin beş ayrı qurumu arasında səpələnmiş fəaliyyətləri birləşdirmişdi. 1920-ci il Milli Müdafiə Aktı ilə Daimi Ordunun daimi qoluna çevrilmişdir. 1945-ci ildə Kimya Korpusu adlandırılmışdır.
Korpus dilçiliyi
Korpus dilçiliyi — mətn korpusunun inkişafı, yaradılması və istifadəsi ilə məşğul olan dilçiliyin bir sahəsidir. Termin 1960-cı illərdə korpusların yaradılması təcrübəsinin aparılması ilə meydana çıxmışdır və 1980-cı illərdə kompüter texnologiyasının inkişafı ilə əlaqədar istifadəyə başlanmışdır.
Mətnlərin linqvistik və ya dil korpusu xüsusi linqvistik problemləri həll etmək üçün nəzərdə tutulmuş böyük, maşınla oxuna bilən, vahid, strukturlaşdırılmış, etiketlənmiş, filoloji cəhətdən səlahiyyətli dil məlumatlarının məcmusudur.
Müasir korpusun əsas xüsusiyyətləri maşınla oxuna bilən format, reprezentativlik və metalinqvistik məlumatın mövcudluğudur. Reprezentativlik xüsusi mətn seçimi prosedurundan istifadə etməklə əldə edilir.
Linqvistik korpus müəyyən prinsiplərə uyğun toplanmış, müəyyən standarta uyğun olaraq işarələnmiş və ixtisaslaşmış axtarış sistemi ilə təmin edilmiş mətnlər toplusudur. Bəzən korpus (“birinci dərəcəli korpus”) sadəcə olaraq hansısa ümumi xüsusiyyət (dil, janr, müəllif, mətnlərin yaranma dövrü) ilə birləşdirilən hər hansı mətnlər toplusu adlanır.
Mətn korpusunun yaradılmasının mümkünlüyü aşağıdakılarla izah olunur:
linqvistik məlumatların real kontekstdə təqdim edilməsi;
kifayət qədər böyük məlumatların təqdim olunması (böyük həcmli korpusda);
müxtəlif linqvistik problemlərin həlli üçün bir dəfə yaradılmış korpusdan təkrar istifadənin mümkünlüyü, məsələn, qrafematik və leksiko-qrammatik mətn təhlilinin həyata keçirilməsi və s.
== Tarixi ==
İlk böyük kompüter korpusu 1960-cı illərdə Braun Universitetində yaradılmış və hər biri 2 min sözdən ibarət 500 mətn fraqmentindən ibarət olan və 1961-ci ildə ABŞ-da ingilis dilində istifadəyə verilən Braun korpusu (BK ing. Brown Corpus, BC) hesab olunur.
"A" korpusu (TRTİ)
"A" korpusu binası — Rostov vilayəti Taqanroq şəhəri ərazisində yerləşən bina. "A" korpusu Taqanroq şəhəri Çexov küçəsi, ev 22 ünvanında yerləşir. Binanın inşasına 1914-cü ildə ildə başlanılmışdır. Tikinti işləri 1916-cı ildə bitmişdir. Binada hazırda Taqanroq Radiotexnika İnstutunun korpusu yerləşir.
== Tarixi ==
"A" korpusu Taqanroq Radiotexnika İnstutunun əsas korpusunu təşkil edir. Bina 1916-cı ildə Aleksandr Markoviç Qinzburqun layihəsi əsasında 1916-cı ildə inşa edilmişdir. Bina Alekseev qızlar gimnaziyası üçün inşa edilmişdi. Binanın təməlqoyma mərasimi 10 iyul 1914-cü ildə qoyulmuşfur. Binanın inşası zamanı böyük bil val qazılmasına ehtiyac yaranmışdır.
"D" korpusu (TRTİ)
"D" korpusu binası — Rostov vilayəti Taqanroq şəhəri ərazisində yerləşən bina. "D" korpusu Taqanroq şəhəri Nekrakovski küçəsi, ev 44 ünvanında yerləşir. Binanın inşasına 1968-ci ildə ildə başlanılmışdır. Tikinti işləri 1970-ci ildə bitmişdir. Binada hazırda Cənub Federal İnstitutunun nəzdində fəaliyyət göstərən Mühəndis-texnologiya akademiyası yerləşir. Əvvəllər isə bina Taqanroq Radiotexnika İnstutunun əsas binası olmuşdur.
== Tarixi ==
"D" korpusu binasının tikintisinə 1968-ci ildə başlanılmışdır. Bu zaman həm də tələbə yataqxanası № 1 (Oktyabr küçəsi ev 5) və № 2 (Dobrolyubovski ev 15), 42-mənzilli bina və 8 saylı orta məktəb binası inşa edilmişdir. 3 saylı orta məktəbin köhnə binası isə "D" və "Q" korpus binası yaxınlığında yerləşdiriyindən sökülməli idi.
Yeni dörd mərtəbəli təlim-laboratoriya binası 21 aprel 1969-cu ildə inşa işləri tam bitmişdir.
"Q" korpusu (TRTİ)
"Q" korpusu binası — Rostov vilayəti Taqanroq şəhəri ərazisində yerləşən bina. "Q" korpusu Taqanroq şəhəri Mayakov meydanı, ev 1 ünvanında yerləşir. Binanın inşasına 1952-ci ildə ildə başlanılmışdır. Tikinti işləri 1958-ci ildə bitmişdir. Binada hazırda Cənub Federal İnstitutunun nəzdində fəaliyyət göstərən Mühəndis-texnologiya akademiyası yerləşir. Əvvəllər isə bina Taqanroq Radiotexnika İnstutunun əsas binası olmuşdur.
== Tarixi ==
"Q" korpusu binasının tikintisinə 1952-ci ildə başlanılmışdır. Bu zaman həm də tələbə yataqxanası № 1 (Oktyabr küçəsi ev 5) və № 2 (Dobrolyubovski ev 15), 42-mənzilli bina və 8 saylı orta məktəb binası inşa edilmişdir. 3 saylı orta məktəbin köhnə binası isə "Q" və "D" korpus binası yaxınlığında yerləşdirindən sökülməli idi.
"Q" korpus binasının layihəsi Xalq təhsil Nazirliyi tərəfindən hazırlanmışdı.
1-ci Ordu Korpusu (Azərbaycan)
1-ci Ordu Korpusu — Bərdə korpusu olaraq da adlandırılan Azərbaycan Quru Qoşunlarının regional bir hərbi birləşməsi. Silahlı Qüvvələrin ən təhlükəli və strateji qüvvəsi olaraq tanınır. Bölmələrinin əksəriyyəti Ermənistanın uzun illər işğal atında saxladığı Dağlıq Qarabağla təmas xəttində yerləşirdi. Hal-hazırda korpusa general-mayor Qiyas Abbasov rəhbərlik edir.
== Tarix ==
Korpus 3 mart 1992-ci ildə Azərbaycanın 701-ci, 708-ci və 130-cu Motoatıcı briqadasından qurulur. Silahlı Qüvvələrin Baş Qərargah rəisi General Nəcməddin Sadıkov korpusun ilk komandiri olur. İştirak etdiyi əməliyyatlar arasında Kəlbəcər döyüşü də vardır.
=== İkinci Qarabağ müharibəsindəki əməliyyatları ===
İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı korpus Suqovuşandakı qarşıdurmalarda iştirak edir. Kəndin 3 oktyabr tarixində Azərbaycan qüvvələri tərəfindən tutulmasında əsas rollardan birini oynayır. 9 dekabrda Prezident İlham Əliyev bu münasibətlə general Hikmət Həsənovun "Qarabağ" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında bir sərəncam imzalayır.
13. SS Waffen Dağ Korpusu
13. SS Waffen Dağ Korpusu (alm. 13. Waffen-Gebirgs-Division der SS „Handschar“ (kroatische Nr. 1)) - Vaffen SS-in tabeliyində olan 38 korpsudan biri. Korpusun almancadan adı olan Handschar ifadəsi korpusun gerbində öz əksini tapıb. 13-cü Dağ Korpusu ölkədə yaşayan müsəlman boşnaklar və katolik xorvatlardan təşkil olnumuşdu. II Dünya müharibəsi illərində balkan yarımadasındakı kommunist paritzanlarla mübarizə aparmaqları üçün Qüds Baş Müftüsü Emin el-Hüseyninin dəstəyi ilə yaradılmışdır.
2-ci Ordu Korpusu (Azərbaycan)
2-ci Ordu Korpusu — Beyləqan korpusu olaraq da adlandırılan Azərbaycan Quru Qoşunlarının regional bir hərbi birləşməsi. Bölmələrinin əksəriyyəti Ermənistanın uzun illər işğal atında saxladığı Qarabağla təmas xəttində, xüsusən də Xocavənd rayonu və qismən Azərbaycan-İran sərhədində yerləşirdi. Hal-hazırda korpusa general-leytenant Mais Bərxudarov rəhbərlik edir. Diqqət çəkən hərbçiləri arasında Xocavənd Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Eyvaz Hüseynov da var.
== Tarix ==
Korpus 3 mart 1992-ci ildə o dövrdə Azərbaycanın Müdafiə naziri general-mayor Tahir Əliyevin müvafiq əmri ilə qurulmuşdur. 90-cı illərdə sıralarında olan bölmələr arasında 161-ci motoatıcı briqadası da var idi. Qurulduqdan qısa müddət sonra cəbhəyə göndərilən hərbi hissə Birinci Dağlıq Qarabağ müharibəsi zamanı Füzuli rayonunun, eləcə də Qırmızı Bazar, Şişkaya və Qacarın müdafiəsində əsas zərbə qüvvəsi rolunu oynamışdı. Füzulidəki Babı, Arayatlı, Mollaməhərrəmli, Əhmədalılar, Şükürbəyli və digərlərini ermənilərdən almağa müvəffəq olur.
2013-cü ildə Müdafiə naziri Zakir Həsənov keçmiş nazir Səfər Əbiyevin "qalası" sayılan korpusa baş çəkir, bir çox rəhbərlik strukturlarında dəyişikliklər olduğunu, o cümlədən Əbiyevin dövründə vəzifədən kənarlaşdırılmayan 50-yə yaxın zabitin vəzifələndirildiyini elan edir. Korpus 2016-cı ildə Aprel döyüşləri zamanı strateji yüksəkliklərin ələ keçirilməsində böyük rol oynayır.
3-ci Ordu Korpusu (Azərbaycan)
3-ci Ordu Korpusu — Şəmkir korpusu olaraq da adlandırılan Azərbaycan Quru Qoşunlarının regional bir hərbi birləşməsi. Bölmələrinin əksəriyyəti Ermənistanın uzun illər işğal atında saxladığı Dağlıq Qarabağla təmas xəttində, Azərbaycan–Ermənistan sərhədi yerləşirdi. Hal-hazırda korpusa polkovnik Oruc Abdullayev rəhbərlik edir.
== Tarix ==
Korpusun əsgərləri 2012-ci il Ermənistan-Azərbaycan sərhəd toqquşmalarında iştirak etmişdir. Gəncə Hərbi Məhkəməsi "2012-ci ilin iyun ayında Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin beş Azərbaycan əsgərinin ölümünə səbəb olan təxribatda" günahlandırılan Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Şəmkir Korpusunun altı komandirinə qarşı hökm çıxarır. 2012-ci il qarşıdurmaları zamanı itkilərə görə məhkəmə zabitlərə 4-5 il həbs cəzası çıxarır. 2018-ci ilə qədər 3-ci Ordu Korpusunun 707-ci Motoatıcı briqadasının qüvvələri Azərbaycan-Ermənistan sərhədinin Qazax sektorunu mühafizə etmişlər. Tovuz rayonunda 2020-ci ildə baş verən Tovuz döyüşləri nəticəsində 3-cü Korpusun Baş Qərargah rəisi general-mayor Polad Həşimov şəhid olur. 2020-ci il Dağlıq Qarabağ münaqişəsi zamanı korpus Azərbaycanın Qərb sektorunda toqquşmalarda iştirak edir.
3-cü Ordu Korpusu (Azərbaycan)
3-ci Ordu Korpusu — Şəmkir korpusu olaraq da adlandırılan Azərbaycan Quru Qoşunlarının regional bir hərbi birləşməsi. Bölmələrinin əksəriyyəti Ermənistanın uzun illər işğal atında saxladığı Dağlıq Qarabağla təmas xəttində, Azərbaycan–Ermənistan sərhədi yerləşirdi. Hal-hazırda korpusa polkovnik Oruc Abdullayev rəhbərlik edir.
== Tarix ==
Korpusun əsgərləri 2012-ci il Ermənistan-Azərbaycan sərhəd toqquşmalarında iştirak etmişdir. Gəncə Hərbi Məhkəməsi "2012-ci ilin iyun ayında Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin beş Azərbaycan əsgərinin ölümünə səbəb olan təxribatda" günahlandırılan Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Şəmkir Korpusunun altı komandirinə qarşı hökm çıxarır. 2012-ci il qarşıdurmaları zamanı itkilərə görə məhkəmə zabitlərə 4-5 il həbs cəzası çıxarır. 2018-ci ilə qədər 3-ci Ordu Korpusunun 707-ci Motoatıcı briqadasının qüvvələri Azərbaycan-Ermənistan sərhədinin Qazax sektorunu mühafizə etmişlər. Tovuz rayonunda 2020-ci ildə baş verən Tovuz döyüşləri nəticəsində 3-cü Korpusun Baş Qərargah rəisi general-mayor Polad Həşimov şəhid olur. 2020-ci il Dağlıq Qarabağ münaqişəsi zamanı korpus Azərbaycanın Qərb sektorunda toqquşmalarda iştirak edir.
4-cü Ordu Korpusu (Azərbaycan)
4-cü Ordu Korpusu — Bakı korpusu olaraq da adlandırılan Azərbaycan Quru Qoşunlarının regional bir hərbi birləşməsi. Bölmələrinin əksəriyyəti Bakı və Abşeron yarımadasında yerləşir. Hal-hazırda korpusa general-mayor İlqar Lətifov rəhbərlik edir.
== Tarix ==
Korpus üç motoatıcı briqadadan ibarətdir. Digər hərbi korpuslardan fərqli olaraq, korpusun rolu əsasən strateji ehtiyat kimi xidmət etməkdir. Nəticə baxımından Quru Qoşunlarında olan ən kiçik korpusdur. 3-cü Ordu Korpusu kimi 1-ci Ordu Korpusu sıralarını doldurmaq üçün istifadə edilir. 2020-ci ildə İkinci Qarabağ müharibəsinin başlanğıcında Azərbaycan ehtiyatda olanlar səfərbər edilərək 4-cü korpusdan cəbhə xətti boyunca altı əlavə motoatıcı briqadası düzəldilir. Azadlıq meydanında keçirilən 2020-ci il Bakı Qələbə Paradında korpus polkovnik İlham Məmmədovun rəhbərlik etdiyi bir parad kontingenti ilə təmsil olunmuşdur.
5-ci Ordu Korpusu (Azərbaycan)
Əlahiddə Ümumqoşun Ordu — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Naxçıvan Muxtar Respublikasındakı xüsusi statuslu bölməsi.
== Tarix ==
Naxçıvanda Azərbaycan milli ordusunun yaradılmasına ötən əsrin 90-cı illərində Azərbaycan prezidenti Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə Naxçıvanda başlanılmışdır. Heydər Əliyev Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri seçiləndən cəmi 4 gün sonra – 1991-ci il sentyabrın 7-də Naxçıvan Müdafiə Komitəsi yaradılmış, 1992-ci il sentyabrın 19-da Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisində “Naxçıvan Muxtar Respublikasının müdafiəsinin və sərhədlərinin qorunmasının təşkili haqqında” Qərar qəbul edilmişdir və Komitənin ilk sədri Elman Abbas oğlu Abbasov təyin edilmişdir. [mənbə göstərin]Həmin ilin oktyabr ayının 9-da isə Naxçıvan şəhərində ilk hərbi parad keçirilmişdir. 1992-ci il sentyabrın 15-də Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisində ilk milli ordu qurumlarından biri olan N saylı əlahiddə gücləndirilmiş motoatıcı briqada təşkil edilmiş və Dövlət Müdafiə Komitəsinin bütün əmlakı N saylı hərbi hissəyə təhvil verilmişdir. Sonralar bu əsasda Azərbaycan Ordusunun V Ordu Korpusu yaradılmışdır.
== Əlahiddə ümumqoşun ordusunun təşkili ==
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin “Azərbaycan Respublikası Müdafiə Nazirliyi haqqında Əsasnamənin təsdiq edilməsi barədə” 2013-cü il 18 dekabr tarixli Fərmanına əsasən, 5-ci Ordu Korpusunun əsasında Əlahiddə Ümumqoşun Ordusu yaradılmışdır.
14.05.2014-cü il tarixdən Əlahiddə Ümumqoşun Ordunun komandanı Kərəm Mustafayevdir.
9-cu mexanikləşdirilmiş qvardiya korpusu
9-cu mexanikləşdirilmiş qvardiya korpusu — SSRİ silahlı qüvvələrinin tərkibində hərbi əməliyyat birliyi.
== Tarix ==
Ali Baş Komandanlığının 12 sentyabr 1944-cü il № 0306 əmri ilə 5-ci mexanikləşdirilmiş korpus 9-cu mexanikləşdirilmiş qvardiya korpusuna çevrilmişdir. Ali Baş Komandanlığının əmri ilə 15 sentyabr 1944-cü ildə Ploeşti şəhəri uğurunda döyüşlərdə seçildiyinə görə Ploeştinskaya adlandırması verildi. Bu əmrə əsasən 10 oktyabr 1944-cü ildən etibarən 9-cu mexanikləşdirilmiş qvardiya korpusuna daxil olan hissə və birləşmələrdə qvardiya birləşmələrinə çevrildilər və yeni adlandirma və nömrə aldılar. 1945-ci ilin dekabrında 9-cu mexanikləşdirilmiş qvardiya diviziyasına çevrildi.
ABŞ-ın Sülh Korpusu
Sülh Korpusu — ABŞ hökumətinin qeyri-siyasi, qeyri-dini agentliyidir.
Sülh Korpusu 1961-ci ildə prezident Con F.Kennedi tərəfindən yaradılmışdır. Sülh Korpusunun əsas məqsədi maraq göstərən ölkələrə amerikalı könüllüləri göndərməklə dünyada sülh və dostluğun yayılmasına kömək etməkdən ibarətdir. Sülh Korpusu sülh və dostluq quraraq mədəniyyət mübadilə proqramları ilə ölkələr arasında qarşılıqlı anlaşmanın dərinləşdirilməsinə təkan verir. 1961-ci ildən bu vaxtadək 200.000 Sülh Korpusu könüllüsü dünyanın 139 ölkəsində xidmət etmişdir. Sülh Korpusu proqramı Azərbaycanda 2003-cü ildən fəaliyyət göstərir. Könüllülər Azərbaycanda İngilis dilinin tədrisi, Gənclərin İnkişafı və İqtisadi İnkişaf sahələri üzrə texniki biliklərə olan ehtiyacların ödənilməsinə köməklik göstərir, Amerika və Azərbaycan xalqları arasında dostluğu daha da möhkəmləndirirlər.
Könüllülərin aylıq xərcləri və onların sağlamlığı ilə bağlı xərclər Sülh Korpusu tərəfindən ödənilir. Könüllünü qəbul edən təşkilat həmin Könüllüyə heç bir maliyyə ayırmır. Onlardan yalnız Könüllünün işinə nəzarət etmək və onun səmərəli işləməsi üçün lazım olan dəstəyi təmin etmək tələb olunur.
ABŞ Ordusu Hava Korpusu
Amerika Birləşmiş Ştatları Ordusu Hava Qüvvələri (ing: United States Army Air Force; abr: USAAF) 1941–1947-ci illərdə ABŞ-nin hərbi hava qüvvəsi idi.
Amerika Birləşmiş Ştatları Ordusu Hərbi Hava Qüvvələri 20 iyul 1941-ci ildə Birləşmiş Ştatlar Hərbi Hava Qüvvələri Korpusundan (United States Army Air Corps) formalaşdırılmışdır. İkinci Dünya müharibəsində Qərb müttəfiqlərinin qələbə qazanmasında USAAF böyük təsir göstərdi. 26 iyun 1947-ci ildə Birləşmiş Ştatlar Ordusunun Hava Qüvvələrindən (United States Army Air Forces) Birləşmiş Ştatların Hərbi Hava Qüvvələri (USAF) yaradıldı.
ABŞ dəniz piyadaları korpusu
ABŞ-nin dəniz piyada korpusu (ing. United States Marine Corps (USMC)) ABŞ hərbi qüvvələrinin hissələrindən biridir. Hərbi-dəniz qüvvələrlə yanaşı amerikalı dəniz piyada korpusu ABŞ-nin hərbi-dəniz qüvvələr Departamenti görə əməliyyat aparılır. 2005-ci ildə korpus cəmi 210,000 əsgərlərindən ibarət olmuşdur.
== Təşkilat ==
Korpusunun başçılıqı qoşulmuş döyüşçü komandirlər edirlər. Korpusunun baş zabiti dəniz piyada korpusunun komendanti (Commandant of the Marine Corps) adlanır.
== Tarix ==
Amerika Birləşmiş Ştatları-ın dəniz piyada korpusu əvvəlcə Kontinental dəniz piyada kimi 1775-ci ilin noyabr ayının 10-da yaradılmışdır. İkinci dünya müharibəsində amerikalı dəniz piyada korpusu Sakit okean teatrında mühüm rol oynamışdır.
ABŞ dəniz piyadası korpusu
ABŞ-nin dəniz piyada korpusu (ing. United States Marine Corps (USMC)) ABŞ hərbi qüvvələrinin hissələrindən biridir. Hərbi-dəniz qüvvələrlə yanaşı amerikalı dəniz piyada korpusu ABŞ-nin hərbi-dəniz qüvvələr Departamenti görə əməliyyat aparılır. 2005-ci ildə korpus cəmi 210,000 əsgərlərindən ibarət olmuşdur.
== Təşkilat ==
Korpusunun başçılıqı qoşulmuş döyüşçü komandirlər edirlər. Korpusunun baş zabiti dəniz piyada korpusunun komendanti (Commandant of the Marine Corps) adlanır.
== Tarix ==
Amerika Birləşmiş Ştatları-ın dəniz piyada korpusu əvvəlcə Kontinental dəniz piyada kimi 1775-ci ilin noyabr ayının 10-da yaradılmışdır. İkinci dünya müharibəsində amerikalı dəniz piyada korpusu Sakit okean teatrında mühüm rol oynamışdır.
Alman Afrika korpusu
Alman Afrika korpusu (alm. Deutsches Afrikakorps (DAK)) — İkinci Dünya Müharibəsi zamanı vermaxt korpusu. 16 fevral 1941-ci ildə Liviyadakı alman qoşunlarından yaradılmışdır. 13 may 1943-cü ildə Tunisdə təslim olmuşdur.
Andorra Polis Korpusu
Andorra Polis Korpusu (gürc. El Cos de Policia d’Andorra) — Andorra Knyazlığının milli polis qüvvəsi. 2007-ci ildə verilən məlumatlara əsasən, ölkənin təxminən 85 minlik əhalisinə xidmət göstərən 240 zabit var idi.
Başqırd korpusu
Başqırd korpusu — 1919-cu ildə fəaliyyət göstərmiş və Başqırd hökumətinə tabe olan hərbi birləşmə.
== Formalaşması və tarixi ==
Başqırd ordusunun komandanı Zəki Vəlidi Toğanın 26 yanvar 1919-cu il tarixli əmri ilə Orenburq qəzasının Yermolayevo kəndinin yaxınlığında IX Başqırd atıcı diviziyasının alaylarından Başqırd korpusuna daxil oldular:
I Başqırd atıcı diviziyası (I, II, IV Başqırd atıcı diviziyaları)
II Başqırd atıcı diviziyası (V, VI Başqırd atıcı və I, II Başqıdr süvari alayları).Başqırd korpusu Orenburq və Sterlitamak şəhərləri arasındakı cəbhə xəttini müdafiə edirdilər. Onların düşməni I Qırmızı Ordu idi.
Başqırd Hökumətinin 16 fevral 1919-cu il qərarına əsasən Başqırd korpusu hissələrinin Qırmızı Orduya keçidi başlayır. Başqırd hissələri ilə Qırmızı Ordunun ağlara qarşı ortaq hərbi əməliyyatları başlayır. Lakin Qırmızı Orduya keçidi qəbul etməyib öz dəstələri ilə ağlara qoşulan başqırdlar da olur. Bunlar Musa Murtazin, Məhəmməd Qabdulxay Qurbanqaliyev, Qalimyan Taqan və digərləri idi.
I Qırmızı Orduya keçid edəndə korpusun heyətində var idi:
I Başqırd atıcı alayı - 800 nəfər
II Başqırd atıcı alayı - 715 nəfər
IV Başqırd atıcı alayı - 650 nəfər
V Başqırd atıcı alayı - 720 nəfər
VI Başqırd atıcı alayı - 650 nəfər
I Başqırd süvari alayı - 540 nəfər
II Başqırd süvari alayı - 1100 nəfər
Başqırd ehtiyat alayı - 570 nəfər
Xüsusi Userqansk süvari batalyonu - 210 nəfər
Karvansaray komandası - 285 nəfər
Komendant, qarovul, konvoy, etap, rabitə, istehkamçı əsgərlər və Başqırd hökumətinin yanında xüsusi komendant rotası - ümumi 6556 nəfər.1919-cu ilin mart ayında Başqırd korpusu I Qırmızı Ordu komandanlığı tərəfindən ləğv edilib.
Birinci Qafqaz Qırmızı Korpusu
Birinci Qafqaz Qırmızı Korpusu — 1918 ilin mayında Bakı Xalq Komissarları Sovetinin rəhbərliyi altında yaradılmış silahlı qüvvə, hərbi birlik.
== Tarixi ==
Qırmızı korpusun yaradılmasından əsas məqsəd bolşevik-daşnak qüvvələrini vahid komandanlıq altında birləşdirərək Azərbaycanın milli qüvvələrinə zərbə endirmək və bütün Azərbaycanı nəzarət altına almaq idi. Əsasını erməni-daşnak qüvvələri və silahlı bolşevik dəstələri təşkil edirdi. Daşnak qüvvələrinin Qırmızı Orduya birləşdirilməsi razılığı Mart soyqırımından (1918) sonra əldə edilmişdi. Bakıdakı İnqilabi Müdafiə Komitəsi ilə Erməni Milli Şurasının həmin razılığına əsasən, mart soyqırımında fəal iştirak etmiş 2-ci erməni ehtiyat piyada alayı ləğv olunaraq, bir hissəsi daşnak qulduru Hamazaspın taboruna, digər hissəsi isə Qırmızı sovet taborlarının tərkibinə daxil edildi. Hamazaspın taborları yenidən qurularaq 16-cı və 17-ci sovet taborları kimi Qırmızı orduya daxil edildi. Yenidən qurulan Qırmızı ordu 18 min əsgər və zabiti olan 19 atıcı tabordan ibarət idi. Bütün taborlar 4 atıcı briqadada birləşdirilərək, Birinci Qafqaz Qırmızı korpusunu təşkil edirdi. Korpusun rəhbər vəzifələrinə, əsasən, ermənilər təyin edilmişdi. Korpus komandiri polkovnik Qazarov, korpusun qərargah rəisi polkovnik Avetisov, komissarı isə Qanin idi.
Birinci Qafqaz korpusu
Osmanlı ordusunun I Qafqaz korpusu (türkcə: I Kafkas Kolordusu ya da I Kafkas Kolordusu), Osmanlı ordusunun ordu korpuslarından biri. I Dünya Müharibəsi dövründə yaradılmışdır.
== Yaradılması ==
=== 1916 dekabr, avqust 1917, yanvar 1918 ===
1916 dekabr, avqust 1917, yanvar 1918-ci illərdə korpusun strukturu belə idi:
Birinci Qafqaz Korpusu
IX Qafqaz diviziyası, X Qafqaz diviziyası, 36-cı Qafqaz diviziyası
=== 1918 iyunda strukturu ===
1918-ci ilin iyun ayında korpusun strukturu belə idi:
Birinci Qafqaz Korpusu
IX Qafqaz diviziyası, X Qafqaz diviziyası, XV diviziya
== Komandanları ==
General-leytenant Yusif İzzət paşa — 1916–1917-ci illər.
Kazım Qarabəkir paşa — 1917 dekabr 27-dən, 1918 dekabrın 25-nə qədər.
== Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ilə əlaqəsi ==
Qafqaz İslam Ordusu təşkil edilnə zaman onun hərbi birləşmələrinin əksəriyyəti bu ordu korpusunun hissələrindən təşkil edilmişdi. Kürdəmir döyüşü, Göyçay döyüşü və xüsusilə də Bakı döyüşləri zamanı Qafqaz İslam Ordusunun canlı qüvvəyə olan ehtiyacı bu korpusun şəxsi heyəti hesabına təmin edilmişdir.
Bu ordu korpusunun birləşmələri həmçinin Naxçıvanda və ətraf ərazilərdə ermənilərin azərbaycanlılara qarşı soyqırım aktlarının qarşısının alınmasında da iştirak etmişdir.
== Ləğvi ==
1916-cı ilin sentyabrında yaradılan ordu korpusu, 1918-ci ilin oktyabr ayının 21-də Mudros barışığına görə ləğv edilmişdir. Ordu korpusu ləğv edilsə də şəxsi heyəti Kazım Qarabəkir paşanın rəhbərliyi altında Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsinin sonuna qədər döyüşmüşdür.
Cənub Federal Universitetinin əsas korpusu
Cənub Federal Universitetinin əsas korpus binası - Rostov-na-Donu şəhərinin ərazisində, Bolşoy Sadovnaya küçəsi ev 105 ünvanında yerləşən bina. Bina 1914-1917-cu illərdə inşa edilmişdir. Onun memarı Qeorqi Nikolayeviç Vasilev olmuşdur. Bina Cənub Federal Universitetinin əsas korpus binası yerləşir. Cənub Federal Universitetinin əsas korpus binası regional əhəmiyyətli mədəni irs obyekti siyahısına daxil edilmişdir.
== Tarixi ==
Bina gəlirli bina olaraq don taciri və meşə təsərrüfatçısı Q. Y. Kistovun olmuşdur. Bina Bolşoy Sadovnaya küçəsində yerləşir. Binanın tikintisinı 1914-cu ildə başlanılmışdır.
Birinci Dünya müharibəsi zamanı bina artileriya briqadası tərəfindən icarərəyə götürülmüşdür. Oktyabr inqilabı və Rusiyada olan vətəndaş müharibəsi zamanı bina «Donsovqorxoz» adlı qurumun balansında olur.
I Qafqaz korpusu
Osmanlı ordusunun I Qafqaz korpusu (türkcə: I Kafkas Kolordusu ya da I Kafkas Kolordusu), Osmanlı ordusunun ordu korpuslarından biri. I Dünya Müharibəsi dövründə yaradılmışdır.
== Yaradılması ==
=== 1916 dekabr, avqust 1917, yanvar 1918 ===
1916 dekabr, avqust 1917, yanvar 1918-ci illərdə korpusun strukturu belə idi:
Birinci Qafqaz Korpusu
IX Qafqaz diviziyası, X Qafqaz diviziyası, 36-cı Qafqaz diviziyası
=== 1918 iyunda strukturu ===
1918-ci ilin iyun ayında korpusun strukturu belə idi:
Birinci Qafqaz Korpusu
IX Qafqaz diviziyası, X Qafqaz diviziyası, XV diviziya
== Komandanları ==
General-leytenant Yusif İzzət paşa — 1916–1917-ci illər.
Kazım Qarabəkir paşa — 1917 dekabr 27-dən, 1918 dekabrın 25-nə qədər.
== Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ilə əlaqəsi ==
Qafqaz İslam Ordusu təşkil edilnə zaman onun hərbi birləşmələrinin əksəriyyəti bu ordu korpusunun hissələrindən təşkil edilmişdi. Kürdəmir döyüşü, Göyçay döyüşü və xüsusilə də Bakı döyüşləri zamanı Qafqaz İslam Ordusunun canlı qüvvəyə olan ehtiyacı bu korpusun şəxsi heyəti hesabına təmin edilmişdir.
Bu ordu korpusunun birləşmələri həmçinin Naxçıvanda və ətraf ərazilərdə ermənilərin azərbaycanlılara qarşı soyqırım aktlarının qarşısının alınmasında da iştirak etmişdir.
== Ləğvi ==
1916-cı ilin sentyabrında yaradılan ordu korpusu, 1918-ci ilin oktyabr ayının 21-də Mudros barışığına görə ləğv edilmişdir. Ordu korpusu ləğv edilsə də şəxsi heyəti Kazım Qarabəkir paşanın rəhbərliyi altında Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsinin sonuna qədər döyüşmüşdür.
