Uyuk Arxan
Uyuk Arxan — Abidə Uyuk çayının sol sahilindən 2 km aralıda tapılmışdır. Abidə çay daşından ibarətdir. Orxon-Yenisey əlifbası ilə yazılmış 5 sətrlik yazının üstündə maral və qaban şəkilləri var. Abidə qədim türk-run abidələrini tədqiq edən alimlərin bir çoxu tərəfindən tərcümə və nəşr edilmişdir.
Irnıkşı (Arxangel)
Irnıkşı (başq. Березовка, rus. Берёзовка) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Irnıkşı kənd şurasının tərkibindədir. Ağıdel çayının sahilində yerləşir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel):15 km,
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 21 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə ruslar (85%) üstünlük təşkil edir.
Karaqay (Arxangel)
Karaqay (başq. Ҡарағай, rus. Карагай) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Uzunlar kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 41 km,
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (60-cı km dayanacağı): 61 km.
Kənd ərazisindən İnzer çayı axır.
Karataşevka (Arxangel)
Karataşevka (başq. Карташевка, rus. Карташевка) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Orlovka kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 20 km,
kənd sovetliyindən (Orlovka): 4 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 34 km.
Kənd ərazisindən Zilim çayı axır.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə ruslar (78%) üstünlük təşkil edir.
Kazanka (Arxangel)
Kazanka (başq. Казанка, rus. Казанка) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd İnzer kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 13 km,
kənd sovetliyindən (Mışatkan): 5 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 5 km.
Kənd ərazisindən İnzer çayı axır.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə çuvaşlar (74%) üstünlük təşkil edir.
Knyazev (Arxangel)
Knyazev (başq. Князев, rus. Князево) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Irnıkşı kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel):26 km,
kənd sovetliyindən (Irnıkşı): 10 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 31 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə ruslar (86%) üstünlük təşkil edir.
Krasnaya Qorka (Arxangel)
Krasnaya Qorka (başq. Красная Горка, rus. Красная Горка) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Qızıl Ezem kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 9 km,
kənd sovetliyindən (Qızıl Ezem):12 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 11 km.
Kurqaş (Arxangel)
Kurqaş (başq. Ҡурғаш, rus. Кургаш) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Bakaldı kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 16 km,
kənd sovetliyindən (Bakaldı): 6 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 22 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə başqırdlar (73%) üstünlük təşkil edir.
Kuznesovka (Arxangel)
Kuznesovka (başq. Кузнецовка, rus. Кузнецовка) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Qızıl Ezem kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 18 km,
kənd sovetliyindən (Qızıl Ezem): 5 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Rriural stansiyası): 21 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kəndidə ruslar (100%) üstünlük təşkil edir.
Kömərli (Arxangel)
Kömərle (başq. Көмәрле, rus. Кумурлы) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Lipov kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 27 km,
kənd sovetliyindən (Blaqoveşenka): 7 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 38 km.
Kənd ərazisindən İnzer çayı axır.
Kızqı (Arxangel)
Kızqı (başq. Ҡыҙғы, rus. Кизги) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Bakaldı kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 29 km,
kənd sovetliyindən (Bakaldı): 21 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 39 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə başqırdlar (100%) üstünlük təşkil edir.
== Tanınmış şəxsləri ==
Oleq Zakiroviç Xanov - Başqırdıstan Respublikasının xalq artisti.
Maqafur Mahmudoviç Usmanov - Başqırdıstan Respublikasının Milli Gənclər Teatrının rəssamı, Başqırdıstanın Respublikası Xalq Artisti (2008), Teatr İşçiləri Birliyinin üzvü (1995).
Kıçındı (Arxangel)
Kıçındı (başq. Ҡыҫынды, rus. Кысынды) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Qızıl Ezem kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 12 km,
kənd sovetliyindən (Qızıl Ezem): 4 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Rriural stansiyası): 16 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə başqırdlar (93 %) üstünlük təşkil edir.
Laqutovka (Arxangel)
Laqutovka (başq. Лагутовка, rus. Лагутовка) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd İnzer kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 29 km,
kənd sovetliyindən (Mışatkan): 10 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 32 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə ruslar (49%), beloruslar (39%) üstünlük təşkil edir.
Lukinski (Arxangel)
Lukinski (başq. Лукинский, rus. Лукинский) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Qızıl Ezem kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 17 km,
kənd sovetliyindən (Qızıl Ezem): 1 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Rriural stansiyası): 23 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kəndidə ruslar (100 %) üstünlük təşkil edir.
Maksim Qorki (Arxangel)
Maksim Qorki (başq. Максим Горький, rus. Максим Горький) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Arx-Latış kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 15 km,
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 21 km.
Maqaş (Arxangel)
Maqaş (başq. Мағаш, rus. Магаш) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Qızıl Ezem kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 19 km,
kənd sovetliyindən (Qızıl Ezem): 2 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Rriural stansiyası): 24 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kəndidə ruslar (95 %) üstünlük təşkil edir.
Mikayıl (arxangel)
Mikayıl — iudaistik, xristian və müsəlman ənənələrinə görə Allaha ən yaxın olan mələklərdən biri. Bibliyada Mikayıl şeytan ilə vuruşan göy ordusunun başçısı kimi təmsil edilir. Xristianlıqda o, arxmələklərdən biri olan buludlarda rəhmətə getmiş Məryəmi də aparır. Quranda Mikayıl həmçinin Cəbrayıl ilə bərabər qeyd edilir. İslama görə Allahın dörd böyük mələyi var: Cəbrayıl, Mikayıl, Əzrayıl, İsrafil. Mikayıl insanların haqq yoldan azdıqlarından məyuslandığı üçün həmişə qəmli görünür. Dini kitablarda o ucaboy, boz əbalı mələk kimi təsvir olunur. Mikayıl Allahın verdiyi ruziləri insanlara paylayır.
== Etimologiyası ==
Mikail adı İbranicə "Micha’el və ya Mikha’el; Yunanca Mikhail, latınca Michael; Ərəbcə isə Mikayıl şəkildə keçir və Tanrıya kim bənzər mənasına gəlir.
== Yəhudilikdə ==
Yəhudilikdə ən üstün mələk olaraq bilinir.
Mixail Arxangel kilsəsi
Mixail Arxangel kilsəsi (rus. Церковь Михаила Архангела) və ya Ali Mələk Mikayıl kilsəsi — Azərbaycanda, Bakının mərkəzində, Yasamal rayonunun Vidadi və Zərgərpalan küçələrinin kəsişməsində yerləşən, Bakı yeparxiyası tabeliyində olan rus pravoslav kilsəsi. Kilsə Arxangel Mikayıla həsr edilmişdir. Kilsənin protoiyereyi Mefodi Əfəndiyevdir, 3 keşiş və 1 dyakonu var. Bakının indiyə qədər qorunub saxlanmış ən qədim kilsəsidir.
== Tarixi ==
=== Tikilməsi ===
1813-cü ildə Gülüstan sülh müqaviləsi ilə Bakı xanlığının Rusiya imperiyasına birləşdirilməsindən sonra, Lənkəranın bir qədər şimalında yerləşən Sarı adasında bir dəniz stansiyası yaradılmışdı. Bu eskadraya mənsub gəmilər İrandan Bakıya, oradan isə Həştərxana və geriyə gedib-gələn gəmilərə sərhəd nəzarəti və qaçaqmalçılıq daşımalarının yoxlanışını həyata keçirirdi. O dövrlərdə Xəzər dənizində əsasən sahilboyu kabotaj üzmələri üstünlük təşkil edirdi. Sarı adasında Xəzər donanmasının eskadra heyəti üçün kazarmalar tikilmiş, qərargah, ərzaq anbarı və xəstəxana inşa edilmişdi. 1822-ci ildə orada xidmət edən zabitlər və digər dəniz rəsmilərinin təşəbbüsü ilə Sarı adasında "Müqəddəs Tanrıdoğuran, onun şərəfli vəfatı naminə" kilsəsi tikilmişdir.
Mixaylovka (Arxangel)
Mixaylovka (başq. Михайловка, rus. Михайловка) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd İnzer kənd şurasının tərkibindədir. 2008-ci ilə qədər eyni adlı kənd sovetliyinin mərkəzi idi.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 39 km,
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 45 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə ruslar (76 %) üstünlük təşkil edir.
Mullakay (Arxangel)
Mullakay (başq. Муллаҡай, rus. Максим Горький) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Arx-Latış kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 9 km,
kənd sovetliyindən (Kulyuçi): 17 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 15 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kəndidə başqırdlar (98 %) üstünlük təşkil edir.
Mışatkan (Arxangel)
Mışatkan (başq. Мышаткан, rus. Валентиновка) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd İnzer kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 20 km,
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Rriural stansiyası): 12 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kəndidə ruslar (68%) üstünlük təşkil edir.
Nikolayevka (Arxangel)
Nikolayevka (başq. Николаевка, rus. Николаевка) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Orlovka kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 23 km,
kənd sovetliyindən (Orlovka): 5 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Rriural stansiyası): 33 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə ruslar (73 %) üstünlük təşkil edir.
Novoustinovka (Arxangel)
Novoustinovka (başq. Яңы Устиновка, rus. Новоустиновка) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Arxangel kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 5 km,
kənd sovetliyindən (Arxangel): 5 km.
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 12 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2010-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə ruslar (95%) üstünlük təşkil edir.
Orlovka (Arxangel)
Orlovka (başq. Орловка, rus. Орловка) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Orlovka kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 17 km,
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 26 km.
Kənd ərazisindən Zilim çayı axır.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə başqırdlar (43%), ruslar (52%) üstünlük təşkil edir.
Petropavlovka (Arxangel)
Petropavlovka (başq. Петропавловка, rus. Петропавловка) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Bakaldı kənd şurasının tərkibindədir. 2006-cı ildə təşkil olunmuşdur.
Pobeda (Arxangel)
Pobeda (başq. Победа, rus. Победа) — Başqırdıstan Respublikasının Arxangel rayonunda yerləşən kənd. Kənd Arx-Latış kənd şurasının tərkibindədir.
== Coğrafi yerləşməsi ==
Məsafələr:
rayon mərkəzindən (Arxangel): 21 km,
ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Priural stansiyası): 27 km.
== Əhali ==
=== Milli tərkibi ===
2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə ruslar (36%), latışlar (27%) üstünlük təşkil edir.
