Die Lit
Die Lit — amerikalı repçi Playboi Carti-nin ilk studiya albomu. 11 may 2018-ci ildə AWGE və Interscope Records tərəfindən buraxılıb. Albomda repçilər Skepta, Trevis Skott, Lil Uzi Vert, Pi'erre Bourne, Niki Minaj, Brayson Tiller, Chief Keef, Gunna, Red Coldhearted, Young Thug və Young Nudy qonaq ifaçı kimi yer alıblar. Albomun prodüserliyində Pi'erre Bourne, Don Cannon, Maaly Raw və başqalarının iştirakı olub.
Hermione littoralis
Tazet nərgizgülü (lat. Narcissus tazetta) — nərgizgülü cinsinə aid bitki növü.
== Sinonim ==
Hermione ambigena Salisb.
Hermione amoena Jord. & Fourr.
Hermione antipolensis Jord. & Fourr.
Hermione aperticorona Haw.
Hermione auranticorona Haw.
Hermione biancae Tod.
I Want a Little Sugar in My Bowl (Nina Simone)
Fincanım üçün azacıq şəkər istəyirəm (ing. I Want a Little Sugar in My Bowl) — Nina Simonenın Sings the Blues singlına daxil olan mahnılarından biri.
Inga litoralis
Inga litoralis (lat. Inga litoralis) — paxlakimilər fəsiləsinin i̇nqa cinsinə aid bitki növü.
Jurinea lithophila
Jurinea lithophila (lat. Jurinea lithophila) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin jurinea cinsinə aid bitki növü.
Lathyrus littoralis
Lathyrus littoralis (lat. Lathyrus littoralis) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin güllücə cinsinə aid bitki növü.
LitSat-1
LitSat-1 — Litvanın ilk iki peykindən biridir. Wallops adasında Orta Atlantika Regional Kosmos Mərkəzində 0B platformasından uçan Antares 120 fırlatma anbarı üzərindəki 28 Flock-1 CubeSats ilə birlikdə ikinci Cygnus kosmik gəmisindən buraxılmışdır. Launch 2013-cü ilin dekabr ayına planlaşdırılıb, lakin daha sonra 9 yanvar 2014-cü il tarixinə təxirə salınıb. Peyk 28 Fevral 2014 tarixində NanoRacks Cubesat Deployer vasitəsilə Beynəlxalq Kosmos Stansiyasından yerləşdirildi .Beynəlxalq Kosmos Stansiyasından yerləşdirildi. Litvanın üç sözü "Lietuva myli laisvę" (Litva azadlığı sevir) kosmosdan yayımlanacaq. Lituanica SAT-1 və LitSat-1 peyklərinin buraxılması Litvada canlı yayımlandı. 6 mart 2014-cü ildə Kaunas Texnologiya Universitetinin (KTU) peyk radio stansiyası ilk dəfə LitSat-1 ilə iki yollu ünsiyyət qurdu.
Lita
Litva litası, lita (lit. litas, çox sayda litai, litų) — 1922-1940 və 1993-cü ildən Litvanın pul vahidi. 100 sentdən ibarətdir (lit. centas, çox sayda centai, centų).
ISO 4217 sistemində beynəlxalq kodu LTL.
== Tarixi ==
Birinci dünya müharibəsindən sonra müstəqil Litva Respublikası ərazisində digər dövlətlərin valyutaları dövriyyədə idi.
Milli pul vahidi olan lit dövriyyəyə 2 oktyabr 1922-ci il tarixindən buraxıldı. Litva SSRİ tərkibinə qatıldıqdan sonra (1940), 25 mart 1941-ci ildən lit SSRİ rublu ilə əvəz edildi.
Lit yenidən dövriyyəyə ikinci müstəqillik dövründə, 25 iyun 1993-cü il tarixindən buraxıldı.
== Valyuta kursu rejimi ==
25 iyun 1993-cü ildən 31 yanvar 2002-ci ilədək lit ABŞ dollarına 4:1 nisbəti ilə bağlanmışdı, 1 fevral 2002-ci ildən isə avroya 3,4528:1 nisbəti ilə bağlandı. Bu nisbət Litvada avronun istifadəsinə qədər qalacaqdır.
Lita Qrey
Lita Qrey (ing. Lita Qrey; d. 15 aprel 1908 — ö. 29 dekabr 1995, əsl adı ing. Lillita Louise MacMurray) — Amerikalı kino aktrisası, Çarli Çaplinin ikinci həyat yoldaşı
== Doğum ==
Lita Qrey 15 aprel 1908-ci ildə Amerikanın Kaliforniya ştatının Hollivud şəhərində anadan olmuşdur. Atası milliyətcə şotland idi. Anası isə Kaliforniyanın ispan ailəsində doğulmuşdu.
== Həyatı ==
Lita Çarli Çaplinlə səkkiz yaşında olarkən kafedə tanış olmuşdur. Daha sonra 1921-ci ildə Çaplinin Körpə filmində "nazlı mələk" rolunu ifa etmişdir. 1924-cü ildə Çarli Çaplinlə ailə qurmuşdur.
Lita Stettir Hallinqvor
Leta Stetter Hollinqvort (25 may 1886 – 27 noyabr 1939) — amerikalı psixoloq. Xüsusilə İntellekt əmsalı və istedadlı uşaqlar üzərində gördüyü işlər ilə tanınan psixoloqdur. İstedadlı uşaqlarla yanaşı, klinik psixologiya, təhsil psixologiyası və qadınların psixologiyası ilə bağlı araşdırmalar aparmışdır. Eyni zamanda qadınlarla bağlı stereotiplərin aşılmasına mühüm töhfələr vermişdir.
== Həyatı ==
L. S. Hollinqvort 1886-cı ildə Nebraska-da anadan olmuşdur. Anasının erkən ölümü və atasının evi tərk etməsi səbəbiylə çətin bir uşaqlıq həyatı olmuşdur. 15 yaşında yerli qəzetlərdədə məqalələr dərc etməyə başladı. 1902-ci ildə orta məktəbi bitirdikdən sonra Nebraska Universitetində ədəbiyyat təhsili aldı. Bu vaxt, psixologiya aspirantı olan Harri Levi Hallinqvor ilə nişanlandı. Nişanlısı doktorluq təhsili almaq üçün Kolumbiya Universitetinə getdi və Ceyms Makkin Kettellin tələbəsi oldu.
Litchi chinensis
Liçi (Litchi chinensis Sonn, Sapindaceae fəsiləsindəndir) — Çin gavalısı və ya çin qozu adlanan Liçinin vətəni Cənubi Çindir və burada 4000 ildir ki, becərilir. Meyvəsi yumurtavaridən yumru formaya qədərdir. Ölçüsü fındıqdan iri, gavalıdan xırdadır.
Meyvəsinin quruluşuna görə Liçi qozmeyvəlilərə aiddir. Qabığı sıx olub, ətliyindən asan ayrılır. Qabığının rəngi çəhrayıdan qırmızıya qədər, bəzən sarımtılqəhvəyi olur. Ətliyi ağ, jeleyəbənzər şirəli, kifayət qədər sıx olub, çəyirdək nüvəsini əhatə edir. Ətliyi 62-84%, nüvəsi 6-26%, qabığı 12-20% arasındadır. Dadı şirin, üzüm dadını xatırladır. Zərif qızılgül və muskat ətirlidir.
Litecoin
Litecoin — dünya miqyasında nisbətən ani və ucuz ödəmələrə imkan verən bir peer-to-peer rəqəmsal valyutadır. Bitcoin kimi, Litecoin şəbəkəsinin təhlükəsizliyi şifrələmə ilə təmin edilir. Litecoin əməliyyatları bitkoindən dörd dəfə çoxdur. Litecoin şəbəkəsində SegWit-in aktivləşdirilməsindən sonra əməliyyatların sürəti xeyli artıb. Əməliyyat ümumiyyətlə 6 blokdan və ya 15 dəqiqədən sonra başa çatmış hesab olunur.
Yuxarıda qeyd edildiyi kimi bitkoinin çəngəli olan kriptovalyuta Litecoin ilk rəqəmsal sikkəyə bənzər bir çox xüsusiyyətlərə malikdir:
Anonimlik
Mərkəzsizləşdirmə
Blockchain Texnologiyası
GitHub-da ictimai baxış üçün dərc edilmiş açıq mənbə və s.
Parametrləri nəzərdən keçirin - ekosistemi vurğulayan, əvvəlcə rəqəmsal arxitekturaya sınaq kimi inteqrasiya olunan və sonradan onların həyat qabiliyyətini və aktuallığını sübut edən innovativ texnologiyalar. Bunlara daxildir:
SegWit protokolu (Rus dilində "ayrıca şahid" kimi səslənən Ayrılmış Şahid).
Lightning Network Layer 2 protokolu.
Literaturnı Azerbaycan
Literaturnı Azerbaycan — Bakıda rus dilində nəşr edilən jurnal.
== Tarixi ==
24 noyabr 1997-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin fərmanı ilə jurnalın dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına çap olunması qərara alınmışdır.
27 yanvar 2003-cü ildə Azərbaycan ədəbiyyatı və mədəniyyətinin inkişafındakı xidmətlərinə görə jurnalın əməkdaşları Azərbaycan Respublikasının fəxri adları ilə təltif olunmuşlar.
== Redaksiya heyəti ==
Əliağa Kürçaylı jurnalın redaksiyasında məsul katib vəzifəsində çalışmışdır.
Literaturnıy Azerbaydjan
Literaturnı Azerbaycan — Bakıda rus dilində nəşr edilən jurnal.
== Tarixi ==
24 noyabr 1997-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin fərmanı ilə jurnalın dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına çap olunması qərara alınmışdır.
27 yanvar 2003-cü ildə Azərbaycan ədəbiyyatı və mədəniyyətinin inkişafındakı xidmətlərinə görə jurnalın əməkdaşları Azərbaycan Respublikasının fəxri adları ilə təltif olunmuşlar.
== Redaksiya heyəti ==
Əliağa Kürçaylı jurnalın redaksiyasında məsul katib vəzifəsində çalışmışdır.
Lithobiomorpha
Sümükcələr (lat. Lithobiomorpha)-dodaqayaqlılar sinfinə aid heyvan dəstəsi.
== Xarici quruluşu ==
Sümükcələrdə qısa, tünd-qəhvəyi, daim 15 cüt yeriş ayaqlı bədən olur. Bədənin uzunluğu 5-50 mm arasında dəyişir. Öndən başın böyürlərində 13-100 buğumlu antenalar və müxtəlif sayda sadə gözcüklər yerləşir. Sümükcələr nəm və qaranlıq yerləri sevir, yumşaq və rütubətli meşə döşənəyinə üstünlük verirlər. Ancaq torpaqda və açıq sahələrdə də onlara rast gəlmək olur.
== Həyat tərzi ==
Azərbaycanda aşkar edilmiş növlərin böyük hissəsi Lithobius (14 növ) və Monotarsobius (18 növ) cinslərinə aiddir. Hessebius və Harpolithobius cinslərinin hərəsindən 1 növ qeydə alınmışdır (Bababəyova, 1993). Böyük Qafqaz rayonlarından 10 növ məlumdur: Harpolithobius perplexus Zal., Lithobiys portschinskii Ssell., L.viriatus Ssel., L.kessleri Ssel., L.pussillus Latz., L.antipai Matic., Monotazsobius curtipes C.K. və b.
Lithocardium
Kordiya (lat. Cordia) — bitkilər aləminin göyzabançiçəklilər dəstəsinin göyzabankimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Lithofalco
Qızılquş (lat. Falco) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qızılquşkimilər dəstəsinin qızılquşlar fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Lithospermum
Səfərotu (lat. Lithospermum) — bitkilər aləminin göyzabançiçəklilər dəstəsinin göyzabankimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Lithospermum officinale
Dərman səfərotu (lat. Lithospermum officinale) — bitkilər aləminin göyzabançiçəklilər dəstəsinin göyzabankimilər fəsiləsinin səfərotu cinsinə aid bitki növü.
Litium
Litium (Li) – D.İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 3-cü element.
== Kəşf olunması ==
Litium 1817-ci ildə isveç kimyaçısı İ.Arfedson tərəfindən, pentalit mineralının analizi zamanı kəşv olunub. Bu mineral ən adi daş kimi görünür və odur ki, metal litium (yunan sözü “lithos” – daş deməkdir) adlandırılmışdır.
== Xassələri ==
Litium gümüşü-ağ rəngli yumuşaq metaldır. O, bütün metalların ən yüngülüdür. Qələvi metalların digər nümayəndələrinə nisbətən litiumun kimyəvi aktivliyi xeyli aşağıdır. Məsələn, onun su ilə reaksiyası başqa qələvi metallarda olduğu kimi şiddətli getmir. Litiumun yalnız təzə kəsilmiş səthi adi temperaturda havanın oksigeni ilə birləşərək Li2O əmələ gətirir. LiOH yüksək temperaturda parçalanaraq, (Mg(OH)2-də olduğu kimi) Li2O əmələ gətirir. NaOH, KOH və s.
Litium flüor
Litium flüor (LiF) - litium və flüorun ikili kimyəvi birləşməsidir, flüorid turşununlitium duzu.
== Fiziki xassələri ==
Normal şəraitdə litium flüor ağ tozdur və ya kub sisteminin şəffaf rəngsiz kristallarıdır, hüceyrə parametrləri a = 0,40279 nm, Z = 4.Suda zəif həll olunur (0 °C-də 0,120 q / 100 ml),
Temperatur artdıqca həllolma bir qədər artır(25 °C-də 0,134 q/100 ml; 35 °C-də 0,1357 q/100 ml).Standart şəraitdə istilik keçiriciliyi 4,01 Vt /(m K),
== Alınması ==
Litium floridin zəif həll olmasından istifadə edərək, mübadilə reaksiyaları ilə almaq olar:
L
i
C
l
+
N
H
4
F
→
L
i
F
↓
+
N
H
4
C
l
{\displaystyle {\mathsf {LiCl+NH_{4}F\ {\xrightarrow {\ }}\ LiF\downarrow +NH_{4}Cl}}}
Litium hidroksid və flüorid turşunun qarşılıqlı təsiri ilə də əldə edilə bilər:
L
i
O
H
+
H
F
→
L
i
F
↓
+
H
2
O
{\displaystyle {\mathsf {LiOH+HF\ {\xrightarrow {\ }}\ LiF\downarrow +H_{2}O}}}
== Kimyəvi xassələri ==
Flüorid turşusunun qatı məhlullarında həll olunur:
L
i
F
+
H
F
→
L
i
H
F
2
{\displaystyle {\mathsf {LiF+HF\ {\xrightarrow {\ }}\ LiHF_{2}}}}
L
i
F
+
H
2
S
O
4
→
L
i
H
S
O
4
+
H
F
↑
{\displaystyle {\mathsf {LiF+H_{2}SO_{4}\ {\xrightarrow {\ }}\ LiHSO_{4}+HF\uparrow }}}
L
i
F
+
H
N
O
3
→
L
i
N
O
3
+
H
F
↑
{\displaystyle {\mathsf {LiF+HNO_{3}\ {\xrightarrow {\ }}\ LiNO_{3}+HF\uparrow }}}
Qatı qüvvətli turşularda həll olunur:
2
L
i
F
+
C
a
O
→
600
o
C
L
i
2
O
+
C
a
F
2
{\displaystyle {\mathsf {2\ LiF+CaO\ {\xrightarrow {600^{o}C}}\ Li_{2}O+CaF_{2}}}}
2
L
i
F
+
C
a
(
O
H
)
2
→
2
L
i
O
H
+
C
a
F
2
↓
{\displaystyle {\mathsf {2\ LiF+Ca(OH)_{2}\ {\xrightarrow {\ }}\ 2\ LiOH+CaF_{2}\downarrow }}}
== Tətbiqi ==
Litium flüorid çox yüksək şəffaflığa malikdir ultrabənövşəyidən infraqırmızı spektral diapazona qədər (0,12 ... 6 mikron), buna görə də o, ultrabənövşəyi (vakuum ultrabənövşəyi daxil olmaqla hansınınki şəffaflığı bütün digər optik materiallardan üstündür) və infraqırmızı optikada istifadə olunur.Bundan əlavə, termolüminessent dozimetriya ilə radiasiya dozalarını ölçmək üçün istifadə olunur.
Yüksək ərimə istiliyi olduğundan (1044 kJ/kq) istilik enerjisinin saxlanması üçün istifadə olunur. Əridikdə həcmini 22% artırır. Maye litium flüoridin təsirindən metallar tez zamanda korroziyaya uğrayır.
== Toksikliyi ==
Litium flüorid zəhərlidir. Havada maksimum icazə verilən konsentrasiya 1 mq/m³ təşkil edir.
== Mənbə ==
Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др.. — 2-е изд., — М.—Л.: Химия, 1966.
Litke adaları
Litke adaları — Kara dənizində Nordenşeld arxipelaqı tərkibinə daxil olan adalar qrupu. İnzibati cəhətdən Rusiya Krasnoyarsk diyarı Taymır Dolqan-Nenes rayonu ərazisində yerləşir.
Nordenşeld arxipelaqına daxil olan beş əsas qrupdan birini təşkil edir. Ruskiy adasından cənubda yerləşir. Qrupa 10 iri və bir necə kiçik adalardan ibarətdir. Adalar 33 km məsafədə uzanır. Cənubunda yerləşən Paxtusov adalarından Lenin boğazı ilə ayrılır. 3,5 km şərqdə isə Şərq adaları qərarlaşır. Adalar 1901-ci ildə Fyodr Litkenin şərəfinə adlandırılmışdır.
== Tərkibi (qərbdən şərqə) ==
Torosnıy adası — 42 metr hündürlüyə sahib qayadan ibarət olan iri ada.
Litke adası
Litke adası — Frans-İosif Torpağına daxil olan ada. İnzibati cəhətdən Arxangelsk vilayətinin Primorski rayonu ərazisinə daxildir. Ada arxipelaqın cənub-şərqində, Salm adasından 3.5 km cənub-şərqdə yerləşir. Salm adasındam Fram boğazı ilə ayrılır.
Ada dairəvi formaya malikdir. Diametri 3 km, sahəsi isə 14 km²-dir. Ərazisinin böyük hissəsini 85 m hündürlüyə malik buzlaq tutur. Şimal-qərbində buzdan azad kiçik bir ərazi vardır.
Ada rus dənizçisi, qütb araşdırmaçısı, coğrafiyaçısı Fyodor Litkenin şərəfinə adlandırılmışdır.
Litke boğazı
Litke boğazı (rus. Пролив Литке) - Avrasiya materikini Karaqin adasından ayırır. Boğaz Berinq dənizində yerləşir. Uzunluğu 120 km, ən dar yerdə eni 26 km təşkil edir. Boğaz rus dəniz səyyahı Fedora Petroviç Litkenin şərəfinə adlandırılmışdır. Boğazın sahilində Ossara qəsəbəsi yerləşir. Bölgə Kamçatka diyarına aid ərazidə yerləşir.
Litke burnu
Litke burnu (çuk. Кэйикэй, esk. Кайкак) — Çukot yarımadası, Puatın buxtası sahillərində yerləşən qayalı burun. Sahillərini Berinq dənizinin suları yuyur. İnzibati cəhətdən Çukot Muxtar dairəsinin Çukotski rayonu ərazisinə daxildir.
Burun ilk dəfə 1828-ci ildə dövrü dünya səyahətinə çıxmış "Sevyanin" gəmisində kəşf edilmişdir. Komandanın bir ildən sonra geri qayıtması ilə ekspedisiyanın rəhbəri olan Fyodor Litkenin şərəfinə adlandırılmışdır. Çukotkaça çuk. Кэйкэй adı isə tərcümədə — "piydən qırışlar" mənasını verir.
Burunun qayalarında 5 min quş yuva qurur: berinq qrabatdağı, qütb qağayısı, gümüşü qağayı, Sakitokean təmizçisi və s.
