* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 sif. [ər.] 1. İslam dininin ehkamlarına görə yeyilməsinə, işlədilməsinə və ya özünə mal edilməsinə icazə verilən (haram əksi). // köhn. Kəbinli, nikahlı; qanuni. Əsmər yenə şəriətin hökmüncə [Məmmədbağırın] halal arvadı olub qalırdı. S.Hüseyn. // İs. mənasında. köhn. Kəbinli arvad. [Cavad bəy:] Müqabilinizdə oturan arvad ağıllı və dövlətli bir şəxsin halalıdır. İ.Musabəyov. 2. məc. Zəhmətlə, namusla, təmiz əməklə, qanuni yolla qazanılmış, əldə edilmiş. [Yaşlı kişi tacirə:] Sən mənim xeyir-bərəkətimi qaçıracaqsan, sən mənim halal malıma haram qatacaqsan!… – deyərək uzun-uzadı deyinərdi. S.Hüseyn. Onun halal çörəyilə qüvvət gəlir ürəklərə; Bərkiyərək polad olur övladımın sümükləri. S.Rüstəm. // məc. Halal şey qazanmaq, əldə etmək üçün çəkilən, sərf edilən. İmran kişinin nəzərində Dilman başqalarının halal əməyi ilə öz eyiblərini örtən bir adamdı. M.Hüseyn. 3. Halaldır şəklində – bax halal olsun! ◊ Halal etmək köhn. – borcunun, yaxud vaxtilə etmiş olduğu pisliyin üstündən keçmək, bağışlamaq. [Xan:] Arvad, ay gözəl arvad, bircə asudəlikdə qədrini bilmədim. Məni halal elə. Çəmənzəminli. [Səriyyə:] Ah! Hüsniyyə… Məni halal elə, doqquz il səninlə bir məktəbdə bacılıq etmişəm. C.Cabbarlı. Halal xoşun(uz) olsun! – bax halal(ın) olsun! [Əliməmməd eşikağasına:] Elə bu yüz əşrəfini gətirə bildim, sənə peşkəşdir. Yuxarıda Allah, yerdə sən, halal xoşun olsun. Çəmənzəminli. Halal(ın) olsun! – bir şeyi könüllü, əvəzsiz olaraq birinə verəndə deyilir – halaldır, halal xoşun olsun. Halal olsun İskəndərə; Unudub dünya cifəsin; Tabe olub peyğəmbərə… Aşıq Ələsgər. Halal süd əmmiş – namuslu, düz, təmiz vicdanlı. [Kərbəlayı:] Doğrudan arvad, bir halal süd əmmişini tapsa idin, yaxşı olardı. Çəmənzəminli. [Südabənin anası:] Oğlum, Firidun, sən mənim oğlumsan, halal süd əmmiş bir adama oxşayırsan. M.İbrahimov.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / halal1 HALAL – HARAM – Belə nə üçün? Desin ya halaldır, ya haram (S.S.Axundov).
Azərbaycan dilinin antonimlər lüğəti / halal1 1. дозволенный, разрешенный; 2. благоприобретенный, приобретенный честным путем;
Azərbaycanca-rusca lüğət / halal2 I прил. 1. дозволенный шариатом 2. законный (юридически оформленный). Halal arvadıdır kim kimin кто законная жена чья (к о г о) 3. честный: 1) правдивый, добросовестный. Halal adam heç kəsi aldatmaz честный человек никого не обманет 2) не способный украсть, присвоить себе что либо 3) не допускающий обмана, жульничества. Halal ticarət честная торговля, mən öz çörəyimi halal zəhmətlə qazanıram я добываю свой хлеб честным трудом 4. получаемый, приобретаемый без обмана, своим трудом. Halal qazanc честный заработок, halal çörək честный (праведный) хлеб II в знач. сущ. законная жена. O mənim halalımdır она моя законная жена III предик. halaldır kimə: 1. достоин, заслуживает кто чего-л.; можно, дозволено кому что-л. делать 2. браво, молодец (выражает похвалу, одобрение). Sənə halaldır ты достоин (ты молодец!); ты заслуживаешь, тебе можно, дозволено; halal etmək kimə nəyi 1) прощать, простить что кому. Borcunu halal etmək kimə простить долг кому 2) давать, не жалеть, пожалеть чего кому. Nəyim var sənə verib halal edirəm все, что имею, от души даю тебе ◊ halalı olsun! kimin 1. да будет впрок кому что; на здоровье! на счастье! 2. не жалко; даю от души; halal xoşun olsun! kimin на здоровье! (говорят в ответ на благодарность за угощение) кому; ananın südü halal olsun! молодец! достоин (достойна) ты своей матери! да пойдет тебе впрок молоко матери!; qanı halaldır kimin достоин (заслуживает) кары, казни кто
Azərbaycanca-rusca lüğət / halal1 s. 1. din. permitted, allowed; (according to Mussulman shariat); ~ etmək to forgive* (d.) permitted by shariat; 2. honest, acquired; ~ zəhmət honest labour; ~ qazanc honest wage; ~ zəhmətlə yaşamaq to live by one’s own labour, to live honestly
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / halal1 sif. 1) din. licite ; permis, -e ; autorisé, -e ; alloué, -e ; accordé, -e ; ~ zəhmətlə yaşamaq vivre de ses propres moyens ; ~olsun! Bravo!
Azərbaycanca-fransızca lüğət / halal1 [ər.] прил. гьалал (1. дин. тӀуьниз, кӀвалахар авуниз ва я вичин мал авуниз ижаза ганвай; // куьгьн. никягь авунвай, никягьдик квай; къануни (мес. ппаб); 2. пер. зегьметдалди, намусдалди, къануни рекьелди къазанмишай (мес. мал); // пер. гьалал затӀ къазанмишун патал чӀугур, серф авур (мес. зегьмет); 3. halaldır гьалал хьуй, гьалал я); ** halal etmək куьгьн. гьалал авун, гьалаларун, гъил къачун; halal xoşun(uz) olsun! кил. halal(ın) olsun!; halalın(ız) olsun! (ваз, квез) хуш гьалал хьуй! гьалал хьуй! гьалал я!; halal süd əmmiş гьалал нек хъвайиди, намуслу, дуьз, виждан михьи.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / halal