Maqda
Maqda — İrəvan quberniyasının Eçmiədzin qəzasında, indi Əştərək rayonunda kənd.
== Tarixi ==
"İrəvan əyalətinin icmal dəftəri"ndə, Qafqazın 5 verstlik xəritəsində qeyd edilmişdir.
1728-ci ilə aid mənbədə İrəvan əyalətinin Karbi nahiyəsində kənd adı kimi qеyd olunmuşdur
== Toponimi ==
Toponim muq etnoniminin fars dilində işlənən forması olan maq etnonimindən və -da topoformantı əsasında əmələ gəlmişdir. Etnotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. 1949-cu ildə kənd ermənicə Lernarot adlandırılmışdır. 1590-cı ilə aid mənbədə Maqta. 1728-ci ilə aid mənbədə isə Makta kimidir Naxçıvanda Maxta kəndinin adı ilə mənşəcə eynidir. Naxçıvanda Maqqız (maq və türk dillərində giz "dayaz dərə" [143.II,2,1389], sözlərindən) Qazax r-nunda Maqi (dağ adı) toponimləri ilə səslənir. Ermənistan SSR AS RH-nin I. XII.1949-cu il fərmanı ilə adı dəyişdirilib Lernarot qoyulmuşdur.
Maqda Frank
Maqda Frank Fişer (tam adı: Maqda Frank, mac. Magda Frank; 20 iyul 1914, Kluj-Napoka – 23 iyun 2010, Buenos-Ayres) — Macarıstan-Argentina heykəltəraşı.
== Həyatı ==
Maqda Frank Transilvaniyada Kluj-Napoka şəhərində anadan olmuşdur. Həmin dövrdə Macarıstanın ərazisi olsa da, 1918-ci ildə şəhər Rumıniyanın tərkibinə daxil edilmişdir. Faşist təqibi səbəbi ilə Maqda Frank Macarıstanı tərk etmiş və İsveçrədə məskunlaşmışdır. İllər sonra Jülian Akademiyasında təhsil almaq üçün Parisə köçmüşdür. 1950-ci ildə Argentinanın Buenos-Ayres şəhərinə gəlib həyatda qalan yeganə ailə üzvünü - qardaşını ziyarət etmişdir. O, burada professor təyin olunmuş və Pizarro Qalereyasında əsərlərini nümayiş etdirmişdir. Buenos-Ayres Premio Palanzaya qatılmışdır. Eduardo Sivori Muzeyində Benito Kinkela Martin mükafatı almış və Argentina Senatı tərəfindən təltif olunmuşdur.
Maqda Sabo
Maqda Sabo (mac. Szabó Magda, 5 oktyabr 1917[…], Debretsen – 19 noyabr 2007[…], Budapeşt) - macar yazıçısı.
== Həyatı ==
Maqda Sabo 5 oktyabr 1917-ci ildə Macarıstanın Debreçen şəhərində anadan olmuşdur. O 1940-cı ildə Debreçen Universitetinin "Latın və Macar dili" fakültəsini bitirmiş, eyni il Debreçendəki protestant qız məktəbində müəllimə kimi işləməyə başlamışdır. 1945-1949-cu illərdə Maqda Din və Təhsil nazirliyində çalışmışdır. Maqda Sabo 1947-ci ildə Tibor Sabotka adlı tərcüməçi ilə ailə həyatı qurmuşdur. O 19 noyabr 2007-ci ildə Budapeştdəki evində 90 yaşında vəfat etmişdir.
== Əsərləri ==
O, "Freska" və "Abigel" kimi məşhur romanların da müəllifidir. Onun ilk povesti "Freska" 1958-ci ildə işıq üzü görüb. Uzun illər onun əsərləri macar diktatoru Matyaş Rakoşi tərəfindən qadağan olunub.
Maqdalena
Maqdalena — ad.
Maqdalena Oqurek — Polşa tarixçisi, humanitar sahə üzrə elmlər doktoru.
Maqdalena Noyner — Almaniya biatlonçusu Onqat dünya çempionu İkiqat Olimpiya çempionu
Maqdalena Melkarz — Polşa aktrisası, modeli və müğənnisi.
Maqdalena Kojena — Çex əsilli müğənnisi
Soyadlar
Mariya Maqdalena — İsa peyğənbərin sədaqətli davamçısı
Maria Maqdalena Keveriç — bəstəkar Lüdviq van Bethovenin anası idi.
Düsseldorflu Eleonora Maqdalena — Müqəddəs Roma imperatorunun xanımı
Digər
Maqdalena (departament) — ölkənin şimal hissəsində yerləşən, Kolumbiya departamenti.
Maqdalena adası — Çilinin Aysen vilayəti ərazisində yerləşir.
Maqdalena çayı — ölkənin qərb hissəsindən təxminən 1528 kilometr (949 mil) şimala doğru axan Kolumbiyanın əsas çayı.
Maqdalena (departament)
Maqdalena (isp. Magdalena) — ölkənin şimal hissəsində yerləşən, Kolumbiya departamenti. İnzibati mərkəzi - Santa Marta şəhəridir.
Maqdalena Kojena
Maqdalena Kojena (çex. Magdalena Kožená 26 may 1973[…], Brno) — Çex əsilli müğənnisi (Mezzo-soprano)
== Bioqrafiyası ==
Ziyalı alim ailəsində anadan olub (atası riyaziyyatçı, anası bioloqdur). Valideynlərinin hər ikisi Boxemiyadan idi. Atası on bir yaşında ikən dünyasını dəyişir. Əvvəlcə fortepianodan təhsil alır, lakin altı yaşında bir qolu sındıqdan sonra Brno Filarmoniya Orkestrinin uşaq xoruna daxil olaraq müğənnilik etməyə başlayır. Daha sonra Kojena Neva Meqova və Yirji Peşa ilə Brno Konservatoriyasında, Eva Blaxova ilə Bratislava Ali Musiqi Məktəbində (1995-ci ildə bitirmişdir) oxuyur. Elə həmin il Zalsburq festivalının laureatı seçilir. 1996-1997-ci illərdə Vyana Xalq Opera evinin solisti olur.
"Adi" klassik-romantik repertuardan əlavə Kojena barokko ("orijinal") tərzdə də işləyir. Con Eliot Qardiner ilə Bax cantatalarının yubileyi dövründə (2000) fəal əməkdaşlıq etmişdir.
Maqdalena Melkarz
Maqdalena Melkarz (pol. Magdalena Mielcarz; 3 mart 1978, Varşava, Polşa) — Polşa aktrisası, modeli və müğənnisi. Əsasən Lvma Black ləqəbi ilə tanınır.
Maqdalena Noyner
Maqdalena Noyner (alm. Magdalena Neuner) — Almaniya biatlonçusu
== Nailiyyətləri ==
Onqat dünya çempionu
İkiqat Olimpiya çempionu
== Şəkilləri ==
== Xarici keçidlər ==
Dünyanın ən gözəl qadın idmançılarından biri gözlənilmədən karyerasını bitirdi.
Maqdalena Oqorek
Maqdalena Oqurek (pol. Magdalena Agnieszka Ogórek; d. 23 fevral 1979, Rıbnik, Polşa) — Polşa tarixçisi, humanitar sahə üzrə elmlər doktoru. Polşa prezidentliyinə namizəd (2015).
== Elmi fəaliyyəti ==
Maqdalena Oqurekin əsas işlərindən biri kilsə tarixini araşdırmaqdır.
Maqdalena Oqurek
Maqdalena Oqurek (pol. Magdalena Agnieszka Ogórek; d. 23 fevral 1979, Rıbnik, Polşa) — Polşa tarixçisi, humanitar sahə üzrə elmlər doktoru. Polşa prezidentliyinə namizəd (2015).
== Elmi fəaliyyəti ==
Maqdalena Oqurekin əsas işlərindən biri kilsə tarixini araşdırmaqdır.
Maqdalena adası
Maqdalena adası — Çilinin Aysen vilayəti ərazisində yerləşir. Maqdalena Adası Milli Parkı ərazisinin bir hissəsini əhatə edir. Ən hündür nöqtəsi sönmüş Montalat vulkanıdır. Dağın hündürlüyü 1,659 metrdir. Adanın sahəsi 2025 km², sahil xətdinin uzunluğu isə 435,5 km təşkil edir.
Maqdalena çayı
Maqdalena çayı — ölkənin qərb hissəsindən təxminən 1528 kilometr (949 mil) şimala doğru axan Kolumbiyanın əsas çayıdır. Onun drenaj hövzəsi ölkə ərazisinin 24% -ni təşkil edən və əhalisinin 66% -nin yaşadığı 273.000 kvadrat km (105.000 kv m) bir sahəni əhatə edir. Adını bibliya xadimi Mary Magdalene'dən alıb. Magdalena yalnız yağış suları ilə dolu olduğundan, hövzə mövsümündə, çayın aşağı hissəsində su artdıqca daşqınlar çoxalır. Bu, aprel-may və sentyabr-noyabr aylarında Magdalena çayını görməyə gedərkən nəzərə alınmalıdır.
== İstiqamət ==
Magdalena çayının qaynağı Kolumbiyanın cənubundadır. Çay, şimaldan şərqə, iki kordilleralar arasındakı böyük bir vadidə axır. Təxminən doqquz dərəcə şimalda sahil düzənliyinə çatır, sonra 100 km (62 mil) qərbə doğru hərəkət edir, şimalda Bocas de Ceniza olaraq bilinən bölgədəki Barranquilla şəhərində Karib dənizinə çatır.
== Balıq ==
Cauca çayı və digər qolları daxil olan Magdalena çayı hövzəsi balıqlarla çox zəngindir. 2008-ci ilə qədər hövzədə 213 balıq növü məlum idi.
Maqdalin çubuqlucası
Maqdalin çubuqlucası (lat. Philadelphus magdelenae) — hortenziyakimilər fəsiləsinin çubuqluca cinsinə aid bitki növü.
== Təbii yayılması ==
Çində yabanı halda bitir.
== Botaniki təsviri ==
Hündürlüyü 3-5 m olan koldur. Zoğları cavan vaxtı tüklü olur, sonradan isə çılpaqlaşır. Yaşlı budaqları qonur və ya sarımtıl-qonur rəngli olub, soyulan qabıqla örtülmüşdür. Yarpaqları yumurtavari və ya yumurtavari-neştərşəkilli, uzunluğu 2,5-6 sm, eni 1-2 sm-dir. Uc hissəsi sivri, qaidəsi pazvari və ya dairəvi, kənarları xırda dişlidir. Üst tərəfdən sıx, qısa tüklü, alt tərəfdən isə biz və sıx tükcüklərlə örtülmüşdür. May ayının ikinci yarısından iyun ayının əvvəllərinə qədər çiçəkləyir.
Maria Maqdalena Keveriç
Maria Maqdalena Keveriç (19 dekabr 1746 – 17 iyul 1787, Bonn, Köln[d]) — bəstəkar Lüdviq van Bethovenin anası idi.
== Həyatı ==
O, 1746-cı ildə Almaniyanın Reyn çayının qarşı tərəfində yerləşən Koblens şəhəri ilə qarşı-qarşıya yerləşən Erenbreytşteyn kəndində anadan olmuşdur. Onun valideynləri Yohan Henrix Keveriç (1701–1759) və Anna Klara Vestorff (1707–1768), 1731-ci ildə ailə həyatı qurmuşlar. 1733-cü ildən etibarən Yohan Erenbreytşteyndə yerləşən məhkəmə binasında baş aşpaz olmuşdur.
Onların altı uşaqlarının ən gənci Maria Maqdalena idi. 30 yanvar 1763-cü ildə o Yohan Georq Leym ilə ailə qurmuş, lakin o, 1765-ci ildə həlak olmuşdur.
12 noyabr 1767-ci ildə o, Bonn şəhərində yerləşən Remiqius kilsəsində Yohan van Bethoven ilə ailə qurmuşdur. Yohanın atası Köln prensliyində kapelmeyster işləyirdi və Yohan burada saray musiqiçisi işləyirdi. Yohan və Maria van Bethovenin yeddi uşaqları olmuşdur: gələcəkdə bəstəkar olacaq Lüdviq ikinci, 1770-ci ildə doğulmuşdur.
Maria 1787-ci ildə 40 yaşında, Bonn şəhərində vərəm xəstəliyindən dünyasını dəyişmişdir.
Mariya Maqdalena
Mariya Maqdalena ya Maqdalalı Mariya (ivr. מרים המגדלית, q.yun. Μαρία ἡ Μαγδαληνή, lat. Maria Magdalena) — İsa sədaqətli davamçısı, xristianlıqda müqəddəs sayılan, həvarilərə bərabər tutulan bir qadın. İsanın çarmıxa çəkilməsinin şahidi.
Pravoslav və katolik kilsələr Mariya Maqdalenanın şəxsinə müxtəlif mövqelərdən yanaşırlar. Pravoslav kilsəsi ona sülh, müjdə daşıyıcısı kimi baxır. Katolik kilsəsi isə əksinə onun şəxsinə Maqdaladan olan bir fahişə kimi baxır.
İncilə görə Mariya fahişəliklə məşğul olmuş, İsanı gördükdən sonra peşəsindən əl çəkərək onun ayağını yumuş, saçları ilə silmiş, sonra isə arxasınca getmişdir.
İsa çarmıxa çəkildikdən, bazar günü yenidən zühur etdikdən sonra onun ilk müjdəsini Mariya Maqdalena gətirmiş olmuşdur.
Müqəddəs Mariya Maqdalena kilsəsi (Karlovı Varı)
Müqəddəs Mariya Maqdalena kilsəsi (çex. Kostel svaté Máří Magdaleny) — Çexiyanın kurort-şəhəri Karlovı Varının mərkəzində yerləşən katolik kilsəsi. Barokko üslubunda kilsə məşhur memar Kilian İqnats Dintsenhofer tərəfindən 1732-1736-cı illər arasında inşa olunmuşdu. Kilsə isti termal bulaqlar kolonnadası (çex. Vřídelní kolonáda) ilə üzbəüz yerləşir və şəhərin əsas dominantlarından sayılır.
== Tarix ==
Orta əsr qotik kostyolu ətrafındakı qəbiristanlıqla birlikdə Karlovı Varının Geyzer adlanan təpənin üzərində XIV əsrin ikinci yarısında tikilmişdir. 1518-ci ildə İntibah üslubunda yenidən qurulan kilsəyə XVIII əsrin əvvələrində yanğın nəticəsində çox böyük zərər dəyir, buna görə şəhər bələdiyyəsi onun sökülməsini və şəhərdə yeni məbəd tikilməsini qərara almışdır.
Gələcək kilsənin ilk təməl daşı 27 aprel 1733-cü ildə qoyulmuşdur. İnşa üçün şəhər hakimiyyətinə bir neçə təklif təqdim edilmişdir. Yüksək barokko üslublu yeni binanın layihəsi isə istedadlı alman memarı Kilian İqnats Dintsenhofer tərəfindən hazırlanmışdı.
Maqdalena Ventura əri və oğlu ilə
Maddalena Ventura əri və oğlu ilə (isp. Maddalena Ventura con il marito e il figlio) və ya Saqqallı qadın (isp. Donna barbuta) — Xose de Ribera tərəfindən yağlı boya ilə kətan üzərində (196 × 127) portret janrında çəkilmiş rəsm əsəridir. Əsər Madriddəki Prado muzeyinin kolleksiyasında saxlanılır. Təsvir edilən obyektin qeyri-adiliyinə görə portret XVII əsr Avropa rəssamlığının ən nadir nümunələrindən biri hesab edilir.
== Təsviri ==
Rəsmdə üzü sıx saqqalla örtülmüş və döşündən körpəsini əmizdirən qadın təsvir edilmişdir. Sol tərəfdə zəif işıq altında onun həyat yoldaşı təsvir edilmişdir. Sənədli iş xarakteri daşıyan bu əsərdə saqqal və kişi üz cizgilərinə malik qeyri-adi qadının mümkün qədər realistik təsviri yaradılmışdır. Buna görə də əsas qəhrəman ailəsi, o cümlədən həyat yoldaşı və yeni doğulmuş körpəsi ilə birlikdə təsvir edilmişdir. Rəsmdə uşağı əmizdirən böyük döş və qadın geyimi yeganə qadınlıq göstəriciləridir.
Maqdalena Roqman
Maqdalena Roqman (nid. Magdalena Roghman; 1637, Amsterdam, Hollandiya qraflığı – 1679, Amsterdam, Hollandiya qraflığı) — Holland qızıl dövrün rəssamı, və qravüraçısı.
== Həyatı ==
Maqdalena Roqman 13 yanvar 1632-ci ildə Amsterdamda qravüraçı Henrik Lamberts Roqman və Mariya Yakobs Savereyin ailəsində anadan olub. Anası məşhur sənətkar ailəsindən idi. Buna görə Maqdalena qardaşı Rolant Roqman və böyük bacısı Gertruda Roqman anası vasitəsilə məşhur rəssam Rolant Savereyin nəvəsi sayılırdı. Çünki Roland Saver anaları Mariya Yakobs Savereyin əmisi idi. Maqdalena 1669-cu ildə Jan Rulof Heisterlə ailə qurub. Onun uşaqlarının olub-olmadığı, harada və nə vaxt öldüyü məlum deyil.
O, böyük qardaşı məşhur rəssam Rolant və böyük bacısı Gertruda kimi qravür düzəldirdi. O, daha çox Jan Baranın 1650-ci ildə Amsterdamda nəşr edilmiş "Herstelde vorst, ofte Geluckigh Ongeluck" adlı kitabındakı iki qravüradan tanınır.
Düsseldorflu Eleonora Maqdalena
Düsseldorflu Eleonora Maqdalena (alm. Eleonore Magdalene von Pfalz-Neuburg) (6 yanvar 1655, Düsseldorf – 19 yanvar 1720, Vyana) — Müqəddəs Roma imperatoru I Leopoldun üçüncü xanımı.
Atası Palatin kürfürstü Filip Uilyam, anası isə onun xanımı Hesseli Elizabet Amaliyadır. Evlilikdən öncəki və ərinin vəfatından sonrakı illərini dini rituallar və Bibliyanın alman dilinə tərcüməsiylə keçirmişdir.
== Mənbə ==
Mahan, J. Alexander: Maria Theresa of Austria READ BOOKS 2007 ISBN 1-4067-3370-9
Konrad Kramar und Petra Stuiber: "Die schrulligen Habsburger – Marotten und Allüren eines Kaiserhauses". Ueberreuter, Wien 1999, ISBN 3-8000-3742-4
Wheatcroft, Andrew (1995). The Habsburgs: Embodying Empire. London: Penguin Books. ISBN 0-670-85490-5
Braun, Bettina; Keller, Katrin; Schnettger, Matthias (4 April 2016). Nur die Frau des Kaisers?: Kaiserinnen in der Frühen Neuzeit (in German).
Müqəddəs Maqdalena kilsəsi (Strasburq)
Strasburqda Müqəddəs Maqdalena kilsəsi (fr. Église Sainte-Madeleine de Strasbourg, alm. Magdalenenkirche Straßburg) — Strasburqun mərkəzində yerləşən katolik kilsəsi. 1478-ci ildə Mariya Maqdalena monastırında monastır kilsəsinin qotik binası tamamlanmışdır. Kilsə Jan Kalvinin təbliğat apardığı yer idi. 1904-cü ildə yanğın binanı demək olar ki, tamamilə məhv etmiş, yalnız orijinal freskaların fraqmentləri ilə mərhum qotik xorunu qorumuşdur. Yeni bina 1907-ci ildə tamamlanmışdır. Tarixi abidədir.
