Rəfi ibn Leys
Rəfi ibn Leys (VIII əsr – IX əsr) — 806–810-cu illərdə Orta Asiyada Abbasilərə qarşı olan üsyanın başçısı.
Rəfi ibn Leys Əməvilər dövlətinin Xorasan valisinin törəməsi idi. Böyük mülkədar idi və Soqdianada yaşayırdı. O, Abbasilərə qarşı üsyan başlatdı və bu qiyam 4 il sürdü. Orta Asiyanın böyük şəhərlərini, Səmərqəndi, Buxaranı, Şaşı və digər yaşayış məskənlərini əhatə etdi.
Xəlifə Harun ər-Rəşid (786–808) Rəfi ibn Leysin Xorasandakı üsyanını yatırmaq üçün hazırladığı səfərdə Qəzvin xalqı ilə də görüşərək onların deyləmilərlə olan mübarizələrindən qaynaqlı dilə gətirdikləri sıxıntılar qarşısında şəhər üzərindəki vergi miqdarında endirim etdi.
806–810-cu illərdə baş vermiş Rəfi ibn Leysin üsyanının yatırılmasında göstərdiyi köməyə görə, Samanın övladları və nəvələri 819-cu ildə Məvarünnəhrin ən mühüm vilayətlərini idarə etmək hüququ almışdılar.
Bulbophyllum leysenianum
Bulbophyllum antenniferum (lat. Bulbophyllum antenniferum) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü.
== Arealı ==
Cənubi Taylanddan Malayziyanın qərb və mərkəzi hissələrinə qədər yayılmışdır.
== Sinonimləri ==
Bulbophyllum elbertii J.J.Sm.
Bulbophyllum leysenianum Burb.
Bulbophyllum minahassae Schltr.
Bulbophyllum ornithorhynchum (J.J.Sm.) Garay, Hamer & Siegerist
Cirrhopetalum antenniferum Lindl.
Cirrhopetalum ornithorhynchum J.J.Sm.
Hyalosema antenniferum (Lindl.) Rysy
Hyalosema elbertii (J.J.Sm.) Rolfe
Hyalosema leysenianum (Burb.) Rolfe
Hyalosema minahassae (Schltr.) Rolfe
Hyalosema ornithorhynchum (J.J.Sm.) Rysy
Phyllorchis antennifera (Rchb.
Hyalosema leysenianum
Bulbophyllum antenniferum (lat. Bulbophyllum antenniferum) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin səhləbkimilər fəsiləsinin bulbofillium cinsinə aid bitki növü.
== Arealı ==
Cənubi Taylanddan Malayziyanın qərb və mərkəzi hissələrinə qədər yayılmışdır.
== Sinonimləri ==
Bulbophyllum elbertii J.J.Sm.
Bulbophyllum leysenianum Burb.
Bulbophyllum minahassae Schltr.
Bulbophyllum ornithorhynchum (J.J.Sm.) Garay, Hamer & Siegerist
Cirrhopetalum antenniferum Lindl.
Cirrhopetalum ornithorhynchum J.J.Sm.
Hyalosema antenniferum (Lindl.) Rysy
Hyalosema elbertii (J.J.Sm.) Rolfe
Hyalosema leysenianum (Burb.) Rolfe
Hyalosema minahassae (Schltr.) Rolfe
Hyalosema ornithorhynchum (J.J.Sm.) Rysy
Phyllorchis antennifera (Rchb.
Katastrofik leysanlar
Katastrofik leysanlar onların əmələ gətirdiyi sellər hər il ölkə təsrrüfatına böyük zərər vurur. Son onilliklərdə dağlıq rayonların geniş miqyasda məskunlaşması ilə əlaqədar olaraq bu təbiət hadisələrinin yaranma şəraitinin tədqiqinə xüsusi diqqət yetirilir. Bu sahədə Azərbaycanda bir çox mütəxəssislər tədqiqat aparmışlar. Lakin aparılan tədqiqat işləri zamanı əldə olunan nəticələr hələlik ölkə təsərrüfatının tələblərinə yayiqincə cavab verə bilmir.
Leysan
Leysan — qısamüddətli atmosfer yağıntısı. Adətən yağış halında düşür, intensivliyi adətən 1-3 mm/dəq və daha çox olması ilə fərqlənir.
Dünyada ən güclü leysan Havay adalarında (21 mm/dəq, 1913) olmuşdur.
Azərbaycanda isə Zaqatala rayonunda (10,7 mm/dəq, 1959) müşahidə edilmişdir.
Leysan (ad)
Leysan (tatar. Ләйсән, başq. Ләйсән) — azərbaycanlı kişi, tatar və başqırd qadın adı. Ad ərəb dilindəki "Nisan" (نيسان, mənası – azərb. cömərd) sözündən, bu söz ivrit dilindəki "Nisan" (נִיסָן) sözündən, bu söz isə Akkad dilindəki "Nisan" (ܢܝܣܢ) sözündən gəlir ki, bu da Assuriya təqviminin birinci, Yəhudi təqviminin isə yeddinci ayıdır. Qriqori təqvimində bu ay mart–aprel aylarına təsadüf edir (Bax: Nisan). Bu ad müasir Azərbaycan dilindəki "Niysan" (və ya "Neysan") sözünün canlı dildə istifadə olunan variantıdır. Mənası – "qısamüddətli, böyük intensivliyə malik atmosfer yağıntısı" deməkdir. Digər bir izahı "Niysanda yağan yağış".
Adı kiçiltmə mənalı variantları – Leysanoçka, Leysanka, Leysancıq, Leysançik.
Leysan Utyaşeva
Leysan Utyaşeva (başq. Ләйсән Альберт ҡыҙы Үтәшева, tatar. Ләйсән Альберт кызы Үтәшева ; 28 iyun 1985) — Rusiya idmançısı; bədii gimnastika üzrə əməkdar idman ustası; Rusiya və beynəlxalq yarışların dəfələrlə çempionu; üzrə Dünya və 6 dəfə Avropa çempionu, Dünya Kubokunun qalibidir; TV aparıcısı, idman şərhçisidir. Başqırdıstan sakini olsa da, Rusiya onu özünün qüruru hesab edir.
== Həyatı ==
Leysan Utyaşeva 28 iyun 1985-ci ildə Başqırd Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının Alşeyevski rayonunun Rayevka kəndində anadan olmuşdur.
== Şəxsi həyatı ==
=== Ailəsi ===
Milliyyətcə rus, polyak və Volqa tatarlarının qarışığından olan atası Albert tarixçi, başqırd olan anası Zülfiyyə isə kitabxanaçıdır.
Leysan rusiyalı aktyor və komediyaçı Pavel Volya ilə ailə qurmuşdur. Bu evlilikdən onların bir oğlu və bir qızı var; Robert adlı oğulları 14 may 2013-cü ildə ABŞ-də Florida ştatının Mayami şəhərində, Sofiya adı qızları isə 6 may 2015-ci ildə anadan olmuşlar.
=== Dini ===
Daha əvvəl müsəlman olan Leysan İslamdan Ortodoks xristianlığına keçmişdir.
Leysera
Leysera (lat. Leysera) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
== Növləri ==
Leysera gnaphaloides Thunb.
Leysera montana
Oreoleysera (lat. Oreoleysera) — astraçiçəklilər sırasının mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Leysit
Leysit — mineral, K[AlSi2O6] analsimlə izostruktur olan karkaslı silikat. Adi temperaturda - tetraedr (psevdokub.); 605 0 C-də kubik - β-leysitə keçir. K az miqdarda Na-la əvəz olunur. Kristalları - tetraqontrioktaedr, dodekaedr; İkiləşməsi {110} üzrə polisintetik. Ayrılması {110} üzrə qeyri-mükəmməl. Rəngi ağ, boz, tez-tez çoxsaylı möhtəviləri olur. Sərtliyi 5,5-6. Xüsusi çəkisi 2,5. Kaliumla zəngin doymamış əsasi effuziv və hipabissal süxurlarda tapılır.
== İstinadlar ==
== Mənbə ==
Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti.
Stiv Leysi
Stiv Tomas Leysi-Moya (23 may 1998, Kompton, Kaliforniya) — Amerikalı müğənni, bəstəkar, mahnı yazarı və musiqi prodüseri. Alternativ R&B qrupu The Internet-in gitaraçısı kimi tanınıb. 2017-ci ildə özünün prodüserlik etdiyi Steve Lacy's Demo mini albomunu buraxıb. Bunun ardınca Leysi Tyler, the Creator-un "911 / Mr. Lonely" mahnısında Frenk Ouşen ilə birlikdə çıxış edib; və Solanc Noulz, Chloe x Halle və kimi sənətçilər üçün birgə mahnılar yazıb. O həmçinin Kendrik Lamarın "Pride" mahnısı üzərində işləmişdir.
Umm Leysun yazıları
Umm Leysun yazıları (gürc. უმ ლეისუნის წარწერა) ― əhəng daşından hazırlanmış qəbir lövhəsi üzərində qədim gürcü dilinin Asomtavruli əlifbası ilə yazılmış yazı. O, 1996-cı ildə qazıntılar bərpa edildikdən sonra 2002-ci ildə Bizans dövrünün gürcü monastırında tapılmışdır. Həmin məkan Qüdsün Qədim şəhər adlanan ərazisindən 4, 5 km cənub-şərqdə olan Umm Leysun yaxınlığında yerləşir. Yazılar polixrom mozaika döşəmənin altındakı dəfn sərdabəsində tapılmışdır.
Ümumilikdə sərdabədə təxminən 24 qəbir aşkar edilmişdir. İnsan skeletləri üçün cinsi qiymətləndirmədən sonra qalıqların yetkin kişilərə məxsus olduğu aşkar edildi ki, bu da monastır üçün təbii haldır. Üstündə gürcü yazısı olan aşkarlanmış ən vacib məqbərə "gürcü rahibi Yohan"a (qədim gürcü dilində Con) məxsus idi, hansı ki həm də ən qədim olan idi. Həmin şəxsin yaşı da tapıntıya xüsusi status verir, belə ki onun vəfatı zamanı yaşı 66 yada 67 idi və o, osteoparozdan əziyyət çəkirdi. Yazı həm müqəddəs torpaqlarda, həm də Gürcüstanda hər hansı arxeoloji artefkat üzərində ႵႠႰႧႥႤႪႨ (kartveli, yəni gürcü) etnoniminin qeyd olunduğu ən erkən nümunədir.
İohann Filip Axilles Leysler
İohann Filip Axilles Leysler (alm. Johann Philipp Achilles Leisler, 1771, Hanau, Hessen – 8 dekabr 1813, Hanau, Hessen) — Alman həkimi və zooloqu.
Leysilik
Leysi məzhəbi (ərəb. المذهب الليثي) və ya Leysilik — islamın sünni qolunda ilkin hüquq məktəblərindən (məzhəblərindən) biri. Məzhəbin banisi-eponimi Misir müsəlman hüquqşünaslarının və dövrünün hədisşünaslarının başçısı fars mənşəli Əl-Leys ibn Saaddır (713–791). Əl-Leys ibn Saadın məzhəbi Misirdə geniş yayılır, lakin sonra digər məktəblərin təsiri altında tamamilə yox olur. Bu gün Misirdə əsas məktəblər Maliki, Hənəfi və [[Şafii məzhəbi|Şafii] məzhəbləridir. Bundan əlavə, əl-Leys ibn Saadın tələbələri arasında dərs zamanı onun sözlərini yazmaq təcrübəsinin olmaması səbəbindən onun bir əsəri də bu günə qədər gəlib çatmamışdır.
