Livon sözü azərbaycan dilində

Livon dili və ya Liv dili (latış. līvõ kēļ‎ və ya latış. rāndakēļ‎) Ural dillərinin Fin filialına məxsusdur.Fevral 2009-cu ildə son bu dil anadili olan şəxs vəfat edərək , demək olar ki ölü dildir.Eston dili ilə sıx bağlıdır. == Ümumi ifadələr == Salam! – Tēriņtš! Nuş olsun! - Jõvvõ sīemnaigõ! Səhəriniz xeyir! - Jõvā ūomõg! / Jõvvõ ūomõgt!

Livoniya (liv. Līvõmō, est. Liivimaa, lat. və lit. Livonija, pol. Inflanty) və ya Livlandiya (alm. Livland‎, arxaik: Liefland; nid. Lijfland; rus. Лифляндия) — Baltik dənizinin şərq sahillərində yerləşən tarixi vilayət. İndiki Latviya sahillərində yaşamış livlərin adından götürülmüşdür.

Livoniya konfederasiyası — bu ittifaqa Livoniya ordeni, Riqa arxiyepiskopluğu, Derpt, Ezel və Kurlandiya yepiskopluqları daxil idilər. == Ədəbiyyat == Kasekamp A. Characteristics of Warfare in the Times of Henry of Livonia and Balthasar Russow, Lithuanus // The Lithuanian Quarterly, Vol. 36, № 1, 1990. Plakans A. The Latvians. A Short History. Stanford: Hoover Institution Press, Calif, 1995.

Livoniya Krallığı — müasir Estoniya və Latviyanın ərazisində mövcud olmuş nominal dövlət. == Tarixi == Rus çarı IV İvan 1558-1583-cü il Livoniya müharibəsi dövründə krallıq qurduğunu elan etsə də bu məlumat doğru deyildir. 10 iyun 1570-ci ildə danimarkalı Holstein qrafı Maqnus Moskvaya gəlir və burada Livoniya Kralı olaraq taclanır. Maqnus, İvanın tabeliyi altında olacağı ilə bağlı ona sədəqət andı içir və Livonia vassal səltənəti üçün müvafiq nizamnamə alır. Maqnus və IV İvan arasındakı müqaviləni bir opriçnik və zemstva idarəsi üzvü, d'iak Vasili Şçelkalov imzaladılar.Livoniyanın yeni kralı Maqnus, İsveçin nəzarətində olan Revalın fəthi üçün 20 min rus əsgəri ilə Moskvadan yola düşdü. İvanın Maqnusun böyük qardaşı, Danimarkanın kralı II Frederikin dəstəyinə olan ümidi uğursuz oldu. 1571-ci ilin mart ayının sonunda Maqnus Reval uğrunda mübarizədən vaz keçdi və mühasirədən əl çəkdi.1577-ci ildə İvanın rəğbətini itirmiş və qardaşından heç bir dəstək almayan Maqnus Livoniya zadəganlarını xarici işğala qarşı mübarizədə onunla birləşməyə çağırdı. İvanın qüvvələri ona hücum edərək əsir götürdülər. Maqnus sərbəst buraxıldıqdan sonra kral titulundan imtina etdi.Maqnus ömrünün son altı ilini Polşa taxt-tacının təqaüdçüsü olaraq öldüyü Kourland yepiskopiyasındakı Pilten qalasında keçirdi. 1583-cü ilin avqustunda Livoniya müharibəsinin sona çatması ilə Köhnə Livoniya ərazilərinin çoxu Polşa-Litva Birliyinin nəzarəti altında, Estoniyanın Hersoqluğunda İsveçin nəzarəti altına düşdü.

Livoniya müharibəsi (1558-1583-cü illər) — Livoniya konfederasiyası, Rusiya çarlığı, Böyük Litva knyazlığı (1569-cu ildən - Reç Pospolita), İsveç və Danimarka krallığının iştirak etdiyi XVI əsrdə baş verən böyük bir hərbi münaqişə (və ya bir sıra hərbi münaqişələr). Döyüş əməliyyatları əsasən müasir Estoniya, Latviya, Belarus və Rusiyanın şimal-qərbi ərazilərində aparılırdı. Müharibə 1558-ci ilin yanvarında Rusiya çarlığının Livoniyaya hücumu ilə başladı. Müharibənin ilk mərhələsində rus qoşunları əhəmiyyətli uğurlar əldə etdilər. Narva, Derpt (Yuriyev) və bir sıra digər şəhər və qəsrlər fəth edildi. 1561-ci ildə Vilen müqaviləsinə əsasən Livoniya Konfederasiyası ləğv edildi. Onun ərazisinin bir hissəsi vassal olaraq Kurlandiya və Semiqaliya hersoqluğu şəklində Böyük Litva knyazlığına qəbul edildi. Digər bir hissəsi isə birbaşa Böyük Litva knyazlığının bir hissəsi oldu. Bu andan başlayaraq, müharibə əsasən Rusiya çarlığı ilə Böyük Litva knyazlığı arasında qarşıdurma xarakteri aldı və hərbi əməliyyatlarda əsasən sonuncunun ərazilərində aparıldı. 1563-cü ildə Polotsk rus qoşunları tərəfindən tutuldu.