qaban sözü azərbaycan dilində

1 is. Vəhşi donuzun erkəyi. Qaban əti. Qaban ovu. Çöl donuzuna qaban da deyilir. – Kənddən bir dənə biyar araba gətirib, qabanın cəmdəyini içinə yıxıb, özüm də üstündə yola düşdüm. Ə.Haqverdiyev. // məc. Kobud, yekə cüssəli, yöndəmsiz və qüvvətli adam haqqında. Ərdovdu, qabandı, qoyma gəldi; Didarı yamandı, qoyma gəldi! M.Ə.Sabir. ◊ Qabana dönmək – 1) həddindən artıq yekələnmək, kökəlmək, güclənmək; 2) vəhşiləşmək, azğınlaşmaq; son dərəcə qəzəblənmək, hiddətlənmək. Dönüb qabanapələngə, polis idarələri; Girib bu xalq ilə cəngə polis idarələri. Ə.Nəzmi. Yaralı qabana dönmək – bax qabana dönmək 2-ci mənada.

1 Belə mülahizə var ki, bu söz qabarmaq feili ilə kökdaş olub, “çöl donuzu” deməkdir. Adamın üstünə qabardığı (hücum etdiyi) üçün belə adlanıb. Кабан formasında rus dilində də işlədilir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

1 QABAN (vəhşi donuz) Kənddən ..araba gətirib, qabanın cəmdəyini içinə yığıb, özüm də üstündə yola düşdüm (Ə.Haqverdiyev); ÇÖLDONUZU [Alo:] Bu da lap çöldonuzu kimi tük gətirmiş imiş (S.Rəhimov).

1 1. кабан; 2. кабаний;

2 I сущ. кабан: 1. самец свиньи, хряк, вепрь. Qaban ovu охота на кабана 2. перен. о толстом, грузном мужчине II прил. кабаний. Qaban sürüsü кабанье стадо, qaban izləri кабаньи следы; qabana dönmək: 1. растолстеть, стать очень толстым; 2. стать сильным; 3. озвереть, разъяриться, рассвирепеть, свирепствовать ◊ yaralı qabana dönmək разъяриться, рассвирепеть

1 I. i. (ev) hog, boar; (vəhşi) wild boar; (dişisi) wild sow II. s. boar; ~ əti boar; ~ ovu boar-hunting

1 is. sanglier m, laie f, marcassin m ; ~a dönmək (məc) prendre de l’embonpoint

1 сущ. 1. къабан (эркек чӀуран вак); // къабандин (мес. як); 2. пер. къабан хьтин, ири жендек алай, кӀалубсуз, къуватлу кас; ** qabana dönmək а) къабан хьиз хьун, къабандиз элкъуьн, гзаф еке хьун, куьк хьун, къуватлу хьун; б) хер алай къабан хьиз хьун, вагьши хьун, къизмиш хьун; гзаф хъел атун, хъел акатун; yaralı qabana dönmək кил. qabana dönmək б).