sahillər sözü azərbaycan dilində

Sahillər — Azərbaycan Respublikasının Xaçmaz rayonunun Seyidlikəndyeri kənd inzibati ərazi vahidində qəsəbə.

Konkordant sahillər- (yun.concordans-uyğun) Sahilə paralel uzanan sıra dağların istiqaməti ilə uyğun olan sahillərə deyilir.Məsələn:Amerikanın Sakit okean sahili.

== Dalmasiya tipli sahillər == Dalmasiya tipli sahillər- buxtalı sahil tiplərinin bir növüdür. Sahilə paralel uzanmış dağ silsilələrinin, yüksəkliklərin yerləşdiyi cavan qırışıqlıq sahəsinin çökməsi və ərazini dəniz suları basması nəticəsində yaranan sahillər. Dəniz suları dağlıq relyefin çökək sahələrini tutaraq, onları boğazlara, körfəz və buxtalara, yüksəklikləri ada və yarımadalara çevrilir. Dalmasiya tipli sahillərdə sahilin bütün elementləri sahilin ümumi istiqamətinə paralel yerləşirlər. Dalmasiya tipli sahillər alp qırışıqlığı vilayətləri üçün səciyyəvi olub, Adriatik dənizinin Dalmasiya sahillərində qabarıq nəzərə çarpır.

== Məzmun == Film sərhədçilər, onların çətin və şərəfli əməyi haqqındadır. Sistemləri, ideologiyaları müxtəlif olan iki qonşu dövlət sərhəddə birgə iri su-elektrik stansiyası inşa etməyə hazırlaşır. Lakin bu əməkdaşlıq Qərb dairələrində müsbət qarşılanmır. Müxtəlif yollarla tikintini dayandırmağa çalışırlar. Sərhədçilərin təxribat törətməyə can atan düşmənlərlə mübarizəsi filmin əsas süjetini təşkil edir. Filmdə xalqımızın Cənubi Azərbaycanla bağlı dərdlərinə də toxunulmuşdur. Bu xətt Araz və Aşıq Həsrət obrazları vasitəsilə göstərilmişdir. == Film haqqında == Film ilk sərhədçi general Mustafa Nəsirova həsr olunub. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Ssenari müəllifi : Əhmədağa Muğanlı Quruluşçu rejissor : Əbdül Mahmudov Quruluşçu operator : Kənan Məmmədov Quruluşçu rəssam : Kamil Nəcəfzadə Bəstəkar : Arif Məlikov Səs operatoru : Nataliya Nuriyeva (Natalya Nuriyeva kimi) Rejissor : Zəfər Murtuzov Operator : S. İsmayılov Montaj edən : Tamara Nərimanbəyova Geyim rəssamı : Tamilla Dağıstanlı Qrim edən rəssam : Firuzə İsmayılova Rejissor Assistentləri : Ə. Əhmədov, Xuraman Abbasova, R. Sadıqov Quraşdırılmış səhnələrin operatoru : Ramiz Babayev Quraşdırılmış səhnələrin rəssamı : Eduard Abdullayev Operator Assistentləri : Ə. Məmmədov, T. Əlizadə Rəssam-fotoqraf : Fərhad Behbudov Rəssam assistenti : Elyaz Səfərov İnzibatçılar : Həsən Tağıyev, M. Səfərov, Ş. Balakişiyev İşıq ustası : Tahir Bağırov (T. Bağırov kimi) Redaktor : Aydın Dadaşov Çalır : İnstrumental Ansambl Oxuyan : Alim Qasımov Dirijor : Arif Məlikov Hərbi məsləhətçi : V. İ. Lilin (general mayor) Filmin direktorları : Akif Musayev, Aydın Hüseynov === Rollarda === Tariyel Qasımov-Polkovnik Musa Nəsibov Həmidə Ömərova-Zivər Rasim Balayev-Polkovnik Həbibi Lev Prıqunov-Podpolkovnik Nesterenko Həsən Məmmədov-Nuru Gündüz Abbasov-Bəndalı Gümrah Rəhimov-Yekəpər Ömür Nağıyev-Bağban oğlu Oleq Belov-Polkovnik Kondratyev Ənvər Həsənov-Kapitan Nəzərov Ruslan Firov-Leytenant Solovyov Eldəniz Rəsulov-Kapitan Rəsulov Nüsrət Kəsəmənli-İranlı general Zemfira Əliyeva-Nina Təvəkkül İsmayılov-Təvəkkül Muxtar Maniyev-Kərim Algimantas Masyulis-Yaşlı əcnəbi Radivadis Muzikyaviçus-Cavan əcnəbi Ənvər Əbluc Mayak Kərimov-İranlı polis işçisi N. Abramenko Fərhad İsrafilov-Sürücü Fikrət Məmmədov-Gənc oğlan M. Musayev Ötkəm İsgəndərov-əsgər Vaqif Səmədov Arzu Ocaqverdiyev Səməd Heydərov Zilli Namazov-Serjant Kərimov Xəyyam Aslan(Xəyyam Aslanov kimi)-əsgər Vidadi Əliyev-Ovçu Bədəl Sadıq Hüseynov-Qoca kişi Əhməd Əhmədov-İranlı Nəcibə Hüseynova-Xidmətçi İlham Əsgərov-Zabit H. Mahmudova Nəbi Qədirov-Milis işçisi Tofiq Mirzəyev-Nəsibovun tanışı İntiqam Soltan-Kamaz sürücüsü(titrlərdə yoxdur) Əli Məmmədov(titrlərdə yoxdur) === Filmi səsləndirənlər === Əliabbas Qədirov-Polkovnik Nəsibov (Tariyel Qasımov) (titrlərdə yoxdur) Ramiz Məlikov-Kapitan Nəzərov (Ənvər Həsənov) (titrlərdə yoxdur) Fəxrəddin Manafov-Podpolkovnik Nesterenko (Lev Prıqunov) (titrlərdə yoxdur) Həsənağa Turabov-Yaşlı əcnəbi (Algimantas Masyulis) (titrlərdə yoxdur) Pərviz Bağırov-Cavan əcnəbi (Radivadis Muzikyaviçus) (titrlərdə yoxdur) Həsən Əbluc-Polkovnik Kondratyev (A. Belov) (titrlərdə yoxdur) Hamlet Xanızadə-General (Nüsrət Kəsəmənli) (titrlərdə yoxdur) Nəcibə Hüseynova-Nina (Zemfira Əliyeva) (titrlərdə yoxdur) == Çəkilişə köməklik edən qurum == Zaqafqaziya Sərhəd Qoşunları Dairəsi == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası.

== Məzmun == Film sərhədçilər, onların çətin və şərəfli əməyi haqqındadır. Sistemləri, ideologiyaları müxtəlif olan iki qonşu dövlət sərhəddə birgə iri su-elektrik stansiyası inşa etməyə hazırlaşır. Lakin bu əməkdaşlıq Qərb dairələrində müsbət qarşılanmır. Müxtəlif yollarla tikintini dayandırmağa çalışırlar. Sərhədçilərin təxribat törətməyə can atan düşmənlərlə mübarizəsi filmin əsas süjetini təşkil edir. Filmdə xalqımızın Cənubi Azərbaycanla bağlı dərdlərinə də toxunulmuşdur. Bu xətt Araz və Aşıq Həsrət obrazları vasitəsilə göstərilmişdir. == Film haqqında == Film ilk sərhədçi general Mustafa Nəsirova həsr olunub. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Ssenari müəllifi : Əhmədağa Muğanlı Quruluşçu rejissor : Əbdül Mahmudov Quruluşçu operator : Kənan Məmmədov Quruluşçu rəssam : Kamil Nəcəfzadə Bəstəkar : Arif Məlikov Səs operatoru : Nataliya Nuriyeva (Natalya Nuriyeva kimi) Rejissor : Zəfər Murtuzov Operator : S. İsmayılov Montaj edən : Tamara Nərimanbəyova Geyim rəssamı : Tamilla Dağıstanlı Qrim edən rəssam : Firuzə İsmayılova Rejissor Assistentləri : Ə. Əhmədov, Xuraman Abbasova, R. Sadıqov Quraşdırılmış səhnələrin operatoru : Ramiz Babayev Quraşdırılmış səhnələrin rəssamı : Eduard Abdullayev Operator Assistentləri : Ə. Məmmədov, T. Əlizadə Rəssam-fotoqraf : Fərhad Behbudov Rəssam assistenti : Elyaz Səfərov İnzibatçılar : Həsən Tağıyev, M. Səfərov, Ş. Balakişiyev İşıq ustası : Tahir Bağırov (T. Bağırov kimi) Redaktor : Aydın Dadaşov Çalır : İnstrumental Ansambl Oxuyan : Alim Qasımov Dirijor : Arif Məlikov Hərbi məsləhətçi : V. İ. Lilin (general mayor) Filmin direktorları : Akif Musayev, Aydın Hüseynov === Rollarda === Tariyel Qasımov-Polkovnik Musa Nəsibov Həmidə Ömərova-Zivər Rasim Balayev-Polkovnik Həbibi Lev Prıqunov-Podpolkovnik Nesterenko Həsən Məmmədov-Nuru Gündüz Abbasov-Bəndalı Gümrah Rəhimov-Yekəpər Ömür Nağıyev-Bağban oğlu Oleq Belov-Polkovnik Kondratyev Ənvər Həsənov-Kapitan Nəzərov Ruslan Firov-Leytenant Solovyov Eldəniz Rəsulov-Kapitan Rəsulov Nüsrət Kəsəmənli-İranlı general Zemfira Əliyeva-Nina Təvəkkül İsmayılov-Təvəkkül Muxtar Maniyev-Kərim Algimantas Masyulis-Yaşlı əcnəbi Radivadis Muzikyaviçus-Cavan əcnəbi Ənvər Əbluc Mayak Kərimov-İranlı polis işçisi N. Abramenko Fərhad İsrafilov-Sürücü Fikrət Məmmədov-Gənc oğlan M. Musayev Ötkəm İsgəndərov-əsgər Vaqif Səmədov Arzu Ocaqverdiyev Səməd Heydərov Zilli Namazov-Serjant Kərimov Xəyyam Aslan(Xəyyam Aslanov kimi)-əsgər Vidadi Əliyev-Ovçu Bədəl Sadıq Hüseynov-Qoca kişi Əhməd Əhmədov-İranlı Nəcibə Hüseynova-Xidmətçi İlham Əsgərov-Zabit H. Mahmudova Nəbi Qədirov-Milis işçisi Tofiq Mirzəyev-Nəsibovun tanışı İntiqam Soltan-Kamaz sürücüsü(titrlərdə yoxdur) Əli Məmmədov(titrlərdə yoxdur) === Filmi səsləndirənlər === Əliabbas Qədirov-Polkovnik Nəsibov (Tariyel Qasımov) (titrlərdə yoxdur) Ramiz Məlikov-Kapitan Nəzərov (Ənvər Həsənov) (titrlərdə yoxdur) Fəxrəddin Manafov-Podpolkovnik Nesterenko (Lev Prıqunov) (titrlərdə yoxdur) Həsənağa Turabov-Yaşlı əcnəbi (Algimantas Masyulis) (titrlərdə yoxdur) Pərviz Bağırov-Cavan əcnəbi (Radivadis Muzikyaviçus) (titrlərdə yoxdur) Həsən Əbluc-Polkovnik Kondratyev (A. Belov) (titrlərdə yoxdur) Hamlet Xanızadə-General (Nüsrət Kəsəmənli) (titrlərdə yoxdur) Nəcibə Hüseynova-Nina (Zemfira Əliyeva) (titrlərdə yoxdur) == Çəkilişə köməklik edən qurum == Zaqafqaziya Sərhəd Qoşunları Dairəsi == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası.

Amerikanın İspaniya sahilləri — İspaniya imperiyasının Amerika qitəsindəki koloniyalarının Karib dənizi və Meksika körfəzinin sahillərini əhatə edən kontinental əraziyə verilən ad. XLVII və XLVIII əsrlərdə bu sahilyanı ərazilərin cənub hissəsi Tyerra Firme vilayəti və ya "kontinental vilayət" olaraq bilinirdi. == Konsepsiya == Termin ABŞ-nin indiki Florida ştatını, Meksika körfəzinin Texas ştatı və Meksikadakı qərb sahillərini, Mərkəzi Amerika və Cənubi Amerikanın şimal sahillərini əhatə edirdi. XLVII əsrdən XIX əsrə qədər Amerikanın İspaniya sahilləri Amerikanın qızıl, gümüş, odun və heyvan dəriləri kimi təbii sərvətlərinin İspaniyaya göndərildiyi yer idi. == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Karl Zauer. The Early Spanish Main. Berkeley and Los Angeles: University of California Press 1969. == Xarici keçidlər == "Reefs, Wrecks and Rascals". Melfisher.org. Archived from the original on 2012-02-06.

Arazın sahillərində tammetrajlı sənədli filmi rejissor Muxtar Dadaşov tərəfindən 1953-cü ildə çəkilmişdir. Film Bakı Kinostudiyasında istehsal edilmişdir. Araz çayının hər iki sahillərində yaşayan bir xalqın-azərbaycanlıların taleyi haqqındadır. == Məzmun == Film Araz çayının hər iki sahillərində yaşayan bir xalqın-azərbaycanlıların taleyi haqqındadır.

Avstraliyanın öyrənilmə tarixi — Avstraliya qitəsinin sahilləri boyunca hərəkət edən Avropa səyyahlarını apardığı tədqiqatlar və etdiyi kəşflər. == Tarixi == Avstraliya haqqında Avropaya ilk məlumatı XVI əsrdə Portuqaliya dəniz səyyahları gətirmişdilər. Hollandiyalı Villem Yanszon 1606-cı ildə Keyp-York yarımadasının qərb sahilinin şimal hissəsini tədqiq etmişdir. XVII əsrdə Avstraliya sahillərindəki ən böyük kəşfləri, əsasən, Hollandiya dənizçiləri etdiklərindən, materiki Yeni Hollandiya adlandırdıılar. 1618–1622-ci illərdə hollandiyalı dəniz səyyahları Avstraliyanın qərb sahillərinin böyük bir hissəsini kəşf etdilər. 1623-cü ildə Yan Karstens və Villem van Kolstert, 1627-ci ildə Fransua Teysen və Piter Neyts Avstraliyanın sahillərini tədqiq etmişdir. 1642–1643-cü illərdə Abel Tasman Van-Dimen Torpağını (Tasmaniya) və Yeni Zelandiyanı kəşf, 1644-cü ildə isə şimal və şimal-qərb sahillərdə xeyli ərazini tədqiq etmişdir. 1699-cu ildə ingilis dəniz qulduru Uilyam Dampir Avstraliyanın şimal-qərb sahilində bir sıra körfəz və buxtanı kəşf etmişdir. 177-ci ildə ingilis dəniz səyyahı Ceyms Kuk özünün ilk dünya səyahəti zamanı Avstraliyanın şərq sahillərini kəşf etmiş və Torres boğazı ilə Mərcan dənizindən Arafur dənizinə keçmişdir. 1798-ci ildə ingilis Corc Bass, sonralar onun şərəfinə adlandırılmış boğazı kəşf etmişdir.

Müxtəlif sahillərdə — rejissor Aleksandr Litvinov tərəfindən 1926-cı ildə ekranlaşdırılmış tammmetrajlı bədii film. == Məzmun == Film neft mədənlərində gərgin əməklə məşğul olan fəhlə və mühəndislərlə qarşı çıxan qüvvələrin konflikti ətrafında qurulub. Sovet hakimiyyətinin ilk illərində Azərbaycanda fəhlə sinfinin neft sənayesinin inkişafı uğrunda gördüyü işlərdən söhbət açılır. Dağıdılmış təsərrüfatı yenidən bərpa etmək üçün Azərbaycana Amerikadan mütəxəssislər dəvət olunur. Bu mütəxəssislərin bəziləri onlara tapşırılan işi qəsdən yerinə yetirmirlər. Bunu görən yerli mütəxəssislərin özləri mədənlərdə işi qaydaya salmağa çalışırlar. Beləliklə, yerli və gəlmə mütəxəssislər arasında münaqişə yaranır və getdikcə kəskin şəkil alır. Məhz bu münaqişə filmin əsasını təşkil edir. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Rejissor: Aleksandr Litvinov Ssenari müəllifi: Aleksandr Litvinov, P.Vaynşteyn, İvan Tartakovski Operator: İvan Tartakovski Rəssam: A.Plaksin, Mixail Vlasov == Rollarda == Mirzəağa Əliyev — Amerikan fəhləsi Mustafa Mərdanov — Abbas Nadejda Vendelin Mikayıl Mikayılov Sergey Trotski Pyotr Kirillov == Mənbə == Şəmsəddin Abbasov. "Sovet Azərbaycanının kinosu" //Kommunist.- 1958.- 29 avqust.

Qafqazın Qara dəniz sahilləri(bəzən — Qara dəniz Qafqazı), antik adı — Kolxida) — Gürcüstanın, Abxaziyanın və Rusiyanın (Krasnodar diyarı) Qara dəniz sahillərindəki coğrafi və tarixi ərazisi. Zonanın böyük bir qismi turizm bölgəsi hesab olunur. == Coğrafiyası == Qafqazın Qara dəniz sahilləri 42°—45° şimal enlikləri arasında yerləşir. Bu hardasa Adriatik dənizi, Fransanın Lacivərd sahili və İtaliyanın Riverası ilə eyni enlikdir. İqlim xüsusiyyətlərinə görə də yetərincə oxşarlıq var. Regionun şimal sərhəddi Taman yaramadasıdır. Bu zonanı bəzən Anapa adlandırırlar. Bu bölgəni turizm xüsusiyyətinə görə digərlərində fərləndirirlər. Bu zonaya bəzən əlavə olaraq Qafqazın Azov dənizi sahillərini də birləşdirirlər.. Bölgənin cənub sərhəddi Gürcüstanın Türkiyə ilə olan sərhəddi ilə üst-üstə düşür.

Uzaq sahillərdə — rejissor Tofiq Tağızadənin İkinci Dünya müharibəsindən bəhs edən filmi. Dünyanın 100-dən çox ölkəsində nümayiş etdirilmişdir. == Məzmun == Kinolent Azərbaycan xalqının şanlı oğlu, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Mehdi Hüseynzadənin İkinci dünya müharibəsi illərində İtaliya və Yuqoslaviyada faşist işğalçılarına qarşı apardığı mübarizəyə həsr edilmişdir. == Festivallar və mükafatlar == 1)1959-cu ildə Kiyevdə Ümumittifaq kinofestivalı Filmə Diplom verilmişdir. Bəstəkar Qara Qarayevə filmin musiqisinə görə II Mükafat verilmişdir. Daşkənd kinofestivalının qalibi (1959) == Film haqqında == Film aktyor Nodar Şaşıqoğlunun kinoda ilk işidir. Film aktyor Hacımurad Yagizarovun kinoda ilk işidir. Film İmran Qasımov və Həsən Seyidbəylinin eyniadlı povesti əsasında ekranlaşdırılmışdır. Mehdi Hüseynzadə ilə eyni partizan dəstəsində vuruşan Cavad Həkimli də bu filmdə çəkilmişdir. Prokata çıxdığı zaman filmə 27,5 milyon tamaşaçı baxmışdı.

Uzaq sahillərdə — rejissor Tofiq Tağızadənin İkinci Dünya müharibəsindən bəhs edən filmi. Dünyanın 100-dən çox ölkəsində nümayiş etdirilmişdir. == Məzmun == Kinolent Azərbaycan xalqının şanlı oğlu, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Mehdi Hüseynzadənin İkinci dünya müharibəsi illərində İtaliya və Yuqoslaviyada faşist işğalçılarına qarşı apardığı mübarizəyə həsr edilmişdir. == Festivallar və mükafatlar == 1)1959-cu ildə Kiyevdə Ümumittifaq kinofestivalı Filmə Diplom verilmişdir. Bəstəkar Qara Qarayevə filmin musiqisinə görə II Mükafat verilmişdir. Daşkənd kinofestivalının qalibi (1959) == Film haqqında == Film aktyor Nodar Şaşıqoğlunun kinoda ilk işidir. Film aktyor Hacımurad Yagizarovun kinoda ilk işidir. Film İmran Qasımov və Həsən Seyidbəylinin eyniadlı povesti əsasında ekranlaşdırılmışdır. Mehdi Hüseynzadə ilə eyni partizan dəstəsində vuruşan Cavad Həkimli də bu filmdə çəkilmişdir. Prokata çıxdığı zaman filmə 27,5 milyon tamaşaçı baxmışdı.

Müxtəlif sahillərdə — rejissor Aleksandr Litvinov tərəfindən 1926-cı ildə ekranlaşdırılmış tammmetrajlı bədii film. == Məzmun == Film neft mədənlərində gərgin əməklə məşğul olan fəhlə və mühəndislərlə qarşı çıxan qüvvələrin konflikti ətrafında qurulub. Sovet hakimiyyətinin ilk illərində Azərbaycanda fəhlə sinfinin neft sənayesinin inkişafı uğrunda gördüyü işlərdən söhbət açılır. Dağıdılmış təsərrüfatı yenidən bərpa etmək üçün Azərbaycana Amerikadan mütəxəssislər dəvət olunur. Bu mütəxəssislərin bəziləri onlara tapşırılan işi qəsdən yerinə yetirmirlər. Bunu görən yerli mütəxəssislərin özləri mədənlərdə işi qaydaya salmağa çalışırlar. Beləliklə, yerli və gəlmə mütəxəssislər arasında münaqişə yaranır və getdikcə kəskin şəkil alır. Məhz bu münaqişə filmin əsasını təşkil edir. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Rejissor: Aleksandr Litvinov Ssenari müəllifi: Aleksandr Litvinov, P.Vaynşteyn, İvan Tartakovski Operator: İvan Tartakovski Rəssam: A.Plaksin, Mixail Vlasov == Rollarda == Mirzəağa Əliyev — Amerikan fəhləsi Mustafa Mərdanov — Abbas Nadejda Vendelin Mikayıl Mikayılov Sergey Trotski Pyotr Kirillov == Mənbə == Şəmsəddin Abbasov. "Sovet Azərbaycanının kinosu" //Kommunist.- 1958.- 29 avqust.