Kiçik Qaynarca sülhü
Kiçik Qaynarca sülhü (türk. Küçük Kaynarca Antlaşması, rus. Кючук-Кайнарджийский мир) — Osmanlı və Rusiya imperiyaları arasında 10 (21) iyul 1774-cü ildə imzalanmış və 1768–1774-cü illər rus-türk müharibəsini başa çatdıran sülh müqaviləsi.
== Tarixi şərait ==
XVIII əsrin II yarısında Rusiya Sağsahil Ukraynası və Belorusiyanı Polşadan geri almaq, Baltik dənizində yeni ərazilər tutmaqla yanaşı Litva və Latviyanı da işğal etmək və Qara dəniz ətrafındakı torpaqlara yiyələnmək siyasəti aparırdı. Rusiyanın Qara dənizdə möhkəmlənmək siyasəti daha çox Osmanlı dövlətini narahat edirdi.
== Müharibənin gedişi ==
1768-ci ildə Osmanlı Rusiyaya müharibə elan etdi. 1770-ci il Larqa və Kaqul döyüşlərində və eyni zamanda 1770-ci il Çeşmə dəniz döyüşündə Osmanlı ordusu məğlub oldu.
== Müqavilə şərtləri ==
1774-cü ildə hər iki dövlət arasında Bolqarıstan ərazisindəki Kiçik Qaynarca kəndində sülh müqaviləsi bağlandı. Müqavilə Rusiyanın müharibə zamanı əldə etdiyi bəzi ərazi uğurlarını təsdiq etdi:
Kerç, Yeniqala və Kinburn əraziləri Rusiyaya verildi;
Rus gəmilərinə Qara dənizdə sərbəst üzmək hüququ verildi (Beləliklə, Rusiya Qara dəniz dövlətinə çevrildi)
Rus ticarət gəmilərinə Bosfor və Dardanel boğazlarından sərbəst keçmək hüququ verildi;
Valaxiya və Moldaviya Rusiyanın himayəsinə keçdi;
Krım xanlığı Osmanlıdan ayrılaraq müstəqil oldu (1783-cü ildə Rusiya Krım xanlığını ləğv edərək "Tavrida" adı ilə özünə birləşdirdi);
Dnepr və Buq çayları arasındakı ərazilər Rusiyaya keçdi.
Müqavilə 1700-cü il İstanbul müqaviləsi istisna olmaqla, Osmanlı və Rusiya imperiyaları arasında əvvəlki bütün müqavilələri ləğv etdi.
Kəsilməz enerji qaynağı
Kəsilməz enerji qaynağı –( eng. UPS Uninterruptible Power Supply ) kompüter (yaxud başqa elektron qurğu) ilə qida mənbəyi (adətən, məişət elektrik şəbəkəsi) arasına qoşulan və elektrik enerjisinin kəsilməsi nəticəsində kompüterə daxil olan cərəyanın kəsilməməsinə, bununla da kompüterin mümkün zədələnmələrdən qorunmasına təminat verən qurğu. UPS-lərin müxtəlif modelləri müxtəlif müdafiə səviyyələri təklif edir. UPS-lərin hamısı batareya və cərəyanın itməsini bildirən indikatorla təchiz olunur; indikator işə düşəndə UPS-in gərginliyi dərhal onun batareyasına keçir ki, istifadəçi işinin nəticəsini saxlaya və kompüteri normal söndürə bilsin. Batareyanın cərəyanı saxlama müddəti UPS-in modelindən asılıdır. Daha mükəmməl modellərdə verilən elektrik enerjisinin süzgəcdən keçirilməsi, gərginliyin titrəyişindən mürəkkəb qorunma imkanları vardır. Bundan başqa, belə modellərdə əməliyyat sisteminin UPS ilə qarşılıqlı əlaqədə olması üçün ardıcıl port var ki, bu da xarici enerji təchizatı kəsildikdə sistemi avtomatik söndürməyə imkan verir.
== Ədəbiyyat ==
İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Qaynama
Qaynama — mayenin bütün həcmində buxar əmələgəlmə hadisəsi. Qaynama zamanı doymuş buxarla dolu olan qabarcıqlar hidrostatik və atmosfer təzyiqlərinə üstün gələrək mayenin səthinə çıxıb dağılır və həmin buxarı fəzaya buraxır. Qaynama temperaturu mayenin növündən və xarici təzyiqdən asılıdır. Məsələn, su 1 atmosfer təzyiqində 100°C-də qaynadığı halda 15,5 amosfer təzyiqdə 200°C-də qaynayır. Xarici təzyiq sabit olduqda qaynama zamanı mayenin temperaturu dəyişmir və ona verilən istilik miqdarı tamamilə buxar əmələ gəlməsinə sərf olunur. Həmin təzyiq artdıqca qaynama temperaturu da artır (əksi də doğrudur) və onun ən böyük qiyməti böhran temperaturuna bərabər olur. Saf maye öz qaynama temperaturundan yuxarı temperaturlara qədər qızdırıla bilir və bu zaman qaynama baş vermir. Belə maye ifrat qızmış maye adlanır. Bu hal metastabildir. Həmin mayeni tərpətdikdə və ya ona başqa qatışıqlar əlavə etdikdə qaynama dərhal başlayır.
Qaynama nöqtəsi
Qaynama nöqtəsi — buxar təzyiqi xarici təzyiqə bərabər olduqda mayenin əldə etdiyi temperatur. Yüksək buxar təzyiqi olan mayelər uçucudur və aşağı qaynama nöqtələrinə malikdir. Yüksək qaynama nöqtələri olan mayelərin, vakuum prosesi ilə buxar təzyiqini artıraraq otaq temperaturunda qaynadılması mümkündür.
Qaynanamız (serial 2015)
Filmdə Ağanaz (Afaq Bəşirqızı) Oğlu xudunu (Müşfiq Şahverdiyev) 2-ci dəfə evləndirir. Toyun axırında Ağanaz toyun xərcini ödəyə bilmədiynə görə, Restoranın sahibi Bəylə gəlini evlərinə buraxmır. Sonda Ağanaz gəlini Nabatdan Dilarə Əliyeva bütün qızılları alıb toyun xərclərini ödəyir.
Qaynanamız (teleserial, 2015)
Filmdə Ağanaz (Afaq Bəşirqızı) Oğlu xudunu (Müşfiq Şahverdiyev) 2-ci dəfə evləndirir. Toyun axırında Ağanaz toyun xərcini ödəyə bilmədiynə görə, Restoranın sahibi Bəylə gəlini evlərinə buraxmır. Sonda Ağanaz gəlini Nabatdan Dilarə Əliyeva bütün qızılları alıb toyun xərclərini ödəyir.
Qaynaq
Qaynaq bu mənaları ifadə edə bilər:
Qaynaq (Tərtər) — Azərbaycanın Tərtər rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Qaynaq (texnika) — hissələrin bir-biri arasında atomar əlaqə yaratmaq üçün istilik və ya təzyiqdən istifadə etməklə birləşdiirlməsi üçün texnoloji üsul.
Qaynaq (Tərtər)
Qaynaq — Azərbaycan Respublikasının Tərtər rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Qarabağ müharibəsi nəticəsində kəndin təsərrüfatına ciddi ziyan dəymişdir. 2011-ci ilin sentyabr ayında kəndə ilk dəfə təbii qaz verilməsinə başlanılıb.
Qaynaq (dəqiqləşdirmə)
Qaynaq bu mənaları ifadə edə bilər:
Qaynaq (Tərtər) — Azərbaycanın Tərtər rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Qaynaq (texnika) — hissələrin bir-biri arasında atomar əlaqə yaratmaq üçün istilik və ya təzyiqdən istifadə etməklə birləşdiirlməsi üçün texnoloji üsul.
Qaynaq (texnika)
Qaynaq — hissələrin bir-biri arasında atomar əlaqə yaratmaq üçün istilik və ya təzyiqdən istifadə etməklə birləşdirilməsi üçün texnoloji üsuldur.
Qaynaq üsulları çox vaxt metallarda tətbiq olunsa da, şüşə və termoplastik materialların birləşdirilməsində də bu üsuldan geniş istifadə olunur. Qaynaq növündən asılı olaraq birləşmə ya tikiş xətti, sahə və ya nöqtədə həyata keçirilir. Qaynaq üçün lazım olan enerji xaricdən daxil edilir. Qaynaq zamanı əksər hallarda yerli əritmə prosesi baş verir. Qaynaqdan və tikiş soyuduqdan sonra ixtiyar materialda müəyyən dəyişikliklər baş verə bilər. Bu mənfi təsir material seçimi, ətraf mühit və üsulla aradan qaldırıla bilər.
Poladlarda möhkəm birləşmə əldə etmək üçün onun tərkibində karbonun miqdarı 0,22%-i keçməməlidir. Yüksək mökəmliyə malik poladlarda isə qaynaqdan öncə müəyyən hazırlıq işlərinin aparılması vacibdir. Buraya qızdırma, termiki emal və s.
Qaynar-i Ülya (Xoy)
Qaynar-i Ülya (fars. قينرعليا) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Xoy şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
Qaynar (Mərənd)
Qaynar (fars. قينر) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Mərənd şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
2006-cı il məlumatına görə kənddə 435 nəfər yaşayır (101 ailə).
Qaynar klaviş
Qaynar klaviş (hot key) – bir-iki klavişin basılması ilə gerçəkləşən və istifadəçi tərəfindən, adətən, yaddaşda rezident olan başqa bir proqrama (kalkulyator, bloknot, nömrəyığan, terminal emulyatoru) keçid üçün istifadə olunan komandadır. Rezident proqram, yaxud TSR-proqram (TERMINATE-AND-STAY-RESIDENT PROGRAM) yaddaşa yüklənir və çağrılanadək orada passiv rejimdə qalır. İstifadəçiyə belə proqram lazım olduqda o, “qaynar” klavişi basmaqla komanda verir: adətən, bu kombinasiya Alt və ya Control klavişlərinin iştirakı ilə olur, ancaq bu məqsədlə klaviaturada olan istənilən klaviş istifadə oluna bilər. “Qaynar” sözü onu göstərir ki, keçidin baş verdiyi proqram istifadə üçün tam hazırdır və öz növbəsini gözləyir, başqa sözlə, tam “qızıbdır”. MS-DOS mühitində bəzi proqramlarda əməliyyat sisteminə çıxış üçün də “qaynar” klavişlər nəzərdə tutulur. Başqa tətbiqi proqramlarda istifadəçilər özləri bir klaviş basmaqla başqa proqramları başladan (məsələn, verilənlərin ötürülməsi proqramından mətn prosessorunu başladan) “qaynar” klavişlər təyin edə bilərlər.
İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Qaynararxac
Qaynararxac — Oğuz rayonu ərazisində dağ.
Qaynararxac Xalxalçayın sahilindədir. Qaynar (şen, qalabalıq) və arxac (yay mövsümündə mal-qaranın köçdüyü yer) sözlərinin birləşməsindən yaranmışdır, "çoxlu adamı olan, qaynar həyatlı, qalabalıq olan arxac" mənasındadır. Oronimi "çeşməli arxac" kimi də izah edirlər.
Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. II cild. Bakı, 2007.
Qaynarca
Qaynarca (Sayınqala)
Qaynarca (Tikantəpə)
Qaynarca (Meşkinşəhr)
Qaynarca (Xudabəndə)
Aşağı Qaynarca (Çaroymaq)
Yuxarı Qaynarca (Çaroymaq)
Təxəllüslər
Oqtay Qaynarca
Digər
Kiçik Qaynarca sülhü
Qaynarca — Dəvəçi rayonu ərazisində palçıq vulkanı.
Qaynarca — Mingəçevirdə, Kür çayı ilə Yevlax-Şəki avtomobil yolu arasında algaq dağ silsiləsinin bir hissəsinin adı.
Qaynarca — Xızı rayonu ərazisində şirinsulu, axarlı kiçik göl.
Qaynarca (Meşkinşəhr)
Qaynarca (fars. قينرجه) — İranın Ərdəbil ostanının Meşkinşəhr şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 192 nəfər yaşayır (37 ailə).
Qaynarca (Sayınqala)
Qaynarca (fars. قينرجه) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sayınqala şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
2006-cı il məlumatına görə kənddə 201 nəfər yaşayır (42 ailə).
Qaynarca (Tikantəpə)
Qaynarca (fars. قينرجه) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Tikantəpə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
2006-cı il məlumatına görə kənddə 907 nəfər yaşayır (201 ailə).
Qaynarca (Xudabəndə)
Qaynarca (fars. قينرجه) - İranın Zəncan ostanının Xudabəndə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
2006-cı il məlumatına görə kənddə 597 nəfər yaşayır (121 ailə).
Qaynayan tabletlər
Qaynayan tabletlər və ya karbon tabletlər, o tabletlərdirlər ki içlərində Limon turşusu,Tartarik turşusu və Sodium bikarbonat var və su ya digər likvid ilə təmasda dağılıb və prosesdə karbon dioksid azad edərlər.Çox vaxt, sürətli parçalanma tabletin həll və məhv olmasına, və əriməsinə səbəb ola bilər.
effervescent tablets Arxivləşdirilib 2012-05-18 at the Wayback Machine.AmeriLab Amerilab Technologies, Inc.
Oqtay Qaynarca
Oqtay Qaynarca (türk. Oktay Kaynarca; 27 yanvar 1965, İstanbul) — türk aktyor.
Oktay Kaynarca İstanbul Universiteti Dövlət Konservatoriyası Teatr Anasənət Budağı magistratura fakültəsinin məzunudur.
Oktay Kaynarca 27 yanvar 1965-ci ildə Üsküdarda anadan olub. Uşaqlığının bir dövrü Berlində keçib. Konservatoriyaya girməzdən əvvəl Egey Dənizi teatrında Turqut Özakmanın Divarların Xaricində adlı oynunda oynayıb. Sonra bir neçə uşaq oyunlarında yer alıb. 2003-cü ildə başlayan Qurdlar Vadisi serialında Süleyman Çakır rolu ilə görkəminə görkəm qatdı. 2008-ci ildə Adanalı serialında Adanalı Yavuz rolu ilə tamaşaçı tərəfindən çox sevilib.
Qaynanamız
Filmdə Ağanaz (Afaq Bəşirqızı) Oğlu xudunu (Müşfiq Şahverdiyev) 2-ci dəfə evləndirir. Toyun axırında Ağanaz toyun xərcini ödəyə bilmədiynə görə, Restoranın sahibi Bəylə gəlini evlərinə buraxmır. Sonda Ağanaz gəlini Nabatdan Dilarə Əliyeva bütün qızılları alıb toyun xərclərini ödəyir.
Qaynarca palçıq vulkanı
Qaynarca palçıq vulkanı– Şabran rayon mərkəzindən 8-10 km cənub-qərbdə, miosenin pont çöküntüləri üzərində nisbi yüksəkliyi 60 m olan yüksəklik əmələ gətirir.
Diametri 100 m olan Qaynarca palçıq vulkanı krater sahəsində çoxsaylı, hündürlüyü 2-3 m-ə qədər, oturacağının diametri 1.5-2.0 m olan qrifonlar, diametri 3.0-3.5 m olan salzalar qeyd olunur. Vulkan Talabi-Zarat-dəniz antiklinal qurşağının mərkəzi hissəsi olan, şimal-şərq istiqamətində uzanan eyniadlı qırışıqda yerləşir. Qırışıq asimmetrik olub, dik (55-60°)şimal-şərq və nisbətən meyilli (40-50°) cənub-qərb qanadlara malikdir. Tağ hissəsində üstəgəlmə xarakterli iki uzununa pozulma izlənir. Qaynarca vulkanında çoxsaylı fəaliyyətdə olan mərkəzlər qaz və palçıq çıxarırlar. Qaynarca vulkanının brekçiyasında kaynazoyun bütün stratiqrafik vahidlərinin süxurları iştirak edir. Boz əəhəgli qumdaşı, əhəngdaşı, mergel, tünd boz gil və b. qırıntılar rast gəlir.
Kollektiv qaynama
Kollektiv qaynama — Emil Durkhaym tərəfindən yaradılmış sosioloji konsepsiya. Durkhayma görə, bir icma və ya cəmiyyət bəzən bir araya gələrək eyni anda eyni düşüncəni çatdıra və eyni hərəkətdə iştirak edə bilər. Belə bir hadisə daha sonra fərdləri həyəcanlandıran və qrupu birləşdirməyə xidmət edən kollektiv qaynamaya səbəb olur.
== Dində ==
Durkhaym güc anlayışını aborigen cəmiyyətlərində dinin "elementar formaları" ilə bağlı araşdırmasında qeyd etdiyi klan simvolu olan totemlə əlaqələndirir. Qəbilənin adını verdiyi üçün simvol klanın toplanması zamanı mövcuddur. Bu məclislərdə iştirakı ilə totem həm səhnəni, həm də güclü hiss olunan duyğuları təmsil etməyə gəlir və beləliklə də qrupun kollektiv təmsilçiliyinə çevrilir.
Dürkheym üçün din fundamental olaraq sosial fenomendir. Müqəddəslərin inancları və əməlləri sosial təşkilat üsuludur. Bu izahat "Elementar formalar" əsərində ətraflı şəkildə verilmişdir. Dürkheymə görə, "tanrı və cəmiyyət eynidir ...
Vaşinqton-Moskva qaynar xətti
Vaşinqton-Moskva "qaynar xətti" — ABŞ prezidenti ilə SSRİ rəhbərliyi arasında birbaşa əlaqə xətti. Hal-hazırda birbaşa şifrələnmiş rabitə sistemi adlanır, əvvəllər: birbaşa rabitə xətti, təsnif edilmiş telefon rabitəsi.
O, 1963-cü ildə Karib böhranından sonra Soyuq müharibə dövründə rəqabət aparan o dövrün iki potensial təhlükəli supergücü olan SSRİ və ABŞ arasında təcili əlaqə yaratmaq üçün yaradılmışdır. Karib böhranı zamanı N. Xruşşovun C.Kennediyə göndərdiyi 3000 sözdən ibarət məktubunu amerikalılar 12 saata deşifrə etmişdilər. Buna görə də, 1963-cü il iyunun 20-də Cenevrədə fövqəldövlətlərin liderləri arasında birbaşa əlaqə xəttinin yaradılmasını nəzərdə tutan anlaşma memorandumu imzalandı.
