qəlb sözü azərbaycan dilində

1 is. [ər.] 1. Ürək (adətən insanın daxili aləmi, onun hisslərinin, təəssüratının, əhvali-ruhiyyəsinin simvolu, rəmzi təzahürü mənasında işlənir). Bu təsadüf onun qəlbində bir etimad oyandırdı. M.Ə.Sabir. Haman qız bütün səyahətçilərin qəlbini özünə məftun etmişdi. M.S.Ordubadi. Xavər yenə qəlbində sonsuz bir rahatçılıq və səadət duydu. M.İbrahimov. // məc. İnsanın həyat məqsədi, idealı, onu yaşatdıran amil mənasında. [Hüseyn:] …Səhnə mənim məqsədim, idealım və qəlbimdir. S.Rəhman. 2. məc. Bir şeyin əsas hissəsi, ən mühüm yeri, mərkəzi. Bakı Azərbaycanın qəlbidir. ◊ Qəlb yoldaşı – sirdaş, ürək dostu, səmimi dost. Ancaq həyalı bir qız mənə qəlb yoldaşı ola bilər. Mir Cəlal. Qəlbi incimək – incimək, xatiri qırılmaq. Demək bu halizarı ol güli-rüxsarə müşküldür; Məbada inciyə qəlbi, bu dərdə çarə müşküldür. S.Ə.Şirvani. Qoy bədənim rahət olsun, amma qəlbim inciməsin. C.Məmmədquluzadə. Qəlbi sevinmək – şadlanmaq, fərəhlənmək, sevinmək. Məni görər-görməz sevindi qəlbi; Dedi ki, atana məndən salam de. S.Vurğun. Qəlbi sıxılmaq – ürəyi sıxılmaq, darıxmaq. Əgər istəyirsən ki, uşağın qəlbi sıxılmasın, onu çağır bura və xoş dil ilə onu danışdır. C.Məmmədquluzadə. Qəlbi sınmaq – bax qəlbi incimək. Qəlbin sınmasın, nigaran da qalma. M.S.Ordubadi. Qəlbi vurmaq – ürəyi işləmək, sağ olmaq, yaşamaq, var olmaq. Bir səs duydum qələm əldən düşüncə: – Mənim üçün qəlbin vursun ölüncə… Ə.Cavad. Qəlbi yanmaq – ürəyi yanmaq, son dərəcə yazığı gəlmək, acımaq. Qəlbim yanar, ona deyərəm: “Ay yazıq çocuq! Sən sevgili vətəncigimin gül fidanısan”. A.Səhhət. Qəlbi yaralı – dərdli, kədərli, ürəyində dərdi olan, fəlakət üz vermiş. Ey qəlbi yaralı, fikri pərişan; Qəlbindən keçəni qorxma, de gəlsin. B.Vahabzadə. Qəlbindən keçmək – ürəyindən keçmək, ummaq. Salatın bu hadisədən sonra anasının qəlbindən keçənləri bilməsə də, onun sakitləşməsinə sevindi. İ.Şıxlı. Qəlbinə dəymək – 1) incimək, pərt olmaq, qəlbi sınmaq; 2) incitmək, ürəyinə toxunmaq, könlünü qırmaq. Biganə ilə gəzmə, dedim, qəlbinə dəydi; Cana, nə bilim, sən bu qədər dəymədüşərsən? Ə.Vahid; Sallanıb-sallanıb özünü öymə; Elə süzgün baxıb qəlbimə dəymə. Aşıq Ələsgər. Qəlbinə girmək – birinin ürək sirrini bilməyə çalışmaq. Qəlbinə toxunmaq – bax qəlbinə dəymək 2-ci mənada. Toxunma qəlbinə avarə gülün… X.Natəvan. Qəlbini açmaq – birinə inanaraq ürəyini açmaq, ürəyindəkiləri açıb söyləmək, ürək sirrini açıb demək. O zaman qəlbini bizə el açar; Öz ürək sözünü deyər doyunca. S.Vurğun. Qəlbini ələ almaq – könlünü almaq, xoş sözlərlə dilə tutmaq, şirin sözlərlə razı etməyə, etimadını, məhəbbətini qazanmağa çalışmaq. [Gəldiyev] axırda qızı mehriban danışdırmağı və beləliklə, bəlkə qəlbini ələ almağı kəsdirdi. Mir Cəlal. Qəlbini qırmaq (incitmək) – bax qəlbinə dəymək 2-ci mənada. Qəlbini ovlamaq – ələ gətirmək, diqqətini cəlb etmək, məhəbbətini qazanmaq, özünə məftun etmək. Operanın açılışı gecəsi istəklilər lojada əyləşdikləri zaman, Hədiyyə qət etmişdi ki, Kiçikxanım Nərimanın qəlbini ovlamışdır. Mir Cəlal. Qəlbini sıxmaq – ürəyini sıxmaq, darıxmaq, qəm çəkmək, fikir çəkmək. Babalın boynuma, get fələlik et, qəlbini sıxma! M.Ə.Sabir. [Mir Paşa:] Əziz gedib deyə, çox da darıxma; Fikirlər eyləyib qəlbini sıxma. Z.Xəlil. Qəlbini sındırmaq – bax qəlbinə dəymək 2-ci mənada. [Nizami] Fəxrəddin barəsində düşünür və onun qəlbini sındırdığı üçün peşmançılıq çəkirdi. M.S.Ordubadi.

2 QƏLB1 ə. 1) ürək könül; 2) m. orta, mərkəz; 3) bax qəlbgah. QƏLB2 ə. 1) dəyişdirmə, çevirmə; 2) dilçilikdə: assimilyasiya; metateza; inversiya. QƏLB3 ə. 1) saxta, düzəltmə; 2) təqlid; 3) yalandan özünü cəsarətli göstərmə.

1 Ərəbcədir, “könül” deməkdir.

1 ürək — könül

2 qəlb bax ürək

1 1. душа, сердце; 2. фальшивый, подделанный; 3. фальшивка, подделка;

2 сущ. душа, сердце: 1. чувства, переживания и настроения человека. Qəlbim sevinir радуется душа, sözlər qəlbimdə kök saldı слова запали мне в душу, qəlbdən gələn sözlər слова, идущие от души, adamların qəlbində в сердцах людей, qəlbin hökmü ilə по велению сердца 2. перен. о жизненной цели человека. Səhnə mənim qəlbimdir сцена – моя душа (жизнь) ◊ qəlb yoldaşı сердечный друг; qəlbi coşdu взыграла душа; qəlbi incimək обидеться; qəlbinə od salır берёт за душу кого; qəlbi yanmaq kimə, nəyə жалеть кого, что.; qəlbi sınmaq см. qəlbi incimək; qəlbi sıxılır сердце сжимается; qəlbində qalmaq kimin оставаться, остаться в сердце (в сердцах) кого; qəlbinə dəymək kimin: 1. обижать, обидеть кого; 2. задевать, задеть душу чью; qəlbini açmaq: 1. kimin развеселить кого; 2. kimə доверить сердце к ому; 3. kimə объясняться, объясниться в любви; qəlbindən keçmək: 1. nə, kim про себя думать о ком, о чем; 2. про себя желать прихода кого; 3. помышлять о чём; qəlbinə girmək kimin лезть в душу чью, к ому; qəlbini qırmaq см. qəlbinə dəymək (насадить душу, уязвить); qəlbini yemək: 1) глубоко переживать 2) покорить душу чью; qəlbini sındırmaq kimin наносить, нанести обиду к ому; qəlbini ovlamaq овладеть чьим-л. сердцем, покорить сердце чьё; qəlbini oxşamaq ласкать душу; qəlbi qaralmaq расстраиваться, огорчаться; qəlbi dağa dönmək переполняться гордостью (о сердце); qəlbinə hakim olmaq (kəsilmək) kimin покорить сердце чьё, qəlbini vermək kimə отдать сердце кому

1 I. i. soul, heart; ~ində at heart; ~inin dərinliyində in the bottom of one’s heart, in one’s heart of hearts; ~ləri sevindirmək to gladden / to rejoice the hearts; daş ~li stone hearted; incə ~li tender-hearted; sevən ~ affectionate heart; bir kəsin ~ini sındırmaq to hurt* / to wound smb.’s feelings, to break* one’s heart ~ yanmaq to feel* sorry (for), to pity (d.); ◊ ~inə yatmaq to like very much; ~inə yol tapmaq to worm into smb.’s confidence II. s. false, spurious; ~ pul false / spurious coin

1 is. âme f ; cœur m ; ~inə yol tapmaq charmer le coeur de qn, gagner la con-fiance de

1 [ər.] сущ. 1. рикӀ; // рикӀин; 2. пер. меркез; ** qəlb yoldaşı рикӀин дуст (юлдаш), рикӀ алай дуст; qəlbi incimək рикӀ хун, хатур хун, хатур амукьун, бейкеф хьун; qəlbi sevinmək рикӀ шад хьун, хвеши хьун, шад хьун; qəlbi sıxılmaq рикӀ дар хьун, рикӀ чуькьуьн, рикӀ чӀулав (дарих) хьун, сугъул хьун; qəlbi sınmaq кил. qəlbi incimək; qəlbi vurmaq рикӀи ягъун, рикӀи кӀвалахун, сагъ хьун, яшамиш хьун, аваз хьун; qəlbi yanmaq рикӀ ккун, тӀува атун, язух атун; qəlbi yaralı рикӀел хер алай, рикӀе хер (дерт) авай, дертлу; qəlbindən keçmək рикӀяй фин, кӀан хьун; qəlbinə dəymək а) рикӀик хкӀун, бейкеф хьун, инжиклу хьун, перт хьун, рикӀ хун; б) рикӀик хкӀурун, бейкефарун, инжиклу авун, рикӀ хун; qəlbinə girmək рикӀе гьахьун, садан рикӀин сир чириз алахъун; qəlbinə toxunmaq кил. qəlbinə dəymək б); qəlbini açmaq рикӀ ахъаюн, садаз вичин рикӀе авайбур, рикӀин сир ахъайна лугьун; qəlbini qırmaq (incitmək) кил. qəlbinə dəymək б); qəlbini sıxmaq рикӀ чуькьуьн, рикӀ дарих хьун, рикӀ чӀулав хьун, дерт чӀугун, фикир чӀугун; qəlbini sındırmaq кил. qəlbinə dəymək б).

1 kalp