* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 is. [fars.] 1. Qapı-qapı gəzərək, yaxud meydançalarda adamları başına yığaraq peyğəmbərə, imamlara və Kərbəla hadisələrinə həsr olunmuş qəsidələri avazla oxuyub pul yığan adam. Dərviş yabısı hər evin yolunu tanıyar. (Ata. sözü). Əlli dərviş, əlli mərsiyəxan; Hamının sözləri tamam yalan. S.Ə.Şirvani. 2. Yoxsul, kasıb, fağır, yazıq mənasında. Məni-dərvişə el həm cövr edər, sən cövr qıldıqca… Füzuli. [Kərimxan dedi:] …Nə zəhmət olacaq, dərvişin olanından… M.İbrahimov. ◊ Dərviş toyu – dərvişin iştirakı ilə keçirilən toy. [Xacə Abdulla:] Oğul, sənə dərviş toyu eləyəcəyəm. (Nağıl).
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / dərviş2 peyğəmbər, imamlar və Kərbəla hadisələrinə həsr olunmuş qəsidələr oxuyub pul toplayan dindar.
Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti / dərviş3 f. 1) gəzib dini əhvalatlar danışan və müxtəlif oyunlar göstərməklə pul qazanan adam; 2) fağır, yoxsul; 3) sufi təriqətlərindən birinə mənsub adam. Dərvişi-kəlbi «it dərvişi» dərman adı.
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti / dərviş1 Farscadır, ilkin mənası “dilənçi” deməkdir. Görünür, dər (qapı) sözü ilə qohumdur (qapı-qapı gəzən). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / dərviş1 1. DƏRVİŞ (dinlə əlaqədar imama, peyğəmbərə həsr olunmuş qəsidələri avazla oxuyan adam) [Xırda xanım:] Nurcahan, hələ bir az gözlə, görək tezə dərviş nə deyir (N.Vəzirov); ABDAL (köhn.) Hayqırıb söylədi: – Çıx get, abdal! Şu böyük əmri küləklər daldal; Ötərək, səslənərək gəzdirdi (M.Müşfiq); QƏLƏNDƏR (köhn.) Tərəhhümə gəlib dedi qələndər; “Yox isə siminiz, zəriniz əyər”; Qənaət eylərəm düyüdən, yağdan; Nə var isə əsirgəmə qonaqdan (Q.Zakir). 2. dərviş bax yoxsul
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / dərviş2 I сущ. устар. дервиш (мусульманский странствующий отшельник) II прил. нищий, бедный; dərviş toyu бедная свадьба; dərvişin olduğundan чем бог послал; чем богаты, тем и рады
Azərbaycanca-rusca lüğət / dərviş1 [fars.] сущ. 1. дервиш, девриш (гьаят-гьаят къекъвез ва я майданрал инсанар вичин кьилел кӀватӀна пайгъамбаррикай, имамрикай ва мсб. абур тарифдай шиирар аваздалди кӀелиз пул кӀватӀдай кас); 2. кесиб, юхсул, фагъир, язух манада; ** dərviş toyu дервиш галаз кьиле фидай мехъер.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / dərviş