* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 is. 1. Əsasən qızıldan qayrılan, bəzək üçün və ya evlilik rəmzi kimi barmağa taxılan halqa; barmaqlıq. Brilyant qaşlı üzük. – Balaca bir qutudan [Səkinə] “Zvezda” markalı qızıl saat və zümrüd qaşlı bir üzük çıxartdı. M.İbrahimov. Güldanə titrəyən barmaqlarından anasının bağışladığı üzükləri çıxardıb gizlətdi. Ə.Vəliyev. □ Üzük gətirmək (aparmaq) etnoqr. – razılıq əldə edildikdən sonra qıza nişan taxmaq üçün oğlan evindən qız evinə üzük və şirni gətirmək (aparmaq). [Rəşid:] Bir neçə gündən sonra üzük aparırlar, Fərəcin böyük qızı Qurbanqulu üçün alınır. T.Ş.Simurq. İki gün sonra elçiliyə gələn arvadlar üzük gətirdilər. M.S.Ordubadi. Üzük qaşı – üzüyün üstündə olan qiymətli daş. Qanlı göz yaşlarıyla ömrü ötüb gecənin; Gözündə bir quruşa dəyərmi üzük qaşı? B.Vahabzadə. Üzük taxmaq – nişanlı olduğunu bildirmək üçün qızın barmağına üzük keçirmək; nişanlamaq. Qıza üzük taxmaq. – Qətibənin barmağına Şərqin ən qiymətli cavahirini daşıyan bir üzük taxıldı, kəbin siğəsi oxundu, sonra da şam süfrəsinin başına keçdilər. M.S.Ordubadi. 2. Üzük şəklində detal, hissə. Valın üzüyünü dəyişmək. ◊ Üzük qaşı kimi əhatə etmək (dövrəyə, araya almaq, halaylamaq) – əhatə etmək, mühasirəyə salmaq, ətrafını tutmaq, hər tərəfini sarmaq. Məmmədəli bəy at minib, öz dəstəsilə Nəbini üzük qaşı kimi araya alır. “Qaçaq Nəbi”. Maşın məktəb həyətində dayananda camaat onu üzük qaşı kimi halaylamışdı. R.Rza. Üzükdən keçmək – çox zərif, incə şey haqqında. Gözəl xala deyir, Qəmər dəvə yunundan bir pencəklik şal toxumuşdu, üzükdən keçirdi. Ə.Vəliyev.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / üzük2 bax üzgün. [Kərəm:] Dərdü qəm çəkirəm, üzüyəm, üzük; Qıyma mənə, ay ciyərim parəsi! “Əsli və Kərəm”.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / üzük1 Üzmək feilindəndir (qızı ailədən üzür). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / üzük1 1. ÜZÜK [Rübaba:] Sərvinaz xanım hərisini verib, qızın barmağına üzük taxıb gediblər (H.Abbaszadə); ƏYRİMÇƏ (dial.) Səksən oxu əyrimçədən keçirdim; Heç kamımda arzumanım qalmadı (“Koroğlu”); HALQA Gözlərin sanki bu Göy göl kimidir; Halqa üstündəki zümrüd kimidir (M.Müşfiq); XATƏM (köhn.) Barmağında xatəm, belində kəmər; Telində güşvarə, düymə tamam zər (Q.Zakir); BARMAQLIQ. 2. üzük bax üzgün
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / üzük1 ÜZÜK I is. Barmağa keçirilən bəzək əşyası. Hər əlinə alıb bir danə üzük; Üzüyü dəstinə alan oynasın (M.P.Vaqif). ÜZÜK II sif. Əldən düşmüş, yorğun. O, üzük adamlar kimi davranırdı.
Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti / üzük2 1 сущ. 1. кольцо (металлический ободок, надеваемый на палец руки в качестве украшения или символа брака). Qızıl üzük золотое кольцо, qədim üzük старинное кольцо, nişan üzüyü обручальное кольцо, brilyant üzük кольцо с бриллиантом 2. перстень (кольцо с каким-л. драгоценным камнем) ◊ üzük barmağı четвертый (безымянный) палец кисти; üzük gətirmək (aparmaq) принести (отнести) обручальное кольцо для вручения невестке; üzük taxmaq сосватав, надеть обручальное кольцо; üzük qaşı kimi araya almaq взять в кольцо (окружить со всех сторон) кого-л., что-л.; beli üzükdən keçər о тонкой талии девушки; о девушке с тонкой талией 2 прил. см. üzgün
Azərbaycanca-rusca lüğət / üzük1 i. ring; (finger-)ring; (möhürlü) signetring; nişan üzüyü, bəxt üzüyü weddingring, engagement-ring
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / üzük1 is. bague f ; nişan ~yü bague de fiançailles, alliance f ; anneau m nuptial
Azərbaycanca-fransızca lüğət / üzük1 сущ. 1. тупӀал; qaşsız üzük къаш авачир тупӀал, закӀал; üzük gətirmək (aparmaq) этногр. тупӀал гъун (тухун), рушак лишан кутун патал гададин кӀвалай рушан кӀвализ тупӀал (ширинлухар) гъун (тухун); // тупӀалдин; üzük qaşı тупӀалдин къаш; üzük taxmaq тупӀал кутун, тупӀал акалун; лишан кутун (рушак); 2. са затӀунин закӀалдиз ухшар пай, гьалкъа, деталь; ** üzük qaşı kimi əhatə etmək (dövrəyə, araya almaq, halaylamaq) закӀал хьиз элкъуьрна кьун, алчудна кьун, арада ттун, юкьва ттун; üzükdən keçmək закӀалдай фин (гзаф зериф затӀунин гьакъинда).
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / üzük