* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 is. [ər.] 1. İrəliləmək məqsədilə qoşunların düşmənə qarşı apardığı hərbi əməliyyat; həmlə. Cəbhə boyu hücum. Düşmən üzərinə şiddətli hücum. Hücumun qabağını almaq. – Qala qoşunu düşmənin hücumunu dəf etməyə çalışırdı… Çəmənzəminli. [Əmrah] düşməni hücum əsnasında öldürdüyündən sevinirdi. M.Hüseyn. □ Hücum çəkmək – 1) bax hücum etmək 2, 3 və 4-cü mənalarda. Sona əyri-əyri baxır Məşədi Zeynəbin üzünə və birdən onun üstünə hücum çəkib itələyir. C.Məmmədquluzadə. İllər ötdü, ölkəyə düşdü yenə qanqada; Fateh Sultan Süleyman hücum çəkdi Bağdada. B.Vahabzadə; 2) hamı birdən bir şeyə tərəf sürüb getmək. Camaat hücum çəkdi kassanın qabağına. Ə.Haqverdiyev. Hücum etmək – 1) düşmənə qarşı fəal hərbi əməliyyat apararaq irəliləmək, həmlə etmək. Diviziya düşmənə hücum etdi. – Səfər də bir tərəfdən hücum edib, sağa-sola qılınc çalırdı. Çəmənzəminli; 2) məc. pis niyyətlə bir şeyin və ya bir şəxsin üzərinə yürümək, üzərinə atılmaq, üstünə cummaq. Sərxanın dəstəsi … darvazaya hücum etdi. M.Hüseyn; 3) birdən üstünə atılmaq. Kəndin girəcəyində itlər bizə hücum etdi. Arılar üstümüzə hücum etdi; 4) məc. dan. acgözlüklə yeməli bir şeyin üstünə döşənmək, tələsə-tələsə götürüb yemək. Kababın üstünə hücum etdilər; 5) məc. irəliləyərək böyük bir sahəni, ərazini tutmaq; basmaq, yayılmaq. Sel tarlalara hücum etdi. – Qırmızı alov irəli hücum edir, … buğda dərzlərini yandırıb məhv edirdi. Ə.Vəliyev. Dənizin şıltaq ləpələri hücum edib izləri yalayır. H.Seyidbəyli. Hücuma keçmək – 1) ansızın hücum etmək, hücuma başlamaq. Qoşunlar gecəyarı hücuma keçdilər. [Qətibə:] Rey qoşunu Qəzvin altına gəlmədən qabaq müharibəyə başlanmasın, hərgah azərbaycanlılar hücuma keçərsə, müdafiə halında durmalısınız. M.S.Ordubadi; 2) birinə qarşı müdafiədən hücuma keçmək. Ramazan hücuma keçib, usta Nemətin boğazını qurutmuşdu. M.Hüseyn. Hidayət açıq hücuma keçdi, qorxub çəkinmədi. B.Bayramov. // Ələ keçirmək, yaxud xəsarət yetirmək və s. üçün üzərinə atılma. Silahlı hücum. Canavarın qoyunlara hücumu. // Basqın. Quldurların hücumu. – Bu tədbir ilə mülki-İran taifeyi-biganənin hücumundan məhfuz qaldı. M.F.Axundzadə. □ Hücum etmək – basqın etmək. 2. İttihamla, yaxud qərəzlə birinin üstünə düşmə, ağır sözlərlə üzərinə həmlə etmə. Keflilik İskəndəri Şeyx Nəsrullahın fitvalarından, avamın hücumundan qoruyur, ölümdən saxlayır. M.İbrahimov. // məc. Özünə tabe etmək və ya qarşısını almaq üçün göstərilən ciddi fəaliyyət, əməliyyat. Kortəbii qüvvələr üzərinə hücum. Selə qarşı hücum genişlənir. Çəyirtkəyə qarşı hücum. – Pələng nərə çəkir hücumdan qabaq; Bir an da bir yerdə durmayaraq. B.Vahabzadə. 3. idm. Futbol, xokkey, şahmat və s. oyunlarda: xal qazanmaq üçün daha fəal hərəkətə keçmə, irəliləməyə çalışma, mübarizəni gərginləşdirmə, rəqibi sıxışdırma. Mərkəz hücumçusunun hücumu. Boksçunun gözlənilməz hücumu. Atla şah cinahına hücum. – Fəxrəddin hücum başlandığını görüncə, topu havaya tullayaraq Alacanı mahmızladı. M.S.Ordubadi.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / hücum3 HÜCUM (müxtəlif mənalarda) “Dikdağ” səngəri isə vəziyyətdən hücum əmrini duymuşdu (S.Rəhimov); BASQIN (gözlənilmədən edilən hücum) [Sərirdə yaşayan] ..dağlılar çöllülərə nisbətən daha şücaətli olduqlarından, xəzərlər üzərinə basqın edərək, onları qarət edirdilər (A.Bakıxanov); HƏMLƏ (köhn.) Varaz: İlk həmlədə düşmən iki yüz, bizdən isə üç yüz igidin qanı Kür çayının sularını qırmızı rəngə boyadı (M.Hüseyn); TƏCAVÜZ (başqasının torpağına, sahəsinə zorla edilən hücum) Sultanın və paşanın atlıları: “Bu güldə əlinizdən gələni əsirgəməyin” ixtiyarını vermələri kəndi bir təcavüz nişangahına çevirmişdi (S.Rəhimov); TƏƏRRÜZ (köhn.) Siyasi cəhətdən isə iqtisadi şəkli etibarilə özlərindən irəli olmayan çinlilərin təərrüzündən qurtarmaq üçün islam orduları Əmir Qətibənin sərkərdəliyi ilə bir ilticagah gördülər (A.Şaiq).
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / hücum2 I сущ. 1. наступление: 1) воен. движение войск вперед с целью нападения на противника, разгрома его. Bütün cəbhə boyu hücüm наступление по всему фронту, əsas istiqamətdə hücum наступление на главном направлении, hücumu boşa çıxartmaq сорвать наступление 2) активные действия с какой-либо целью. Kölgə iqtisadiyyatına (gizli iqtisadiyyata) qarşı hücum наступление на теневую экономику, narkobiznesə qarşı hücum наступление на наркобизнес 3) перен. активные действия, предпринимаемые кем-л. с целью освоения, изучения, покорения чего-л. Kortəbii qüvvələr üzərinə hücum наступление на стихийные силы 2. нападение: 1) быстрое, стремительное действие, предпринимаемое против кого-л., чего-л. с целью захвата, нанесения урона, ущерба и т.п. воен. Silahlı hücum вооруженное нападение, qəfil hücum внезапное нападение; спорт. sağ kənarla hücum нападение правым крылом, sol cinahla hücum нападение левым флангом 2) спорт. часть команды, ведущая непосредственную атаку на противника в игре в футбол, хоккей и т.п. Komandanın hücum xətti линия нападения команды, müdafiə hücumdan yaxşı ойнады защита сыграла лучше нападения 3. атака: 1) воен. стремительное нападение войск на противника, решающий момент наступления. Hava hücumu воздушная атака; hücumu dəf etmək отбить атаку 2) в спортивных играх: решительное или неожиданное нападение на соперника. Mərkəzlə hücum атака по центру, rəqib qapısına hücum атака на ворота соперника, atla şah cinahına hücum атака конем на королевский фланг II прил. 1. наступательный. Hücum əməliyyatları наступательные действия, döyüşçülərin hücum əzmi наступательный порыв бойцов 2. нападающий; атакующий. Hücum üslubunda oynamaq играть в атакующем стиле, hücum futbolu nümayiş etdirmək продемонстрировать атакующий футбол; hücum etmək: 1. воен. наступать, начать наступление, ведя военные действия, двигаться вперед, вести наступление; 2. нападать, напасть: 1) наброситься на кого-л. с враждебной целью 2) атаковать; hücuma keçmək: 1. перейти в наступление, в атаку. Qoşunlar hücuma keçdilər войска перешли в наступление; 2. настойчиво добиваться чего-л. от кого-л., перейти в атаку против кого-л.
Azərbaycanca-rusca lüğət / hücum1 i. attack; storm; ~ ~ etmək to attack an enemy; ~la almaq / tutmaq to take* / to capture by storm (d.); silahlı ~ armed attack; gözlənilməz ~ surprise attack; şəhərə ~ etmək to attack a town; hava ~u air attack
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / hücum1 is. attaque f ; assaut m ; charge f ; offensive f ; agression f ; ~ etmək attaquer vt ; ~u dəf etmək repousser une attaque ; silahlı ~ attaque à main armée ; gözlənilməz ~ attaque par surprise ; hava ~u attaque aérienne
Azərbaycanca-fransızca lüğət / hücum1 [ər.] сущ. гьужум (1. гьужум авун, гьепӀесун; вегьин; hücum çəkmək а) кил. hücum etmək; б) чукун, гьарза хьун, алтӀушун, кӀватӀ хьун (са затӀунин кьилел); hücum etmək гьужум авун а) цӀургъун чӀугун, вилик фин, гьужумун, гьепӀесун; б) пер. пис ниятдалди са затӀунин (ва я касдин) винел вегьин, алтугун, алтӀушун (мес. кицӀер чӀижер); в) пер. рах. вил ичӀивилелди недай са затӀунин винел вегьин, тади кваз, фад-фад къачуз тӀуьн; г) пер. гьатун, кьун (селди); hücuma keçmək гьужумдиз фин; садлагьана гьужум авун, гьужумдиз авалун; 2. басрух гун, вегьин; hücum etmək гьужум авун, басрух гун, басрухун; 3. спорт. къугъунра (футболда, хоккейда, шахматда ва мс.) хал къачун патал вилик физ алахъун, женг чӀугун).
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / hücum