dönmək sözü azərbaycan dilində

1 f. 1. Getdiyi, ya durduğu tərəfin əksinə çevrilmək. Sağa dön! – Atlı … bütün vücudu ilə səs gələn səmtə döndü. M.Hüseyn. // İstiqamətini dəyişmək, başqa tərəfə yönəlmək. Küçəni dönərkən bir Çin polisi onun qabağını aldı. S.S.Axundov. // “Dönüb”, “dönərək” şəklində – 1) Başını, üzünü çevirərək. Yeriyəndə dönüb dalı baxmağı; Ahunun balası səndən öyrənib. Q.Zakir. Şirzad dönüb Qoşatxanı gördükdə tələsik ona tərəf getdi, əl verdi, salamlaşdı. M.İbrahimov. Tofiq dönüb marığa sarı baxdı ki, quşun necə olduğunu Elçindən öyrənsin. M.Rzaquluzadə; 2) qayıdaraq, cavab olaraq, cavabında. Dönüb belə dedi… 2. Qayıtmaq, geri qayıtmaq. Gedib axşam dönəcəyəm. Şəhərdən dönmək. Yoldan dönmək (yarı yoldan qayıtmaq). – Köç dönəndə axsaq keçi qabağa düşər. (Ata. sözü.). Bir gün Qərənfillə Bahadır yenə adi qayda üzrə bir yerdə evə dönürdülər. S.Rəhman. 3. Sözünü, vədini, qərarını pozmaq, sözündən qaçmaq. Sözündən dönmək. Əhdindən dönmək. Qərarından dönmək. // İmtina etmək, əl çəkmək, üz döndərmək, vəfasızlıq etmək, dönüklük etmək. Əqidəsindən dönmək. Məsləkindən dönmək. – Mirzə Valeh dediyindən dönmədi. S.Rəhimov. 4. …halına düşmək, …şəklini almaq. Axşam oldu, boz buludlar; Döndü vulkanlı dağlara… H.Cavid. Keçmişin taleyi sönmüş bu gecə; İşçilər aslana dönmüş bu gecə. M.Müşfiq. // Çevrilmək. Aşıq azadə gərəkdir ki, dönər zindanə; Bərgi-güldən ola gər bülbüli-şeydayə qəfəs. S.Ə.Şirvani. Dostun firqətindən, yar həsrətindən; Bahar mənə zimistanə dönübdü. Aşıq Ələsgər. Mən bu vətən torpağını tanıyıram, ona insan əli toxunan kimi o, təzədən bir cənnətə dönəcəkdir. Ə.Məmmədxanlı. // Keyfiyyəti dəyişmək, başqa keyfiyyət almaq. Şərab ağzıaçıq qalanda turşuyub sirkə olur və sirkə açıq qalanda dönüb su olur. H.Zərdabi. Əriyib suya dönərsən; Axıb çaya gedərsən. M.Ə.Sabir. Ağır tanklar külə döndü, sovrularaq havaya. Ə.Cəmil. // Ümumiyyətlə, dəyişmək, başqalaşmaq, pisləşmək. [Məşədi Cəfər:] …Ruzgar elə dönübdür ki, qardaş qardaşa etibar eləyib girovsuz bir qəpik borc verməyir. Ə.Haqverdiyev. 5. Dövr etmək, fırlanmaq, hərlənmək. Təkər öz oxu üzərində dönür. – [Oynayanlar] bir-birinin ardınca ikibir, üçbir əl-ələ tutaraq foyenin ortasındakı orkestrin ətrafına dönürdülər. S.Hüseyn. Qatarın çarxları durmadan dönür; İşıqlar görünmür, işıqlar sönür. N.Rəfibəyli. 6. Yıxılmaq, çevrilmək, aşmaq. Üzü üstə dönmək. 7. Oxşamaq, bənzəmək. Lap uşağa dönmüsən. İncəlib qıla dönmək (çox arıqlamaq). 8. Ötmək, keçmək. Sən görən əyyami-güzəştə hanı? Döndü zəmanə, fələkin dövranı. Aşıq Pəri.

1 qayıtmaq

2 burulmaq

3 çevrilmək

4 fırlanmaq — hərlənmək

5 yıxılmaq — çevrilmək — aşmaq

6 1. DÖNMƏK (gedərkən başqa tərəfə istiqamətini dəyişmək) Davud gedə-gedə dönüb arxaya baxırdı, nigaran idi (H.Abbaszadə); BURULMAQ Onlar Firdovsi mehmanxanasının yanından sağa buruldular (M.İbrahimov); ÇEVRİLMƏK Şahin səsə diksinib gözünü açdı, qeyri-adi cəldliklə arxaya çevrildi (B.Bayramov); ÇÖNMƏK [Xudayar bəy] bir qədər gedib, çöndü sol küçəyə (C.Məmmədquluzadə). 2. dönmək bax qayıtmaq

1 DÖNMƏK – GETMƏK Bir gün Qərənfillə Bahadır adi qayda üzrə bir yerdə evə döndülər (S.Rəhimov); İndi gedib səhərə kimi rahat yatacaqsan (S.Qədirzadə).

1 1. воротиться, вернуться, возвращаться; 2. превращаться; 3. поворачиваться, оборачиваться, отвернуться; 4. отказаться (от своего слова), отрекаться (от своих убеждений); 5. перевернуться;

2 глаг. 1. поворачиваться, повернуться: 1) сделав поворот, изменить положение своего тела. Sağa dönmək поворачиваться направо, sola dönmək поворачиваться налево 2) оборачиваться, обернуться лицом к кому-, чему-л. Qapıya tərəf dönmək поворачиваться в сторону двери. Yoldaşına tərəf dönmək поворачиваться к товарищу, dönüb dedi … обернувшись, сказал … 2. поворачивать, повернуть: 1) изменить направление своего движения, течения и т.п.; свернуть, завернуть в какую-л. сторону. Yol şəhərə dönür дорога поворачивает в город; evə dönmək поворачивать домой, yoldan dönmək поворачивать с дороги 2) изменить свои общественные принципы, убеждения. Demokratik islahatlar yoluna dönmək повернуть на путь демократических реформ 3. возвращаться, вернуться. Vətəninə dönmək вернуться на родину, evinə dönmək вернуться в семью (домой), geriyə dönmək возвращаться, вернуться назад 4. отворачиваться, отвернуться от кого-л. (перестать общаться с кем-л., порвать отношения с кем-л.) 5. переворачиваться, перевернуться. Yanı üstə dönmək переворачиваться на бок 6. отказываться, отказаться, отрекаться, отречься от чего-л. Sözündən dönmək отказаться от своих слов, qərarından (niyyətindən) dönmək отказаться от намерений, dinindən dönmək отречься от своей веры 7. превращаться, превратиться во что-л. (принять иной вид, перейти из одного состояния в другое). Su buxara döndü вода превратилась в пар, yanıb külə dönmək превратиться в пепел, cənnətə dönmək превратиться в рай, zəmanə dönüb изменилось время, vəziyyət dönüb изменилось положение 8. уподобляться, уподобиться, быть похожим на кого-л., сделаться подобным кому-л., чему-л. Uşağa dönmək уподобиться младенцу 9. заходить, зайти куда-л., к кому-л. Nənəsigilə döndü зашёл к бабушке, mağazaya dönmək зайти в магазин 10. миновать, минуть (окончиться, пройти, прийти к концу, кончиться (о времени, о каком-л. событии). Gün döndü минул день; buza dönmək леденеть, обледенеть, оледенеть (замерзнуть, закоченеть); остывать, остыть. Əllərim buza döndü руки мои обледенели ◊ gözünə döndüyüm употребляется для выражения похвалы, одобрения; deməyə dilim dönmür язык не поворачивается (не повернётся) сказать; öldü var, döndü yox лучше смерть, чем отступление от чего-л.; başına dönüm душа моя, родимый; külə dönmək превратиться в прах; üzü dönmək kimdən отворачиваться, отвернуться от кого, прерывать, прервать отношения с кем, кончать, покончить с кем

1 f. 1. to return; geri ~ to return, to come* back; evə ~ to return / to come* back home; Londona ~ to return to London; 2. to turn (to, into); to be* transformed (into), to be* coverted (into); to change (to); Buz suya dönür Water turns to ice; qırmızıya ~ to change to red; 3. to turn (round); (cəld) to swing* (round); bir kəsin səsinə ~ to turn at smb.’s voice; 4. to retract (d.), to renounce (d.); sözündən ~ to retract one’s word, to go* back on one’s word; fikrindən ~ to renounce one’s point of view

1 f. tourner (se) ; geri ~ retourner (se) ; evə ~ tourner (se) vers la maison ; revenir vi (ê) à la maison

1 гл. 1. элкъуьн; физвай пад дегишун, къекъуьн; sağa dönmək эрчӀи патахъ элкъуьн; 2. элкъуьн; təkər öz oxu üzərində dönür чарх вичин гигинал элкъвезва; su buza döndü яд муркӀадиз элкъвена; sözündən dönmək гафунилай элкъуьн; dönüb, dönərək элкъвена: а) кьил (ччин) элкъуьрна; б) жаваб яз; 3. хтун, элкъвена хтун; yoldan dönmək рекьелай элкъуьн; 4. ярх хьун, акьалдун, элкъуьн (мес. ччин кӀаник); 5. ухшар хьун, элкъуьн, ...хьиз хьун; (əriyib) çöpə dönmək (цӀуруна) цӀам хьиз хьун, гзаф яхун хьун; 6. (атана) алатун, алатна фин, элкъуьн (мес. замана); ** bəxti dönmək кил. bəxt; dağa dönmək кил. dağ; daşa dönmək кил. daş; ətə dönmək кил. ət; itə dönmək кил. it; külə dönmək кил. kül.

1 dönmek, dönüşmek