Obastan-ın layihəsi
Sözlük © 2020
* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
| 2012 | •••••••••••••••••••• | 0.09 |
1 is. Bir dəfədə əldə tutulub cəhrədə ip halına gətirilə bilən qədər (yun). O arvad gündə yüz əlçim yun əyirir. – [Tapdıq] …gah yun darağının qoynuna yığılmış əlçimlərə, hərdənbir də cəhrənin tağalağına çox diqqətlə baxırdı. Ə.Vəliyev. İndi cəhrə uğuldayır, uğuldadıqca yun əlçimi eşilib sapa dönərək iyə toplanırdı. Ə.Əbülhəsən. □ Bir əlçim – bir əldə tutulacaq qədər. Göy açıq; Nə bir əlçim bulud; Nə bir qucaq duman. R.Rza.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / əlçim1 Cəhrədə ip əyirərkən əldə tutulan yun dəstəsinə əlçim deyilir. Buradakı -çim “tutam”, “dəstə” mənasını verən müstəqil sözdür (şəkilçi deyil). Həmin kəlmə otun kökü ilə torpağın birləşməsindən ibarət dəstə mənasında da işlədilir (şırımın dəhnəsinə çim qoyurlar). Çimdik sözü də buradandır. “İki barmağın tutumu” deməkdir. Deməli, əlçim –“bir əl tutumu” anlamını verir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / əlçim1 ƏLÇİN сущ. пилте, садра гъиле кьуна чхрадал гъал ийиз жедай кьадар (йис); bir əlçim са капаш, садра гъиле кьаз жедай кьадар.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / əlçimI (Cəlilabad, Füzuli, Göyçay, Kürdəmir, Qarakilsə, Lənkəran, Masallı, Oğuz, Salyan, Yardımlı, Ucar) əl boyda təmiz daranmış yun. – Bir əlçim yun qırx-əlli qram gələr (Ucar); – Əlçim düzəldir yığır üst-üsdə, so:ra bir-bir əyrir (Oğuz); – Əlçim əl boyda yuna di:lir (Salyan) II (Salyan) ovuc. – Mə: bi əlçim duz versənə Əl damı (Gədəbəy, Goranboy) – 1. mətbəx; 2. artıq şeyləri yığmaq üçün evin yanında tikilən kiçik dam. – Əl damıne:t <damına get>, bir şey hazırra yimə: (Gədəbəy). Əl daşı (İmişli) – əl dəyirmanı, kirkirə
Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
Obastan-ın layihəsi
Sözlük © 2020