Albaniya sözü azərbaycan dilində

Albaniya

Yazılış

  • Albaniya • 99.9423%
  • albaniya • 0.0577%

* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.

Mündəricat

OBASTAN VİKİ
Albaniya
Albaniya (alb. Shqipëria və ya Shqipëri), tarixi mənbələrdə Arnaudluq, rəsmi adı Albaniya Respublikası (alb. Republika e Shqipërisë) — Balkan yarımadasının cənub-qərbində yerləşən ölkə. Adriatik və İoni dənizləri sahilərində yerləşir və şimal-qərbdən Monteneqro, şimal-şərqdən Kosovo, şərqdən Şimali Makedoniya və cənubdan Yunanıstan ilə həmsərhəddir. Tirana həm ölkənin paytaxtı, həm də ən böyük şəhəridir, sonrakı böyük şəhərləri arasında Durres, Vlyora və Şkoder yer alır. Ölkənin 28,748 km2 ərazisində müxtəlif iqlim, geoloji, hidroloji və morfoloji şərait mövcuddur. Albaniya landşaftı ilə əhəmiyyətli müxtəlifliyə malikdir, belə ki burada Alban Alpları, Korab, Skanderbeq, Pind və Keravniya kimi qarlı dağlardan tutmuş Aralıq dənizi boyunca yerləşən Adriatik və İoni dənizlərinin qızmar və günəşli sahilərinə qədər rast gəlmək olar. Albaniya müxtəlif vaxtlarda illiriyalılar, frakyalılar, yunanlar, romalılar, bizanslılar, venesiyalılar və osmanlılar kimi müxtəlif sivilizasiyaların məskunlaşdığı yer olub. 12-ci əsrdə Albanlar Arberiya muxtar knyazlığını qurdular. Albaniya krallığı və Albaniya knyazlığı 13–14-cü əsrlər arasında formalaşmışdır.
Albaniya (Dağıstan)
Albaniya — Dağıstanın Tlərata rayonunda kənd.
Albaniya (dəqiqləşdirmə)
Albaniya bu mənalarda gələ bilər: Albaniya — Balkan yarımadasında dövlət. Albaniya — Qafqazda mövcud olmuş qədim dövlət. Albaniya — Dağıstanda kənd.
Albaniya (satraplıq)
Azərbaycan Sasanilər dövründə - III-IV əsrlərdə Azərbaycanda feodal münasibətlər yarandı. Arşakilər sülaləsinin nümayəndəsi Ərdəşir Babəkan 226-cı ildə İranda Parfiya dövlətini süquta uğradaraq Sasanilər dövlətinin əsasını qoydu. Atropatenada bu dövrdə də zərdüştlüyə sitayiş olunurdu. Albaniya 226-cı ildə Sasanilərdən asılı vəziyyətə düşdü. Atropatena isə 227-ci ildə onun vilayəti oldu. 510-cu ildə Sasanilər dövlətində Arşakilər sülaləsinin hakimiyyətinə son qoyuldu. I Xosrov Ənuşirəvanın dövründə (531-579) Albaniya, Atropatena və İberiya Sasani dövlətinin Şimal mərzbanlığına daxil edildi. Erkən orta əsrlərdə Albaniyada, Çola, Şəki, Ut, Qarabağ, Paytakaran və s. vilayətlər var idi. Uti vilayətində Bərdə şəhəri, Şəki və Çola arasında Qəbələ şəhəri yerləşirdi.
Albaniya (toponim)
Albaniya — Qafqazdan Şotlandiyaya kimi müxtəlif ərazilərdə istifadə olunan toponimdir. Dünyada toponim daha çox balkan ölkələrindən biri olan Albaniya Respublikasının adı kimi məşhurdur. == Albaniya (Qafqaz) == Qafqaz Albaniyası (q.yun. Ἀλβανία, [Aluank], orta fars. Arran) e.ə. IV əsrdən b.e. VIII əsrinə kimi Cənubi Qafqazda, müasir Azərbaycan, Gürcüstan, Ermənistan və Dağıstan ərazilərində mövcud olmuş tarixi dövlətdir. Ölkənin adının mənşəyi tam müəyyənləşdirilməmişdir. Rusiya tarixçisi Kamilla Trever özünün "Qafqaz Albaniyasının tarixi və mədəniyyəti haqqında oçerklər: e.ə. IV əsr – b.e.
Albaniya Ana
Albaniya Ana (alb. Nëna Shqipëri) — Albaniyanın paytaxtı Tirana şəhərində Albaniya Milli Şəhidlər Qəbiristanlığında heykəl. == Təsviri == Heykəl 3 metrlik bir təməl üzərində ucaldılmışdır. Təsvir edilən qadın fiqurunun hündürlüyü 12 metr, heykəlin ümumi hündürlüyü isə 20 metrdir.Heykəl Albaniyanı onun üçün canını verənlərə keşikçilik edən bir ana kimi təsvir edir. Heykəl əlində dəfnələrdən ibarət bir çələng və bir ulduz daşıyır.Heykəlin üzərində "Lavdi e perjetshme deshmoreve tee Atdheutt" (azərb. Vətən şəhidlərinə əbədi əzəmət‎) yazılmışdır.Heykəl betondan hazırlanıb. == Tarix == Heykəl 1971-ci ildə ucaldılmışdır. Heykəlin yerləşdiyi qəbiristanlıqda təxminən 28.000-dən çox alban partizan döyüşçüsünün qəbri var ki, onların hamısı İkinci Dünya müharibəsi zamanı həlak olublar.Qəbiristanlıq əvvəllər Albaniyanın siyasi xadimi Ənvər Xocanın qəbri də yerləşirdi, ancaq daha sonra onun qəbri başqa bir ictimai qəbiristanlığa daşınmışdır.. Onun heykəltəraşları – Kristas Rama, Mümtaz Drami və Şaban Haderi. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Vikianbarda Albaniya Ana ilə əlaqəli mediafayllar var.
Albaniya Prezidenti
Albaniya Prezidenti (alb. Presidenti i Shqipërisë), rəsmi şəkildə Albaniya Respublikasının Prezidenti (alb. Presidenti i Republikës së Shqipërisë) — dövlət başçısı, silahlı qüvvələrin Ali Baş Komandanı və alban həmrəyliyinin nümayəndəsi.Prezidentin parlament seçkilərinin, eləcə də referendumun, amnistiya və mükafatların tarixini təyin etmək səlahiyyəti var. Vəzifəsini yerinə yetirmədiyi təqdirdə parlamentin spikeri prezident səlahiyyətlərinin icrasına başlayana və ya yeni prezident seçilənə qədər prezident səlahiyyətlərini icra etmək vəzifəsini öz üzərinə götürür. Albaniya Prezidentinin Aparatı ölkə prezidentinin birinci dərəcəli heyətindən, habelə prezidentə hesabat verən köməkçi heyətdən ibarətdir. Ofis paytaxt Tiranada Prezident Aparatında yerləşir. Albaniya Konstitusiyası Prezident Aparatının binalarında, prezidentin iqamətgahında, prezident tərəfindən istifadə edildikdə nəqliyyat vasitələrində və digər mərasimlərdə istifadə edilən prezident yükünün görünüşünü və istifadəsini müəyyən edir. Prezidentin xanımı Albaniyanın birinci xanımı kimi tanınsa da, onun prezidentlikdə rəsmi vəzifəsi yoxdur. Adətən Prezident sarayında və rəsmi səfərlərdə protokol rolunu oynayır. == Tarixi == Albaniya beynəlxalq protektorat, monarxiya, dövlət-partiya rejimi və parlament respublikası da daxil olmaqla müxtəlif idarəçilik modellərini yaşamışdır.
Albaniya Respublikası
Albaniya (alb. Shqipëria və ya Shqipëri), tarixi mənbələrdə Arnaudluq, rəsmi adı Albaniya Respublikası (alb. Republika e Shqipërisë) — Balkan yarımadasının cənub-qərbində yerləşən ölkə. Adriatik və İoni dənizləri sahilərində yerləşir və şimal-qərbdən Monteneqro, şimal-şərqdən Kosovo, şərqdən Şimali Makedoniya və cənubdan Yunanıstan ilə həmsərhəddir. Tirana həm ölkənin paytaxtı, həm də ən böyük şəhəridir, sonrakı böyük şəhərləri arasında Durres, Vlyora və Şkoder yer alır. Ölkənin 28,748 km2 ərazisində müxtəlif iqlim, geoloji, hidroloji və morfoloji şərait mövcuddur. Albaniya landşaftı ilə əhəmiyyətli müxtəlifliyə malikdir, belə ki burada Alban Alpları, Korab, Skanderbeq, Pind və Keravniya kimi qarlı dağlardan tutmuş Aralıq dənizi boyunca yerləşən Adriatik və İoni dənizlərinin qızmar və günəşli sahilərinə qədər rast gəlmək olar. Albaniya müxtəlif vaxtlarda illiriyalılar, frakyalılar, yunanlar, romalılar, bizanslılar, venesiyalılar və osmanlılar kimi müxtəlif sivilizasiyaların məskunlaşdığı yer olub. 12-ci əsrdə Albanlar Arberiya muxtar knyazlığını qurdular. Albaniya krallığı və Albaniya knyazlığı 13–14-cü əsrlər arasında formalaşmışdır.
Albaniya bayrağı
Albaniya bayrağı — Albaniyanın Dövlət bayrağı Albaniya Respublikasının dövlət bayrağı mərkəzində ikibaşlı qara qartal şəkli həkk olunmuş qırmızı düzbucaqlı zolaqdan ibarətdir. Bayrağın eninin uzunluğuna nisbəti 5:7-dir. Qırmızı rəng xarici işğalçılara qarşı uzun müddət mübarizə aparan alban vətənpərvərlərin tökülən qanının rəmzidir. Albaniyanın hazırkı dövlət bayrağı 1945-ci ildə rəsmi olaraq təsdiqlənib. Qırmızı zolaqlı ikibaşlı qara qartal şəkli 1443-cü ildə Albaniyanın müstəqilliyinin əsasını qoymuş Georgi Kastriotın bayrağında mövcud idi. O, Skanderberq adı ilə daha çox məşhurdur. Çox güman ki, bayraqdakı qartal şəkli onun tərəfindən seçilib. Bayraqda məhz qartal şəkli əbəs yerə öz əksini tapmayıb. Belə ki, albanlar ta qədim zamanlardan ölkələrini "şkiperi" adlandırırlar ki, bu da tərcümədə "qartallar ölkəsi" mənasını verir. Onlar özlərini qartalların nəslinin davamçıları hesab edirlər.
Albaniya coğrafiyası
Albaniya Avropanın cənub-şərqində, Balkan yarımadasının qərbində qərarlaşır. Ölkənin sahillərini Adriatik dənizi və İon dənizi yuyur. Albaniya şərqdən qərbə 150 km, şimaldan-cənuba isə 340 km məsafədə uzanır. == Sərhədləri == Ölkənin sərhədlərinin ümumi uzunluğu 717 km-dir. Şimal-qərbdə Monteneqro (172 km), şimal-şərqdə Kosovo (112 km), şərqdə Makedoniya Respublikası (151 km), cənub-şərqdə Yunanıstan (282 km) ilə sərhədə malikdir.Ölkənin sərhədləri sahil əraziləri istisna olaraq digərləri təbii coğrafi sərhədə malik deyildir. Albaniyanın sərhədləri Londonda dünyanın güçlü dövlətləri tərəfində müəyyənləşdirilmişdir. Birinci Dünya müharibəsi dövründə Albaniya İtaliya, Serbiya, Yunanıstan və Fransa tərəfindən işğal edilmişdir. 1921-ci ildə əvvəlki sərhədlər çərçivəsində bərpa edilir. Sərhədlərin süni şəkildə təşkili öz növbəsində gələcəkdə müüəyyən konfliktlərin yaranmasına səbəb olmuşdur (Kosovo müharibəsi və Kosovonun müstəqilliyinin elan edilməsi). == Sahil xətti == Ölkənin sahil xəttinin ümumi uzunluğu 362 km-dir.
Albaniya dağlaləsi
Albaniya dağlaləsi (lat. Tulipa albanica) — bitkilər aləminin zanbaqçiçəklilər dəstəsinin zanbaqkimilər fəsiləsinin dağlaləsi cinsinə aid bitki növü.
Albaniya dilləri
Albaniya dilləri — Albaniya monoetnik bir dövlətdir, əhalisinin böyük əksəriyyəti rəsmi olan alban dilində danışır. Alban dili özüdə iki aparıcı ləhcələrə bölünür: Tosk (cənubda) və Qeq (şimalda). Dünyada alban diasporasının geniş yayılması səbəbindən Albaniyadan kənarda yaşayan albanlar da ingilis, italyan, yunan, fransız, alman və bir çox başqa dillərdə danışırlar. Albaniyadakı bir çox ailədə ən azı iki dildə danışmaq adətdir: ən çox yayılmış ikinci dillər arasında, italyan və yunan dilləri fərqlənir (cənubda yunan icması arasında) == Alban dili == Albaniya Konstitusiyasının 14-cü maddəsi alban dilini rəsmi dil olaraq tanıyır. 2011-ci il siyahıyaalınmasına əsasən 2765610 nəfər və ya ölkə əhalisinin 98,767% -i alban dilini ana dili olaraq göstərmişdir. === Dialektlər === Ədəbi alban dili cənubda Tosk ləhcəsinə əsaslanır. Şimalda Kosovo albanları arasında geniş yayılmış Qeq ləhcəsində danışırlar. İki ləhcənin sərhədi Şkumbin çayıdır. Fərqlərə baxmayaraq, bu ləhcələri ümumiyyətlə albanlar başa düşürlər. Alban dilinin digər ləhcələri də geniş yayılmışdır: Çam (Çameriya), Arbereş (İtaliya) və Arnaut (Yunanıstanın cənubu).
Albaniya frankı
Albaniya frankı — Əhməd Zoğunun dövründə Albaniya Respublikasında və Albaniya Krallıöında istifadə olunan, 5 lekin köhnəlmiş versiyası olan valyutadır. Frank Albaniyada 1926-cı ildən 1939-cu ilə qədər istifadə edilmişdir.
Albaniya himni
Albaniya himni (alb. Himn i Flamnurit, azərb. Bayrağın himni‎) — Albaniya Respublikasının dövlət himni. == Tarixi == Himn Albaniya şairi Aleksandr Stavre Drenova tərəfindən yazılmış və Rumın bəstəkar Kiprian Porumbescu tərəfindən bəstələnmişdir. İlk dəfə 21 aprel 1921-ci ildə Sofiyada çıxan bir Alban qəzetində, "Liri e Shqiperise" (azərb. Albaniya müstəqilliyi‎) adı ilə bir şeir kimi yayımlanmışdır. Şeirin orginal adı "Betimi mi flamur"dur (azərb. Bayrağın sözü‎). == Himn == Uuzn və qısa olmaqla iki versiyasından istifadə edilir. Qısa versiyasından sadəcə ilk iki hissə istifadə edilir və ikinci hissənin ilk iki misrası təkrar edilir.
Albaniya iqtisadiyyatı
Albaniya iqtisadiyyatı — Albaniya Respublikasının iqtisadiyyatı. == Əsas gəlir mənbəyi == İqtisadiyyatı bazar iqtisadiyyatına keçid durumundadır və mühacirlərin öz qohumlarına göndərdiyi vəsaitin, həmçinin İtaliya və Yunanıstanın ildə 400–600 milyon dollarlıq maliyyə köməyi sayəsində inkişaf edir. == Özəlləşdirilmə == İqtisadiyyatın dövlətsizləşdirilməsinə 1990-cı illərin ortalarında başlanmış; torpağın, ticarət və xidmət, nəqliyyat və tikinti sahələrinin özəlləşdirilməsi 2000-ci illərin əvvəlində sona yetirilmiş; iri sənaye obyektlərinin, bank sisteminin özəlləşdirilməsi 2003-cü ildən sonra aparılmışdır. == Əsas istiqamətləri == === Sənaye === Ölkənin sənaye istehsalının strukturunda hasilat və xammal emalı sahələri başlıca yerləri tutur. Əsas mineral ehtiyatları neft, qaz, xrom filizidir. Burada həmçinin mis, nikel, dəmir filizi, liqnit, təbii bitum hasil edilir. Mineral xammal hasilatı, xrom filizi istisna olmaqla, 1990-cı illərdə kəskin şəkildə azalmışdır.Elektrik enerjisi istehsalının 97%-i dağ rayonlarındakı kiçik SES-lərdən alınır. 2002-ci ildə ölkədə 5,3 milyard kVt-s elektrik enerjisi istehsal olunmuşdur.Emaledici sənaye 1960-1980-ci illərdən inkişaf etmişdir.Neft emalı, neft məhsulları istehsalı, neft-kimya və kimya, əlvan və qara metallurgiya, metal emalı və maşınqayırma, sement, ağac emalı, mebel, toxuculuq, tütün, yeyinti – zeytun yağı, şəkər, balıq, meyvə konservləri və s. istehsalı müəssisələri fəaliyyət göstərir. 1997-ci ildə ildə 360 min ton neft məhsulları istehsal olunmuşdur.
Albaniya kinosu
Albaniya kinosu — Albaniyanın kinematoqrafiya və film sənayesi. == Tarixi == Albaniyada kinematoqrafiya kommunist hakimiyyəti illərində yaranmışdır. Sovet və alban kino işçilərinin birgə yaratdığı "Yeni Albaniya", "Albaniya" sənədli filmləri və 1954-cü ildə rejissor Sergey Yutkeviçin çəkdiyi "Albaniyanın böyük sərkərdəsi İsgəndərbəy" rəngli bədii filmi Albaniya milli kinosunun ilk addımları hesab edilir. Rejissor Kristaç Damonun çəkdiyi "Tana" və "Fırtına" filmləri Albaniya kinosunun ən yaxşı filmlərindən hesab olunur. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Abdurrahim Myftiu, Albanian Cinema.Guide of Albanian History and Cultural Heritage. Tirana, 2000 Françoise Audé, article, Positif, numéro327, p.73. Anne-Marie Autissier, «Le Cinéma albanais : état des lieux et perspectives», Le Bulletin de l’IDATE numéro41, 1990, p.47-50. Collectif, Le Cinéma albanais, Paris, Groupe de travail de l’Université de Vincennes-Paris VIII, 1975, 58 p. Gérard Girard, «Le cinéma albanais», Écran, numéro48, p.73. Guy Hennebelle, «Les méfaits de l’angélisme socialiste», Écran, numéro58, p.5.
Albaniya leki
Albaniya leki və ya Lek (alb. Leku Shqiptar; cəm lekë) — Albaniyanın rəsmi pul vahidi.
Albaniya memarlığı
Albaniya memarlığı — Albaniya Respublikası ərazisində müxtəlif mədəniyyətlərə – illiryalılara, qədim yunanlara, Roma İmperiyasına, Osmanlı İmperiyasına və italyan memarlığına aid olan abidələr kompleksi. == Tarixi == Ölkədəki İlliriya qalalarının qalıqları qədim memarlıq tikililərindəndir. Belə ki, onlar e.ə. VII əsrə aid edilir. Sonrakı dövrlərdə antik ənənələrin geniş yayılmasına baxmayaraq, Albaniyanın milli mədəniyyəti – ənənəvi tikililər, keramika, metal emalı inkişaf etməkdə davam edirdi. Albaniya memarlığının formalaşmasında illiryalıların, qədim yunanların, Roma İmperiyasının, Osmanlı İmperiyasının və italyan memarlığının böyük rolu olmuşdur. == Xristian memarlığı == XIII-XIV əsrlərdə Bizans üslubunda kilsə incəsənəti inkişaf etmişdir. Həmin dövrə aid əsas memarlıq abidələri bunlardır: Mesopotam kəndində Müqəddəs Nikolay kilsəsi; Lavdaridə Müqəddəs Troitsa kilsəsinin divar rəsmləri.XVII-XVIII əsrlərdə də Voskopoya və Vitkuki şəhərlərində çoxsaylı kilsələr tikilmişdir. == Türk-islam memarlığı == XV-XIX əsrlərdə Albaniyada türk-islam memarlıq ənənələri üstünlük təşkil etmişdir. Həmin dövrə aid əsas memarlıq abidələri bunlardır: Tiranada XVIII əsrə aid Ədhəmbəy məscidi; Tiranada hamam; Tiranada şəhər qalası; Tiranada bazar yeri və bir sıra evlər; Tiranada Əhmədpaşa təkyəsi; Beratda 1775-ci ildə tikilmiş Əhmədpaşa körpüsü; Beratda Xəlvəti təkkəsi; Ergiri qəsəbəsində XVIII əsrə aid evlər; Ergiri qəsəbəsində Qırmızı məscid; XVIII əsrə aid Qurşunlı məscidi; Luşna qəsəbəsində İsgəndərbəy məscidi; Luşna qəsəbəsində qala; Təpədələndə Dəmir baba təkyəsi və türbəsi.
Albaniya musiqisi
Albaniya musiqisi — Albaniya ərazisində formalaşmış musiqi. == Tarixi == Albaniya xalq musiqisində müxtəlif üslublar var. Xalq mahnı ifaçılığı üçün üçsəslilik səciyyəvidir. Mahnılar, adətən, simli musiqi alətləri ilə müşayiət olunur. Profesional musiqi Albaniyada kommunist quruluşu yaradıldıqdan sonra inkişafa başlamışdır. 1947-ci ildən Tiranada musiqi, dram və rəssamlıq şöbələrindən ibarət bədii lisey, 1950-ci ildə Dövlət filarmoniyası, 1956-cı ildə Dövlət opera və balet teatrı, 1962-ci ildə konservatoriya açılmışdır. 1954-cü ildə ilk alban operası olan Prenk Yakovanın "Mrika" əsəri, 1963-cü ildə ilk milli balet olan T. Dayanın "Xəlil və Xeyriyyə" əsəri tamaşaya qoyulmuşdur. İnsturmental musiqi və kantata-oratoriya janrında Kristo Kono, Çesk Zadey, S. Qatsanın, mahnı janrında isə K. Trakonun əsərləri məşhurdur. 1965–1975-ci illərdə V. Novanın "Qəhrəman qız", Prenk Yakovanın "İskəndərbəy" operaları, K. Lyaranın "Partizan", T. Dayanın "Balıqçılıq uşaqları" baletləri və s. əsərlər tamaşaya qoyulmuşdur.
Albaniya mədəniyyəti
Albaniya mədəniyyəti — Albaniyada və albanlar tərəfindən formalaşmış mədəniyyət. == Dil == == Musiqi == == Ədəbiyyat == == Teatr == Albaniyada teatr sənəti XIX əsrin axırlarından inkişafa başlamışdır. Milli dramaturgiyanın yaranmasında maarifpərvər yazıçılardan Sami Fraşeri, Mihal Qrameno, Fan Noli, Andon Çayupi və başqalarının rolu olmuşdur. Albaniya 1912-ci ildə milli istiqlaliyyət qazandıqdan sonra ölkədə həvəskar teatr hərəkatı genişlənmişdir. Nasist işğalı dövründə Albaniyada partizan teatrları yaradılmışdır. Bunlar əsasında 1944-cü ildə Tiranada, sonra isə başqa şəhərlərdə ilk professional teatrlar təşkil edilmişdir. Xalq hakimiyyəti qurulduqdan sonra Albaniya teatrlarında milli, rus və sovet dramaturqlarının, Vilyam Şekspir, Fridrix Şiller, Jan Batist Molyer və başqalarının əsərləri tamaşaya qoyulmağa başlanmışdır. 1960-cı illərdən teatrların repertuarına alban dramaturqlarının əsərləri ilə yanaşı, Çin yazıçılarının da pyesləri daxil edilmişdir. Bir çox alban aktyor və rejissor SSRİ-də təhsil almışdır. 1959-cu ildə Tiranada ali aktyor məktəbi yaradılmışdır.
Albaniya mətbəxi
Alban mətbəxi (alb. Kuzhina shqiptare) — albanların milli mətbəxi. Aralıq dənizi mətbəxlərinə aid olduğundan, İtaliya və Türkiyə mətbəxi təsiri altında formalaşıb. Alban mətbəxi qara istiot kimi ədviyyatların və ət və balıq hazırlanmasında istifadə edilən qaraqınıq, nanə, reyhan və rozmarin kimi Aralıq dənizi otların istifadəsi ilə səciyyələnir, istiot çili və sarımsaq da bəzən istifadə olunur. Tərəvəz demək olar ki, istənilən xörəydə istifadə olunur. Adətən bütün tərəvəzlər ölkənin Aralıq Dənizi regionlarında yetişdirilir və yerli bazarlarda satılır, adətən yerli sakinlər bazarlardan təzə tərəvəzi səhər alırlar, ancaq bazarlar bütün günü işləyir. Albanların gün ərzində ən önəmli yeməyi lançdı, hansı ki gjellë (pörtlədilmiş ət) ibarətdir. Bu yemək əsas sayılır və pomidor, xiyar, yaşıl istiot və avropa zeytunu kimi müxtəlif tərəvəzlərlə bişirilir. Həmçinin, ona duz, zeytun yağı, sirkə və ya limon suyu vurulur. Ət xörəklərdə geniş istifadə olunur, xüsusilə bağırsaqlar və baş, hansılar ki digər hissələr arasında delikates sayılır.
Albaniya parlamenti
Albaniya parlamenti (alb. Kuvendi i Shqipërisë) — təkpalatalı Albaniya Məclisi və ya Xalq Məclisi (alb. Kuvendi Popullor). Albaniyanın ali qanunverici orqanı bir palatadan – 100 üzvü majoritar sistem üzrə birmandatlı dairələrdən iki turdan ibarət, digər 40 üzvü isə partiya siyahıları üzrə 4 faizli baryeri aşmaq şərti ilə ümumi və bərabər seçki əsasında gizli səsvermə yolu ilə 4 il müddətinə seçilən 140 üzvü olan Xalq Məclisindən ibarətdir. Konstitusiyada nəzərdə tutulmuş mütləq səs çoxluğu ilə qəbul edilən azsaylı qərarlar istisna olmaqla, Məclis bir qayda olaraq qərarlarını deputatların sadə səs çoxluğu ilə qəbul edir. Məclis üzvlərinin azı 3/5-nin səs çoxluğu ilə Konstitusiyada nəzərdə tutulmuş təsisatların təşkili və fəaliyyəti haqqında, vətəndaşlıq haqqında, ümumi və yerli seçkilər haqqında, referendum haqqında, fövqəladə vəziyyət haqqında, dövlət qulluqçularının statusu haqqında, amnistiya haqqında, Respublikanın inzibati bölgüsü haqqında və s. qanunların və bütün məcəllələrin qəbulu Parlamentin səlahiyyətlərinə aiddir. Parlamentdə qəbul edilən qanunlara Prezident veto qoya bilər və bu halda bütün deputatların mütləq səs çoxluğu ilə vetonu dəf etmək qaydası təsbit edilmişdir.
Albaniya tarixi
== Alban xalqının formalaşması == Albaniya ərazisində yaşayan qədim xalqlardan biri də İlliryalılardır. == Orta əsrlər == === Osmanlı dövrü === 1385-ci ildə Timurtaş paşa, İstip, Manastır və Ohri vilayətlərini ələ keçirdi. Bolqarıstanda Sofiya Osmanlı hakimiyyətinə keçdi. Serbiya və Bosniya kralları, Xorvatiya və Albaniya şahzadələri osmanlılara qarşı birləşdi və 30.000 nəfərlik bir orduyla Timurtaş paşanı Plosnik deyilən yerdə məğlub etdilər. Osmanlı dövləti 1417-ci ildə bu ölkəyə daxil olub, 1913-cü ildə son Osmanlı Həsən Rza Paşanın şəhid edilməsi ilə də buranı tərk edib. === İskəndər bəyin üsyanı === İskəndər bəy deyilən Yorgi Kostriota 1443 ilə 1468 illəri arasında Osmanlı hakimiyyətinə qarşı girişilən üsyanı idarə etmişdir. == İkinci Dünya Müharibəsi illərində == == Müharibədən sonrakı Albaniya == Avropada müsəlmanların çoxluq təşkil etdiyi yeganə ölkə olan Albaniya 1944-cü il noyabrın 29-da azad edildi. 1946-cı ilin yanvarında Albaniya Xalq Respublikası elan olundu. Albaniya Kommunist partiyası isə Albaniya Əmək Partiyası adlandı. Albaniya Əmək Partiyasının Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi və staliniz¬min qatı tərəfdarı olan Ənvər Xoca 1946-ci ildən 1985-ci ilin aprelinədək, yəni ölənə qədər ölkəyə rəhbərlik etdi.
Albaniya şəhərləri
== Həmçinin bax ==
Albaniya şərabı
Albaniya şərabı bənzərsiz şirinlik və yerli sortları ilə xarakterizə olunur. Albaniya 2009-ci ildə təxminən 17.500 ton şərab istehsal etmişdir. Kommunizm dövründə istehsal sahəsi 20.000 hektara (49.000 akra) qədər genişləndirilmişdir. == Tarix == Albaniya Avropanın ən uzun bağçılıq tarixlərindən birinə malikdir. Bu günün Albaniya bölgəsi buzlaq çağı əsnasında üzümün təbii olaraq yetişdiyi nadir yerlərdən biri olmuşdur. Bölgədəki ən qədim toxumların 4.000 ilə 6.000 yaş arasında olduğu müəyyən olmuşdur. Antik Roma yazıçısı Kiçik Plini İllirya şərabını açıqlayarkən "çox şirin və ya ləzzətli" və "bütün şərablar arasında üçüncü sıranı aldığını" ifadə etmişdir. Alban ailələrin ənənəvi şərab və rakı hazırlamaq üçün öz bağçalarında üzüm yetişdirdiyi bilinməkdədir. Osmanlı işğalı dövründə üzüm bağı bir eniş yaşadı və ümumiyyətlə xristianlığın yayıldığı əksər bölgələr də bu müşahidə olundu. === Kommunizmdən bu günə === Müstəqillikdən sonra bağçılıq dərhal geniş sahələrə yayıldı, amma 1933-cü ildə üzüm biti tərəfindən az qala yox edildi.
1910 Albaniya üsyanı
1910-cu ildəki alban üsyanı (alb. Kryengritja shqiptare e vitit 1910, türk. 1910 Arnavutluk İsyanı) — Albaniyadakı Gənc Türk Osmanlı hökumətinin yeni mərkəziləşdirmə siyasətlərinə bir reaksiya idi. Bir sıra böyük həcmli üsyanların ilki idi. Üsyançılar Serbiya Krallığı tərəfindən dəstəklənmişdi. 1910-cu ilin ilk aylarında alınan yeni vergilər, İsa Boletininin 1909-cu ildə bir üsyana qarışan alban rəhbərləri Osmanlı İmperiyasına qarşı bir üsyan qaldırmaq üçün razı etməsinə yol açdı. Priştine-də (indiki Priştina) və Ferizovik-də (indiki Ferizay) alban hücumlarında, İpek (indiki Peç) şəhərindəki Osmanlı komandirinin öldürülməsində və müqavimətçilərin Kaçanik Keçidindəki Skopyeyə gedən dəmiryolunun bağlaması Osmanlı hökumətinin bölgədə hərbi vəziyyət elan etməsinə səbəb oldu. İki həftədən çox bir vaxtdır gedən şiddətli döyüşdən sonra alban qüvvələri Drenisa bölgəsinə çəkilərkən, Osmanlı ordusu Prizren və Yakova (İndiki Qyakova) şəhərlərini zəbt etdi. Osmanlı əsgərləri 1910-cu ilin İyun ayının 1-də Peç şəhərini yenidən zəbt etmişdir. Bundan iki ay sonra Şkoder şəhərini də zəbt etdilər.
Albaniya-Azərbaycan futbol matçlarının siyahısı
== Kişilər == === Əsas milli komanda === 08.02.2000 Ta Qali BT Albaniya – Azərbaycan 1:0 27.03.2002 Tirana YO Albaniya – Azərbaycan 1:0 17.08.2005 Tirana YO Albaniya – Azərbaycan 2:1 19.11.2008 Bakı YO Azərbaycan – Albaniya 1:1 11.11.2011 Tirana YO Albaniya – Azərbaycan 0:1 === U-21 === 17.10.2007 Bakı, Azərbaycan AÇSO Azərbaycan – Albaniya 1:1 10.09.2008 Vlyora, Albaniya AÇSO Albaniya – Azərbaycan 0:0 05.09.2009 Dürres, Albaniya AÇSO Albaniya – Azərbaycan 1:0 04.09.2010 Bakı, Azərbaycan AÇSO Azərbaycan – Albaniya 3:2 26.01.2016 Antalya, Türkiyə BT Azərbaycan – Albaniya 4:0 21.01.2018 Antalya, Türkiyə YO Azərbaycan – Albaniya 0:1 26.01.2018 Antalya, Türkiyə YO Azərbaycan – Albaniya 1:0 23.03.2023 Antalya, Türkiyə YO Azərbaycan – Albaniya 2:1 === U-19 === 31.10.2003 Xorvatiya AÇSO Albaniya – Azərbaycan 1:1 08.08.2014 Avstriya YO Albaniya – Azərbaycan 1:2 18.09.2014 BƏƏ YO Albaniya – Azərbaycan 3:1 09.09.2023 Elbasan, Albaniya YO Albaniya – Azərbaycan 2:0 11.09.2023 Tirana, Albaniya YO Albaniya – Azərbaycan -:- === U-17 === 20.11.2017 Türkiyə BT Azərbaycan (U-16) – Albaniya (U-16) 1:0 29.10.2018 Elbasan, Albaniya AÇSO Albaniya – Azərbaycan 1:0 04.05.2023 Tirana Albaniya BT Albaniya - Azərbaycan 1:0 === Klublar === 02.07.2011 Avstriya YG Neftçi – Skenderbeu 1:1 17.07.2013 Bakı UEFA ÇL seç. mər. Neftçi – Skenderbeu 0:0 23.07.2013 Korça UEFA ÇL seç. mər. Skenderbeu — Neftçi 1:0 12.01.2014 Marbelya, İspaniya YO Bakı – Laçi 4:0 15.01.2014 Antalya YO Neftçi Bakı – Partizani 2:0 22.01.2014 Antalya YO Qarabağ – Flamurtari 1:2 23.07.2014 Avstriya YO Simurq – Teuta 0:0 24.06.2015 Avstriya YO Neftçi – Kukesi 0:2 02.07.2015 Laç UEFA AL Laçi — İnter Bakı 1:1 09.07.2015 Bakı UEFA AL İnter Bakı – Laçi 0:0 01.07.2016 Avstriya YO Qarabağ – Skenderbeu 0:1 13.01.2017 Antalya, Türkiyə YO Sumqayıt – Skenderbeu 1:3 13.01.2017 Antalya, Türkiyə YO Qəbələ – Partizani 1:2 15.01.2017 Antalya, Türkiyə YO Neftçi – Kukesi 2:4 15.01.2017 Antalya, Türkiyə YO Qarabağ – Skenderbeu 1:0 16.01.2017 Antalya, Türkiyə YO Qəbələ-2 – Partizani 2:6 23.06.2018 Sloveniya YO Qəbələ – Kukesi 1:1 25.07.2018 Kukes, Albaniya UEFA ÇL Kukesi – Qarabağ 0:0 01.08.2018 Bakı, Azərbaycan UEFA ÇL Qarabağ – Kukesi 3:0 10.07.2019 Tirana, Albaniya UEFA ÇL Partizani – Qarabağ 0:0 17.07.2019 Bakı, Azərbaycan UEFA ÇL Qarabağ – Partizani 2:0 27.08.2020 Bakı, Azərbaycan UEFA AL Keşlə – Laçi 0:0 (pen.
Albaniya-Kosovo avtomagistralı
Albaniya-Kosovo avtomagistralı (alb. Autostradë A1), Durres-Kosovo — Albaniyanın ən mühüm avtomobil yollarından biri. Bu yol ölkənin ən iri şəhərləri olan Durres və Tirana şəhər mərkəzlərini Kosovo ilə birləşdirir. Magistral dəniz limanı olan Durres şəhərindən başlayır, Voru və Milot şəhərlərini birləşdirir. Şimali-Alban dağlarını keçərək, Kukes və Mori şəhərlərindən Kosovo sərhəddinə çatır. Kosovoda bu yolun davamı R7 avtomagistralıdır. Sərhədin hər iki tərəfində albanlar üçün A1 avtomobil yolu vacib olduğundan "Rruga e Kombit" (Millət küçəsi) adlanır. == Şossenin vəziyyəti == Avtomagistaralın Reşeni — Kalimaş hissəsində təmir işlərinə 2006-cı ilin oktyabrında başlanılmışdır. 15 may 2010-cu ildə təmir işləri tam olaraq başa çatdırılır. Rəsmi olaraq isə yolun aşılışı 2009-cu ildə gerçəkləşdirilmişdir.
Albaniya-Xorvatiya münasibətləri
Albaniya–Xorvatiya münasibətləri (alb. Marrëdhëniet mes Shqipërisë dhe Kroacisë, xorv. Hrvatsko-albanski odnosi), Albaniya ilə Xorvatiya arasındakı mövcud olan ikitərəfli əlaqələrə deyilir. Hər iki ölkə bir-bii ilə 1992-ci ilin Avqust ayının 25-də diplomatik əlaqələr qurmuşdur. Albaniyanın Zaqreb'dəki bir səfirliyi, Xorvatiyanın isə Tirana'dakı bir səfirliyi var. Hər iki ölkə də Aralıq dənizi Üçün Birlik və NATO üzvüdür. Albaniya, Xorvatiyanın suverenliyini 1992-ci ilin Yanvar ayının 21-də Xorvatiyanın tanınmasını elan edən ilk dövlətlərdən biri halına gelmişdir. Albaniya və Kosovodan bir çox etnik Alban könüllü olaraq Xorvat Müstəqillik Müharibəsində Xorvatları yanında döyüşmüşdür. == Siyasi == 2009-cu ilin Aprel ayında həm Albaniya Baş naziri Sali Berişa həm də Xorvatiya baş naziri İvo Sanader'in qatıldığı bir yığıncaqda iki ölkə də NATO üzvlüyünə geri qayıtmışdır. Həmən il, iki ölkə Albaniya ilə Monetenqro arasındakı sərhəddə ortaq bir Atom Elektrik Stansiyası inşa etməyə qərar verdilər.
Albaniya 2009 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində
2009 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Albaniyanı Keysi Tola "Carry me in your dreams" adlanan mahnıyla təmsil etmiş və finala vəsiqə qazanmışdır. Finalda isə 17-ci yerə çıxmışdır. Mahnının bəstəkarı Edmond Zhulali, sözlərinin müəllifi isə Agim Doçidir.
Albaniya 2010 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində
Albaniyanı 2010 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Yuliana Paşa "Nuk mundem pa ty" (Mən sənsiz yaşaya bilmirəm) təmsil edəcək.
Albaniya 2012 Yay Olimpiya Oyunlarında
Albaniya — 27 iyul-12 avqust tarixləri arasında Böyük Britaniyanın London şəhərində keçirilən 2012 Yay Olimpiya Oyunlarındaki iştirakı.
Albaniya 2015 Avropa Oyunlarında
Albaniya — 12-28 iyun tarixləri arasında Azərbaycanın paytaxtı Bakı şəhərində keçirilən 2015 Avropa Oyunlarındaki iştirakı. Albaniya 2015 Avropa Oyunlarında 27 idmançı ilə qatıldı. Albaniya 2015 Avropa Oyunlarında medal qazana bilmədi. == Ümumi məlumat == Albaniya 2015 Avropa Oyunlarında 27 idmançı ilə 9 idman növündə qatıldı. Albaniya bayrağını 2015 Avropa Oyunlarının açılış mərasimində Bakı Olimpiya Stadionuna taekvondoçu Ada Demneri gətirdi.
Albaniya 2018 Qış Olimpiya Oyunlarında
Albaniya 2018 Qış Olimpiya Oyunlarında dağ xizəyi və xizəklə yürüş olmaqla 1 idman növündə 2 idmançı ilə təmsil olunacaqdır. Albaniya bu olimpiyadaya 3 idmançı göndərmək əzmində idi Hər idmançıya 1000$ stipendiya almalı idi. Ancaq Marsel Biçaoku müsabiqə şərtlərini ödəyə bilməmişdir. Millinin yarışmada bayraqdarı Suele Mexili olcaqdır. == Millinin tərkibi == == Yarışmanın nəticələri == === Xizək idmanı növləri === ==== Dağ xizəyi idmanı ==== Təsnifat mərhələsində idmançı Beynəlxalq Xizək İdmanı Federasiyasının 21 yanvar 2018-ci il reytinqinə əsasən yarışmada iştirak edirlər. Bu yarışmada top-500 daxil olan və təsnifat xalını toplaya bilən idmançılar iştirak edə bilirlər. Top-500 daxil olmayan ölkələrin idmançıları «B» kateqoriyasında iştirak edirlər. Nəticələrə əsasən Albaniya «B» kateqoriyası üzrə təmsil iki idmançı ilə təmsil olunacaqdır |accessdate=2018-01-22|lang=en}}</ref>.
Albaniya Ana (heykəl)
Albaniya Ana (alb. Nëna Shqipëri) — Albaniyanın paytaxtı Tirana şəhərində Albaniya Milli Şəhidlər Qəbiristanlığında heykəl. == Təsviri == Heykəl 3 metrlik bir təməl üzərində ucaldılmışdır. Təsvir edilən qadın fiqurunun hündürlüyü 12 metr, heykəlin ümumi hündürlüyü isə 20 metrdir.Heykəl Albaniyanı onun üçün canını verənlərə keşikçilik edən bir ana kimi təsvir edir. Heykəl əlində dəfnələrdən ibarət bir çələng və bir ulduz daşıyır.Heykəlin üzərində "Lavdi e perjetshme deshmoreve tee Atdheutt" (azərb. Vətən şəhidlərinə əbədi əzəmət‎) yazılmışdır.Heykəl betondan hazırlanıb. == Tarix == Heykəl 1971-ci ildə ucaldılmışdır. Heykəlin yerləşdiyi qəbiristanlıqda təxminən 28.000-dən çox alban partizan döyüşçüsünün qəbri var ki, onların hamısı İkinci Dünya müharibəsi zamanı həlak olublar.Qəbiristanlıq əvvəllər Albaniyanın siyasi xadimi Ənvər Xocanın qəbri də yerləşirdi, ancaq daha sonra onun qəbri başqa bir ictimai qəbiristanlığa daşınmışdır.. Onun heykəltəraşları – Kristas Rama, Mümtaz Drami və Şaban Haderi. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Vikianbarda Albaniya Ana ilə əlaqəli mediafayllar var.
Albaniya Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində
Albaniya Avroviziya Mahnı Müsabiqəsinə 2004-cü ildə qoşulmuş və ümumilikdə 16 dəfə iştirak etmişdir. Müsabiqəni ölkədə yeganə yayımlamaq hüququ olan RTSH telekanalı Albaniyanın Avroviziya təmsilçilərini telekanalın 50 ildən artıq təşkil etdiyi Festivali i Këngës mahnı festivalı vasitəsi ilə seçir. Albaniya Avroviziyada iştirak etdiyi 15 il ərzində müsabiqədə heç vaxt qələbə qazanmamışdır və əldə etdikləri ən yaxşı nəticə Bakıda keçirilən 2012 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Rona Nişliunun ifa etdiyi "Suus" mahnısı ilə qazandıqları 5-ci yer olmuşdur. == Təmsilçilər == == Səsvermə tarixçəsi == QEYD:Yuxarıdakı xallar yalnız finalda verilən xallardır.
Albaniya Avroviziya Uşaq Mahnı Müsabiqəsində
Albaniya ilk dəfə 2012-ci ildə Avroviziya Uşaq Mahnı Müsabiqəsində iştirak etmişdir. İlk müsabiqədə qazandığı uğursuz nəticə səbəbindən Albaniya növbəti illərdə müsabiqədə iştirakdan imtina etmişdir. Lakin ölkə müsabiqəyə iki illik fasilədən sonra 2015-ci ildə geri dönmüşdür. Müsabiqədə Albaniyanın indiyədək qazandığı ən yaxşı nəticə 2015-ci ildə qazandıqları 5-ci yerdir.
Albaniya Demokratik Cəbhəsi
Albaniya Demokratik Cəbhəsi (alb. Fronti Demokratik i Shqipërisë) — 1942-ci ildə yaradılmış Albaniya Əmək Partiyasının rəhbərlik etdiyi kommunist siyasi təşkilat. Təşkilat partiyanın bütün digər kütləvi təşkilatlarını özündə birləşdirmiş, partiyanın mədəni-ictimai proqramlarının xalqa həyata keçirilməsinə və seçkilərə namizədlərin irəli sürülməsinə cavabdeh olmuşdur.
Albaniya Demokratik Hökuməti
Albaniya Demokratik Hökuməti (alb. Qeveria Demokratike e Shqipërisë) — 20 oktyabr 1944-cü ildə Üçüncü Reyxə bağlı olan Vermaxt qüvvələrinin Albaniyada məğlubiyyətə uğradığı dövrdə Albaniya Milli Azadlıq Ordusu (abr. AMAO) tərəfindən qurulmuş müvəqqəti hökumət. Müvəqqəti hökumət ölkənin 28 noyabr 1944-cü il tarixində Vermaxt qoşunlarından azad edilməsindən sonra qurulmuşdur. Onun müvəqqəti baş naziri Albaniya Kommunist Partiyasının baş katibi Ənvər Xoca idi. Müvəqqəti hökumət demokratik seçkilərin təsis edilməsinə və Təsis Yığıncağının qurulmasına qədər mövcud olmuşdur. Hökumətə Albaniya Milli Azadlıq Ordusu rəhbərlik edirdi, bu isə öz növbəsində Kommunist Partiyası tərəfindən idarə olunurdu. Demokratik Hökumət başından bəri bir kommunist diktaturası idi. Albaniya Milli Azadlıq Ordusu milliyyətçi «Balli Kombetar» hərakatının fikirlərinə qarşı çıxmışdır. Demokratik Hökumət bunlarla yanaşı, kral I Zoğunu devirmiş və digər sosialist dövlətlərlə dostluq münasibəti qurmağa başlamışdır.
Albaniya Demokratik Partiyası
Albaniya Demokratik Partiyası (alb. Partia Demokratike e Shqipërisë, PD) — 1990-cı ildən bəri Albaniyanın sağçı siyasi partiyasıdır. Albaniya siyasi səhnəsindəki iki əsas partiyadan biridir. Albanların iki ən böyük etnik qrupundan biri olan qeqerlərin hakim olduğu Albaniyanın şimalında mövqeləri xüsusilə güclüdür. == Tarix == Partiya Albaniyada kommunist rejiminin devrilməsində son dərəcə vacib rol oynamışdır. Albaniya Demokratik Partiyasının qurulması zamanı partiyanın lideri Sali Berişa olur. Təsisçiləri arasında Mesila Doda da iştirak edir. 1990-1991-ci illərdə partiya Gezim Şimanın başçılıq etdiyi müstəqil həmkarlar ittifaqı ilə birgə hərəkət edir. ADP-nın hakimiyyətə yüksəlməsi 1991-ci ilin mayında ümumi tətil ilə asanlaşdırıldı. 1992-ci ildən 1997-ci ilə qədər Sali Berişa və Aleksandr Mexinin rəhbərliyi ilə Demokratik Partiya hakimiyyətdə idi.
Albaniya Elmlər Akademiyası
Albaniya Elmlər Akademiyası (alb. Akademia e Shkencave e Shqipërisë ) — 1972-ci ildə qurulmuşdur və Albaniyanın ən vacib elmi qurumudur. 1980-ci illərdə Tirana Universitetində başlayan bir neçə tədqiqat institutu Akademiyanın yurisdiksiyasına verildi. Qurumun tərkibində Albaniyadakı və xaricdəki araşdırma mərkəzləri və digər təşkilatlarla əlaqəli olan "akademiklər" adlandırılan ən görkəmli elm adamları da var. 2009-cu ilə olan məlumata əsasən Akademiyanın 23 daimi üzvü, 10 əlaqəli üzvü, 1 uzunmüddətli üzvü və 26 hörmətli üzvü var.Akademiya 1994-cü ildə Yeni Delhi Əhali Sammitində yaradılan Sammit Bəyanatını imzalamaqla təsdiqlənmiş dünyanın bir çox elmi akademiyalarından biri idi. == Təşkilat == Akademiya iki hissədən ibarətdir: İctimai Elmlər və Albanoloji Bölməsi; Təbiət və Texniki Elmlər Bölməsi;Buraya həmçinin aşağıdakı bölmələr də daxildir: Texnoloji və İnnovasiya İnkişafı Layihələri; Xarici və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsi; Kitabxana; Nəşriyyat evi;Albaniya Elmlər Akademiyası ölkənin ən böyük akademik kitabxanasına malikdir. 1975-ci ildə 10.000 cilddən başlayaraq 1986-cı ilə qədər buaray 812.000 cild daxil edilmişdir.2008-ci ildə akademiyanın əksər tədqiqat funksiyalarının maliyyələşdirilməsi geri alındı, həmin tədqiqat funksiyaları sonradan universitetlərə və tədqiqat mərkəzlərinə verildi. Akademiyadan ayrılmış dörd tədqiqat institutu Albanoloji Tədqiqatlar Mərkəzini yaratdı.
Albaniya Futbol Assosiasiyası
Albaniya Futbol Assosiasiyası (alb. Federata Shqiptare e Futbollit, və ya FSHF) - Albaniyada futbolun rəhbər orqanıdır.Assosiasiya Albaniyanın Tirana şəhərində yerləşir.Assosiasiyanı Albaniya Super Liqası, Birinci Divizion, İkinci Divizion Üçüncü Divizion, Albaniya Kuboku və Superkubokunun milli futbol liqası təşkil edir.Albaniyanın qadınlardan ibarət milli futbol komandası, Albaniya qadınların futbol çempionatı və Albaniya Qadınlar arası futbol Kuboku da assosasiyanın nəzarəti altındadır.Assosiasiya,nəznində U-21, U-19 və U-17-lərdən ibarət Albaniya milli futbol komandası fəaliyyət göstərir. == Tarixi == Albaniya futbol Assosiasiyası 1930-cu il İyunun 6-da təsis edilib, 12 İyun 1932-ci ildə FİFA-a qoşulub və 1954-cü ildə isə UEFA-a üzv seçilib. 14 mart 2008-ci ildə Albaniya futbol Assosiasiyasına FİFA tərəfindən "ağır siyasi müdaxilə"edilərək fəaliyyəti dayandırılımışdır.Bu o deməkdir ki, milli komandaların rəsmi oyunlarda oynamağı qadağan olunub,FIFA-nın - sanksiyası nümayəndələrin və hakimlərin oynlarını qadağan etdi.Qadağa sonradan aradan qaldırılıb siyasi müdaxilələrə aydınlıq gətirilib,27 may 2008-ci ildə Albaniya Polşaya qarşı dostluq oyunu keçirmişdir. FSHF-ın hazırkı prezidenti Armand Dukadır, 2002-ci ildən bu vəzifədə olub və 2010-ci ildə üçüncü müddətə seçkilərdə qalib gəlib. 2009-cu ildə Albaniya hökuməti və FSHF-ın arasında Qemal Stafa Stadionunun mülkiyət kimi verilməsində ziddiyyətlər yaranmışdər.UEFA , stadionu FSHF mülkiyyətinə verilmişdir.2011-ci il fevral ayında qərara alınmışdır ki,60M Avro civarında olan yeni stadionun 75%-i FSHF-ın 25%-i isə Albaniya hökumətinin olacaq.
Albaniya Futbol Federasiyası
Albaniya Futbol Assosiasiyası (alb. Federata Shqiptare e Futbollit, və ya FSHF) - Albaniyada futbolun rəhbər orqanıdır.Assosiasiya Albaniyanın Tirana şəhərində yerləşir.Assosiasiyanı Albaniya Super Liqası, Birinci Divizion, İkinci Divizion Üçüncü Divizion, Albaniya Kuboku və Superkubokunun milli futbol liqası təşkil edir.Albaniyanın qadınlardan ibarət milli futbol komandası, Albaniya qadınların futbol çempionatı və Albaniya Qadınlar arası futbol Kuboku da assosasiyanın nəzarəti altındadır.Assosiasiya,nəznində U-21, U-19 və U-17-lərdən ibarət Albaniya milli futbol komandası fəaliyyət göstərir. == Tarixi == Albaniya futbol Assosiasiyası 1930-cu il İyunun 6-da təsis edilib, 12 İyun 1932-ci ildə FİFA-a qoşulub və 1954-cü ildə isə UEFA-a üzv seçilib. 14 mart 2008-ci ildə Albaniya futbol Assosiasiyasına FİFA tərəfindən "ağır siyasi müdaxilə"edilərək fəaliyyəti dayandırılımışdır.Bu o deməkdir ki, milli komandaların rəsmi oyunlarda oynamağı qadağan olunub,FIFA-nın - sanksiyası nümayəndələrin və hakimlərin oynlarını qadağan etdi.Qadağa sonradan aradan qaldırılıb siyasi müdaxilələrə aydınlıq gətirilib,27 may 2008-ci ildə Albaniya Polşaya qarşı dostluq oyunu keçirmişdir. FSHF-ın hazırkı prezidenti Armand Dukadır, 2002-ci ildən bu vəzifədə olub və 2010-ci ildə üçüncü müddətə seçkilərdə qalib gəlib. 2009-cu ildə Albaniya hökuməti və FSHF-ın arasında Qemal Stafa Stadionunun mülkiyət kimi verilməsində ziddiyyətlər yaranmışdər.UEFA , stadionu FSHF mülkiyyətinə verilmişdir.2011-ci il fevral ayında qərara alınmışdır ki,60M Avro civarında olan yeni stadionun 75%-i FSHF-ın 25%-i isə Albaniya hökumətinin olacaq.
Azərbaycan–Albaniya futbol matçları
== Kişilər == === Əsas milli komanda === 08.02.2000 Ta Qali BT Albaniya – Azərbaycan 1:0 27.03.2002 Tirana YO Albaniya – Azərbaycan 1:0 17.08.2005 Tirana YO Albaniya – Azərbaycan 2:1 19.11.2008 Bakı YO Azərbaycan – Albaniya 1:1 11.11.2011 Tirana YO Albaniya – Azərbaycan 0:1 === U-21 === 17.10.2007 Bakı, Azərbaycan AÇSO Azərbaycan – Albaniya 1:1 10.09.2008 Vlyora, Albaniya AÇSO Albaniya – Azərbaycan 0:0 05.09.2009 Dürres, Albaniya AÇSO Albaniya – Azərbaycan 1:0 04.09.2010 Bakı, Azərbaycan AÇSO Azərbaycan – Albaniya 3:2 26.01.2016 Antalya, Türkiyə BT Azərbaycan – Albaniya 4:0 21.01.2018 Antalya, Türkiyə YO Azərbaycan – Albaniya 0:1 26.01.2018 Antalya, Türkiyə YO Azərbaycan – Albaniya 1:0 23.03.2023 Antalya, Türkiyə YO Azərbaycan – Albaniya 2:1 === U-19 === 31.10.2003 Xorvatiya AÇSO Albaniya – Azərbaycan 1:1 08.08.2014 Avstriya YO Albaniya – Azərbaycan 1:2 18.09.2014 BƏƏ YO Albaniya – Azərbaycan 3:1 09.09.2023 Elbasan, Albaniya YO Albaniya – Azərbaycan 2:0 11.09.2023 Tirana, Albaniya YO Albaniya – Azərbaycan -:- === U-17 === 20.11.2017 Türkiyə BT Azərbaycan (U-16) – Albaniya (U-16) 1:0 29.10.2018 Elbasan, Albaniya AÇSO Albaniya – Azərbaycan 1:0 04.05.2023 Tirana Albaniya BT Albaniya - Azərbaycan 1:0 === Klublar === 02.07.2011 Avstriya YG Neftçi – Skenderbeu 1:1 17.07.2013 Bakı UEFA ÇL seç. mər. Neftçi – Skenderbeu 0:0 23.07.2013 Korça UEFA ÇL seç. mər. Skenderbeu — Neftçi 1:0 12.01.2014 Marbelya, İspaniya YO Bakı – Laçi 4:0 15.01.2014 Antalya YO Neftçi Bakı – Partizani 2:0 22.01.2014 Antalya YO Qarabağ – Flamurtari 1:2 23.07.2014 Avstriya YO Simurq – Teuta 0:0 24.06.2015 Avstriya YO Neftçi – Kukesi 0:2 02.07.2015 Laç UEFA AL Laçi — İnter Bakı 1:1 09.07.2015 Bakı UEFA AL İnter Bakı – Laçi 0:0 01.07.2016 Avstriya YO Qarabağ – Skenderbeu 0:1 13.01.2017 Antalya, Türkiyə YO Sumqayıt – Skenderbeu 1:3 13.01.2017 Antalya, Türkiyə YO Qəbələ – Partizani 1:2 15.01.2017 Antalya, Türkiyə YO Neftçi – Kukesi 2:4 15.01.2017 Antalya, Türkiyə YO Qarabağ – Skenderbeu 1:0 16.01.2017 Antalya, Türkiyə YO Qəbələ-2 – Partizani 2:6 23.06.2018 Sloveniya YO Qəbələ – Kukesi 1:1 25.07.2018 Kukes, Albaniya UEFA ÇL Kukesi – Qarabağ 0:0 01.08.2018 Bakı, Azərbaycan UEFA ÇL Qarabağ – Kukesi 3:0 10.07.2019 Tirana, Albaniya UEFA ÇL Partizani – Qarabağ 0:0 17.07.2019 Bakı, Azərbaycan UEFA ÇL Qarabağ – Partizani 2:0 27.08.2020 Bakı, Azərbaycan UEFA AL Keşlə – Laçi 0:0 (pen.

Tezlik illər üzrə

Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.

Ümumi • 17.96 dəfə / 1 mln.
2002 •••••••• 10.28
2003 ••••• 6.30
2004 •••••• 8.42
2005 •••• 4.72
2006 •••••••••• 13.06
2007 •••••••••••• 16.70
2008 •••••••••••• 16.57
2009 ••••••••• 12.16
2010 ••••••••••••• 17.97
2011 ••••••••••••••• 21.02
2012 •••••••••••••••••••• 28.14
2013 •••••••••••••• 18.82
2014 ••••••••••• 14.07
2015 •••••••••••• 15.48
2016 ••••••••••••• 17.35
2017 ••••••••••••••• 20.81
2018 ••••••••••••••• 19.93
2019 ••••••••••• 14.33
2020 •••••••••••••••• 21.35

albaniya sözünün rus dilinə tərcüməsi

albaniya sözünün fransız dilinə tərcüməsi

"albaniya" sözü ilə başlayan sözlər

Oxşar sözlər

#albaniya nədir? #albaniya sözünün mənası #albaniya nə deməkdir? #albaniya sözünün izahı #albaniya sözünün yazılışı #albaniya necə yazılır? #albaniya sözünün düzgün yazılışı #albaniya leksik mənası #albaniya sözünün sinonimi #albaniya sözünün yaxın mənalı sözlər #albaniya sözünün əks mənası #albaniya sözünün etimologiyası #albaniya sözünün orfoqrafiyası #albaniya rusca #albaniya inglisça #albaniya fransızca #albaniya sözünün istifadəsi #sözlük