* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 is. 1. Daşdan, palçıqdan və s.-dən tikilən təkotaqlı, balaca, alçaq, ibtidai ev. Yazıq muzdur daxmanın ortasında ah-zar ilə özünü yerə vurub ağlamağa başladı. S.M.Qənizadə. Sitarənin daldalanmağa bir yeri yox idi, atası evinə də getməyə qorxurdu. Bunun üçün qarşısına gələn xaraba bir daxmaya soxuldu. Çəmənzəminli. 2. Yer altında düzəldilmiş müvəqqəti, ya daimi ibtidai mənzil; dam. Qarovulçu kvadratşəkilli bir taxta ilə yeraltı daxmanın qapısını bağlayır. M.İbrahimov. □ Qara daxma – pəncərəsiz, qaranlıq daxma. Nə işıltı, nə də çıraq, nə bir qara daxma var; Hər yer bütün yiyəsizlik, hər yer bütün qalın qar. A.Səhhət. 3. Ümumiyyətlə, ev, mənzil mənasında (bəzən istehza ilə, ya zarafatla deyilir). Öz daxmanda otur. Daxmamıza gedək. ◊ Daxma qaraltmaq – yaşamaq üçün eveşik düzəltmək və içində yaşayış qurmaq.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / daxma1 Əsli damxa olub və dam kəlməsi ilə bağlıdır. “Kiçik dam” (damcığaz) anlamını əks etdirir. -xa şəkilçisi (görünür, -ça, -çıq şəkilçisinin dəyişmiş formasi olub) kiçiltmə mənalı sözlər düzəldib, indi işlədilmir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / daxma1 DAXMA (daşdan, palçıqdan və s. tikilmiş təkotaqlı, alçaq, balaca ev, yaxud yer altında düzəldilmiş kiçik ibtidai mənzil) Daxmada sükut hələ də pozulmamışdı (M.Hüseyn); DAM [Şəhrəbanu xanım:] İkisi də Şərəfnisənin damında yatırlar... (M.F.Axundzadə); DƏYƏ Çoban dəyəsində qonaq da qalır; Bu qəlbi dağlardan min ilham alır (B.Vahabzadə); KOMA Belə xəbər; bir komaya; daxmaya gəlsə; Günəş kimi işıq, sevinc verir hər kəsə (R.Rza); KÜLBƏ (köhn.) Nəhrin qaynağına doğru baxarkən suyun ortasında bir dəyirmançı külbəsinin qara dalğalarla qırpışa-qırpışa aşağı doğru axıb gəldiyini gördüm (A.Şaiq); QAZMA Gecə tonqal yanırdı; Qazma işıqlanırdı (M.Seyidzadə).
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / daxma2 сущ. 1. изба 2. хижина 3. лачуга. Uçuq daxma развалившаяся изба, boş daxma пустая лачуга ◊ daxma qaraltmaq: 1. построить себе избушку (небольшой, одноэтажный, однокомнатный дом); 2. обзавестись семьей
Azərbaycanca-rusca lüğət / daxma1 is. isba f, chaumière f, hutte f, case f, masure f, baraque f
Azərbaycanca-fransızca lüğət / daxma1 сущ. 1. кума (къванцикай, луцадикай ва мс. эцигнавай са вилин гъвечӀи, аскӀан ва усал кӀвал); къазма (чилин кӀаник эгъуьнна авунвай усал кӀвал); // qara daxma мичӀи кума (къазма), дакӀар авачир, санихъайни экв текъвезвай кума (къазма); 2. кӀвал манада (гагь-гагь рахшанддалди, зарафатдалди лугьуда); ** daxma qaraltmaq кума авун, яшамиш хьун патал кӀвал-югъ авун ва ана яшайиш туькӀуьрун.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / daxma