* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2003 | ••••• | 2.76 |
2004 | •••• | 2.36 |
2005 | ••••••• | 4.72 |
2006 | •••••••••• | 6.31 |
2007 | •••• | 2.33 |
2008 | •••• | 2.19 |
2009 | •••••••••• | 6.24 |
2010 | •••••••••••• | 7.90 |
2011 | •••••••••• | 6.18 |
2012 | ••••••••• | 5.68 |
2013 | •••••••••••••••••••• | 13.71 |
2014 | •••••••••••••••••• | 12.18 |
2015 | •••• | 2.72 |
2016 | ••••• | 3.12 |
2017 | •••• | 2.44 |
2018 | •••• | 2.40 |
2019 | ••••• | 2.78 |
2020 | •••••• | 3.58 |
1 is. [ər.] anat. fiziol. 1. İnsan, ya heyvan orqanizmində təxərrüşləri periferiyadan beyinə, yaxud beyindən periferiyaya ötürən xüsusi incə tellərdən ibarət törəmə sistemi; sinir. Eşitmə əsəbi. Dişin əsəbini öldürmək. Görmə əsəbi. İynə əsəbə toxunmuşdur. – Əsəb və yorğunluq onu elə haldan salmışdı ki, kətilin üstündə otura bilmədi. S.Rəhman. 2. Cəm şəklində: əsəblər – insanın hal və hərəkətini müəyyən edən həmin törəmələrin bir sistem kimi rolu. Əsəbləri möhkəmdir. Əsəbləri pozulmaq. Əsəbləri gərginləşdirmək. – Kağızı oxudu və bütün əsəbləri gərildi. H.Nəzərli. Çöl havasının təsiri ilə getdikcə acığı soyuyur, əsəbləri rahat olurdu. M.İbrahimov. Elə bil birisi əsəblərimin saplarını bir-birinə qarışdıraraq düyün salmışdı. Ə.Məmmədxanlı. ◊ Əsəblərinə təsir etmək (toxunmaq) – hirsləndirmək, əsəbiləşdirmək. Lakin Toğruldan bir xəbər olmaması onun əsəblərinə toxunmuşdu. M.S.Ordubadi. İçərişəhərin damları üstündə yatanlardan bəzisi xoruldadıqca Turabın əsəblərinə toxunurdu. M.Hüseyn. Əsəbləri ilə oynamaq – bax əsəblərinə təsir etmək (toxunmaq).
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / əsəb2 ƏSƏB (anat., fiziol.) Əsəb və yorğunluq onu elə haldan salmışdı ki, kətilin üstündə otura bilmədi (S.Rəhman); SİNİR [Solmaz:] Bütün sinirlərim kaman teli kimi inləyir (C.Cabbarlı); NERV (dan.) Burada Gülzarın artıq bütün nervləri, bütün ilikləri parçalanıb, boğuq səslə inlədi.. (C.Cabbarlı).
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / əsəb2 I сущ. нерв: 1. одно из волокон, образующих нервную систему организма. Eşitmə əsəbi слуховой нерв, görmə əsəbi зрительный нерв 2. только мн. ч. совокупность нервных волокон, определяющая деятельность организма, поведение человека. Xəstə əsəblər больные нервы, möhkəm əsəblər крепкие нервы, əsəbləri sakitləşdirmək успокаивать нервы, əsəbləri müalicə etmək лечить нервы, əsəbləri dözmədi нервы у него не выдержали II прил. нервный: 1. относяшийся к нерву, нервам. Əsəb sistemi нервная система, əsəb mərkəzi нервный центр, əsəb hüceyrəsi нервная клетка 2. вызванный заболеванием нервов. Əsəb xəstəlikləri нервные болезни, əsəb pozğunluğu нервное расстройство ◊ əsəbləri ilə oynamaq kimin играть на нервах чьих; əsəblərinə təsir etmək (toxunmaq) kimin действовать на нервы чьи; əsəblərini yerindən oynatmaq kimin трепать нервы кому; əsəblərini korlamaq kimin портить нервы кому
Azərbaycanca-rusca lüğət / əsəb1 I. i. (sinir) nerve; möhkəm ~ iron / steel nerves; zəif ~ weak nerves; Onun əsəbləri zəifdir He / She has weak nerves; bir kəsin ~lərinə toxunmaq to get* on smb.’s nerves II. s. nervous, nerve; ~ sistemi nervous system; ~ gərginliyi nervous tension; ~ sarsıntısı shock; ~ xəstəliyi nervous disease
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / əsəb1 is. nerf m ; bir kəsin ~lərinə toxunmaq donner sur les nerfs de qn
Azərbaycanca-fransızca lüğət / əsəb1 [ər.] сущ. анат. физиол. эсеб (1. нерв (кьилин ва юкьван ттарцин мефтӀедилай гьиссдин органрал, мускулрал ва мсб. фенвай ва бедендиз юзунин ва гьисс авунин мумкинвал, къуват гузвай лацу яргъи чӀарар хьтин чӀунар; görmə əsəbi акунин нервияр; // əsəblər гз. эсебар (инсандин гьал ва гьерекат тайин ийидай гьахьтин чӀунари са система хьиз къугъвазвай роль); əsəbləri pozulmaq нервияр чӀур хьун); 2. эсебдин, нервдин; нервийрин, эсебрин; нервияр (эсебар) чӀур хьунин; ** əsəblərinə təsir etmək (toxunmaq) эсебриз (нервийриз) эсер авун, эсебар (нервияр) чӀурун, нервийривди къугъун, хъел гъун, хъел кутун; əsəbləri ilə oynamaq кил. əsəblərinə təsir etmək (toxunmaq).
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / əsəbƏSƏB ə. sinir. ƏS’ƏB ə. 1) ən çətin; daha çətin; 2) böyük güc, çox qüvvət.
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti