Könül sözü azərbaycan dilində

könül sözünün leksik mənası və izahı

• 1 is. şair. 1. Qəlb, ürək (mənəvi mənada). Könlümün sevgili məhbubu mənim; Vətənimdir, vətənimdir, vətənim. A.Səhhət. [Ağarəsul] …işi yubatmayıb həmin saat könlündəki məhəbbəti qıza söylədi… E.Sultanov. // məc. Obrazlı təşbehlərdə, tərkiblərdə işlənir. Könül aşnası. Könül mülkü. Dəli könül. – [Qərib:] Qıya baxıb, könül evin yıxansan; Tanımırsan solu-sağı, Ağcaqız! “Aşıq Qərib”. Könül şəhri gündən-günə talandı; İmdi oldu bir xərabə çöllər, hey! M.V.Vidadi. Aralıqdan könül quşun ürkütdük; Bir-birilə qonuşmadıq, ayrıldıq. M.P.Vaqif. 2. İstək, arzu, həvəs, meyil. Teatra getməyə könlüm yoxdur. Öz könlü ilə. – [Nigar:] …Qonşu arvadların sözünə görə qızın könlü Yusifdədir. N.Nərimanov. ◊ Könlü açılmaq – qəm-qüssəsi dağılmaq, şadlanmaq; ürəyi açılmaq. Nə könlüm açılar, nə üzüm gülər; Səkrəqibə məhrəm olandan bəri. Q.Zakir. [Nazlı:] …Azacıq gedib gəz də, könlün açılsın. H.Cavid. Camaatın könlü yaxşı açılsın; Razıyıq, – dedilər, – sazəndə çalsın! H.K.Sanılı. Könlü bulanmaq – kefi pozulmaq, nəşəsi dağılmaq, qanı qaralmaq. Könlüm bulanır küçədə cövlanını görcək; Nitqim tutulur hərzəvü-hədyanını görcək. M.Ə.Sabir. Könlü çəkmək – ürəyi çəkmək, iyrənməyib istəmək. Könlü xoş olmaq – məmnun olmaq, xoşnud olmaq. Könlü istəmək – arzu etmək, xoşlamaq istəmək. Elə mənim də sizi könlüm istəyir. M.S.Ordubadi. Əmiraslan hər bir əmr və göstərişdən azad idi. Hər nə könlü istəsəydi, onu edərdi. S.S.Axundov. Könlü qalmaq (incimək) – xatiri sınmaq, incimək. Könlü olmaq – 1) istəmək, meyli olmaq, həvəsi olmaq. Gəz dolan, bağdan ara; Bülbülü bağdan ara; Bağbanın könlü olsa; Nə gəlib bağda nara? (Bayatı); 2) razı olmaq. Könlü olmamaq – istəməmək, ürəyi olmamaq. [Gülçöhrə:] Ay ata, vallah, ərə getməyə heç könlüm yoxdur. Necə eləyim? Ü.Hacıbəyov. [Hacı Murad:] Məhərrəm bəydə könlün yoxdur, bəs İmranda necə? S.S.Axundov. Könlü pozulmaq – bax könlü bulanmaq. Könlü tutulmaq – qəmgin olmaq, qüssələnmək, tutulmaq. Gördü nazik ayağın ol dilxun; Tutulub könlü oldu çox məhzun. S.Ə.Şirvani. Könlü yaralı – fəlakət üz vermiş, ürəyində dərdi olan, kədərli. Könlündən çıxartmaq – unutmaq, unudub yada salmamaq. Könlündən keçmək – ürəyindən keçmək, ürəyində arzu etmək, istəmək. Onun könlündən çox şeylər keçir. Könlünə dəymək (toxunmaq) – xətrinə dəymək, ürəyinə toxunmaq, qəlbinə dəymək, incitmək, küsdürmək. Ey gözüm, nə dəyib köyrək könlünə; Ey şirin güftarım, nöşün ağladın? M.P.Vaqif. Ey dilim, lal olasan, bilməyirəm kim, nə dedin; Aşina könlünə dəydin ki, olub biganə. S.Ə.Şirvani. Ancaq mən Eldarın könlünə dəyməmək üçün daha tüfəngə əl atmadım. M.Rzaquluzadə. Könlünə düşmək – (birdən) arzulamaq, istəmək, ürəyi istəmək. Axırda elçi quş əti yeməkdən yorulur. Könlünə mal əti düşür. “M.N.lətif.” Könlümə düşmüş idi bir neçə bütlər həvəsi; Bir zaman beyti-xuda dəhrdə bütxanə idi. S.Ə.Şirvani. [Kişi:] Əgər sənin və həkimin könlünə ət düşübsə, mən sizə qoyun verrəm. M.Dilbazi. Könlünə görə – öz arzusu ilə, öz xoşu ilə. Könlünə yatmaq – ürəyinə yatmaq, xoşuna gəlmək, qəlbinə yatmaq, bəyənmək. Könlünü açmaq – 1) sevindirmək, şadlandırmaq, ürəyini açmaq. Hər gün açır könlümü zövqi-visalın yengidən; Gərçi güllər açmağa hər ildə bir novruz olur. Füzuli; 2) birisinə inanaraq ürəyindəkiləri açıb söyləmək, sirlərini açıb demək. Könlünü almaq – xoş (şirin) sözlə dilə tutub razı, yaxud təskin etmək, acığını unutdurmaq; qəlbini ələ almaq. Vaqif deyir, yalvar yara, könlün al; Bir busə diləyib, boynuna qol sal… M.P.Vaqif. [Mələk Şeydaya:] Mən səni sıxmaq üçün deyil, yalnız könlünü almaq, acılarını unutdurmaq üçün gəldim. H.Cavid. [Səfər bəy:] …Xərc çəkmişəm ki, birtəhər Molla Abuşun ağzını yumum, məhkəmə rəisinin könlünü alım… B.Talıblı. Könlünü ələ almaq (ovlamaq) – ürəyini ələ gətirmək, razı etmək, məhəbbətini qazanmaq, qəlbini ovlamaq. Bir ayaq ilə mənim könlümü aldın ələ sən; Görüm, ey saqiyi-gülçöhrə əlin var olsun! S.Ə.Şirvani. Ancaq onu da de görüm, onun könlünü ələ gətirmək mümkündürmü? E.Sultanov. Könlünü xoş eləmək – birinin arzusunu yerinə yetirərək sevindirmək. Könlünü qırmaq (incitmək) – bax könlünə dəymək. [Turxan bəy Çingiz bəyə:] Yazıq deyilmi! …Neçin könlünü qırdın? H.Cavid. Könlünü parçalamaq – bax könlünü qırmaq. İncə bir riqqət Rübabənin könlünü parçaladı. Mir Cəlal. Könlünü sındırmaq – bax könlünü qırmaq. Əsli qızların könlünü sındırmaq istəmirdi. “Əsli və Kərəm”. [Xala:] Yaxşı deyil, ay bala, uşaqlıq eləmə, get, könlünü sındırma! Ə.Məmmədxanlı. Könül açıqlığı – şadlıq, fərəh, sevinc. [Cəmil bəy:] Doğrusu, könül açıqlığı olmayınca insandakı nəşə də alt-üst olur. H.Cavid. Könül bağlamaq – bax könül vermək. Könül bulandıran – ürək-bulandırıcı, xoşa gəlməyən, arzu edilməyən. Könül bulandıran qəmgin bir axşam; Səlim bəy tutmamış evində aram. M.Rahim. Könül bulandırmaq – kədərləndirmək, qüssələndirmək, qanını qaraltmaq. Könül qırmaq (yıxmaq, sındırmaq) – ürək sındırmaq, özündən küsdürmək, özündən incitmək, incik salmaq. Sən də, gözüm, Allaha baxıb, zülmü az eylə; Peyvəstə könül yıxsan əgər, bir də saz eylə. M.P.Vaqif. Könül oxşamaq – 1) əzizləmək, xoş sözlər söyləmək; 2) xoşa gəlmək, ruhu oxşamaq, ürəyə yatmaq. İlıq, könül oxşayan meh əsirdi. Ə.Vəliyev. Könül oxşayar yaşıl kölgəniz. M.Seyidzadə. Könül vermək (bağlamaq) – 1) aşiq olmaq, ürəkdən sevmək. Könül verdin hər bivəfa yadlara; Hayıf oldu, ömür getdi badlara. M.V.Vidadi. Dostun vəfasını gördüm; Sevdim, seçdim, könül verdim… Aşıq Ələsgər. Səni vəfalı bilib eşqinə könül verdim; Pəriliqalara olmazmış etibar, ey dost! S.Ə.Şirvani; 2) razılıq vermək, razılaşmaq, razı olmaq. Mən bu işə könül vermədim. İki könül bir olmaq – sevişmək, bir-birini sevmək. İki könül bir olsa, tez tapar dalda yeri. (Ata. sözü). Könül yoldaşı – yaxın dost, səmimi dost, həmdəm, sirdaş, qəlb yoldaşı.

  Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / könül

könül sözünün etimologiyası

• 1 Mənbələrdə könülləndi sözü var və ruscaya “с жаром взяался” kimi tərcümə olunub. Göy (kön), gün sözləri od anlamını əks etdirən kəlmələr olub. Könül də bununla bağlıdır, qədim mənası “isti” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

  Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / könül

könül sözünün sinonimləri (yaxın mənalı sözlər)

• 1 arzu — dilək — istək — həvəs — meyl

  Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / könül

• 2 ürək — qəlb

  Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / könül

• 3 könül bax 1. ürək; 2. həvəs

  Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / könül

könül sözünün rus dilinə tərcüməsi

• 1 1. сердце, душа; 2. охота, желание, расположение;

  Azərbaycanca-rusca lüğət / könül

• 2 I сущ. 1. душа (внутренний психический мир человека, мир его чувств, переживаний, настроений); сердце. Onun könlü sevinclə doldu его сердце наполнилось радостью; könlündə на душе 2. охота, желание, влечение. İşləmək könlüm yoxdur у меня нет охоты (желания) работать II прил. душевный, сердечный. Könül dostu сердечный друг, könül saflığı душевная чистота, könül xoşluğu душевная радость; könül açmaq kimə признаться кому в своей любви; könlünü açmaq kimin развеселить кого; könlünü almaq kimin утешать, утешить, успокаивать, успокоить кого, заставить забыть обиду; könül bağlamaq kimə привязаться всем сердцем к кому, чувствовать привязанность к кому; könül vermək kimə любить, полюбить кого; отдаться всей душой, всем сердцем кому; könlünü qırmaq kimin ранить душу кого, чью; könül bulandırmaq мутить душу; gözdən uzaq, könüldən iraq с глаз долой – из сердца вон; könlü atlanmaq сильно захотеть чего-л.; könlü açılmaq приходить, прийти в хорошее настроение, повеселеть; könlü bulanmaq становиться, стать тошно от чего-л.; könlü(n) nə istəyir чего желает душа, что душе угодно; könlün istəsə если пожелаешь; если захочешь; könlü tutub kimin nəyi понравился(-ась, -ось) кому кто, что; könlü almaq kimi, nəyi любить кого, что, иметь расположение к кому, к чему; könlü istədiyi kimi как душа желает; könlü pərişan olmaq быть в расстроенных чувствах; könlü olmamaq kimə, nəyə не иметь расположения к кому, к чему; не иметь желания, не хотеть что-л. делать; könlü tox olmaq не зариться на чужое, смотреть на кого-л., что-л. без зависти; könlü yatmaq kimə, nəyə прийтись по сердцу (по душе); könlünə yatır nə душа лежит к чему; könlü qalıb kimdə, nəyə не может забыть кого, чего; könlü xoş olmaq быть (остаться) довольным; könlündə olmaq: 1. иметь желание что-л. делать; 2. быть в чьем-л. сердце; könlündən keçmək: 1. желать, хотеть чего-л.; 2. замышлять что-л.; könlündən xəbər vermək kimin 1. предугадать мысли чьи 2. быть по душе кому; könlündən keçirmək подумать, помышлять; könlünə dəymək (toxunmaq) kimin 1. обижать, обидеть кого 2. задевать, задеть душу чью; könlünə düşmək западать, запасть в душу; könlünə yatmaq быть по душе, прийтись по сердцу (по душе); könlünə girmək kimin влезать, влезть в душу кому; könlünü ələ almaq kimin 1. покорять, покорить душу кого, чью 2. завладеть сердцем кого, чьи м

  Azərbaycanca-rusca lüğət / könül

könül sözünün inglis dilinə tərcüməsi

• 1 i. 1. heart, soul; bosom; könlü istədiyi qədər to one’s heart’s content; ~ açmaq: 1) (bir kəsə) to open one’s heart to smb.; 2) (şadlandırmaq) to rejoice / to gladden the hearts, to fill the heart with joy; ~ bağlamaq / vermək to fall* in love (with); to become* / to get* attached (to); to love (d.); ~ qırmaq to wound smb’s feelings; ~ oxşamaq to be* pleasure to the heart; könlü açılmaq to rejoice, to cheer up; könlü istəmək to long (for); könlünə dəymək / toxunmaq to hurt* / to wound smb’s feelings, to offend (d.); könlünə yatmaq to like (d.); könlünü almaq to soothe / to comfort / to console (d.); to gratify (d.); könlünü açmaq to rejoice (d.), to warm / to rejoice the cockles of one’s heart; könlünü qırmaq to hurt* smb’s feelings; könlünü ələ almaq to gain smb’s heart; to win* smb’s favour; könlünü xoş eləmək to gratify (d.); Könlü balıq istəyən ayağını suya salar at. söz. ≅ He who would catch fish must not mind getting wet; 2. (istək) wish, desire, longing; (meyl) inclination, disposition; könlü olmaq to wish / to want (to+inf.) to have* inclination (to, for); disposition (to); to be* disposed / inclined (to+inf.); könlü olmamaq not to wish / to want (to+inf.); to have* no disposition (to) / inclination (to, for), not to be* disposed / inclined (to+inf.); Deyəsən, getməyə könlü yoxdur He / She seems reluctant to go; könlündən keçmək to wish / to want / to desire / to dream (to+inf.); könlünə düşmək to long (for), to want, to desire, to long for

  Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / könül

könül sözünün fransız dilinə tərcüməsi

• 1 is. 1) cœur m, âme f ; könlü istədiyi qədər tant qu’on veut ; à volonté ; ~ açmaq: 1) ouvrir (s’) à qn ; 2) en (s’) donner à cœur joie ; ~ bağlamaq devenir vi (ê) amoureu//x, -se de qn, tomber vi (ê) amoureu//x, -se de qn ; könlünü xoş eləmək satisfaire vt ; contenter vt ; faire plaisir

  Azərbaycanca-fransızca lüğət / könül

könül sözünün ləzgi dilinə tərcüməsi

• 1 сущ. шаир. 1. рикӀ; // рикӀин (мес. дуст); 2. гевил, мурад, гьевес, майилвал; könlü açılmaq рикӀ ахъа хьун, рикӀ алахьун, дердер рикӀелай алатун, шад хьун; könlü bulanmaq рикӀ чӀулав хьун, кефияр чӀур хьун, иви чӀулав хьун; könlü çəkmək рикӀи чӀугун, кӀан хьун; könlü xoş olmaq рикӀ шад хьун, хуш хьун, рази хьун; könlü istəmək рикӀиз кӀан хьун, хуш атун, кӀан хьун; könlü qalmaq (incimək) гевилар амукьун, хатур амукьун, инжиклу хьун, бейкеф хьун; könlü olmaq рикӀ алаз хьун а) кӀан хьун, гьевес хьун; б) рази хьун; könlü olmamaq рикӀ тахьун, рикӀиз кӀан тахьун, гевил тахьун; könlü pozulmaq кил. könlü bulanmaq; könlü yaralı рикӀе хер авай, рикӀел хер алай, рикӀе тӀал авай, дерт авай, дертлу; könlündən çıxartmaq рикӀяй акъудун, рикӀелай алудун, рикӀел хкун тавун; könlündən keçmək рикӀяй фин, мурад авун, кӀан хьун; könlünə dəymək (toxunmaq) гевилдик (рикӀик) хкӀун, хатурдик хкӀун, рикӀ хун, бейкефарун, хъелиз тун; könlünə düşmək рикӀе акьун, рикӀе гьатун, садлагьана кӀан хьун, рикӀиз кӀан хьун; könlünə görə (вичин) рикӀиз килигай, вичин мураддалди, вичин хушуналди; könlünə yatmaq рикӀи чӀугун, рикӀиз чими хьун, хуш атун, бегенмиш хьун; könlünü açmaq рикӀ ахъаюн а) рикӀ аладарун, хвеши авун, шадарун; б) садал чӀалахъ яз рикӀе авай затӀар (сирер, дердер) лугьун, ахъаюн; könlünü almaq гевилар къачун (кьун), ширин гафаривди мецив кьуна ва я ччан-рикӀ (рикӀ-дуркӀун) авуна рикӀ хъуьтуьларун, рази авун; könlünü xoş eləmək рикӀ шадарун, садан мурад кьилиз акъудна хвеши авун; könlünü qırmaq (incitmək) кил. könlünə dəymək; könlünü parçalamaq рикӀ хъиткьинарун (кил. könlünü qırmaq); könlünü sındırmaq кил. könlünü qırmaq; könül açıqlığı рикӀин ахъавал, шадвал, хвешивал; könül bağlamaq кил. könül vermək; könül bulandıran рикӀ элкъуьрдай, рикӀиз такӀан, хуш текъвер; könül bulandırmaq рикӀ элкъуьрун, рикӀ сугъуларун, гъамлу авун, дертлу авун, иви чӀулаварун; könül qırmaq (yıxmaq, sındırmaq) рикӀ хун, гевилар хун, хатур хун, вичикай инжиклу авун, бейкефарун, хъелиз тун; könül vermək (bağlamaq) а) рикӀ гун, рикӀяй кӀан хьун, ашукь хьун; б) разивал гун, рази хьун; iki könül bir olmaq кьве рикӀ сад хьун, кьве ччанда са рикӀ хьиз хьун, сад-садаз кӀан хьун; könül yoldaşı рикӀин дуст (юлдаш), лап мукьва (сирер сад тир) дуст.

  Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / könül

könül sözünün türk dilinə tərcüməsi

• 1 gönül

  Azərbaycanca-türkcə lüğət / könül

könül sözü azərbaycan dilinin lüğətlərində