Lift
Lift (ing. lift — qaldırmaq) — ya da asansor şaquli yerdəyişmələr üçün istifadə olunan nəqliyyat vasitəsi.
== Etimologiya ==
Lift sözü fransızca "ascenseur" sözündən götürülmüşdür. Ascenseur mexaniki yüksəliş cihazı deməkdir. Bu sözü ilk işlədən şəxsin 1867-ci ildə Léon Edoux olduğu bildirilir..
19-cu əsrdə bəzi mədən və fabriklərdə kömür və lazımi materialların daşınması üçün yük liftlərindən istifadə olunurdu. İnsanların təhlükəsizliyinə təhlükə yaratmayan ilk liftlər 19-cu əsrin ortalarında tikilmişdir. Bu dövrə qədər şəhərlərdəki binalar insanların pilləkənlərlə qalxa biləcəyi hündürlükdə, ən çoxu beş-altı mərtəbədə tikilirdi.
Bu təhlükəsiz liftlər buxarla işləyirdi. Bu liftlərdə buxar mühərriki tambur fırlanırdı və liftin kabinəsini çəkən kəndir, makaralı balıqçı çubuqlarında olduğu kimi bu barabana sarılırdı.
Kosmik lift
Kosmik lift, kosmik körpü, ulduz nərdivanı və ya orbital lift — planetdən kosmosa çıxmaq üçün təklif olunmuş nəqliyyat sistemi. Elmi fantastikanın mövzularından biridir. Bu konsepsiyaya əsasən planetin səthinə toxunan kabel kosmosa qədər uzanır və mərkəzdənqaçma qüvvəsi vasitəsilə sabit qalır. Kosmik maşınlar bu sistem vasitəsilə kosmosa daha rahat çıxa bilərlər. Kosmik liftin həm yanacaq, həm də təhlükəsizlik baxımından raketlərdən daha əlverişli olacağı düşünülür.
== Tarixi ==
Kosmik lift konsepsiyası ilk dəfə 1895-ci ildə rus raket alimi Konstantin Siolkovski tərəfindən təklif olunmuşdur.
== Elmi fantastikada ==
Kosmik liftlər elmi fantastika ədəbiyyatının mövzularından biridir. Artur Klarkın "Cənnət fəvvarələri" (1979) və Çarlz Şeffildin "Dünyalar arasında tor" (1979) romanları bu konsepsiyanı populyarlaşdırmışdır. Robert Haynlaynın "Fraydi" (1982) romanı da kosmik liftlərdən bəhs edir.
Kosmik lift konsepsiyasının istifadə olunduğu ən məşhur əsər Kim Stenli Robinsonun "Mars" trilogiyasıdır.
Orbital lift
Kosmik lift, kosmik körpü, ulduz nərdivanı və ya orbital lift — planetdən kosmosa çıxmaq üçün təklif olunmuş nəqliyyat sistemi. Elmi fantastikanın mövzularından biridir. Bu konsepsiyaya əsasən planetin səthinə toxunan kabel kosmosa qədər uzanır və mərkəzdənqaçma qüvvəsi vasitəsilə sabit qalır. Kosmik maşınlar bu sistem vasitəsilə kosmosa daha rahat çıxa bilərlər. Kosmik liftin həm yanacaq, həm də təhlükəsizlik baxımından raketlərdən daha əlverişli olacağı düşünülür.
Kosmik lift konsepsiyası ilk dəfə 1895-ci ildə rus raket alimi Konstantin Siolkovski tərəfindən təklif olunmuşdur.
Kosmik liftlər elmi fantastika ədəbiyyatının mövzularından biridir. Artur Klarkın "Cənnət fəvvarələri" (1979) və Çarlz Şeffildin "Dünyalar arasında tor" (1979) romanları bu konsepsiyanı populyarlaşdırmışdır. Robert Haynlaynın "Fraydi" (1982) romanı da kosmik liftlərdən bəhs edir.
Kosmik lift konsepsiyasının istifadə olunduğu ən məşhur əsər Kim Stenli Robinsonun "Mars" trilogiyasıdır.
How Heavy Are the Dumbbells You Lift?
How Heavy Are the Dumbbells You Lift? (azərb. Qaldırdığın hantellər nə qədər ağırdır?) və ya orijinal adı ilə Danberu Nan-Kiro Moteru? (ダンベル何キロ持てる？, azərb. Neçə kiloqram hantel qaldıra bilərsən?) – Yabako Sandroviç tərəfindən yazılan idman manqa seriyası. Seriya, 2016-ci ilin avqust ayından bəri Shogakukan nəşriyyatının Ura Sunday jurnalında və və MangaONE tətbiqində nəşr olunur. Doga Kobo tarafından istehsal olunmuş anime seriyası adaptasiyası 2019-ci ilin iyulun sentyabrına qədər yayımlanıb.
== Məzmun ==
17 yaşlı orta məktəb şagirdi Hibiki Sakura adi, lakin qarınqulu bir qızdır. Yavaşca genişlənən belinin paltarında problem yaratdığını başa düşərək yaxınlıqdakı idman salonuna yazılmaq qərarına gəlir.
Robert Cey Lifton
Robert Cey Lifton (ing. Robert Jay Lifton; 16 may 1926, Bruklin, Nyu-York ştatı) — ABŞ psixiatrı və yazıçısı. O, əsasən müharibələrin və siyasi zorakılığın psixoloji səbəbləri və nəticələrinə dair araşdırmaları və düşüncə korreksiyası nəzəriyyəsi ilə tanınır. Lifton psixotarix nəzəriyyəsinin öncüllərindəndir.
Müəllif
Redaktor
1987: Milli İvrit Kitab Mükafatı.
Məqalələr
Evil, the Self, and Survival: interview by Harry Kreisler, 1999
Doctors and Torture: Lifton discusses "atrocity-producing situations" in the case of the Abu Ghraib prisoner abuse, 2004
Superpower Syndrome articles. Robert Jay Lifton on superpower syndrome, TomDispatch, 2006.
The End of Life: Exploring Death in America "Doctors and Death" Transcript, All Things Considered, Jan. 4
Hiroshima and the World: The Wisdom of Survivors Arxivləşdirilib 2021-02-25 at the Wayback Machine article in the Chugoku Shimbun.
Media
Talk on Apocalyptic Violence
Flight From Death.
Çarlinin böyük şüşə lifti (roman)
Çarlinin böyük şüşə lifti — İngilis yazar Roald Dahl tərəfindən 1972-ci ildə yazılan uşaq romanıdır. "Çarli və şokalad fabriki" adlı kitabın davamıdır. Hekayə şokoladçı Willy Wonka'nın böyük şüşə liftində Charlie Bucket'ın sərgüzəştlərindən bəhs edir. Kitab ilk dəfə 1972-ci ildə Alfred A.Knopf tərəfindən ABŞ-da və 1973-cü ildə George Allen & Unwin tərəfindən İngiltərədə nəşr edilmişdir.
Əvvəlki kitabdan fərqli olaraq, bu kitabın heç bir filmə uyğunlaşdırılması həyata keçirilməyib. R.Dahl üçüncü kitab yazmağı düşünür, lakin onu bitirə bilmədi.
Charlie fabrik sahibi Willy Wonka tərəfindən mükafatalandırıldığı üçün böyük ailəsi ilə birlikdə böyük şüşə liftə minərək səyahətə çıxırlar. W.Wonka lifti kifayət qədər yüksəkliyə gətirməyə cəhd edərkən, o, təsadüfən kosmosa çıxır və macəralarla dolu səyahət onları gözləyir.
Willy Wonka
Charlie Bucket
Joe (baba)
Josephine (nənə)
Georgina(nənə)
George(baba)
Mr. Bucket
Miss.
Liftçi qız (film, 1966)
Qaraca qız — "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında istehsal olunmuş bədii film.
== Məzmun ==
Qaraca qız — Kinolentdə Tutu (Sevil Zeynalova) adlı xeyirxah və cəsarətli yetim bir qaraçı qızının faciəli taleyindən danışılır.
Liftçi qız — Kinolentdə gənc bir qızın — Lalənin (Xuraman Qasımova) taleyindən, həyatda ilk kövrək addımlarından, tədricən öz qüvvəsinə inanıb, həyatda düzgün yol tapmasından danışılır.
== Festivallar və mükafatlar ==
Kinoalmanax
1) 1967-ci ildə Tbilisidə Zaqafqaziya və Ukrayna respublikalarının I zona kinofestivalı
Kinoalmanax Gürcüstan LKGİ MK-nın Diplom və Prizini almışdır.
== Film haqqında ==
Kinoalmanax iki qısametrajlı — "Liftçi qız" və "Qaraca qız" adlı filmlərdən ibarətdir.
Qaraca Qız
Film aktrisa Şəfiqə Məmmədovanın kinoda ilk işidir.
Film Süleyman Sani Axundovun eyniadlı hekayəsi əsasında ekranlaşdırılmışdır.
Liftçi qız
Film yazıçı Həsən Seyidbəylinin "Xidmət lifti" hekayəsinin motivləri əsasında çəkilmişdir.
Film rejissor Rüfət Şabanovun kinoda ilk müstəqil işidir.
Film aktyor Tariyel Qasımovun kinoda ilk işidir.
