* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 is. 1. Ağacın yerdən iri budaqlarına qədər olan hissəsi; oduncaq. Ağacın kötüyünü kəsmək. – [Piri-fani:] O zaman bu qurumuş ağac kötüyü göyərər… S.S.Axundov. O gözəlin adını mənim nəzərlərimdə; Qurumuş bir ağacın kötüyünə yazdılar. S.Rüstəm. Sinəmdə ürəyim buz bağlayıbdır; Budağı budanmış kötük olmuşam. B.Vahabzadə. 2. Ağacın qalın yerindən, oduncağından kəsilən bir hissə. Kötüyün üstündə odun doğramaq. Ət kötüyü (üstündə ət doğramaq, kəsmək üçün kötük). – Ocağa böyük kötüklər qoyub yandırdılar. S.S.Axundov. Bığı xınalı, dəvərəgöz bir qəssab kötüyün üstündə ət doğrayırdı. Mir Cəlal. 3. Bir şey işləndikdən sonra qalıb atılan hissəsi. Siqaret kötüyü. – Yalnız indi başını dik qaldıran Xəlil onun ardınca baxdı, papirosunun kötüyünü yerə çırpıb ayağı altında tapdaladı. M.Hüseyn. // Qəbz və s. kəsildikdən sonra dəftərçədə qalan hissəsi. Qəbzin kötüyü. Bloknotun kötüyü. // Kitabın, dəftərin tikilmiş olduğu yer. 4. məc. Yaşlı adam, yaşca ən böyük, qoca, ixtiyar mənasında. Evin kötüyü. Baba nəslin kötüyüdür. 5. Kök, rişə. Ağacın kötüyünü çıxarmaq. Kolun kötüklərini qırmaq. – [Gilənin] axşamdan basdırdığı qaratikan kötüyü lülə köz olmuşdu. Ə.Vəliyev. □ Kötük diş – sınmış, çürümüş dişin ətin içərisində qalan hissəsi. // məc. Əsas, bünövrə, kök. Etiqad əsl kötükdür, hər əməl şaxəvü bər. S.Ə.Şirvani. 6. sif. mənasında. Kök, şişman, qalın. Kötük əl. Kötük adam.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / kötük1 Kəsmək sözü ilə kökdaşdır, “ağacın kəsilmiş hissəsi” kimi yozula bilər. Görünür, kəsik formasında olub sonra şəklini dəyişib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti / kötük1 1. пень, чурбан; 2. колодка; 3. корешок (книги, блокнота и т.п.);
Azərbaycanca-rusca lüğət / kötük2 I сущ. 1. пень (оставшаяся на корню нижняя часть ствола срубленного, спиленного или сломанного дерева). Palıd kötüyü пень дуба, qovaq kötüyü пень тополя, çürük kötük гнилой пень, kötük çıxartma корчевка пней, kötük yarmaq колоть пни 2. чурбан, чурбак (обрубок дерева, бревна) 3. колода: 1) короткое толстое лежачее бревно 2) обрубок бревна, приспособленный для какой-л. надобности. Əti kötük üstündə doğramaq рубить мясо на колоде 3) перен. неодобр. о толстом неповоротливом человеке 4. кряж, кряжина: 1) толстый короткий обрубок древесного ствола, чурбан 2) перен. о крепком, коренастом человеке 5. ствол (наземная часть дерева или кустарника, несущая на себе ветви) 6. корень: 1) подземная часть растения, посредством которой оно укрепляется в почве 2) начало поколения, прародитель. Ailənin kötüyü корень семьи 7. корешок: 1) внутренняя, вросшая в тело часть зуба. Dişin kötüyü корешок зуба 2) часть переплета, где слиты листы книги, толстой тетради 3) часть листка, остающаяся в квитанционной книжке после отрыва квитанции. Qəbzin kötüyü корешок квитанции 8. окурок (остаток выкуренной папиросы, сигары). Siqaret kötüyü окурок сигареты II прил. 1. пнёвый (относящийся к пню). Kötük qatranı лес. пневый осмол, kötük çuxuru пневая яма 2. стволовой, стволовый. Kötük odunu стволовая древесина
Azərbaycanca-rusca lüğət / kötük1 i. 1. (ağacın kəsik qalığı) stump; (dişin, karandaşın, şamın, siqaretin və s. qalığı) stub; (odun parçası) billet; dump, lump; kəsib ~ eləmək to stump (d.); kötüyə döndərmək to reduce to a stump / a stub; ~ləri çıxarmaq to remove the stubs (from); ◊ ~ kimi dayanmaq ≅ to stand* like a stone / a graven image; to be* rooted to the ground; 2. (qəbzin, biletin, çekin və s. kəsildikdə qalan hissəsi) stub; çek kitabçasındakı ~lər the stubs of the cheque-book; 3. (kök, rişə) root; ~ləri yerdən çıxarmaq to remove the roots from the ground
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / kötük1 is. souche f ; tranche f ; chicot m ; buche f ; kəsib ~ eləmək abattre vt, couper vt ; racine f ; ~ləri yerdən çıxarmaq déraciner vt ; extirper vt
Azərbaycanca-fransızca lüğət / kötük1 сущ. 1. кӀанчӀ (ттаран тандин чилелай чӀехи хилерал кьван авай яцӀу пай, кӀарас); 2. тӀаб, кӀанчӀ (ттаран тандин яцӀу чкадикай атӀанвай винел як кукӀвардай, кӀарасар хадай ва мс. гьахьтин гирдим); ət kötüyü як кукӀвардай тӀаб; 3. кьатӀ; siqaret kötüyü пӀапӀрусдин кьатӀ; // квитанциядин ва мс. дафтарда амукьдай пай, кьатӀ; 4. кӀан (улубдин, дафтардин цвал янвай чка); 5. пер. яшдиз виридалай чӀехи, кьуьзуь (агьил) кас манада; 6. дувул, пун, чӀарахв; ağacın kötüklərini kəsmək ттаран дувулар атӀун; // kötük diş ктӀанвай ва я ханвай сухван дигаррин къене амай пун; // пер. асас, бине, куьк; 7. прил. куьк, яцӀу, тунпуц (мес. гъил, кас).
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / kötük