qrupla sözü azərbaycan dilində

Amadori qruplaşması — aldozun N-glikozidlərinin 1-amino-1-deoksiketozaya izomerləşməsidir. İtalyan kimyaçısı Mario Amadori tərəfindən kəşf edilmişdir. Amadori qruplaşması turşular tərəfindən kataliz edilir və aldiminlərin aralıq birləşmə əmələ gələrkən yaranır. Bu zaman N-qlikozid 1-in piranoz tsiklinin açılması zamanı əmələ gələn və iminin 3-dən 2-hidroksienaminin (və ya ekvivalent olaraq, 2-aminoenol) 4 turşu katalizli tautomerləşməsindən əldə edilir. Öz növbəsində 1-amino-1-deoksiketoza 5 2-oksoaminə — tautomerləşir: Amadori qruplaşması eləcə də, qliserindehiddən alınan əsaslar üçün də xarakterikdir: R-CH(OH)CHO + R'NH2 → {\displaystyle \to } R-CH(OH)CH=NR' + H2O R-CH(OH)CH=NR' → {\displaystyle \to } R-COCH2NHR' Birincil aromatik aminlərin N-glikozidləri daha asanlıqla qruplaşır; Amadori qruplaşması da birinci və ikinci alifatik aminlərin qlikozil törəmələri halında baş verir. Amadori qruplaşması karbohidrogenlər kimyasında aldozları ketoza çevirmək üçün istifadə olunur, bu məqsədlə ketozdan və birinci aminlərdən alınan 1-amino-1-deoksiketozlar azot turşusunun təsiriylə zərərsizləşdirilir; məsələn, fruktoza qlükozadan sintez edilə bilər. Amadori qruplaşması həm də aldozlarla amin turşuları arasındakı Mayyar reaksiyasının ilk mərhələsidir ki, bu da yemək hazırlığı zamanı tünd rəngli qidaların (melanoidinlər) əmələ gəlməsinə səbəb olur. Ketoz təsiri altında N-glikozid ketozlar, analoji olaraq 2-amino-2-deoksialaldozlarda (yenidən qruplaşma Amadori və ya Hayans qruplaşması) oxşar bir mexanizm ilə yenidən qruplaşır. == İstinadlar == == Mənbə == О. А. Реутов, А. Л. Курц, К. П. Бутин Органическая химия в 4-х частях, Изд.: "БИНОМ. Лабораторя знаний", М., 2004. Ли Дж.

Azərbaycan roku — rok musiqisinin qollarından biri. Azərbaycanda rok janrı 1960-cı illərdən yaranmağa başlayıb. 1970-ci illərdə Azərbaycanda rokunun yaranmasında "Üç alov" qrupu ilə rəqabət aparan iki qrup — "Eksperiment OK" və "Aşıqlar" qrupu oynayıb. == Tarixi == === 1960-cı illər === Azərbaycanda rok janrı 1960-cı illərdən yaranmağa başlayıb. Bu dövrdə Azərbaycan SSR komsomolunun rəhbərliyinin aktivliyi nəticəsində şərti olaraq ideoloji xarakter daşıyan, məğzinə görə isə gənclərin əsl musiqi baxışını əks edən müxtəlif festival və müsabiqələr keçirilirdi. Bunların arasında ən genişmiqyaslısı isə müxtəlif janrları (cazdan xalq musiqisinədək) özündə birləşdirən və ajiotajla müşahidə olunan "Qızıl Payız” festivalı idi. Xarici qruplardan təsirlənən gənclər məktəblərdə, universitetlərdə, mədəniyyət evlərində müxtəlif özfəaliyyət qrupları yaradıb, geyim tərzi və mahnılarında onları təkrarlayırdılar. 1970-ci illərin əvvəllərinədək əsasən soft-rok, ritm və blyuz (R&B) çalan "Eskulap”, "Xürrəmilər”, "Ekspress-118”, "Pəzəvəng”, "Üvet” ansamblları yarandı və gənclər tərəfindən çox böyük rəğbətlə qarşılandı. 1968-ci ildə Azərbaycanda ilk rok festivalı Bakının Əl Oyunları sarayında, 1970-ci ildə isə Bakı Dövlət Universitetində keçirilmişdi. === 1970-ci illər === 1970-ci illərdə nisbətən Qərb musiqisinin təsirindən uzaqlaşıb öz musiqi stilini yaradan qruplar meydana çıxır.

Azərbaycanlı etnik qruplar — İqtisadiyyatda, mədəniyyətdə və gündəlik həyatda hər biri özünəməxsus xüsusiyyətləri olan bir neçə azərbaycanlı etnik qrup var. Bəzi azərbaycanlı etnik qruplar XIX əsrin son rübündə də mövcud olmağa davam ediblər. Əsas azərbaycanlı etnik qruplar: Ayrımlar.

Bamberger qruplaşması — fenilhidroksilaminlərin qüvvətli turşunun sulu məhlulu ilə 4-aminofenol əmələ gəlməsi üçün tkəşf etdiyi kimyəvi reaksiyadır. Alman kimyaçısı Eugen Bamberger'in (1857–1932) adını daşıyır. Ümumiyyətlə başlanğıc maddə olan fenilhidroksilaminlər radium və ya sink katalizatorları iştirak etməklə nitrobenzenlərin hidrogenləşdirilməsi ilə sintez olunur. == Reaksiya mexanizmi == Bamberger reaksiyasının tənzimlənməsi mexanizmi aşağıdakı kimi izah etmək olar: Reaksiyanın birinci mərhələsində hidroksilaminə bir proton əlavə olunur və oksonium kationu əmələ gəlir (1) Su yaxşı bir ayrılma qrupu olduğundan ayrılır və n-vəziyyətindəki karbon atomunun qismən müsbət yükə sahib olduğu kation (2) əmələ gətirir. Kation (2) nükleofil reagent molekulu ilə reaksiya verərək qeyri-sabit birləşmə əmələ gətirir (3). Formula (3) ilə təmsil olunan məhsul, diaqramda göstərildiyi kimi yalnız n-vəziyyətdə deyil, orto-vəziyyətdə də yerləşə bilən bir karbonium ion yükünə malikdir, beləliklə, karbonium üçün fərqli valentlik strukturlarından istifadə olunur. ion, ümumi vəziyyətdə orto — və bir neçə məhsulun meydana gəlməsini izah etmək mümkündür. Məhsul əldə edilir Birləşmə (3) içərisində bir protonun p-karbon atomundan azot atomuna köçürülməsi ilə bir izomerik son əmələ gəlir. Sxemin ikinci və üçüncü mərhələləri, daha sonra nükleofil reaktivini ilkin vəziyyətdən fərqli bir vəziyyətə gətirən bir karbonium ionunun meydana gəlməsini təmsil edir. 1 Reaksiyanın yenidən qurulması monomolekulyar nükleofil əvəzetmənin bir formasıdır.

Brookun qruplaşması - üzvi kimyada üzvi qrupda olan bir karbon atomuna bitişik bir hidroksil qrupunun oksigen atomuna keçməsi reaksiyasıdır. Son məhsul silisium efiridir. Bu proses həlqənin hərəkəti altında baş verir [1]. Reaksiya Kanadalı kimyaçı Adrian Gibbs Brook'un (1924-cü il) adını daşıyır. Silisium atomundakı əvəzedicilər alifatik (məsələn, metil) və ya aromatik (fenil) ola bilər. Alkol alifatik və ya aromatik qruplarla ikincil və ya üçüncül ola bilər. Birləşmə bir amin, natrium hidroksid, üzvi birləşmə və ya bir qələvi metal ərintisi (məsələn, natrium-kalium) ola bilər. == Reaksiya mexanizmi == Bu prosesdə ilk addım həlqədə hidroksil qrupundan bir protonun çıxarılmasıdır. Bundan əlavə, yaranan spirt nükleofil rolunu oynayır və silisium atomundakı metilen qrupunu əvəz edir. Bu mərhələ üçün keçid vəziyyəti olaraq Si-O əlaqənin artan sırası və qırılan Si-C irabitəsi ilə üç üzvlü bir dövr təklif edildi.

Dum metal (ing. Doom metal) — olduqca ağır riflər və melodik vokal Heavy metalın 1980-cı ildə yaranan növü olan janr. Bu janr eyni ildə yaranan Speed metal-a qarşı cavab kimi yaranıb da demək olar. Mövzusu əsasən eşqə, hüznə, ölümə, din, duyğular, melanxoliya və həyata yönəlməkdədir.

Etnik qrup — müəyyən qrup fərdlərin, adətən dil, əcdad, tarix, cəmiyyət, mədəniyyət, milliyət və ya sosial davranış bənzərliklərinə və ya eyniliyinə əsaslanaraq digər insanlar tərəfindən təsnifləndirilməsidir. Etnik qrup anlayışı tez-tez milliyət, etnik milliyət və bir qrup insanın digərlərindən milli zəmində fərqləndirilməsi üçün istifadə edilir. Etnik qrup — etnososial təhsil, xüsusi etnik, oxşar etnopsixoloji, etnomədəni, dil və dini əlamətlərə malikdir. Onun başa düşülməsi siyasi-hüquqi terminlərdə "milli azlıq" kimi şərh edilir. Beynəlxalq hüquqi aktlarda, BMT Konvensiyalarında "milli azlıq" və "etnik azlıq" (qrup) çox zaman adekvat kimi işlənilir. Etnik qruplar etnik ərazidə yaranır və inkişaf edir. Etnik ərazi dedikdə, müəyyən xalqın yerləşdiyi vilayət başa düşülür. Bu ərazi onu başqa xalqlardan fərqləndirən mühüm əlamətlərdən biridir. == Azərbaycanda etnik qruplar == Azərbaycanda ləzgilər, avarlar, saxurlar, rutullar, udinlər, xınalıqlar, qrızlar, buduqlar, gürcülər, talışlar, tatlar, türklər, ruslar kimi onlarla fərqli etnik qrup yaşayır. Etnik qruplar tatlar, talışlar, kürdlərin dilləri – Avropa dil ailəsinin İran budağına aiddir.

Hidrobiontların aşağıdakı ekoloji qrupları vardır: Plankton -Plankton sözü yunan kəlməsi olub, azərbaycan dilində azmış, su qatlarında üzən mənasındadır. Termin ilk dəfə alman alimi V. Genzen tərəfindən 1887-ci ildə irəli sürülmüşdür. Planktonun mahiyyətini isə V. Rilov və A. Skabiçevski açmışlar. Onlar planktona belə tərif vermişlər: Plankton su qatlarında yaşayan, suyun hərəkətinə müqavimət göstərə bilməyən, zəif hərəkətli canlılar qrupudur. Bu qruplaşmaya bir hüceyrəli yosunlar, infuzorlar, rototorlar, ibtidai xərçənglər, inkişaf mərhələlərində olan molyusk və bığayaq xərçəng süfələri aiddir. Planktonda yaşayan orqanizimlər ölçülərinə görə meqaplankton, makroplankton, mezoplankton, mikroplankton və nanoplankton qruplarına bölünürlər. Meqaplankton- ölçüləri 1 metrdən böyük olan orqanizimlərdir. Meduzalar, sifonoforlar buraya aiddir. Makroplankton- ölçüləri 1 sm-dən 100 sm-ə qədər olan orqanizimlərdir. Meduzalar bu qrupa aid orqanizimlərdir.

Meşə qrupları - Meşələrin xalq təsərrüfatı əhəmiyyətinə uyğun olaraq, onların yerləşdiyi ərazidən və funksiyalarından asılı olaraq dövlət meşələri üç qrupa (I, II, III) ayrılır. I-qrupa əsasən suqoruyucu, torpaqqoruyucu, səhiyyə-gigiyena və sağlamlıq funksiyası daşıyan meşələr daxildir. Bu meşələrdə istifadə olduqca məhdudlaşdırılır. Meşədə yalnız meşə-bərpa, xidməti və sanitar qırıntısına icazə verilir. II qrup meşələrdə başdan-başa, tədrici və seçmə qırıntısına icazə verilir. III qrup meşələr çoxmeşəli rayonlarda yerləşir və burada başdan-başa qırıntı üsulları tətbiq edilir. II, III qrup meşələrinə Ural, Sibir meşələri daxildir. Azərbaycan respublikasının meşələri I qrupa aiddir.

Nu metal

İnsanlarda dörd qan qrupu mövcuddur: I(O), II(A), III(B), IV(AB). Qan qrupları tərkibindəki zülallara əsasən adlandırılır. Aydınlaşdırılmışdır ki, qanın eritrositlərində A və B aqqlütinogenləri və qanın plazmasında isə a(alfa) və ß (beta) aqqlütininləri vardır. İnsan qanında bu maddələrin kombinasiyası 4 variantda mövcuddur: I. Əgər insanın qanının eritrositlərində aqqlütinogenlər yoxdursa, lakin plazmada a və ß aqqlütininləri varsa belə şəxslərin qanı 1-ci qrupa aid edilir. II. Qanın eritrositlərində A aqqlütinogeni, plazmada isə ß aqqlütinini mövcuddursa belə şəxslərin qanı 2-ci qrup hesab olunur. III. Qanın eritrositlərində B aqqlütinogeni, plazmada isə a aqqlütinini varsa belə şəxslərin qanı 3-cü qrup hesab olunur. IV. Qanın eritrositində A və B aqqlütinogeni olduğu halda, plazmada aqqlü tininlər olmursa belə şəxslərin qanı 4-cü qrupa aid edilir. Qan qrupları ömür boyu dəyişməz olaraq qalır və valideyndən yeni nəslə irsən verilir. Birinci qan qrupu insanlar arasında ən geniş yayılmış, dördüncü qan qrupu isə ən az yayılmış qan qrupudur. İlk qan köçürtmə prosesi 1667-ci ildə insana heyvan qanı köçürmüşlər.

Tutaq ki, iki ⟨ G , ⋅ ⟩ {\displaystyle \left\langle G,\centerdot \right\rangle } və , ⟨ G , ∘ ⟩ {\displaystyle \left\langle G,\circ \right\rangle } qrupları və G {\displaystyle G} çoxluğunun G {\displaystyle G} -ə f : G → G ′ {\displaystyle f:G\rightarrow G'} inikası verilmişdir. Tərif 1. Əgər f {\displaystyle f} inikası ( ∀ x , y ∈ G ) ( f ( x y ) = f ( x ) ∘ f ( y ) ) , {\displaystyle (\forall x,y\in G)(f(xy)=f(x)\circ f(y)),} şərtini ödəyərsə onda belə inikas homomorfizm adlanır. Tərif 2. f {\displaystyle f} homomorfizmi biyektiv inikas olarsa, onda o, izomorfizm adlanır. Əgər f : G → G ′ {\displaystyle f:G\rightarrow G'} inikası izomorfizm olarsa, onda ⟨ G , ⋅ ⟩ {\displaystyle \left\langle G,\centerdot \right\rangle } və , ⟨ G , ∘ ⟩ {\displaystyle \left\langle G,\circ \right\rangle } qrupları izomorf qruplar adlanır və bu belə işarə olunur ⟨ G , ⋅ ⟩ ≅ ⟨ G , ∘ ⟩ {\displaystyle \left\langle G,\centerdot \right\rangle \cong \left\langle G,\circ \right\rangle } (çox vaxt sadəcə G ≅ G ′ {\displaystyle G\cong G'} kimi də yazılır). Teorem 1. Əgər f : G → G ′ {\displaystyle f:G\rightarrow G'} homomorfizmi verilərsə, onda aşağıdakı münasibətlər doğrudur: ( ∀ x ∈ G ) ( f ( x − 1 ) = ( f ( x ) − 1 ) , f ( e ) = e ′ . {\displaystyle (\forall x\in G)(f(x^{-1})=(f(x)^{-1}),f(e)=e'.} İsbatı. Hər şeydən əvvəl qeyd edək ki, f ( e ) ∘ e ′ = f ( e ) = f ( e e ) = f ( e ) ∘ f ( e ) .

Qruplaşdırmaq (ing. group, rusca Группироват) – rəsm proqramlarında: obyektlər çoxluğunu, bir tam kimi yeri dəyişdirilə və şəkli dəyişdirilə bilən bir obyektə (qrupa) çevirmək (transformasiya etmək). 2. Группа ~ grup ~ qrup – Microsoft Windows NT sistemində: qrupun üzvləri adlandırılan başqa büdcələri özündə saxlayan büdcə. Qrupun icazəsi və hüquqları onun üzvlərinə də verilir; beləliklə, qrupdan istifadə etməklə bir dəfəyə bir neçə istifadəçi büdcəsinə eyni imkanlar vermək olar. qruplaşdırmaq Qruplar halında birləşdirmək, qrup-qrup düzmək, yerləşdirmək; dəstələmək, dəstə-dəstə etmək; təsnifetmək. Verilənlər bazalarında: qorunan sistemdə istifadəçi büdcələrinin yığını. Verilənlər bazası hesabatlarında: yazılar çoxluğu. İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.

Qruplaşma (ivr. ‏המערך‏‎) — İsraildəki iki siyasi ittifaqın adıdır, hər ikisi də İsrail İşçi Partiyasına birləşərək mövcudluğunu sona çatdırdı. İlk uyğunlaşma 1965 Mapay və Ahdut HaAvodanın ittifaqı idi. İki partiya müstəqil olaraq mövcud olmağa davam etdi, lakin birgə seçki siyahılarını təqdim etdilər. Tez-tez Əmək Birliyi adlandırılan ittifaq 1968-ci ildə Rafi ilə birləşərək unitar İsrail İşçi Partiyasını yaratana qədər üç il davam etdi.

Sosial qrup — tarixən müəyyən cəmiyyət çərçivəsində yaranmış ümumi mənafe, sərvətlər və davranış normalarına malik olan insanların nisbətən sabit məcmusudur. Qrup anlayışını kəmiyyət və keyfiyyət baxımından səciyyələndirmək olar. Kəmiyyət baxımından qrup üzvlərinin sayı 2–3 nəfərdən 20–30 nəfərə qədər olur. Qrup müəyyən adamlar çoxluğudur. Lakin eyni bir sosial şəraitdə iki və ya üç nəfərin sadəcə olaraq iştirak etməsi onların sosial-psixoloji cəhətdən qrup yaratması hesab olunmur. Qrup üzvlərinin miqdarına, tanışlıq və yaxınlıq səviyyəsinə görə qrupları böyük və kiçik olmaqla iki yerə bölürlər. 30–40 – dan artıq insan birliyidir. Böyük qrupun üzvləri bir-birini tanımaya, bir-biri ilə görüşməyə bilərlər. Məsələn: çoxsaylı tələbə və müəllim kollektivi olan universitetləri, böyük şirkətləri, dövlətləri, millətləri və s. Ən böyük insan birliyi bəşəriyyətdir.

Terrorçu təşkilat — terror aktları həyata keçirmək məqsədilə yaradılan və ya öz fəaliyyətində terrordan istifadənin mümkünlüyünü qəbul edən təşkilat. Terrorçu təşkilatların fəal dəstələri terror qrupları sayılır. Məhz belə qrupların fəaliyyəti sayısində təşkilat qarşısına qoyduğu məqsədlərə nail olur.

Vagner-Mervein qruplaşması — bir funksional qrupun karbokation mərkəzinə 1,2-köçürülməsi reaksiyasıdır ki, bu da molekulda nukleofil əvəzetmə, çoxlu əlavə reaksiyaları zamanı baş verir. Bu reaksiya budaqlanmış karbon skeletinə malik olan karbohidrogenləri və onların törəmələrini əhatə edir. Alitsiklik birləşmələrdə yenidən qurulma çox vaxt halqa ölçüsünün dəyişməsi ilə müşayiət olunur. Həlledicinin dielektrik davamlılığının artması və həlledicinin əsaslığının azalması qruplaşma reaksiyasını sürətləndirir. Çıxan anionun, məsələn, [AlCl4]– və ya [SbCl6]– kompleks ionu şəklində aktiv birləşməsivreaksiyanın baş vermə ehtimalını artırır. Reaksiya 1899-cu ildə E. E. Vaqner tərəfindən kəşf edilmiş və 1910–1927-ci illərdə H. Mervein tərəfindən ətraflı öyrənilmişdir. Birinci növ kamfenlərin yenidən qruplaşması, Spirtlərin eyni vaxtda dehidratlaşması ilə izomerləşmə: α-pinendən kamforanın alınmasıı: • α-pinendən kamfora sintezi: • Kamfendən izobornil asetatın hazırlanması. • Santalidolun sintezi. Vaqner, G. J. Russ. Fizik.

İran türkləri ifadəsi çox zaman İran azərbaycanlıları ifadəsi ilə eyniləşdirilir. Bu İran azərbaycanlılarının İran türklərinin ən böyük qrupu olması ilə əlaqəlidir, lakin İranda ondan başqa da türk etnik qrupları yaşamaqdadır. Lakin getdikcə ölkənin ir çox türk etnik qruplarının İran azərbaycanlılarının arasında əridiyi müşahidə olunur.

İran türkləri ifadəsi çox zaman İran azərbaycanlıları ifadəsi ilə eyniləşdirilir. Bu İran azərbaycanlılarının İran türklərinin ən böyük qrupu olması ilə əlaqəlidir, lakin İranda ondan başqa da türk etnik qrupları yaşamaqdadır. Lakin getdikcə ölkənin ir çox türk etnik qruplarının İran azərbaycanlılarının arasında əridiyi müşahidə olunur.

Şahdağ xalqları və ya Şahdağ milli etnik qrupu və ya Şahdağlılar — azərbaycanlıların tərkib hissəsi; Azərbaycanın aborigen əhalisi; etnik azlıqlar. Şahdağ milli etnik qrupuna daxil olan etnoslar Quba rayonunun Buduq, Cek, Əlik, Haput, Qrız, Xınalıq və Yergüc kəndlərinin adlarına müvafiq olaraq buduqlular, ceklilər, əliklilər, haputlular, qrızlılar, xınalıqlılar, yergüclülər adlanır. Say etibarilə az olsalar da, bu kəndlərin hərəsinin əhalisi ayrı-ayrılıqda bir etnik qrupdur. Bu yeddi etnosun mərkəzi igamətgahları Şahdağ platosunda yerləşir və bir-birinə çox yaxındır. Azərbaycan Respublikasında yaşayan şahdağlıların ümumi sayı 45 min nəfərdir. XX əsrdə mövcud olmuş Sovet xalqı nəzəriyyəsi digər SSRİ xalqları, o cümlədən Qafqaz xalqları kimi Şahdağ xalqlarına da çox ziyan gətirmiş, bu xalqların bəzi adət-ənənələrinin ləğv olunması, yaxud unudulması ilə nəticələnmişdir. Şahdağ xalqları Azərbaycan Respublikasının şimal-şərq hissəsində, Böyük Qafqazın Şahdağ platosu boyunca məskən saldıqları üçün "Şahdağ etnik qrupu" və ya "Şahdağ xalqlarının nümayəndəsi" kimi fərqləndirilir. Sayca azlıq təşkil edən bu xalqlar tarixən Buduq, Cek, Əlik, Haput, Xınalıq, Qrız və Yergüc kəndlərində məskunlaşdıqları üçün müvafiq olaraq buduqlular, ceklilər, əliklilər, haputlular, xınalıqlılar, qrızlılar və yergüclülər adlanırlar. Əcdadları Qafqaz albanları ehtimal olunan bu yeddiliyin hər birinin özünə xas adət-ənənəsi, mədəniyyəti, hətta ayrıca dili mövcuddur. Onlar mənsub olduqları kəndin dilində danışırlar.

Qruplararası münasibətlərin tədqiqi problemləri— Qruplararası münasibətlərin öyrənilməsi psixoloji və sosioloji tədqiqatlarla sıx əlaqədardır. Əvvəla, bu sahədə aparılan tədqiqatlar ardıcıl surətdə nəzərdən keçirdildikdə məlum olur ki, bilavasitə qruplararası münasibətlər psixologiyası ilə məşğul olmayan, lakin sosial psixologiyanın digər müxtəlif sahələrini tədqiq edən alimlərin əsərlərində qruplararası münasibətlər probleminin müxtəlif aspektləri də ayırd edilir: Q. Lebonun (1896) — Qruplararası aqresiya Mak Dauqollun (1916) — Sosial davranış instinkti nəzəriyyəsi — sosial konfliktlər Z. Freydin (1925) — "Yadlara" olan düşmənçilik münasibətləri və qorxu Dollardın (1939) Qruplararası aspektdə aqressiv davranış (frustrasiya və aqressiyanın neobiheviorist nəzəryyəsində) Bu işlər bilavasitə qruplararası münasibətlərin tədqiqinə həsr olunmasa da onlarda qruplararası münasibətlərin bəzi məsələləri öz əksini tapmışdır. Qruplararası münasibətlər psixologiyasının qanunauyğunluqlarına diqqət yetirən alimlərdən biri U. Samner olmuşdur. O, 1906-cı ildə nəşr olunan "Xalq adətləri" əsərində etnosentrizm fenomenlərini təsvir etmişdir. Məlumdur ki, etnosentrizm öz etnik qruuna üstünlük vermək, digərinə münasibətdə isə ədavət hissi və qərəzli mövqe tutmaqla özünü göstərir. U. Samnerin "başqa etnoslarla münasibətdə pozitiv xarakteristikaların şişirdilmiş etnosentizm" konsepsiyasında öz etnosunun başqa etnoslardan üstünlüyü hissi, ədavət və neqativ münasibətlərin büruzə verilməsi təhlil olunur. Bu zaman öz etnik qrupunun mədəniyyəti, adət və ənənələri, dəyərləri və başqa psixoloji xüsusiyyətləri etalon kimi götürülür. U. Samner başqa etnoslarla münasibətdə yaranan ədavət və neqativ münasibətləri öz etnosu çərçivəsində qrupdaxili birliyi saxlamaqda zəruri şərt kimi qiymətləndirərək etnosentrizmə etnik qrupların qarşılıqlı əlaqəsinin universal mexanizmi kimi baxır. Ziqmund Freydin qruplararası münasibətlər aspektində iki tezisini qeyd etmək olar: autqrup ədavətin qaçılmazlığı, qrupun stabilliyinin və identifikasiyasının saxlanması vasitəsi kimi autqrup ədavətinin funksiyasının müəyyən olunması. Freyd autqrup düşmənçiliyinin — mexanizmini erkən ailə münasibətlərinin emosional ambivalentliyində görürdü.

Dünyanın əsas dinləri və mənəvi ənənələri az sayda əsas qruplara təsnif edilə bilər, baxmayaraq ki, bu, vahid təcrübə deyil. Bu nəzəriyyə XVIII əsrdə müxtəlif cəmiyyətlərdə sivilliyin nisbi səviyyələrini tanımaq məqsədilə başlamışdır, lakin o vaxtdan bu təcrübə bir çox müasir mədəniyyətlərdə nüfuzdan düşmüşdür.