* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2002 | •••••••••••••••••••• | 3.43 |
2003 | •••••••••••• | 1.97 |
2007 | •• | 0.21 |
2008 | •••••••• | 1.22 |
2009 | •••• | 0.64 |
2010 | ••• | 0.45 |
2011 | ••••••• | 1.03 |
2012 | •••••• | 0.86 |
2013 | ••••••••• | 1.46 |
2015 | •••••••• | 1.36 |
2016 | ••••••••••• | 1.74 |
2017 | ••••• | 0.81 |
2018 | ••••• | 0.75 |
2019 | ••••• | 0.83 |
2020 | •••••• | 0.93 |
1 f. 1. Bir istiqamətdə gedərək nəzərdə tutduğu bir yerə çatmaq, yetmək, varmaq, varid olmaq. Yüzbaşının çavuşu Nəzərəli at üstə, çaparaq yetişər xərmənə. C.Məmmədquluzadə. [Hacı:] Kəndə yetişəndən sonra Almaz uzunboğaz çəkməsini keçi piyi ilə yağlayıb işıldadır. S.Rəhimov. // Özünü çatdırmaq, vaxtında çatmaq. Millət boğulur, … əgər dadü fəryada tez yetişməzsə, mümkündür ki, millətdən bir əsər dəxi qalmaya… C.Məmmədquluzadə. Knyazın ordusu yetişib həmən; Bürümüş şəhəri dörd bir tərəfdən. S.Vurğun. // Bir istiqamətdə hərəkət edərək bir yerə çatmaq (qatar, gəmi, maşın və s. haqqında). Qatar stansiyaya yetişdi. Biz sahilə yetişdik. // Göndərilən ünvana, yerə, şəxsə çatmaq; yerinə, sahibinə çatmaq; yetmək. Üç gün əvvəl göndərilən məktub bu gün yetişdi. Teleqram nədənsə sahibinə yetişməyib. // Gəlib çatmaq; bilinmək. Xəbər nə vaxt yetişdi? Məlumat hələ yetişməyib. 2. Qovuşmaq, birləşmək. Əziziyəm, yar yara; Qara bağrım yar yara; Ürək titrər, qan qaçar; Yetişəndə yar yara. (Bayatı). Yüz hüsn dilü dideyi-heyranə yetişməz; Yüz gənc həqiqətdə bu viranə yetişməz. Qövsi. 3. Çatışmaq, yetmək, çatmaq. Elə qaçırsan ki, sənə yetişmək olmur. Yoldaşıma yetişdim. Qatara yetişə bilmədim. 4. Müəyyən bir həddə, yaşa çatmaq. [Rzaqulu xan] 28 sinnə yetişdikdə Sorbon darülfünunun hüquq şöbəsindən qızıl nişan və iftixar ilə məzun olmuşdur. M.S.Ordubadi. // Büluğa çatmaq, böyümək. Yetişibsən, indən belə yaraşmaz; Yadlar ilə deyib-danışmaq sənə. Q.Zakir. Uşaqlarımız oxuyur, cavanlarımız yetişir, qoy ürəkaçan bir yer olsun, özü də istəyirəm ki, məndən sonraya bir yadigar qalsın! S.Rəhimov. Buğa yetişən kimi oğlan yenə onun buynuzlarından yapışdı. M.Rzaquluzadə. // Yetkinləşmək, təcrübə qazanmaq, bişmək. Biz döyüşdə yetişmişik. Z.Xəlil. 5. Bitmək, vücuda gəlmək, hasil olmaq (bitki haqqında). Abşeronda zeytun çox yaxşı yetişir. – Elə subtropik bitki yoxdur ki, Azərbaycanda yetişməsin. İ.Əfəndiyev. 6. Dəymək, yeməli hala gəlmək. Meyvələr yaxşı yetişib. Üzümlər çoxdan yetişib. – [Əyyar:] …Şitillər böyüyər, bağım bağ olar; Meyvələr yetişər, kefim çağ olar. A.Şaiq. [Hacı Murad:] Yox, oğlum, dəymə, yetişəndə yığıb sənə göndərəcəyəm. S.S.Axundov. // İşlənmək üçün hazır vəziyyətə gəlmək. Pendir yetişib, yemək olar. 7. Kifayət etmək, kafi olmaq; çatmaq. Bu ət beş nəfərin xörəyinə yetişməz. Çörək hamıya yetişər. 8. Gəlib çatmaq, yaxınlaşmaq. [Bəypolad:] Əfsus ki, şərəfi-müsahibətinizdən məhrum olmaq zamanı yetişdi. H.Cavid. 9. Tay olmaq, bərabər olmaq, çatmaq (adətən inkarda işlənir). Eşq atəşi bir od salıb canıma; Yanmaqda yetişməz səməndər mənə. Q.Zakir. 10. Yetişir, yetişər şəklində – bəsdir, yetər, kifayətdir. [Cəmil bəy:] Yetişir, Humay, yetişir! Yaralı könlümə buraxmış olduğun yanğını, əmin ol ki, dəryalar belə söndürməz. H.Cavid. [Nüşabə:] Yetişir, bizdə əzizdir qonşu; Düşünün bir, nə zarafatdır bu? A.Şaiq.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / yetişmək6 yetişmək bax 1. dəymək 1; 2. çatdırmaq; 3. çatmaq I 1; 4. yetkinləşmək.
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / yetişmək1 YETİŞMƏK I f. Dəymiş. Xəstə nə qədər darıxsa da, armud vaxtında yetişər, – dedi. – Hər şeyin öz vaxtı var (M.İbrahimov). YETİŞMƏK II f. Çatmaq. Unutmuşam cəfaları, dərdləri; Axır gəlib sənə yetişdim, Əsli! (Ü.Hacıbəyov). YETİŞMƏK III f. Həddi-büluğa çatmaq. Maşallah, qızınız artıq yetişib.
Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti / yetişmək1 1. зреть, вызревать, созревать, поспевать; 2. доходить, достигать, доезжать, догонять, подоспеть; 3. вырасти, возмужать; 4. хватать; 5. быть достаточным;
Azərbaycanca-rusca lüğət / yetişmək2 глаг. 1. доходить, дойти, доезжать, доехать, добираться, добраться. Kəndə yetişdik (мы) доехали (дошли, добрались) до села, çaya yetişdik (мы) доехали (дошли, добрались) до реки, qatar stansiyaya yetişdi поезд дошёл до станции 2. догонять, догнать, достигать, достигнуть. Maşınlar turistlərə yetişdi машины догнали туристов 3. подоспевать, подоспеть вовремя, поспеть. Qatara güclə yetişdi он с трудом подоспел к поезду, nahara yetişmək поспеть к обеду 4. назревать, назреть: 1) наполниться гноем, нарвать. Çiban (yara) yetişib чирей (нарыв) назрел 2) приблизиться, стать неизбежным. Proqrama yenidən baxmaq məsələsi yetişib назрел вопрос о пересмотре программы 5. созревать, созреть: 1) поспевать, становиться спелым. Avqust ayında üzümün hansı növləri yetişir? какие сорта винограда поспевают в августе? nar yetişib гранат созрел, əncir yetişib инжир поспел, taxıl hələ yetişməyib хлеб ещё не созрел 2) достигать физической или духовной зрелости 3) приобретать в процессе выдерживания наилучшие качества. Çaxır yetişib вино созрело 6. расти, вырастать, вырасти: 1) только несов. в. произрастать. Burada limon ağacları yetişir здесь растут лимонные деревья, Abşeronda zeytun yetişir на Апшероне растёт маслина 2) перен. стать взрослым, достигнуть зрелого возраста. Uşaqlar artıq yetişib дети уже выросли, стали взрослыми 3) перен. развиваясь, достигнуть чего-л. İstedadlı alimlər yetişib выросли талантливые учёные, kadrlar yetişib выросли кадры, bacarıqlı gənclər yetişir растёт способная молодёжь 7. наступать, наступить (о времени). Ayrılıq vaxtı yetişdi наступила пора прощания 8. хватать, хватить, быть достаточным. Pul ayın axırına qədər yetişdi денег хватило до конца месяца ◊ murada yetişmək осуществить мечту; kamala yetişmək достичь совершенства; imdada yetişmək подоспеть на помощь
Azərbaycanca-rusca lüğət / yetişmək1 f. 1. (dəymək meyvə və s. haq.) to ripen, to become* ripe; həm də məc. to mature, to come* to maturity; Taxıl günəşdə yetişir The corn ripens in the sun; 2. (çatmaq) to reach (d.); Məktub ona yetişmədi The letter / message did not reach him / her; 3. to catch* up (with), to overtake* (d.); to run* down; 4. (vaxtında gəlmək) to come* in time, to arrive in time; 5. to grow*; Abşeronda zeytun yetişir Olive grows in Absheron; 6. to be* enough / sufficient; suffice; Bu yetişər This will suffice, This will be enough / sufficient; 7. (həddi-buluğa çatmaq) to grow* up, to attain maturity; ◊ məqsədinə ~ to achieve / to gain / to attain one’s aim / end; ◊ kamala ~ to attain / to achieve perfection
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / yetişmək1 f. mûrir vi ; devenir vi (ê) mûr, -e ; arriver vi (ê) à l’heure
Azərbaycanca-fransızca lüğət / yetişmək1 гл. 1. агакьун; 2. сад-садав агакьун, сад хьун (мес. кӀанибур); 3. агакьун, чӀехи хьун; // тежрибалу хьун, чурун; 4. экъечӀун (набатат); 5. дигмиш хьун, чурун, недай гьалдиз атун; 6. акъакьун, бес хьун; 7. атана агакьун, мукьвал хьун; 8. агакьун, тай хьун, барабар хьун.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / yetişmək