* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.
2002 | •••••••• | 3.43 |
2003 | ••••• | 2.36 |
2004 | ••• | 1.35 |
2005 | •••••••••••••••••••• | 9.45 |
2006 | ••••••• | 3.15 |
2007 | •••••••••••••••••••• | 9.73 |
2008 | •••••••••••• | 5.60 |
2009 | •••••••••••••• | 6.72 |
2010 | •••••••••• | 4.54 |
2011 | ••••••••••• | 4.89 |
2012 | ••••••••••• | 4.90 |
2013 | ••••••••••••• | 6.13 |
2014 | ••••••• | 3.09 |
2015 | ••••••• | 3.23 |
2016 | •••• | 1.74 |
2017 | •••••• | 2.60 |
2018 | •••••••••• | 4.79 |
2019 | ••••••••••••••• | 6.82 |
2020 | ••••••••• | 4.11 |
1 is. [ər.] 1. Yaradıcı iş nəticəsində keçmişdə məlum olmayan yeni bir şey tapma, kəşf etmə, yaratma, icad etmə. Parovozun ixtirası. Radionun ixtirası. Elektron maşınlarının ixtirası. – [Fərhadoğlu:] Belə olsun ki, bizim xalqı sevən alimlərin elmi ixtiraları yarımçıq qalmasın. S.Rəhimov. Zəmanəmiz söz zəmanəsi deyil, fənn zəmanəsi, ixtira zəmanəsidir. Mir Cəlal. □ İxtira etmək (eləmək) – yaradıcı surətdə çalışaraq, keçmişdə məlum olmayan yeni bir şey yaratmaq, icad etmək, düzəltmək. Yeni maşın ixtira etmək. // Əsasını qoymaq, yaratmaq. Bu qəzet kim olub cahanda buna; Bunu kim ixtira edib, aya? S.Ə.Şirvani. [Yaşar] bu vaxta qədər dörd ixtira eləmişdir. C.Cabbarlı. // Yeni ixtira edilmiş şey, ixtiraçının yaradıcı əməyinin məhsulu olan şey; kəşf. İyirminci əsrin ixtiraları. Mühəndisin yeni ixtirası. – …Baxmetyevin ixtirasının əsli budur ki, cəmi heyvanat bir dərəcə donmaq halına çatanda yarıdiri olurlar, yarıölü olurlar… C.Məmmədquluzadə. 2. dan. məc. Uydurma, qondarma. Bu söz sənin ixtirandır. □ İxtira etmək məc. – uydurmaq, qondarmaq. [Dostum] tüfəngləri tərifləyib, ixtira etməyi xoşlardı. M.Rzaquluzadə.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / ixtira3 İXTİRA (elm sahəsində və başqa sahədə bir şey tapma, açma vəs.) [Sultan:] Ya ixtira, ya da qeyri ixtira, sən özün soruşarsan, onlar da səni başa salarlar (S.Rəhimov); İCAD (dan.) Mahmud: İnsanın kosmik fəzalara uçmasında, elektron maşınların icadında necə böyük rol oynayır... (M.İbrahimov); KƏŞF Təbiidir ki, o bu kəşflə hamıdan çox fəxr edir (M.Hüseyn).
Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti / ixtira2 сущ. изобретение: 1. создание чего-л. нового, прежде неизвестного. Radionun ixtirası изобретение радио 2. то, что изобретено. Yeni ixtiralar новые изобретения, qiymətli ixtira ценное изобретение, mühüm bir ixtira важное изобретение, ixtiraların istehsalatda tətbiqi внедрение изобретений в производство, yüksəkoktanlı benzin Azərbaycan alimlərinin ixtirasıdır высокооктановый бензин – изобретение азербайджанских учёных 3. разг. перен. выдумка, затея. Bu sənin ixtirandır это твое собственное изобретение; ixtira eləmək (etmək) изобретать, изобрести: 1. создавать, создать что-л. новое, прежде неизвестное 2. перен. придумывать, придумать
Azərbaycanca-rusca lüğət / ixtira1 is. invention f ; imagination f ; ~ etmək inventer vt, imaginer vt
Azərbaycanca-fransızca lüğət / ixtira1 [ər.] сущ. ихтира (1. акъудун, жугъурун, туькӀуьрун, расун (цӀийи, авачир, малум тушир са затӀ); бине эцигун; гьахьтин цӀийиз акъуднавай затӀ вич; ixtira etmək (eləmək) ихтира авун, акъудун, туькӀуьрун, жугъурун, расун (цӀийи, малум тушир са затӀ; мес. телефон); 2. пер. рах. вичелай туькӀуьрай гаф, ттаб; ixtira etmək вичелай туькӀуьрун, ттабун).
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / ixtiraİXTİRA’ ə. 1) icad etmə, düzəltmə; icad; 2) m. uydurma, düzəltmə.
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb və fars sözləri lüğətiSənayenin və təsərrüfatın digər fəaliyyət sahələrində konkret problemin praktik həllinə imkan verən, patent qabiliyyəti şərtlərini ödəyən yeni həll
Terminlər lüğəti