* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2002 | ••• | 3.43 |
2003 | ••••••• | 8.27 |
2004 | ••••• | 6.06 |
2005 | •••••• | 7.42 |
2006 | ••••• | 6.31 |
2007 | ••••• | 6.13 |
2008 | •••••• | 7.06 |
2009 | ••••••••••••• | 16.48 |
2010 | •••••••••••••••• | 20.79 |
2011 | ••••••••••••• | 16.82 |
2012 | •••••••••• | 12.56 |
2013 | •••••••••••••••••••• | 25.24 |
2014 | •••••••••••••••••••• | 26.26 |
2015 | •••••••• | 10.21 |
2016 | •••••••••••••••• | 20.48 |
2017 | •••••••• | 9.43 |
2018 | •••••• | 7.64 |
2019 | •••••••• | 9.32 |
2020 | ••••••••••••• | 16.31 |
1 is. [ər.] 1. Bir şeyi lazımi yerinə və ya şəxsə vermə, tapşırma. □ Təslim etmək – lazımi yerinə və ya şəxsə vermək. [Zeynalın] əlindəki kitabları tərcümə edib təslim etməyincə yeni kitab götürməyə də imkanı yoxdu. S.Hüseyn. [İnsan] axırda bütün ömrü boyu qazandıqlarını təslim etməli, qoyub getməli olur. Mir Cəlal. 2. Müharibədə, mübarizədə öz məğlubiyyətini etiraf edərək müqaviməti dayandırma. □ Təslim olmaq – müqavimətdən ümidini kəsərək hərbi əməliyyatı dayandırmaq, düşmənin irəli sürdüyü şərtlər əsasında ona tabe olmaq, silahı yerə qoymaq. Düşmən ordusu təslim oldu. Qaçaqlar təslim oldular. – Lakin Qara Məlik təslim olmadı. M.S.Ordubadi. Yolunu kəssə də ölüm anbaan; Təslim olmayacaq bizim qəhrəman. M.Rahim; // mübahisədə, yarışda, güləşdə və s.-də müqavimətini dayandırmaq. 3. Güzəştə getmək, razı olmaq, öz dediyində, tələbində daha israr etməmək. Əvvəlcə deyilənlərə razı olmadı, sonra təslim oldu. – Fazilov jurnalı pəncərəyə qoyub əllərini göyə qaldırdı: – Almaz xanım, mən təslim! Mir Cəlal. 4. məc. Tabe olma, ram olma. □ Təslim olmaq – 1) tabe olmaq, ram olmaq. Təslim olmuş dalğalar; Polad adacıqların; Ayağını yaladı. İ.Səfərli; 2) Çətinliklər qarşısında geri çəkilmək, tamahını saxlaya bilməmək. Qəhrəman bir an da olsun çətinlik və maneələr qarşısında təslim olmamalıdır. ◊ Canını (ruhunu) təslim etmək – bax can.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / təslim2 сущ. 1. сдача: 1) возвращение чего-л., находившегося во временном пользовании. Təhvil və təslim aktı акт приёма и сдачи 2) прекращение сопротивления, признание себя побеждённым 3) отказ от дельнейшей игры, борьбы, спора. Təslim işarəsi спорт. сигнал сдачи 2. капитуляция: 1) прекращение военных действий и сдача победителю на условиях, им предъявленных 2) отказ от дальнейшей борьбы с кем-л., признание своего бессилия в чём-л.; təslim etmək сдавать, сдать: 1) устар. возвратить что-л. находившееся во временном пользовании. Kitabları kitabxanaya təslim etmək сдавать книги в библиотеку 2) прекратив сопротивление, не удержав, отдать неприятелю. Şəhəri düşmənə təslim etmək сдать город противнику; təslim olma капитуляция; признание своего поражения; təslim olmaq сдаваться, сдаться, капитулировать: 1) прекратив военные действия, сдаваться победителю на условиях, им предложенных. Düşmən ordusu təslim oldu вражеская армия капитулировала, döyüşsüz təslim olmaq сдаться без боя, müqavimətsiz təslim olmaq сдаться без сопротивления 2) потерпев неудачу, отказаться от дальнейшей игры. Qrossmeyster təslim oldu гроссмейстер сдался (капитулировал) 3) уступить кому-л., признав свою неправоту, ошибку и т.п. ◊ mən təslim! я сдаюсь! canını (ruhunu) təslim etmək испустить дух, умереть, скончаться
Azərbaycanca-rusca lüğət / təslim1 i. capitulation, surrender; şərtsiz ~unconditional surrender; ~ etmək (özünü) to yield oneself prisoner; məc. to give* in; to surrender (d.), to yield (d.); ~ olmaq to surrender (to), to yield (to); (özü) to give* oneself up
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / təslim1 is. capitulation f ; reddition f ; şərtsiz ~ capitulation f sans conditions ; ~ olmaq capituler vi, rendre (se)
Azərbaycanca-fransızca lüğət / təslim1 [ər.] сущ. 1. вугун, гун (са затӀ лазим тир чкадиз ва я касдив); тапшурмишун; təslim etmək лазим тир чкадиз ва я касдив вугун; 2. дяведа, женгина магълубвал хиве кьун, женг акъвазрун; təslim olmaq муьтӀуьгъ хьун, табий хьун; женг акъвазрун, яракьар ччилел эцигун; // гьуьжетунра, кьуршахар кьунин ва мс. акъажунра жув кӀаник акатун, магълуб хьун хиве кьуна гьуьжетдилай, женгинилай гъил къачун; 3. гуьзешт авун, хатурун, рази хьун, гьуьжет тавун; 4. пер. муьтӀуьгъ хьунухь, рам хьунухь, табий хьунухь; təslim olmaq а) муьтӀуьгъ хьун, табий хьун, рам хьун; б) четинвилерикай катун, темягь хуьз тахьун; ** canını (ruhunu) təslim etmək кил. can.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / təslimə. 1) tapşırılma; təslim etmə; 2) etiraf etmə, boynuna alma; 3) müqavimətdən əl çəkib düşmənin üstünlüyünü etiraf etmə; tabe olma.
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğəti