kənar sözü azərbaycan dilində

1 [fars.] 1. bax qıraq 1-ci mənada. Çayın kənarı. Yolun kənarı. – …Bir həyətdə bir müsəlman arvadı arxın kənarında qab yuyurdu. C.Məmmədquluzadə. Kəndin kənarından get-gedə sıxlaşan və iriləşən qamışlıq başlanırdı. M.Rzaquluzadə. 2. sif. Yad, özgə, başqa. Cuma evdə kənar adam olmadığını bildi. Ə.Əbülhəsən. 3. is. Özgə yer, tamamilə başqa yer; xaric. Kənardan gəlmiş adam. – [Koroğlunun] bir belə xasiyyəti var ki, kənar yerlərdən gələn karvanları soymur. “Koroğlu”. [Müdir:] Mən kənardan gəlmiş bir adamam, başım ancaq məktəbin işlərinə məşğuldur. Ə.Haqverdiyev. 4. is. Ətraf, yan. Rüstəm ayağa qalxdı, evin kənarına səpələnmiş çırpını topladı, həyətdə gur bir ocaq qaladı. S.Rəhimov. 5. sif. və zərf Mərkəzdən uzaq, qıraq. Kənar ev. Kənar tikili. Kənar məhəllə. – Kənarda bir dükan görsənir. C.Məmmədquluzadə. Xavər on-on beş addım kənardakı dükanın piştaxtasına söykənərək mürgüləyən qoca çörəkçiyə yanaşdı. M.İbrahimov. 6. zərf Çox vaxt yerlik halda: kənarda – uzaqda, aralı. Daşlıca azı kənddən beş verst kənarda, bağ-bağatlı yolların ayrıcında bir yer idi. Mir Cəlal. 7. is. Məhəccər, sürahi mənasında. Mehriban əllərini balkonun kənarına dayamış olduğu halda gözü küçəyə baxırdısa da fikri və xəyalı uzaqlarda idi. S.Hüseyn. ◊ Kənar etmək (eləmək) – 1) uzaqlaşdırmaq, rədd etmək. …Lazımdır mikrobları millətin bədənindən kənar eləmək. C.Məmmədquluzadə. Çünki Qızıl Arslan məlikəyə evlənmək üçün Azərbaycan xalqının sevdiyi vəliəhdi kənar edib, məlikənin oğlunu vəliəhd təyin edə bilməzdi. M.S.Ordubadi; 2) qovmaq, çıxarmaq (işdən, məktəbdən və s). …Axırda [Cəlilin] əlindən molla təngə gəlib onu məktəbdən kənar elədi. İ.Musabəyov; 3) atmaq, götürmək. [Şah Sitarəyə:] Sənə hökm edirəm, kənar et örtüyü! C.Cabbarlı. Kənar gəzmək (dolanmaq) – əlaqəni kəsmək, özünü uzaq tutmaq, yaxınlıq göstərməmək, uzaq olmaq. Əlində fənər gəzər; Gəzdikcə yanar gəzər; Bir kəs ki, yoxsul olsa; Dost ondan kənar gəzər. (Bayatı). [Qurbani:] Səbəb nədi məndən kənar gəzirsən? Sirrsözün yadlara deyən deyiləm. “Qurbani”. Qafil! Dolanma gəl, eşqdən kənar; Ən böyük musiqi canan səsidir. S.Vurğun. Kənar olmaq – uzaqlaşmaq, özünü uzaq tutmaq. [Dərviş Şeyx Sənana:] Əgər fövqəlbəşər olmaq dilərsən; Kənar ol daima cinsi-bəşərdən. H.Cavid. [Mansur xan:] Burada dəxi dayanmayıb, kənar olub tez gedin. C.Cabbarlı. Kənar(a) atmaq – 1) bir yana tullamaq, atmaq. Arvad əlində toxuduğu corabı kənara atıb, qalxıb ərinin başı altına bir mütəkkə qoydu. Ə.Haqverdiyev. …Zərintac xanım bəzəkli yorğanı üstündən kənara atdı, atılıb çarpayısından yerə düşdü. S.Rəhimov; 2) məc. unutmaq, yaddan çıxarmaq, əlaqəni kəsmək, məhəl qoymamaq. Qul Abbası nə kənara atmısan; Hərcayilə ülfətini qatmısan… Aşıq Abbas; 3) məc. əhəmiyyət verməmək, sərf-nəzər etmək, bir tərəfə buraxmaq. Mən təklif edirəm ki, müraciətnamə məsələsini tamamilə kənara ataq. M.S.Ordubadi. Kənar( a) düşmək – uzaq düşmək, uzaq olmaq, əlaqəsi kəsilmək. Müşküldü mən kənara düşüm kuyi-yardən… Natəvan. Talasından kənar düşərsə ceyran; Gəzər yoldaşları bir zaman heyran. M.Rahim. Kənara çəkilmək – uzaqlaşmaq, kənar olmaq, bir yana çəkilmək. Kəndlilərin bir neçəsi çıxdı eşiyə və bir neçəsi oturduğumuz töylədə olan atlardan bir neçəsini yəhərləyib çəkildilər kənara. C.Məmmədquluzadə. Həbib bəy özünü göstərməmək üçün bir kənara çəkildi. S.Rəhman. Kənara çəkilmə, bil ki, bu gündən; Bu gün mənə varsa, sabah sənə var. B.Vahabzadə. Kənara çəkmək – bir tərəfə çəkmək, qırağa çəkmək, bir tərəfə aparmaq. Cantək səni kənarə çəkər pullu dayilər; Hər yerdə az deyil səni mehman edən, çocuq! M.Ə.Sabir. Kənara çıxmaq – 1) əsas işdən, məsələdən və s.-dən uzaqlaşmaq. Mövzudan kənara çıxmaq; 2) bir qədər aralanmaq, azacıq uzaqlaşmaq. Xaspolad dəstədən kənara çıxıb əsgəri kazarmaya doğru getdi. M.Hüseyn. Kənara tullamaq – bax kənara atmaq. Keçən sərgüzəşti tulla kənara; Bihudə hekayət zamanı deyil. Q.Zakir. Şaqqulu ağ parçanı kənara tullayıb, gəlinin üzünü görcək cəld geri çəkildi… Çəmənzəminli. Kənarda qalmaq – 1) bax kənarda durmaq. [Zeynal:] Mehriban, – dedi, – özün etiraf edirsən ki, sənin bizdən kənarda qalmağın münasib deyil. S.Hüseyn; 2) məc. Unudulmaq, yaddan çıxmaq. Qaldı bütün kənarda; Can verənlər, ölənlər. Ə.Cavad. // İştirak etməmək (bir işdə). Bir nəfər də olsun gənc pambıqçı yarışdan kənarda qalmamışdır. …kənarda (kənara) qalsın – …bir tərəfdə (yanda) qalsın (bir şeydən sərf-nəzər etmək mənasında). Hələ açıq gəzmək kənarda qalsın… S.S.Axundov. [Akif:] İşin çətinliyi bir kənara qalsın… M.İbrahimov. Kənarda durmaq – qarışmamaq, müdaxilə etməmək, iştirak etməmək. İşdən kənarda durmaq. …kənarda dursun – bax …kənarda qalsın. [Leyla xanım:] …Ancaq qoy bu söhbət dursun kənarda. N.Vəzirov. Kənardan baxan – hadisəyə tamaşa edən; görən; seyrçi. Kənardan baxan nə deyər? – Kənardan baxan əcnəbilər bizə deyirlər. C.Məmmədquluzadə. Yandı əhvalına kənardan baxan; Doğdu ürəklərdə min şəfqətli hiss. M.Rahim.

2 KƏNAR(Ə) f. 1) qıraq, dövrə; 2) sahil; 3) uc, guşə; 4) ətraf, tərəf; 5) kitabın, məktubun qırağında yazılan yazı, haşiyə; 6) qucaq.

1 özgə — başqa

2 sahil — qıraq

3 kənar bax 1. ucqar; 2. sahil; 3. qıraq 1; 4. yad I

1 KƏNAR – YAXIN Onun yanına kənar və yaxın adamlar toplaşmışdılar (“Azərbaycan”).

1 1. берег, побережье; 2. край, окраина; 3. побочный, сторонний; 4. не свой, посторонний;

2 I сущ. 1. край: 1) предельная линия, ограничивающая поверхность чего-л., а также часть поверхности. Stolun kənarı край стола, səkinin kənarı край тротуара 2) о месте, где начинается крутизна. Uçurumun kənarı край пропасти 2. кромка: 1) узкая продольная полоска по краю ткани. Parçanın kənarı кромка ткани 2) край деревянной доски, металлического листа и т.п. 3. кант, кайма (полоска, обрамляющая рисунок, фотографическую карточку и т.п.) 4. окраина: 1) крайняя часть чего-л.. Kəndin kənarı окраина города 5. обочина (боковая часть дороги, пути). Yolun kənarı обочина дороги 6. опушка. Meşənin kənarı опушка леса 7. разг. берег, побережье. Çayın kənarı берег реки, dənizin kənarı берег моря 8. обычно мн. ч. поля: 1) чистая полоса по краю листа в книге, тетради и т.п. Bərəqin kənarları поля листа, səhifələrin kənarları поля страниц 2) отогнутый край шляпы. Şlyapanın enli kənarları широкие поля шляпы 9. перила, балюстрада. Balkonun kənarı (sürahısı) перила балкона 10. обрез (обрезанный край, кромка книги, картона и т. р.) II прил. 1. крайний (находящийся на краю, с краю). Kənar ev крайний дом, kənar bağ крайняя дача, kənar hücumçu спорт. крайний нападающий 2. окраинный (являющийся окраиной). Şəhərin kənar hissəsi окраинная часть города, ölkənin kənar rayonları окраинные районы страны, kənar dəniz окраинное море 3. краевой (расположенный на краю), геогр., геол. Kənar hündürlüklər краевые возвышения, kənar qurşaq краевой пояс, kənar çökək краевой прогиб; kənar venalar мед. краевые вены, kənar hüceyrələr эмбр. краевые клетки 4. посторонний: 1) чужой, не принадлежащий к данному коллективу, семье и т.п. Kənar adam посторонний человек 2) не имеющий прямого отношения к чемулибо. Kənar işlər посторонние дела, kənar söhbətlər посторонние разговоры III послел. вне, Qaydadan kənar вне правил, işdən kənar вне работы, evdən kənar вне дома, cədvəldən kənar вне расписания; kənar etmək, eləmək отстранять, отстранить. İşdən kənar etmək отстранить от работы, vəzifədən kənar etmək отстранить от должности; kənar gəzmək, dolanmaq держаться в стороне, сторониться, избегать кого-л., чего-л., kənara atmaq отбрасывать, отбросить в сторону ◊ kənar düşmək kimdən, nədən оказаться вдалеке, вдали от кого, от чего, kənara çəkilmək отойти в сторону, держаться на отлете; kənara çəkmək kimi отвести в сторону кого (чтобы сказать что-л.); kənara çıxmaq 1) отходить, отойти. Yoldan kənara çıxmaq отойти от дороги 2) отклоняться, отклониться. Mövzudan kənara çıxmaq отклониться от темы; kənarda qalmaq оставаться, остаться в стороне, kənarda durmaq держаться в стороне; bütün bunlar kənara qalsın … отложим все это в сторону …, kənardan baxan посторонний; kənardan baxanlar nə deyər что скажут другие, чужие

1 I. i. 1. (bir şeyin ğıraq qurtaracağı) edge, brink; uçurumun ~ı edge / brink of a precipice; stolun ~ı edge of a table; (çalanın, quyunun, qədəhin, küpənin və s.) brim; kraterin ~ı the brim of the crater; şlyapanın ~ı brim / edge (rim) of a hat; 2. (sahil) bank; shore, side; dəniz ~ı seaside; seashore; çay ~ı river-bank, riverside; göl ~ı lakeside; su ~ı waterside; su ~ı ilə along the waterside; 3. (bir şeyin yan tərəfi) side; yolun ~ı the side of the road; səhifənin ~ı margin II. s. 1. (yad, özgə, başqa) outside; extraneous; strange; ~ adam an outsider, a stranger; ~ qüvvələr outside forces; ~ işlər outside matters; ~ məsələlər extraneous issues; ~ cism foreign body; 2. (uzaq, aralı) remote, distant; ~ rayonlar remote districts; ~ sahələr / yerlər distant plots / places, remote plots / places III. z. aback, aside, aloof, away; ~ durmaq to stand* aback (from); ~ düşmək to be* / to stand* far (from); ~ etmək: (çıxarmaq, uzaqlaşdırmaq, həmç. vəzifədən, işdən) to remove (d.); (vəzifədən müvəqqəti uzaqlaşdırmaq) to suspend (d.); özündən ~ etmək to push aside (d.); ~ olmaq / gəzmək to avoid (d.), to shun (d.); ~a qoymaq to put* aside (d.); ~a durmaq / çəkilmək to step aside; ~a sıçramaq / atlanmaq to jump aside; bir kəsi ~a çəkmək to take* smb. aside; yaxasını ~a çəkmək to keep* / to stand* aloof (from); to keep* away / aloof (from); to stand* apart (from); ~a çıxmaq: (bir yerdən, dairədən, dəstədən və s.) to step / to go* out (of), to leave* (d.); (bir məsələdən) to go* beyond (d.); mövzudan ~a çıxmaq to wonder from the subject; ~da axtarmaq to seek elsewhere (d.); ~da qalmaq to remain beyond, to be* left aside; Zarafat kənarda qalsın Joking apart; ~da durmaq to stand* / to keep* aside; to keep* aloof; ~dan baxmaq to take* a detached view; ◊ Kənardan baxana döyüş asan gəlir / görünür at. söz. ≅ Lookers on see more than players

1 1) is. extrémité f ; bout m ; bord m ; côté m ; səhifənin ~ı marge f ; 2) sif. d’autrui, étrang//er, -ère, inconnu, -e ; lointain, -e, éloigné, -e ; à grande distance ; ~ rayonlar régions pl f lointaine ; 3) zərf. par derrière, à part, à l’écart, au loin ; ~ durmaq demeurer à l’écart ; tenir (se) à l’écart (de) ~ bir kəsi ~a çəkmək prendre qn à part ; yaxasını ~a çəkmək dévier, écarter (s’), zarafat ~a qalsın plaisanterie f à part! ; sans blagues

1 [fars.] 1. къерех; регъел (кил. qıraq 1); çayın kənarı вацӀун къерех; yolun kənarı рекьин къерех; 2. прил. ччара, маса, яд, патан, къерехдин (мес. кас); 3. сущ. къерех, ччара чка, тамам маса чка; къецепад; kənardan gəlmiş adam къерехдихъай атанвай кас; 4. сущ. элкъвез-элкъвез къерехар, къвал-къерех, невегьар; 5. прил. меркездилай яргъал, къерехда авай (мес. кӀвал); 6. сущ. мегьежар манада; 7. kənarda нареч. кьерехда, яргъа, аралу; ** kənar etmək (eləmək) а) къерехдихъ авун, яргъазун; б) чукурун, акъудун (мес. кӀвалахдилай, школадай ва мс.); в) алудун, къачун; kənar gəzmək (dolanmaq) (мукьув, къвалав) агат тавун, эгечӀ тавун, алакъа атӀун, яргъаз хьун; kənar olmaq яргъаз хьун, мукьув эгечӀ (агат) тавун, къерехдихъ хьун; kənar(a) atmaq а) са къерехдихъ вегьин, гадарун; б) пер. рикӀелай алудун, алакъа атӀун; в) яб тагун, фикир тагун; kənar(a) düşmək яргъал хьун, яргъаз акъатун, алакъа атӀун; kənara çəkilmək са къерехдихъ (къвалахъ) хьун, къакъучӀун, яргъаз хьун; kənara çəkmək са къерехдихъ (патахъ) чӀугун (ялун, авун, тухун); kənara çıxmaq а) къерехдихъ экъечӀун (мес. метлебдилай); б) са кьадар аралу хьун, тӀимил яргъаз хьун, хкечӀун (мес. дестедикай); kənara tullamaq кил. kənara atmaq; kənarda qalmaq а) кил. kənarda durmaq; б) пер. къерехда амукьун, рикӀелай алатун (фин); в) иштирак тавун; kənarda durmaq къерехъдихъ акъвазун, акахь тавун, иштирак тавун; kənardan baxan къерехдихъай килигзавай(ди), аквазвай(ди).

1 kenar, taşra