Terror
Terrorizm və ya terrorçuluq (lat. terror – qorxu, vahimə) və ya — haqqında birmənalı tərif mövcud olmasa da, mütəxəssislərin əksəriyyətinin qənaətinə görə siyasi, dini, ideoloji və iqtisadi məqsədlərə çatmaq üçün qeyri-qanuni əməllərin, zorakılığın, gücün, hədənin tətbiq olunması.
Sovet ədəbiyyatlarında qeyd edildiyi kimi, terrorizmi yalnız dövlət xadimlərinə edilmiş hərəkət kimi qiymətləndirilə bilməz. Ona görə ki, real həyatda terror aktlarından daha çox günahsız kütlə, sivil şəxslər ziyan çəkir; həmçinin təkcə siyasi deyil, etnik, dini, kriminal, separatist və s. zorakılıq da terrorizmin bir növüdür.
Terrorizm ekstremizmin təzahürlərindən biri olmasına baxmayaraq, ekstremizmin digər formalarından onunla fərqlənir ki, bir qayda olaraq terrorizmin bütün təzahürləri qanunaziddir.
Göründüyü kimi, terrorçuluq cinayətkarlığın ən təhlükəli formalarından biridir. Sözügedən təhlükə transsərhəd formalardan törədilən terrorçuluğa da aiddir.
== Tarixi ==
Müasir terrorizmin tarixi eramızın I əsrindən indiki İsrail ərazisində Roma işğalçılarına qarşı yəhudi dini sektası olan "Zealotos"ların keçirdiyi terror aktlarında başlayır. XIX əsrin ikinci yarısından bəri terrorizm ictimai həyatın daimi faktoruna çevrilmişdir.
Qırmızı Terror
Qırmızı terror — Sovet Rusiyasında kütləvi həbslər kampaniyası və bolşeviklər tərəfindən həyata keçirilmiş cəzalar.
Sovet tarixşünaslığında Qırmızı Terrorun 2 sentyabr 1918-ci ildə Yakov Sverdlov tərəfindən rəsmən elan olunduğu və 1918-ci ilin oktyabrında başa çatdığı göstərilir. Buna baxmayaraq Sergey Melqunovdan başlayaraq bir çox tarixçilər bu dövrü bütün Rusiya Vətəndaş Müharibəsi dövrünü (1918–1922) əhatə etdiyini qeyd edirlər. Kütləvi repressiyalar ədalət mühakiməsi olmadan gizli polis – Çeka tərəfindən bolşevik hərbi kəşfiyyat agentliyi (QRU) ilə birgə həyata keçirilib.
"Qırmızı terror" termini əslində Fransa İnqilabının 1794-cü il, 28 iyulda başa çatmış "Terror idarəçiliyi"nin (Robespyer tərəfindən həyata keçirilib) son 6 həftəsini təsvir etmək və bu dövrü sonrakı "Ağ Terror" dövründən ayırmaq üçün istifadə olunub (tarixdə bu dövr Böyük Terror (fr. la Grande Terreur) kimi tanınır).
== Məqsəd ==
RSFSR Xalq Komissarları Soveti ölkəni ağ terrordan müdafiə etmək üçün təcili fövqəladə tədbir adlandıraraq qırmızı terror haqqında qətnamə qəbul etdi. Fövqaladə Komissiya rəhbəri Dzerjinski izah etdi ki, bu addım
. SSRİ Prokurorluğu və DTK-sınınn bir izahatında vurğulanır ki, "Qırmızı Terrorun icrası xarakterinə görə məhdudlaşdırılmışdır. 1918-ci ilin sentyabr-oktyabr aylarında bu terror mahiyyəti üzrə bütün ölkədə başa çatdı." "Qırmızı Terror haqqında" fərmanda nəzərədə tutulurdu ki, bu,
Qətnamə xəbərdarlıq edirdi ki,
"bütün əksinqilabçılar və onlarla əməkdaşlıq edənlərin hamısı Sovet liderlərinin və inqilab ideyaları mübarizlərinin" həyatlarına qəsd cəhdində təqsirləndiriləcəklər.
Macarıstanda Qırmızı terror
Macarıstanda Qırmızı Terror (mac. vörösterror) — 1919-cu ildə yaradılmış olan Macarıstan Sovet Respublikasının dörd ay davam etmiş hakimiyyəti dövründə antikommunist şəxslərə tətbiq edilən qırmızı terror. Sovet Rusiyasında həyata keçirilmiş olan Qırmızı terror ilə həm məqsəd, həm də təsir baxımından eyni olduğuna görə eyni ad ilə adlandırılmışdır. Qısa bir zaman sonra Rusiyada olduğu kimi kommunistlərə qarşı ağ terror başladılmışdır.
== Tarixi ==
İqtidara gələn Kommunistlər, iqtidara gəlmələrindən iki ay sonra Macarıstanın sərhədlərini Birinci Dünya müharibəsindən əvvəlki halına qaytarmağa çalışdılar. Birinci olaraq Çexoslovakiyaya girdilər. Slovakiyaya girərək burada Slovak Sovet Respublikası adlı dövlət yaratdılar. Hücumun uğursuz olmasından sonra Rumıniyaya aid olan, ancaq Macar əhalinin üstünlük təşkil etdiyi Transilvaniyayı geri almaq üçün hücuma başladılar. Ancaq bu hücumda uğursuzluğa düçar oldu. Bu uğursuzluqlar xalqın kommunistlərə olan dəstəyinin azalmasına səbəb oldu.
Macarıstanda ağ terror
Macarıstanda ağ terror (mac. fehérterror) əks inqilabçılar tərəfindən həyata keçirilmiş repressiya və zorakılıqla müşahidə edilmiş Macarıstan tarixinin iki illik bir dövrünü (1919–1921) əhatə etmişdir. Qısa ömürlü Macarıstan Sovet Respublikasını dəstəkləyənləri, yeni hökumətin müxalifətini əzmək və kommunistlərin Macarıstanda həyata keçirmiş olduqları Qırmızı terrora cavab məqsədilə edilmişdir. Ağ terrorun qurbanlarının çoxu yəhudilər olmuşdur. Bu terror zamanı on minlərlə insan mühakiməsiz həbs edilmiş 1.000 nəfərə qədər insan öldürülmüşdür.
== Arxa plan ==
Birinci dünya müharibəsinin axırında Macarıstan dövlətinin siyasi quruluşu sürətli və köklü dəyişikliklərə məruz qaldı. Macarıstanın güclü bir parçası olduğu Avstriya-Macarıstan İmperiyası müharibədə məğlub olmuş və dağılmışdır. Qalib Antanta dövlətləri bölgəni ələ keçirmək və buranı Serb-xorvat-sloven dövləti, Çexoslovakiya, Rumıniya Krallığı arasında bölmək üçün əməli addımlar atmağa başladılar. Bunun nəticəsində Macarıstan torpaqlarının üçdə iki hissəsindən və əhalisinin üçdə bir hissəsindən məhrum edildi. Müharibədən sonra mövcud sosial-iqtisadi xarakterli üsyanlar ilə birgə baş vermiş bu itkilər bir çox macarda güclü bir təhqir edilmə və nifrət hissi yaratmışdır.
Mumbaya terror aktı
Mumbaya Terror Aktı — Bombey şəhərində silsilə terror aktı. 2008-ci ilin 26 noyabrından 29 noyabra qədər Hindistanın Mumbay şəhərində baş vermişdir.
== Haqqında ==
Fərziyyələrə görə, islam terror təşkilatı "Dəkkan Mücahəddin" ( təşkilat əvvələr naməlum idi, Əl-Qaidə təşkilatı ilə əlaqəli ola bilər) bir neçə mobil qruplarla güclü hücum etdilər.Qruplardan biri Viktoriya dəmiryol vagzal binasında avtomat Kalaşnikovdan aramsız atəş açdı. Digər iki qrup Hindistan qapılarının əks tərəfində " Tac Mahal " və "Oberoy" otellərində əsir götürdülər.(ing. Obroi Trident otel), dördüncü qrup polis məntəqəsinə hücum etdi. Yeddi hücum qeydə alınmışdı ( həmçinin Leopold kafe, hospital və Nəriman adlı Yəhudi iş mərkəzi). Nəticədə 166 dinc əhalı güc strukturunun əməkdaşları həlak olmuşlar və 10 dan 9 terrorist. Həmçinin 300 dən 600 dək insan yaralanmışdır.
== Terraktdan əvvəl ==
Yerli vaxtla saat 22:00 radələrində, 21 noyabr 2008-ci il 10 hazırlanmış terrorist: Acmal Qasab, Abu Əli, Abu Soxeb Abdul, Rəhman Çota, Fəhad Ullah, Abu Dəra İsamal Xan, Nəsir Umar, Babar İmran Akaşa, Akir Əli Xama və Badi Abdulla Rəhman Karaca şəhərini hava qayıqları ilə tərk etdilər. Onların istiqamətləri - Mumbay şəhəridir.
Oktoberfest terror hücumu
Oktoberfest terror hücumu (alm. Oktoberfestattentat) - Almaniyada fəaliyyət göstərən radikal sağ terror qrupları tərəfindən törədilmiş terror aktı. Oktoberfest terror hücumu 1980-cı ilin 26 sentyabr tarixində Oktoberfest festivalının hər il ənənənvi formada təşkil edildiyi Münhen şəhərində baş vermişdir. Baş verən terror hücumu nəticəsində 13 nəfər həlak olmuş və 211 nəfər isə yaralanmışdır. Oktoberfest terror hücumu Qərbi Almaniyada yaşanmış ən genişmiqyaslı terror aktlarından biri hesab olunur. Hadisənin törətməkdə günahlandarılan Gundolf Köhler adlı 21 yaşlı alman tələbə hadisə yerində baş verən partlayış zamanı həlak olmuşdur. Köhlerin partlayıcı qurğunu insanların çox olduğu məkana yerləşdiyi məlumdur. Gundolf Köhler tək başınamı, yoxsa qrup şəklində hərəkət etdiyi bu günə qədər müəyyənləşdirilə bilməyib.
Qurdlar Vadisi: Terror
Qurdlar Vadisi Terror (türk. Kurtlar Vadisi Terör) — İlk bölümü 8 fevral 2007-ci ildə Show TV-də yayımlandıqdan sonra yayımı ləğv edilən terrorla əlaqədar Türkiyə serialı.
Qurtlar Vadisi adlı ilk serialda Türkiyədəki mafiya fəaliyyətləri və dövlət içində dövlət mövzuları ələ alınmışdı.
Yayımlanan ilk bölüm 22.40 reytinqi ilə birinci yeri tutdu.
Serial, ilk bölümdən sonra, nümayiş olunmazdan əvvəl tənqidlər və yayımlanmaması üçün reaksiya mesajları aldığı iddiasıyla RTÜK tərəfindən ləğv edildi. İkinci bölüm 18 oktyabr 2007-ci ildə, serialın ləğv edilməsindən 8 ay sonra yayımlandı.
== Yayımdan qaldırılması ==
Qurdlar Vadisi Terror serialının efirə çıxmazdan əvvəl reaksiya alan ilk bölümündən sonra ləğv edilməsi gündəmə gəldi. Mətbuatda yayımçının 18 oktyabr 2007-ci ildə RTÜK tərəfindən toplantıya dəvət edildiyi bildirildi. RTÜK-ə daxil olan müraciətlərin 13,953-ü serialın yayımlanmaması, 2,609-u isə yayımlanması istənmişdir.
Qəzetlərin internet saytlarında da bu mövzuda sorğular təşkil edildi.
Qurdlar Vadisi Terror
Qurdlar Vadisi Terror (türk. Kurtlar Vadisi Terör) — İlk bölümü 8 fevral 2007-ci ildə Show TV-də yayımlandıqdan sonra yayımı ləğv edilən terrorla əlaqədar Türkiyə serialı.
Qurtlar Vadisi adlı ilk serialda Türkiyədəki mafiya fəaliyyətləri və dövlət içində dövlət mövzuları ələ alınmışdı.
Yayımlanan ilk bölüm 22.40 reytinqi ilə birinci yeri tutdu.
Serial, ilk bölümdən sonra, nümayiş olunmazdan əvvəl tənqidlər və yayımlanmaması üçün reaksiya mesajları aldığı iddiasıyla RTÜK tərəfindən ləğv edildi. İkinci bölüm 18 oktyabr 2007-ci ildə, serialın ləğv edilməsindən 8 ay sonra yayımlandı.
== Yayımdan qaldırılması ==
Qurdlar Vadisi Terror serialının efirə çıxmazdan əvvəl reaksiya alan ilk bölümündən sonra ləğv edilməsi gündəmə gəldi. Mətbuatda yayımçının 18 oktyabr 2007-ci ildə RTÜK tərəfindən toplantıya dəvət edildiyi bildirildi. RTÜK-ə daxil olan müraciətlərin 13,953-ü serialın yayımlanmaması, 2,609-u isə yayımlanması istənmişdir.
Qəzetlərin internet saytlarında da bu mövzuda sorğular təşkil edildi.
Suruç terror aktı
Suruç terror aktı (türk. Suruç saldırısı) - 2015-ci ilin 20 iyul tarixində Türkiyənin Şanlıurfa vilayətinin Suruç səmtində yerli vaxtla saat 12:00-da baş vermiş bombalı intihar hücumu. Terror aktı nəticəsində ən azı 31 nəfərin həlak olduğu və 100 nəfərdən çox şəxsin yaralandığı bildirilir. Hücum; Sosialist Gənclik Dərnəklər Federasiyasının üzvlərinin toplaşdığı Amara Mədəniyyət Mərkəzinin baxçasında 300 nəfərlik qrupa qarşı həyata keçirilmişdir. Silahlı kamikadze özünü SGDF olaraq tanınan sol yönümlü qrupun uzun müddətdir ki, İraq Şam İslam Dövləti terror təşkilatı tərəfindən mühasirədə saxlanılan Kobani şəhərinin yenidən bərpa edilməsi ilə bağlı çıxış edərkən partlatmışdır. Əsas ehtimallar terror hücumunun İraq Şam İslam Dövləti terror təşkilatı tərəfindən həyata keçirilməsi ilə bağlıdır.
Bioloji terror
Bioloji terror – siyasi və maddi xarakterli məqsədlərə çatmaq üçün təhlükəli bioloji aqentlərdən istifadə edərək insanların həyat və sağlamlıqlarına vurulan ziyandır.
Bioloji terror hələ qədim zamanlardan mövcud olmuşdur: müharibələr vaxtı su quyularının zəhərləndirilməsi, mühasirəyə alınmış şəhərlərə müxtəlif xəstəliklər yayan quş və heyvanların ötürülməsi və s.
Bioloji müharibələrin və terrorizmin geniş vüsət alması XX əsrdə baş vermişdir. Bioloji terrorizmin genişlənməsində əsas səbəb kimi biotexnologiyalar üzrə mütəxəssislərin artmasını, bioloji və bakterioloji məhsulların daha asan yolla əldə edilə bilməsini göstərmək olar.
Bioloji silahın özünəməxsus xüsusiyyəti vardır: virusun yayılması müəyyən müddət hiss olunmur və bir müddətdən sonra ətrafdakı canlıların xəstələnməsi və məhv olması prosesi başlayır. Bioloji terrorda əsasən su, torpaq və hava zəhərlənməsi baş verir.
Böyük terror
Böyük Təmizlik (bəzən Stalin repressiyası və ya Böyük Terror adlanır) – 1936-cı ildən 1938-ci ilə qədər davam edən siyasi repressiyalar kompaniyası. Səbəbi Kommunist partiyasının, hökumət üzvlərinin böyük ölçüdə müxaliflərdən fiziki olaraq təmizlənməsi, kəndlilərin və Qızıl Ordu liderlərinin müxalifətinə son qoymaq, polis nəzarəti yaratmaq, "sabotajçı", "əks-inqilabçı" şəxslərin fiziki olaraq məhvi istəyidir. Rus tarixində ən böyük terror dövrü olan bu dövrə, gizli polisin rəhbəri olan Nikolay Yejova görə Yejovşina dövrü deyilir. Nikolay Yejov, şəxsən bu siyasətin həyata keçirilməsinə rəhbərlik etmiş, sonda özü də "vətənə xəyanət", "dövlət çevrilişi hazırlamaq"da ittiham edilərək, güllələnmişdir. Onun əmri ilə, insanları daha rahat və ucuz öldürmək üçün səyyar qaz otaqları düzəldilmişdi, bütün bunlar məhkəməsiz baş verirdi. "Böyük təmizləmə" zamanı, Stalinin rəhbərlik etdiyi SSRİ-də, 600.000-dən 1.8 milyon nəfərə qədər insan öldürülmüşdür.
== Başlanğıc ==
Repressiyaların əsas məqsədi müxalifləri Kommunist partiyasından uzaqlaşdırmaq, Stalinin hakimiyyətini daha da möhkəmləndirmək idi. İlk əvvəllər sadə əhalinin diqqətini daha çox partiya rəhbərliyindəki şəxslərin, həmçinin də iri bürokratların mühakimələri çəkdi.
Bu kampaniyadan cəmiyyətin digər təbəqələri də xeyli ziyan gördü: ziyalılar, kəndlilər, xüsusən də "kəndli üçün çox varlı olan qolçomaqlar" və ixtisaslı kadrlar. Bəzən bütöv etnik qruplar V kalon adlandırılaraq, vətən xaini elan edilirdi.
Ekoloji terror
Ekoloji terror (ekoterrorizm) – konkret ölkə tərəfindən və ya şəxs tərəfindən digər ölkənin flora və faunasına zərər yetirməklə, təbii sərvətlərini məhv etməklə bilərəkdən vurulan ziyandır. Ətraf mühitə və inkişafa dair Rio-De-Caneyro bəyannaməsinə görə, müharibələr davamlı inkişaf prosesinə dağıdıcı təsir göstərməməlidir. Ona görə də dövlətlər silahlı konfliktlər zamanı ətraf mühiti mühafizə edən beynəlxalq hüquqa hörmət etməlidirlər.
Ermənilərin ekoloji terroru Azərbaycanın su idarəetməsi və planlaşdırılması sisteminə də mənfi təsir edib. Ermənistan transsərhəd su ehtiyatlarını davamlı olaraq kimyəvi və bioloji maddələrlə çirkləndirib. Hər il Ermənistandan keçən 350 milyon kubmetr su kimyəvi maddələrlə çirklənib. Azərbaycan ərazilərindən keçən Araz çayının 43 km hissəsindəki mikroflora və mikrofauna tamamilə məhv edilib və suyunun tərkibindəki ağır metalların miqdarı normadan çoxdur. Azərbaycanın hündürlüyünə (125 m) görə ən yüksək olan və ümumi su tutumu 560 milyon kubmetr olan su anbarı — Ağdərə bölgəsində (Dağlıq Qarabağ) yerləşən Sərsəng su anbarı da işğal altında idi. Sərsəng su anbarı Respublikanın 6 rayonunu (Tərtər, Ağdərə, Bərdə, Goranboy, Yevlax və Ağcabədi) suvarma suyu ilə təmin edirdi.
== Tarixi ==
Ekoloji terror termininin yaradılması 1960-cı illərdə təsadüf edir.
Terror (dəqiqləşdirmə)
Terror bu mənaları ifadə edə bilər:
Terrorizm — qeyri-qanuni zorun, gücün, hədənin tətbiq olunması.
Terror vulkanı — Antarktida ərazisində yerləşən vulkan.
Terror təşkilatı
Bioloji terror — siyasi və maddi xarakterli məqsədlərə çatmaq üçün təhlükəli bioloji aqentlərdən istifadə edərək insanların həyat və sağlamlıqlarına vurulan ziyan.
Terror (vulkan)
Terror — Antarktida ərazisində yerləşən vulkan. Vulkanın püskürməsi indiyənə kimi müşahidə edilməmişdir. Terror Erebus vulkanınından 30 km aralıda yerləşir. 820 000 il öncə hündürlüyü 3230 m olan vulkan formalaşmışdır. Ross adasının şərq hissəsinin ərazisini əmələ gətirir. 2000-ci ildə vulkan ətrafında güçlü zəlzələ baş vermişdir.
Vulkanın adı Ceyms Rossun təşkil etdiyi ekspedisiyasında iştirak etmiş Terror gəmisinin şərəfinə 1841 ildə adlandırılmışdır.
Terror arxivləri
"Terror arxivləri" (isp. Archivos del Terror) — 22 dekabr 1992-ci ildə hüquqşünas və insan haqları aktivisti Martin Almada və hakim Xose Aqustin Fernandes tərəfindən Paraqvayın paytaxtı Asunsyon yaxınlığındakı Lambare qəsəbəsinin polis məntəqəsində tapılmışdır. Fernandes, burada keçmiş məhbus barəsindəki sənədləri axtarırdı. Əvəzində isə Argentina, Boliviya, Braziliya, Çili, Paraqvay və Uruqvay xüsusi xidmət orqanları tərəfindən gizlincə oğurlanan, işgəncə verilən və öldürülən minlərlə Latın Amerikalının taleyi barədə arxivləri tapdı. Həmin hadisələr Kondor əməliyyatı adı ilə tanınır.
== İstinadlar ==
== Xarici keçidlər ==
UNESCO "Democracy in the light of dictatorship" by Alain Touraine, article for the UNESCO.
www.pittstate.edu
Article in Spanish by Martín Almada Arxivləşdirilib 2005-12-20 at the Wayback Machine
"In Search of Truth and Justice: Coordination Board for Assistance to the Commission of Truth and Justice" Arxivləşdirilib 2006-09-06 at the Wayback Machine. Voces: Boletin Informativo de la CODEHUPY. 4(1) January–March 2004. Translated by D. Schenck-Hamlin and N. Ossar. Consequences of the discovery of the archives of terror.
"The Bloody Legacy of Stroessner, Pinochet and Rios Montt.
Terror təşkilatları
Terrorçu təşkilat — terror aktları həyata keçirmək məqsədilə yaradılan və ya öz fəaliyyətində terrordan istifadənin mümkünlüyünü qəbul edən təşkilat.
Terrorçu təşkilatların fəal dəstələri terror qrupları sayılır. Məhz belə qrupların fəaliyyəti sayısində təşkilat qarşısına qoyduğu məqsədlərə nail olur.
== Terrorçu təşkilatlar kimi qəbul olunmuş təşkilatlar ==
=== Avropa ===
== Mənbələr ==
Australian Government. "Listing of Terrorist Organisations". 2014-02-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2006-07-03.
Public Safety and Emergency Preparedness Canada. "Entities list". 2006-11-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
Terror təşkilatı
Terrorçu təşkilat — terror aktları həyata keçirmək məqsədilə yaradılan və ya öz fəaliyyətində terrordan istifadənin mümkünlüyünü qəbul edən təşkilat.
Terrorçu təşkilatların fəal dəstələri terror qrupları sayılır. Məhz belə qrupların fəaliyyəti sayısində təşkilat qarşısına qoyduğu məqsədlərə nail olur.
== Terrorçu təşkilatlar kimi qəbul olunmuş təşkilatlar ==
=== Avropa ===
== Mənbələr ==
Australian Government. "Listing of Terrorist Organisations". 2014-02-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2006-07-03.
Public Safety and Emergency Preparedness Canada. "Entities list". 2006-11-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.
Terror vulkanı
Terror — Antarktida ərazisində yerləşən vulkan. Vulkanın püskürməsi indiyənə kimi müşahidə edilməmişdir. Terror Erebus vulkanınından 30 km aralıda yerləşir. 820 000 il öncə hündürlüyü 3230 m olan vulkan formalaşmışdır. Ross adasının şərq hissəsinin ərazisini əmələ gətirir. 2000-ci ildə vulkan ətrafında güçlü zəlzələ baş vermişdir.
Vulkanın adı Ceyms Rossun təşkil etdiyi ekspedisiyasında iştirak etmiş Terror gəmisinin şərəfinə 1841 ildə adlandırılmışdır.
Qırmızı terror
Qırmızı terror — Sovet Rusiyasında kütləvi həbslər kampaniyası və bolşeviklər tərəfindən həyata keçirilmiş cəzalar.
Sovet tarixşünaslığında Qırmızı Terrorun 2 sentyabr 1918-ci ildə Yakov Sverdlov tərəfindən rəsmən elan olunduğu və 1918-ci ilin oktyabrında başa çatdığı göstərilir. Buna baxmayaraq Sergey Melqunovdan başlayaraq bir çox tarixçilər bu dövrü bütün Rusiya Vətəndaş Müharibəsi dövrünü (1918–1922) əhatə etdiyini qeyd edirlər. Kütləvi repressiyalar ədalət mühakiməsi olmadan gizli polis – Çeka tərəfindən bolşevik hərbi kəşfiyyat agentliyi (QRU) ilə birgə həyata keçirilib.
"Qırmızı terror" termini əslində Fransa İnqilabının 1794-cü il, 28 iyulda başa çatmış "Terror idarəçiliyi"nin (Robespyer tərəfindən həyata keçirilib) son 6 həftəsini təsvir etmək və bu dövrü sonrakı "Ağ Terror" dövründən ayırmaq üçün istifadə olunub (tarixdə bu dövr Böyük Terror (fr. la Grande Terreur) kimi tanınır).
== Məqsəd ==
RSFSR Xalq Komissarları Soveti ölkəni ağ terrordan müdafiə etmək üçün təcili fövqəladə tədbir adlandıraraq qırmızı terror haqqında qətnamə qəbul etdi. Fövqaladə Komissiya rəhbəri Dzerjinski izah etdi ki, bu addım
. SSRİ Prokurorluğu və DTK-sınınn bir izahatında vurğulanır ki, "Qırmızı Terrorun icrası xarakterinə görə məhdudlaşdırılmışdır. 1918-ci ilin sentyabr-oktyabr aylarında bu terror mahiyyəti üzrə bütün ölkədə başa çatdı." "Qırmızı Terror haqqında" fərmanda nəzərədə tutulurdu ki, bu,
Qətnamə xəbərdarlıq edirdi ki,
"bütün əksinqilabçılar və onlarla əməkdaşlıq edənlərin hamısı Sovet liderlərinin və inqilab ideyaları mübarizlərinin" həyatlarına qəsd cəhdində təqsirləndiriləcəklər.
Bağdadda terror (2016)
Bağdadda terror — Bağdadda törədilmiş iki terror aktı. Hadisələrdə ən azı 200 nəfər həlak olub.
Terror hadisələrinin siyahısı
Terror hadisələrinin siyahısı — 1970-cı illərdən indiyə kimi dünya ölkələrində çoxlu sayda insan tələfatı ilə nəticələnən terror hadisələrinda minlərlə adam həlak olmuşdur. Həlak olanlar arasında qadınlar qocalar və uşaqlar da olmuşdur.
== 1970 ==
21 fevral İsrail İsveçrə Fələstin terrorçu qrupun İsveçrə təyyarəsinə hücum etməsi nəticəsində 47 nəfər həlak olmuşdur.
8 may İsrail Məktəb avtobusuna hücum edən Fələstin terrorçuları 9 uşağı öldürmüşlər.
24 avqust Amerika Birləşmiş Ştatları Ordu Riyaziyyat Araşdırma Mərkəzinin partladılması nəticəsində bir nəfər həlak olmuşdur.
22 iyul İtaliya Dəmiryolu vağzalının partladılması nəticəsində 6 adam həlak olmuş və 66 nəfər yaralanmışdır.
22 oktyabr Amerika Birləşmiş Ştatları Qara Azadlıq Ordusu qruplaşması tərəfindən bir kilsənin partladılması nəticəsində 1 nəfər yaralanmışdır.
== 1971 ==
21 avqust Filippin Liberal partiyasının mitingində bomba partladılmışdır.
31 oktyabr Böyük Britaniya London Poçt ofisində bomba partladılmışdır.
4 dekabr Böyük Britaniya Könüllü qüvvələrə qarşı törədilən bomba partlayışında 15 nəfər həlak olmuşdur.
Terror in Resonance
Zankyou no Terror (残響のテロル, zankö no teroru, ing. Terror in Resonance, rəsmi yaponca - Terror in Tokyo) — MAPPA studiyası tərəfindən çəkilmiş anime-serial. Rejissor - Şiniciro Vatanabe, personajların dizaynerı - Kadzuto Nakadzava, bəstəkar - Yoko Kanno. Premyerası Fuji Television kanalında noitaminA bloku çərcivəsində baş tutdu.
== Məzmun ==
Alternativ Tokio. Yayın bir günündə terakt baş verir, internetdə isə terakta aparan video yayılır. Videoda iki gənc oğlan "Tokionun qaranlıqa bürənməsi" haqda bəhs edir. Polis dərhal istintaqa başlasa da, videonun müəlliflərini tapmaq olmur. Axtarışlar nəticə vermir, çarxlar çıxmağa davam edir, yeni videolarda isə bombaların yerlərini bildirən ipucular şifrələnib. Detektiv Şibadzaki özlərini «Sfinks» (スピンクス, supinkusu) adlandıran naməlum şəxsləri tapmaq fikrindədir.
Zankyou no Terror
Zankyou no Terror (残響のテロル, zankö no teroru, ing. Terror in Resonance, rəsmi yaponca - Terror in Tokyo) — MAPPA studiyası tərəfindən çəkilmiş anime-serial. Rejissor - Şiniciro Vatanabe, personajların dizaynerı - Kadzuto Nakadzava, bəstəkar - Yoko Kanno. Premyerası Fuji Television kanalında noitaminA bloku çərcivəsində baş tutdu.
== Məzmun ==
Alternativ Tokio. Yayın bir günündə terakt baş verir, internetdə isə terakta aparan video yayılır. Videoda iki gənc oğlan "Tokionun qaranlıqa bürənməsi" haqda bəhs edir. Polis dərhal istintaqa başlasa da, videonun müəlliflərini tapmaq olmur. Axtarışlar nəticə vermir, çarxlar çıxmağa davam edir, yeni videolarda isə bombaların yerlərini bildirən ipucular şifrələnib. Detektiv Şibadzaki özlərini «Sfinks» (スピンクス, supinkusu) adlandıran naməlum şəxsləri tapmaq fikrindədir.
İslam və terror
İslam terrorizmi — müxtəlif siyasi və ya dini məqsədlərə nail olmaq üçün müsəlmanlar tərəfindən tətbiq olunan bir dini terror formasıdır.
İslam terrorizmi; Yaxın Şərq, Afrika, Avropa, Cənubi Asiya və 1970-ci ildən Hindistan, Cənub-Şərqi Asiya və Amerika Birləşmiş Ştatlarında yerləşmişdir. İslam terror təşkilatları ümumiyyətlə intihar hücumları, hava korsanlığı, qaçırma və internet vasitəsilə yeni üzvlər kimi taktikalar tətbiq edirlər.İslami ekstremist qrupların mülki vətəndaşlara hücumları üçün verilən əsaslar, İslam müqəddəs kitablarının həddindən artıq şərhlərindən irəli gəlir
İslam terrorizminin məqsədlərı arasında Məhəmməd haqqında karikaturalar nəşr edən jurnallar, Qərb üslubunda təhsil məktəbləri, ticarət mərkəzləri, kilsələr və ticarət mərkəzləri var.
Terror hadisələrinin siyahıları
Terror hadisələrinin siyahısı — 1970-cı illərdən indiyə kimi dünya ölkələrində çoxlu sayda insan tələfatı ilə nəticələnən terror hadisələrinda minlərlə adam həlak olmuşdur. Həlak olanlar arasında qadınlar qocalar və uşaqlar da olmuşdur.
== 1970 ==
21 fevral İsrail İsveçrə Fələstin terrorçu qrupun İsveçrə təyyarəsinə hücum etməsi nəticəsində 47 nəfər həlak olmuşdur.
8 may İsrail Məktəb avtobusuna hücum edən Fələstin terrorçuları 9 uşağı öldürmüşlər.
24 avqust Amerika Birləşmiş Ştatları Ordu Riyaziyyat Araşdırma Mərkəzinin partladılması nəticəsində bir nəfər həlak olmuşdur.
22 iyul İtaliya Dəmiryolu vağzalının partladılması nəticəsində 6 adam həlak olmuş və 66 nəfər yaralanmışdır.
22 oktyabr Amerika Birləşmiş Ştatları Qara Azadlıq Ordusu qruplaşması tərəfindən bir kilsənin partladılması nəticəsində 1 nəfər yaralanmışdır.
== 1971 ==
21 avqust Filippin Liberal partiyasının mitingində bomba partladılmışdır.
31 oktyabr Böyük Britaniya London Poçt ofisində bomba partladılmışdır.
4 dekabr Böyük Britaniya Könüllü qüvvələrə qarşı törədilən bomba partlayışında 15 nəfər həlak olmuşdur.
Gəncə terrorları
Gəncə bombalanmaları və ya Gəncəyə raket hücumları — 2020-ci ilin oktyabr ayında Azərbaycanın Gəncə şəhərinin Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən 5 dəfə ayrı-ayrı zamanlarda bombalanması. Bombalanmalar 2020-ci il Qarabağ döyüşləri dövründə baş vermişdir.
İlk hücum 4 oktyabrda baş vermiş və 1 mülki şəxsin Əliyev Tunar Qoşqar oğlunun Şəhid olması, 30-dan çox mülki şəxsin yaralanması ilə nəticələnmişdir. Bu raket hücumu müharibənin getdiyi Dağlıq Qarabağ bölgəsindən kənara edilən ilk ciddi hücum idi. İkinci raket hücumu isə 5 oktyabrda baş vermişdir. Hücum nəticəsində 3 mülki şəxs yaralanıb. Üçüncü raket hücumu oktybarın 8-də baş vermişdir. Həlak olan və yaralanan olmamışdır. Dördüncü raket hücumu isə 11 oktyabrda baş vermiş və nəticədə 10 mülki şəxs Şəhid olmuş və 40-dan çox insan yaralanmışdır. Bu hücum imzalanan atəşkəsdən bir gün sonra baş vermiş və atəşkəsin pozulması ilə nəticələnmişdir.
Həfte Tir terroru
Həfte Tir terroru — 28 iyun 1981-ci il tarixində (İran təqviminə görə 7 Tir 1360 (Haft-i Tir - هفت تیر)) İranın İslam Respublikası Partiyasının (İCP) liderləri partiyanın Tehrandakı qərargahında görüşərkən baş vermiş çox güclü bir partlayış. Görkəmli partiya nümayəndələrindən 73-ü, o cümlədən İran məhkəmə sisteminin başında olan və Ayətullah Ruhullah Xomeynidən sonra İran İslam İnqilabının ən güclü şəxsiyyəti kimi göstərilən Ayətullah Məhəmməd Behişti də həmin hücum zamanı vəfat etmişdi. Hücuma görə məsuliyyətin İran Xalq Mücahidləri Təşkilatının üzərində olduğu düşünülür. İran İslam Respublikası hücuma görə əvvəlcə SAVAK və İraq rejimini günahlandırır, iki gün sonra isə Ayətullah Ruhullah Xomeyni tərəfindən bu hadisənin İran Xalq Mücahidləri Təşkilatı tərəfindən həyata keçirilirdiyi bildirilmişdir.
== Arxa plan ==
İran İnqilabından sonra Ayətullah Xomeyninin başçılıq etdiyi yeni qurulmuş teokratik hökumət, digər müxalif qrupları bir-bir ləğv edərək bütün siyasi qüvvələri birləşdirirdi. Xalq Mücahidləri Təşkilatı (XMT) kimi İslam sosialist təşkilatları da aradan qaldırılmağa çalışılan qruplar arasında idi. Ayətullah Ruhullah Xomeyni XMT-ni ”eklektik”, “Qərb heyranı”, ”ikiüzlü” və “kafir” adı ilə günahlandırırdı. 1980-ci ilin fevral ayında Hizbullah yaraqlıları tərəfindən XMT tərəfdarlarına və digər solçu kitab mağazalarına, görüş yerlərinə və s. yerlərə güclü bir hücum başladılmışdı. Bu hücumlar nəticəsində İranın solçu təşkilatları yer altına çəkildi.
Kayseri terror hücumu (2016)
Kayseri terror hücumu (türk. 2016 Kayseri saldırısı) - 2016-cı ilin 17 dekabr tarixində yerli vaxtla saat 08:45-də Türkiyənin Kayseri şəhərində yerləşən Ərciyəs Universitetinin qarşısında Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin personalına qarşı törədilmiş terror aktı. I nömrəli Komando Birliyininin əsgərlərini daşıyan avtobusunun partladılması nəticəsində 13 hərbçi həlak olub, 55-i yaralanıb. Ölkənin baş naziri Binəli Yıldırım baş vermiş terror aktını terrorçu-kamikadzenin törətdiyini bildirib.
Terror aktının hədəfi kimi I nömrəli Komando Birliyininin əsgərlərinin seçilməsi ölkə mətbuatı tərəfindən geniş müzakirə olunmuşdur. Xüsusi təyinatlı əsgərlərdən formalaşdırlmış I nömrəli Komando Birliyi Türkiyənin Şərqində PKK yaraqlılarına qarşı aparılan hərbi əməliyyatlarda fəal iştirakı ilə tanınmışdır. Türkiyə mətbuatıda bu hədəfin təsadüfü seçilmədiyini bildirməkdədir.
Lissabondakı Türkiyə səfirliyinə terrorçuların hücumu
Lissabondakı Türkiyə səfirliyinə terrorçuların hücumu — 27 iyul 1983-cü ildə "Erməni İnqilab Ordusu"nun Lissabondakı (Portuqaliya) Türkiyə səfirliyinə hücumu.
Terror aktının nəticəsində 7 nəfər həlak olmuşdur o cümlədən 5 nəfər terrorçu, 1 nəfər portuqaliyalı polis və Türkiyə səfirliyinin müvəqqəti işlər vəkilinin həyat yoldaşı 42 yaşlı Cahidə Mıxçıoğlu.
Şahidlərin ifadələrinə əsasən həmin günün səhəri saat 10.30 da səfirliyin qarşısına iki ford markalı avtomobil yaxınlaşır, onlardan biri səfirliyin qarşısında dayanır digəri isə səfirliyin dayanacağında.
Maşınlar səfirliyi qoruyan portuqaliyalı polisin diqqətini cəlb edir, iki gün əvvəl həmin maşında qələn naməlum şəxslər viza almaq istədiklərini bildirmişdilər, onların sənədlərini soruşanda, tələsik oranı tərk etmişdilər.
Polis əməkdaşı dünənki maşının yenidən gəldiyini səfirliyə xəbər verir, özü isə terrorçuların olduğu avtomobilə yaxınlaşır. Bu zaman terrorçulardan biri atəş açaraq polisi yaralıyır, lakin səfirliyin təhlükəsizlik xidmətinin əməkdaşının cavab atəşi ilə atəş açan terrorçu öldürülür.
Səfirliyin binasına daxil ola bilməyəcəklərini görən terrorçular səfirliyin yanında yerləşən səfirin igamətkahına daxil olaraq səfirliyin müvəqqəti işlər vəkilinin həyat yoldaşı 42 yaşlı Cahidə Mıxçıoğlunu və onun 17 yaşındakı oğlu Atasayı qirov götürürlər. Terrorçular qirovları saxladıqları otağı minalayaraq, hücum olacağı təqdirdə oranı partladmaqla hədələyirlər.
Hadisə ilə bağlı Portuqaliya hökumətinin təcili iclası keçirilir, və qirovları azad etmək üçün yeni yaradılmış xüsusi təyinatlı polis dəstəsindən istifadə etmək qərara alınır. Lakin xüsusi təyinatlılar əməliyyata başlamadan əvvəl terrorçular bombanı işə salırlar.
Mançester Arenada terror (2017)
Mançester Arenada terror (ing. 2017 Manchester Arena bombing) — İngiltərənin Mançester şəhərində yerləşən Mançester Arenada 2017-ci ilin 22 may tarixində yerli vaxtla saat 22:33-da gercəkləşdirilmiş terror hücumu. Hadisə müğənni Ariana Qrandenin arenada təşkil olunmuş konserti zamanı baş vermişdir. Verilən məlumatlara görə terror hücumu nəticəsində 23 nəfər həlak olub, 64 nəfər isə müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri alıb. Hadisəni törədən şəxsin kusdar üsulla hazırlanmış bombadan istifadə etdiyi bildirilir. İraq Şam İslam Dövləti hücuma görə məsuliyyəti öz üzərinə götürüb.
== Arxa plan ==
Hadisə 2017-ci ilin 22 may tarixində İngiltərənin Mançester şəhərində baş verib. Tanınmış müğənni Ariana Qrandenin Dangerous Woman studio albomunu tanıtımı məqsədi ilə təşkil olunan Dangerous Woman Tour konsert turnesinin növbəti ünvanı 22 may tarixində Mançester Arena olub. 21 min nəfərdən çox tamaşaçının iştirak etdiyi konsertdə, partlayışın tamaşaçıların zalı tərk etdiyi anda baş verdiyi bildirilir.
Mançester Polisi hadisənin terror hücumu olduğunu və şübhəli şəxsin kamikadze olduğunu bildirib.
Minsk metrosunda terror aktı (11 aprel 2011)
Minsk metrosunda terror aktı — Minsk metrosunda terror aktı 11 aprel 2011-ci ildə, axşam saatlarında metronun "Oktyabrskaya" stansiyasında baş verib. Bu terror aktı 12 nəfərin həyatına son qoyub, 160 insan xəsarət alıb. Bu həm də Minsk metropolitenində ilk böyük faciədir.
== Xarici keçidlər ==
Belarus: Müstəqillik dövrünün terror aktları. lent.az 12.04.11.
Norveçdə terror aktları (2011)
Norveçdə terror aktları (ing. 2011 Norway attacks) — 2011-ci ilin 22 iyul yerli vaxtla saat 15:25
tarixində Norveçin paytaxtı Oslo şəhərində ard-arda baş vermiş iki terror aktı. Bu terror aktı Norveçdə İkinci dünya müharibəsindən sonra baş vermiş ən böyük insan itkisinə səbəb olmuş hadisədir. Hadisə iki ayrı ərazidə baş vermişdir. Terror aktları paytaxt Osloda və hakim partiyanın gənclik düşərgəsinin yerləşdiyi Utoya adasında baş vermişdir. Terror akt nəticəsində Osloda 8 nəfər, Utoya adasında isə 69 nəfər həlak olmuşdur. Hadisə nəticəsinə çoxlu sayda insan yaralanmışdı. Dəqiq məlumata görə Osloda 30, Utoya adasında isə 66 nəfər yaralanmışdı.
== Hadisələrin başlanğıcı ==
== Utoya adasında silahlı hücüm ==
Paytaxt Osloda nazirlik binasının partladılmasından sonra, Oslodan 120 km kənarda yerləşən Utoya adasında dəhşətli olay baş verdi. Hakimiyyətdə olan Əmək Partiyasının gənclik düşərgəsi Utoya adasında yerləşirdi.
Orli hava limanında terror aktı
Orli faciəsi — 15 iyul 1983-cü ildə ASALA-nın Parisin Orli beynəlxalq hava limanında həyata keçirdiyi terror aktı.
Bu terror aktı nəticəsində 8 nəfər həlak olmuş, 55 nəfər isə müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri almışdır. Həlak olanlar arasında Fransa, ABŞ, İsveç və Türkiyə vətəndaşları vardı. Partlayışdan dərhal sonra fransız polisi ASALA ilə əlaqəli olan 51 nəfəri həbs etmiş, onlardan 11 nəfəri dindirilmək üçün prokurorluğa gətirilmiş və 6 nəfərə terror aktının təşkili ilə əlagədar ittiham irəli sürülmüşdür. Həbs olunan 6 nəfərin arasında terror aktının əsas təşkilatçısı və terrorçu dəstənin başçısı Suriya ermənisi olan Varujan Karapetyan da yer alırdı. Karapetyan oz günahını boynuna alaraq istintaqa verdiyi ifadələrdə bildirmişdir ki, içində bomba olan çemodan hava limanında Türk hava yollarının kassasının qarşısında yox, təyyarənin içində təyyarə göydə olarkən partlamalı imiş. Lakin terrorçuların planı baş tutmayıb və bomba vaxtından əvvəl partlayıb.
Həmçinin Karapetyan öz ifadələrində bildirmişdir ki, bombanın hazırlanmasında Türkiyə vətəndaşı olan erməni Ovanes Semerçi də iştrak edib.
Həbs olunmuş ASALA üzvləri ilə yanaşı polis Türkiyə vətəndaşı olan milliyətcə erməni Nair Soneri də həbs etmişdir. Nair Soner elektron cihazlar üzrə mütəxəssis olduğuna görə terrorçular bombanın hazırlanmasında onun da köməyindən yararlanmışlar.
Parisdə terror hadisələri (noyabr, 2015)
Parisdə terror hadisələri (noyabr, 2015) (fr. Attentats du 13 novembre 2015 en Île-de-France) — 13 noyabr 2015-ci ildə, yerli vaxtla 21:16-da başlayan, Parisin birinci, onuncu və on birinci dairələri ilə birlikdə birlikte Stad de Frans stadionunda baş vermiş silahlı və bombalı terror hücumları. Bataklan teatrında baş vermiş girov alma hərakatı ilə yanaşı Parisdə 3 bombalı və 6 silahlı teror hücumunun baş verdiyi bildirilmişdir.
Ölü sayı dəqiq bilinməsə də, hadisələrdə 158 nəfərin öldüyü bildirilir. Bir xəbər qaynağına görə terror hücumu 6 nəfər tərəfindən həyata keçirilmişdir. Fransa polisi hücumlara 2 kamikadzenin də qatıldığını açıqlamışdır.
Yerli vaxtla 23:58-da yayımlanan açıqlamasında Fransa prezidenti Fransua Olland fövqəladə vəziyyət və ölkənin bütün sərhədlərinin bağlanması haqqında göstəriş verib. Fransa sərhədləri İkinci dünya müharibəsindən sonra ilk dəfə bağlanmışdır. Sonuncu dəfə Əlcəzair müharibəsində bütün Fransanı bürüyən fövqəladə vəziyyət elan olunmuşdu.
Hücumlar Parisin 10-cu dairəsindəki "Le Petit Cambodge" adlı restorana ve Parisin şərqində 11-ci dairədəki Bataklan adlı teatr zalına edilmişdir.
Qaziantep terror hücumu (2016)
Qaziantep terror hücumu (türk. Ağustos 2016 Gaziantep saldırısı) — Türkiyənin Qaziantep şəhərində keçirilən toy məclisi zamanı baş vermiş terror hücumu. Hadisə 20 avqust tarixində yerli vaxtla saat 22:50-də Qaziantep şəhərinin Şahinbəyi bölgəsində keçirilən yerli toy məclisində yeniyetmə kamikadzenin özünü partlatması nəticəsində baş vermişdir.
== Arxa plan ==
Terrorçular tərəfindən terror hadisəsinin törədiləcəyi yerin 2016-cı il 20 avqust tarixində saat 10:50 də təyin eldiyi təxmin edilir. Həmin gün şəhərin Şahinbəyli bölgəsində 200 nəfərin iştirakı ilə keçiriləcək toy məclisinin əraziyə yaxın yerdə yaşayan yerli kürd icmasının təşəbbüsü ilə keçirilirməsi planlaşdırılmışdı. Hadisə nəticəsində gəlin yara almadan xilas olsa da, bəy ağır şəkildə qəlbə yarası almışdır. Türkiyə Təhlükəsizlik Qüvvələri hadisənin törədilməsində 2 qüvvənin şübhəli olduğunu elan etmişdir. İŞİD və PKK hadisənin əsas sifarişçilərindən hesab olunur. Hadisə baş verəndən sonra heç bir terror təşkilatı hadisə ilə bağlı məsuliyyəti öz üzərinə götürməmişdir. Türkiyə Respublikasının prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan hadisənin İŞİD tərəfindən yetişdirilmiş 12-14 yaşlı yeniyetmə tərəfindən törədildiyini bildirib.
Qibti kafedralına terror hücumu (Qahirə, 2016)
Qibti kafedralına terror hücumu (ing. Cairo Cathedral bombing; ərəb. فجير كاتدرائية القديس مرقس القبطية) — Misirin paytaxtı Qahirə şəhərinin Abbasiyyə rayonu ərazisindəki Müqəddəs Mark qibti ortodoks kafedralı yaxınlığında baş vermiş terror hücumu. Hadisə nəticəsində 25 nəfər həlak olub, 50 dən çox şəxs müxtəlif dərəcəli bədən xasarətləri alıb.
Terror hücumunun əsas hədəfi kimi Misirdə yaşayan xristian qibtilərin olduğu ehtimal edilir. Partlayış kilsənin adətən qadınlar ibadət edən sağ qanadında baş verdiyi təsdiqlənib. Hadisə 1968-ci ildən bəri fəaliyyət göstərən Müqəddəs Mark qibti ortodoks kafedralı qarşı törədilmiş ilk terror hücumudur. Müqəddəs Mark qibti ortodoks kafedralı Misirdə yaşayan on beş milyona yaxın qibtilərin əsas ibadət mərkəzi hesab olunur.
Qurdlar Vadisi: Terror (teleserial, 2007)
Qurdlar Vadisi Terror (türk. Kurtlar Vadisi Terör) — İlk bölümü 8 fevral 2007-ci ildə Show TV-də yayımlandıqdan sonra yayımı ləğv edilən terrorla əlaqədar Türkiyə serialı.
Qurtlar Vadisi adlı ilk serialda Türkiyədəki mafiya fəaliyyətləri və dövlət içində dövlət mövzuları ələ alınmışdı.
Yayımlanan ilk bölüm 22.40 reytinqi ilə birinci yeri tutdu.
Serial, ilk bölümdən sonra, nümayiş olunmazdan əvvəl tənqidlər və yayımlanmaması üçün reaksiya mesajları aldığı iddiasıyla RTÜK tərəfindən ləğv edildi. İkinci bölüm 18 oktyabr 2007-ci ildə, serialın ləğv edilməsindən 8 ay sonra yayımlandı.
== Yayımdan qaldırılması ==
Qurdlar Vadisi Terror serialının efirə çıxmazdan əvvəl reaksiya alan ilk bölümündən sonra ləğv edilməsi gündəmə gəldi. Mətbuatda yayımçının 18 oktyabr 2007-ci ildə RTÜK tərəfindən toplantıya dəvət edildiyi bildirildi. RTÜK-ə daxil olan müraciətlərin 13,953-ü serialın yayımlanmaması, 2,609-u isə yayımlanması istənmişdir.
Qəzetlərin internet saytlarında da bu mövzuda sorğular təşkil edildi.
Qurdlar Vadisi Terror (teleserial, 2007)
Qurdlar Vadisi Terror (türk. Kurtlar Vadisi Terör) — İlk bölümü 8 fevral 2007-ci ildə Show TV-də yayımlandıqdan sonra yayımı ləğv edilən terrorla əlaqədar Türkiyə serialı.
Qurtlar Vadisi adlı ilk serialda Türkiyədəki mafiya fəaliyyətləri və dövlət içində dövlət mövzuları ələ alınmışdı.
Yayımlanan ilk bölüm 22.40 reytinqi ilə birinci yeri tutdu.
Serial, ilk bölümdən sonra, nümayiş olunmazdan əvvəl tənqidlər və yayımlanmaması üçün reaksiya mesajları aldığı iddiasıyla RTÜK tərəfindən ləğv edildi. İkinci bölüm 18 oktyabr 2007-ci ildə, serialın ləğv edilməsindən 8 ay sonra yayımlandı.
== Yayımdan qaldırılması ==
Qurdlar Vadisi Terror serialının efirə çıxmazdan əvvəl reaksiya alan ilk bölümündən sonra ləğv edilməsi gündəmə gəldi. Mətbuatda yayımçının 18 oktyabr 2007-ci ildə RTÜK tərəfindən toplantıya dəvət edildiyi bildirildi. RTÜK-ə daxil olan müraciətlərin 13,953-ü serialın yayımlanmaması, 2,609-u isə yayımlanması istənmişdir.
Qəzetlərin internet saytlarında da bu mövzuda sorğular təşkil edildi.
Reina gecə klubunda terror aktı (2017)
Reina gecə klubunda terror aktı - 2017-ci ilin 1 yanvar tarixində gecə saat 01:12-də İstanbulun Beşiktaş rayonu ərazisində yerləşən Reina gecə klubunda törədilmiş terror aktı. AK-47 avtomatı və Əl qumbarası ilə gercəkləşdirilmiş terror aktı nəticəsində ilkin məlumatlara görə 39 nəfər həlak olmuş, 69 nəfər müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri almışdır.
== Arxa plan ==
Terror aktının naməlum şəxs tərəfindən əsasən AK-47 avtomatı ilə törədildiyi bildirilir. Santa Klaus forması geyinmiş şəxs girişdəki polis əməkdaşını öldürdükdən sonra içəri daxil olaraq gecə klubunda əylənən kütlənin üzərinə sərbəst atəş açmağa başlamışdır. İlk atəşin 01:15 də açıldığı bildirilir.
Atəş açılan zaman Reina gecə klubunda 700 nəfərə yaxın şəxsin Yeni ili qarşılamaq üçün orada olduğu qeyd olunub. 39 nəfər açılan atəşlər nəticəsində dünyasını dəyişib (15 nəfərə yaxının xarici ölkə vətəndaşı olduğu bildilir) və 69 nəfərin müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri aldığı bilidilir. Polis tərəfindən hadisənin baş verdiyi ərazi mühafizə altına alınıb.
Sankt-Peterburq metrosunda terror (2017)
Sankt-Peterburq metrosunda terror (rus. Теракт в Петербургском метрополитене) — Rusiyanın Sankt-Peterburq şəhər metrosunun Texnoloqiçeskiy institut və Sennaya ploşşad stansiyaları arasında, qatarda təşkil edilmiş terror hücumu. İlk məlumatlarda doqquz nəfərin həlak olduğu, iki nəfərin isə yaralandığı bildirilmişdir. Hadisədə ən azı 45 nəfər müxtəlif dərəcəli bədən xəsarətləri almışdır. Partlayıcının sənədlərin daşınması üçün istifadə olunan çantada aşkarlandığı bildirilir. Hadisədən dərhal sonra ikinci bir partlayıcı çantası aşkarlanaraq terror hücumunun törədilməsinin qarşısı alınmışdır. İnterfaks xəbər agentliyinin yaydığı məlumatda terror hücumunun terrorçu-kamikadze tərəfindən törədildiyi bildirilir. Hadisənin törədilməsində əsas şübhələr Mərkəzi Asiyadan idarə olunan islam-radikalizmi göstərilməkdədir.
Stokholm terror hücumu (2017)
Stokholm terror hücumu - İsveçin paytaxtı Stokholm şəhərində çatdırılma xidməti göstərən yük maşını ilə törədilmiş terror hücumu. Hadisə nəticəsində 4 nəfər həlak olub, 9 nəfəri ciddi olmaqla 15 nəfər yaralanıb. Yük maşını insanların çoxluq təşkil etdiyi əraziyə daxil olaraq, qarşısına çıxan mülki əhalini əzib. Hadisəni təşkil etməkdə günahlandırılan 39 yaşlı Özbəkistan vətəndaşı həmin gün yerli polis tərəfindən həbs olunub. Stokholm terror hücumu oxşarlıq baxımından 2016-cı ildə Fransanın Nitsa şəhərində törədilmiş və 87 nəfərin ölümünə səbəb olan terror hücumu ilə bənzərlik təşkil edir.
