Maqliç (qəsr)
Magliç (serb-kiril. Маглич) ― Serbiyada, Kralyevo şəhərindən təxminən 20 km məsafədə yerləşən 13-cü əsrə aid qəsr. Qəsr İbar çayının ətrafından döbdüyü, çaydan təxminən 100 m yüksəklikdə yerləşən təpənin üstündədir. Qala əvvəllər Böyük Morava vadisi ilə Kosovo-Pole şəhərlərini birləşdirən yeganə yolu qoruyurdu. Qəsrin adı seb dilində "duman" mənasını verən "Maqla" (serb-kiril. Магла) sözündən götürülüb.
Maglič 1979-cu ildə "müstəsna əhəmiyyətə malik mədəniyyət abidələri" siyahısına daxil edilmişdir.
== Tarix ==
Maqliç 13-cü əsrin ilk yarısında ya Stefan Nemaniç ya da oğlu I Stefan Uroş tərəfindən inşa edilmişdir. Qala iki mühüm monastırı: Sopoçani və Studenitsa monastırlarını qorumaq və gələcəkdə Serbiya torpaqlarına daha dərin monqol hücumunun qarşısını almaq üçün inşa edilmişdir. Serbiya imperiyası dövründə Magliç orada yaşayan məşhur aqioqraf və regioqraf olan baş yepiskop II Danilonun iqamətgahı idi.
Qəsr
Qəsr (tikili) — özündə yaşayış və müdafiə funksiyasını birləşdirən əsasən orta əsrlərə aid zəngin feodallara (qraflara, knyazlara, hersoqlara, markizlərə, baronlara, xanlara ) məxsus istehkam tikili.
Qəsr (roman) — Frans Kafkanın yazmağa başladığı, ancaq tamamlaya bilmədiyi romanı.
Qəsr qənd - İranın Sistan və Bəlucistan ostanının Nikşəhr şəhristanının Qəsr qənd bəxşində şəhər və bu bəxşin mərkəzi.
Qəsr-Qədir
Qəsr-Qədir (ərəb. قصر قدور) — Əlcəzairin cənubunda, Adrar vilayətində şəhər və kommuna. Tinərkuk dairəsinin bir hissəsidir.
== Coğrafi mövqe ==
Şəhər vilayətin şimal hissəsində, Böyük Səhranın şimal hissəsində, paytaxt Əlcəzairdən təxminən 825 kilometr cənub-cənub-qərbdə məsafədə yerləşir. Mütləq hündürlüyü dəniz səviyyəsindən 332 metrdir. Qəsr-Qədir kommunası Bəşar vilayətinin Tinərkruk, Uled-Səid, Uled-Aysa və Kərzaz kommunaları ilə həmsərhəddir. Sahəsi 8113 km2-dir.
== İqlim ==
Şəhərin iqlimi quraq isti kimi xarakterizə olunur. İl ərzində düşən atmosfer yağıntılarının səviyyəsi son dərəcə aşağıdır (orta illik miqdarı – 25 mm). Orta illik temperatur 23,7-dir °C.
== Əhali ==
2008-ci ilin rəsmi siyahıyaalınmasına əsasən, kommunanın əhalisi 4,742 nəfər idi.
Qəsr (dəqiqləşdirmə)
Qəsr (tikili) — özündə yaşayış və müdafiə funksiyasını birləşdirən əsasən orta əsrlərə aid zəngin feodallara (qraflara, knyazlara, hersoqlara, markizlərə, baronlara, xanlara ) məxsus istehkam tikili.
Qəsr (roman) — Frans Kafkanın yazmağa başladığı, ancaq tamamlaya bilmədiyi romanı.
Qəsr qənd - İranın Sistan və Bəlucistan ostanının Nikşəhr şəhristanının Qəsr qənd bəxşində şəhər və bu bəxşin mərkəzi.
Qəsr (roman)
Qəsr (almanca: Das Schloss) – Frans Kafkanın yazmağa başladığı, ancaq tamamlaya bilmədiyi romanı. O, Kafkanın ölümündən sonra 1926-cı ildə çap olunmuşdur.
== Məzmunu ==
Əsərin əvvəlində protaqonist K. bir qəsrin sahibi olan kəndə gəlir. Ondan kənddə qalmaq üçün icazə haqqında soruşanda o deyir ki, bəs o yer (torpaq) ölçəndir və onu Qraf özü dəvət edib.
Kəndin qapçısı ilə söhbətindən məlum olur ki, onun bu icazəsi diskussiya mövzusu olsa da onun bu icazəyə malik olub-olmaması naməlum qalır. Beləliklə, ona kənddə yalnız məktəb qulluqçusu kimi qalmağa icazə verirlər. Çünki yer ölçüsü kimi ona iş tapılmır. Ona həm də yerli əhali tərəfindən inamsızlıq duyulur, hamı onunla məsafədən danışır.
Yaşamaq uğrunda mübarizədə özünün başa düşülməyən, rasional olmayan bir mühitə düşdüyünü dərk edir. Öz mürəkkəb və bürokratik apparatı ilə Qəsr hər şeyi və hər kəsi nəzarət və idarə edir, eyni zamanda hamı üçü əlçatmaz qalır.
Qəsr (tikili)
Qəsr (ing. castle, alm. schloss, is. castillo, fr. chateau) — özündə yaşayış və müdafiə funksiyasını birləşdirən əsasən orta əsrlərə aid zəngin feodallara (qraflara, knyazlara, hersoqlara, markizlərə, baronlara, xanlara) məxsus istehkam tikili.
Qəsr qənd
Qəsr qənd-İranın Sistan və Bəlucistan ostanının Nikşəhr şəhristanının Qəsr qənd bəxşində şəhər və bu bəxşin mərkəzi. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhərin əhalisi 10,826 nəfər və 1,586 ailədən ibarət idi.Əhalisinin əksəriyyəti bəluclardan ibarətdir və bəluc dilində danışırlar və hənəfi sünni müsəlmandırlar.
Qəsr küçəsi (Bakı)
Fərid Əliyev küçəsi — Azərbaycanın paytaxtı Bakı şəhərində, Səbail rayonunda, İçərişəhərdə küçə.
Küçə 2023-cü ilə qədər Qəsr adlanıb.
== Tarixi ==
2000-ci ildə Bakı şəhərində baş vermiş zəlzələ zamanı küçənin bəzi tikililərinə, xüsusilə 16 nömrəli yaşayış binasına ciddi ziyan dəymişdir. Zəlzələ zamanı dağılmış bəzi evlərin divarlarında erkən orta əsrlərə aid pullar aşkar olunmuşdur.
2023-cü ildə küçəyə şəhid Fərid Əliyevin adı verildi. 11 aprel 2023 tarixində küçənin açılış mərasimi keçirildi.
== Əsas tikililər ==
Küçənin şimal hissəsində Şirvanşahlar sarayının hamam kompleksi yerləşir.
== Görməli yerləri ==
Hacı Heybət məscidi (1791, arxitektor Hacı Heybət Əmiralı oğlu)
Bakı miniatür kitab muzeyi
32 nömrəli yaşayış binası - (XVIII əsr)
F.Əliyev küçəsinin Şirvanşahlar sarayına bitişik ərazisində yeddi "armudu" stəkandan ibarət İnstallyasiya abidəsi (İnstallyasiya (ing. installation - quraşdırma, yerləşdirmə, montaj) — müasir incəsənət forması. Müxtəlif elementlərdən quraşdırılaraq vahid fəza bədiilliyi təsəvvürü verir) yerləşir.
Qəsr Əl-Vətən
Qəsr Əl-Vətən (ərəb. قَصْر ٱلْوَطَن; Vətən sarayı, və yaxud Millət sarayı) — Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində prezident sarayı paytaxt Əbu-Dabidə yerləşir.
== Tarixi ==
Qəsr Əl-Vətən sarayının tikintisi 2017-ci ildə başa çatdırılmışdır.
Şeyx Xəlifə bin Zayed Əl Nəhayan (Əbu-Dabinin əmiri və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin prezidenti) və Məhəmməd bin Zayed Əl Nəhayan (Əbu-Dabinin vəliəhdi və BƏƏ Silahlı Qüvvələrinin Ali Baş Komandanının müavini) 2019-cu ildə sarayı ictimaiyyətin üzünə açdılar. Bua qədər saray yalnız rəsmi məqsədlər üçün, əsasən xarici dövlət rəhbərlərinin yerləşdirilməsi və ölkənin ali şurasının iclasları üçün istifadə olunurdu. Geniş ictimaiyyətin üzünə açıldıqdan sonra saray müxtəlif məqsədlər üçün istifadə olunmağa davam edir.
Açılış mərasimi 11 mart 2019-cu il tarixində baş tutdu. Açılış mərasimi Məhəmməd ibn Zayed və Məhəmməd ibn Rəşid əl-Məktum (BƏƏ-nin vitse-prezidenti və baş naziri və Dubay əmiri) tərəfindən təşkil edilmişdi. Avqust ayında səyahət və turizm saytı "Hotel and Rest" sarayı dünyanın ən yaxşı 20 incəsənət və mədəniyyət abidəsindən biri adlandırdı. 2020-ci ildə Qəsr Əl-Vətən Prezident Sarayı Yaxın Şərqdə aparıcı mədəni turistik məkan olaraq "World Travel Awards" mükafatına namizəd göstərilmişdi.
Qəsr əl-Bahili uğrunda döyüş
Bahilə qalası uğrunda döyüş — Qəsr əl-Bahili qalasında Əməvilər xilafəti ilə Türgiş xaqanlığı arasında baş vermiş döyüş. Döyüş nəticəsində türk qoşunları Xorasan vilayətinin Əməvi valisi tərəfindən göndərilən, Müseyib ibn Bişr ər-Riyahi başçılığı altındakı köməkçi qüvvə tərəfindən məğlub edilmiş, qaladakı ərəb qarnizonu isə Səmərqənd şəhərinə göndərilmişdir.
Bu döyüş Türgiş xaqanlığının ərəblərin bir müddət əvvəl zəbt etdiyi və on illərlə bu iki imperiya arasında döyüş meydanına çevrilmiş Mavəraünnəhrə yürüşünün birinci mərhələsi idi.
== Zəmin ==
Mavəraünnəhr regionu xəlifə I Validin (hak. 705–715) hakimiyyəti dövründə, VII əsrdə İran və Xorasanın fəthindən sonra Əməvi sərkərdəsi Quteybə bin Müslüm tərəfindən ələ keçirilmişdir. Mavəraünnəhrdə yaşayan türk və İrandilli xalqların, o cümlədən müəyyən dərəcədə muxtar olan yerli hakimlərin Əməvilərə olan sədaqəti sual altında qalmışdı. Hətta, Mavəraünnəhr hakimləri 719-cu ildə xilafətin valilərinə qarşı hərbi yardım almaq üçün Tan Çini və onların vassal dövləti olan Türgiş xaqanlığına məktub göndərmişdir.
Ərəb valisi Əbdülrəhman bin Nüaymin məharətsizliyi vəziyyəti daha da gərginləşdirmişdir. Onun davamçısı olan Səid ibn Əmr əl-Həraşi 720-ci ildə vali təyin edilmişdir, ancaq o da olduqca səriştəsiz idi. Onun vilayət haqqında çox da biliyi yox idi.
Qəsr əl-Heyr əl-Qərbi
Qəsr əl-Hayr əl-Qərbi Suriya yerləşən səhra qalası və ya qəsr kimi tanınan qala Palmira Dəməşq yolunun 80 km cənub qərbində yerləşir. Qala 727-ci ildə Əməvi xəlifəsi Hişam ibn Abd əl-Malik tərəfindən tikilmiş Qəsr əl-Hayr əl-Şərqinin əkiz sarayıdır. Əməvi memarlıq üslubunda tikilmişdir. Kompleksin varlı birinə məxsus mülk olduğuna inanıldığından, sarayın qalıqları içərisində zəngin sahibləri üçün bəzi bəzək əşyalarının tapılması təəccüblü deyil. İçərisində tapılan əşyalardan bəzilərinə zəngin şəkildə bəzədilmiş döşəmə freskaları, stükko divarları və fiqurlu relyeflər daxildir. Kompleksdən bir çox bəzək əşyaları və sənət əsərləri Dəməşqdəki Milli Muzeydə saxlanılır. Digər səhra sarayları kimi Qəsr əl-Hayr əl-Qərbi də Hişamın əsas iqamətgahı deyildi. Quruluş xəlifənin ikinci sığınacağı kimi xidmət edir, onu əhatə edən düz səhra ərazisi isə ovçuluq və yarış kimi rahat fəaliyyətlər üçün istifadə olunurdu. Xəlifədən başqa zadəganlar ziyarət etdikləri zaman sarayın ətrafında çadırlarda qalırdılar.
== Təsvir ==
Qasr Əl-Heyr əl-Qərbi, Suriya/İordaniya bölgəsindəki bir sıra Əməvi səhra qalalarından biridir.
Haqi qəsri
Haqi qəsri (萩城, Haqi-co) – Yaponiyanın Yamaquçi prefekturasının Haqi şəhərində mövcud olmuş qəsr. Meyci islahatından sonra 1874-cü ildə sökülmüşdür. 2015-ci ildə UNESCO-nun Dünya İrsi siyahısına salınıb.
== Tarix ==
Qəsr 1604-1606-cı illərdə Çoşu hanının idarəçisi olan Mori klanı tərəfindən tikdirilmişdir. Mori klanının 14 nəsli bu qəsrdə yaşamışdır. Mori klanı imperator hakimiyyətinə güclü dəstək verməsi ilə tanınırdı və Meyci islahatından sonra 1874-cü ildə Haqi qəsrini könüllü şəkildə sökmüşdür. Qəsrin samurayları işsiz qalsa da, klan onlara fermer olmağı və meyvə yetişdirməyi tövsiyə etmişdir.
Haqinin keçmiş samuray ailələrinin bir çox davamçısı qədim divarların arxasındakı samuray məhəllərinə yaşamağa davam edir.
== Quruluşu ==
Qəsrin bir hissəsi adada yerləşirdi, bir tərəfi körfəzə, bir tərəfi çay və xəndəyə baxırdı. Qəsrin arxasında bir müşahidə qülləsi yerləşirdi.
Haulun yeriyən qəsri (anime, 2004)
Haulun yeriyən qəsri (ハウルの動く城 Hauru no uqoku şiro) - Studio Ghibli tərəfindən 2004 ildə çəkilən tammetrajlı animasiya filmi. İngilis yazıçısı Diana Uinn Consun eyniadlı əsəri əsasındə yaradılıb. Filmin rejissoru Hayao Miyazakidir. 2006 ilin Oskar mükafatına ən yaxşı tammetrajlı cizgi filminə görə nominasiya olmuşdur, lakin mükafatı “Volles və Qromit” cizgi filmi əldə etdi. Miyazakinin dediyinə görə qəsrin obrazı rus nağıllarından götürülüb.
== Məzmun ==
Paralel dünya, Avropanın XIX əsri. Sadə papaqçı Sofinin həyatı sirli sehrbaz Haulun yeriyən qəsrini gördükdən sonra tamamilə dəyişir. O, Sofini ona sataşan iki hərbçidən xilas edir və Sofi ona vurulur. Lakin bu ona baha başa gəlir – qısqanc cadu Sofinin cavanlığını və gözəlliyini əlindən alır. Sofi doğma evini tərk etməli və cadunu pozmaq üçün yola düşməli olur.
Haulun yeriyən qəsri (cizgi filmi, 2004)
Haulun yeriyən qəsri (ハウルの動く城 Hauru no uqoku şiro) - Studio Ghibli tərəfindən 2004 ildə çəkilən tammetrajlı animasiya filmi. İngilis yazıçısı Diana Uinn Consun eyniadlı əsəri əsasındə yaradılıb. Filmin rejissoru Hayao Miyazakidir. 2006 ilin Oskar mükafatına ən yaxşı tammetrajlı cizgi filminə görə nominasiya olmuşdur, lakin mükafatı “Volles və Qromit” cizgi filmi əldə etdi. Miyazakinin dediyinə görə qəsrin obrazı rus nağıllarından götürülüb.
== Məzmun ==
Paralel dünya, Avropanın XIX əsri. Sadə papaqçı Sofinin həyatı sirli sehrbaz Haulun yeriyən qəsrini gördükdən sonra tamamilə dəyişir. O, Sofini ona sataşan iki hərbçidən xilas edir və Sofi ona vurulur. Lakin bu ona baha başa gəlir – qısqanc cadu Sofinin cavanlığını və gözəlliyini əlindən alır. Sofi doğma evini tərk etməli və cadunu pozmaq üçün yola düşməli olur.
Hidiv qəsri
Hidiv qəsri — İstanbulun Beykoz ilçəsində Çubuqlu bölgəsində yerləşən bir abidədir. 1907-ci ildə Misirin son valisii Abbas Hilmi Paşa tərəfindən İtalyan memarı Delfo Seminatiyə tikdirilmişdir. Dövrün memarlıq dəbinə uyğun olaraq müasir tərzdədir.
Hidivlik məqamı, Osmanlı İmperiyasının Misir valilərinə verdiyi addır. Osmanlının Misir qubernatorlarından olan gənc yaşdakı "Hidiv Abbas Hilmi Paşa" XIX əsrin sonlarında Misirdəki İngilis nüfuzunu qırmaq və Osmanlı Dövlətindən dəstək almaq üçün uzun müddət İstanbulda qalması lazım idi. Buna görə də 1903-cü ildə günümüzdə qəsrin yerləşdiyi yer satın alındı. Abbas Hilmi Paşa bir müddət sonra yalılarının arxasındakı ağaclıq yamacları və üst düzənliyi əhatə edən 270 hektar bağı də aldı. Taxta tikililəri sökdürən Abbas Hilmi Paşa, 1907-ci ildə 1000 kvadrat metr sahə üzərində, İtalyan memar Delfo Seminatiyə, o dövrün memarlıq dəbinə uyğun olaraq modern üslubunda əzəmətli bir qəsr və üzərinə İstanbul Boğazını görən qüllə inşa etdirdi.
Misiri işğal edən İngilislər, ölkəyə krallıq sistemini gətirərək, Abbas Hilmi Paşanın valilik titulunu ləğv etdilər. Abbas Hilmi Paşa, taxtdan salınması ilə İsveçrəyə köçərək (ya da sürgünə göndərilərək) burada həyatını davam etdirdi.
Hikone qəsri
Hikone qəsri (彦根城, Hikone-co) – Yaponiyanın Şiqa prefekturasının Hikone şəhərində yerləşən qəsr. Şiqa prefekturasının ən əhəmiyyətli tarixi abidəsi hesab olunur. Hikone orijinal tenşuya malik 12 yapon qəsrindən və Milli xəzinə elan olunmuş 5 yapon qəsrindən bidir.
== Tarix ==
Qəsrin hazırkı ərazisində keçmiş dövrlərdə Hoqon məbədi adlı buddist məbədi mövcud idi. Hoqon məbədi 1080-ci ildə tikilmişdir və buddistlər üçün populyar zəvvarlıq yeri idi.
Hikone qəsrinin tikintisinə 1603-cü ildə daymyo İi Naomasanın oğlu İi Naokatsu tərəfindən başladılmışdır. Qəsrin donjonu 1575-ci ildə Otsu qəsrinin bir hissəsi kimi tikilsə də, İi klanı tərəfindən Hikone qəsrinə köçürülmüşdür. Qəsrin digər hissələri isə Naqahama qəsrindən götürülmüşdür. Hikone qəsri 1622-ci ildə tamamlanmışdır. Naokatsunun torpaqları Tokuqava şoqunluğu tərəfindən götürüldüyü üçün qardaşı Naotaka Omi əyalətinə sahib olduqdan sonra keçmiş Savayama qəsrindən topladığı daşlarla Hikone qəsrinin tikintisini tamamlamışdır.
Himeci qəsri
Himeci qəsri(yapon 姫路城 Himecicö) — Yaponiyanın ən qədimdən qalmış qəsrlərindən biri. 1993 ildə Yuneskonun Dünya İrsi siyahısına salınıb. Qəsr kompleksinə ümumiyətlə, əksəriyəti ağacdan olan 83 bina daxildir. Qəsrin dayandığı təpənin ətəyində eyni adlı şəhər yerləşir. Qəsr 1333 - 1346 illərdə tikilib, 1580 və 1612- illərdə genişləndirilib.
== Ümumi məlumat ==
Yapon qəsrinin vacib xüsusiyətlərini topoqrafiya müəyyən edir. Üç əsas yapon qəsri tipi var: yama –ciro – dağın üstündə, hira-ciro düzənlikdə, hirayama –ciro düzənliyin ortasında təpədə tikilir.
== Himeci qəsrinin quruluşu ==
Yaponiyanın qərbindəki Himeci qəsri üçüncü tipə aiddir.
Adətən qəsrin ərazisində ən yüksək yerdə əsas qüllə –tensükaku- tikilirdi. Qüllə qəsr üzərində yüksəlirdi və rəqibin yerdəyişməsini müşahidə etmək üçün əlverişli noqtə idi.
Hiroşima qəsri
Hiroşima qəsri (広島城, Hiroşima-co) – Yaponiyanın Hiroşima şəhərində yerləşən qəsr. Karp qəsri (鯉城, Rico) kimi də tanınır. Hiroşima daymyosunun iqamətgahı olmuşdur. 1590-cı illərdə tikilsə də, 6 avqust 1945-ci ildə Hiroşimaya atılan atom bombası nəticəsində məhv olmuşdur. 1958-ci ildə qəsr yenidən tikilmişdir və hazırda Hiroşimanın müharibədən əvvəlki dövrünə həsr olunmuş muzey kimi fəaliyyət göstərir.
== Tarix ==
Toyotomi Hideyoşinin xidmətçilərindən olan Mori Terumoto Hiroşima qəsrini 1592–99-cu illərdə tikdirmişdir. Qəsr Otaqava çayının deltasında yerləşirdi. Həmin dövrdə Hiroşima şəhəri yox idi və ərazi "beş kənd" mənasına gələn Qokamura adı ilə tanınırdı. 1591-ci ildə Mori Terumoto Yoşida-Koriyama qəsrindən Hiroşima qəsrinə köçmüş və müasir Şimane, Yamaquçi, Tottori, Okayama və Hiroşima prefekturalarının ərazilərini əhatə edən 9 əyaləti buradan idarə etmişdir.
Hiroşima qəsri tikilən zaman Qokamura adı Hiroşima ilə əvəz olunmuşdur.
Kanazava qəsri
Kanazava qəsri (金沢城, Kanazava-co) – Yaponiyanın İşikava prefekturasının Kanazava şəhərində yerləşən, qismən bərpa olunmuş qəsr. 1580-92-ci illərdə tikilmişdir.
Orijinal qəsrdən ancaq bir qüllə, İşikava darvazası və 54 metr uzunluğundakı blok struktur salamat qalıb. Hazırda qəsrin ərazisində Kanazava Universiteti və Kenroku parkı yerləşir, Maedanın malikanəsi isə ictimaiyyətə açıqdır. XXI əsrdə qəsrin bəzi hissələri bərpa olunmuşdur.
== Tarixi ==
Kanazava qəsri Yamazaki adlandırılmış kiçik kəndin ərazisində tikilmişdir. Oda Nobunaqaya tabe olan militan buddist keşişlərinə məxsus monastır da burada yerləşirdi. 1580-ci ildə Maeda Toşiie Kanazava qəsrini tikdirməyə başlamış və tikinti işləri 1592-ci ildə tamamlanmışdır.
Tokuqava dövründə Maedanın Kaqa mülkü bütün Yaponiyada ən böyük hesab olunurdu və illik gəliri 1 milyon koku təşkil edirdi. Qəsr gözəlliyinə görə təkcə Edo və Osaka qəsrlərindən geri qalırdı.
Karlşteyn qəsri
Karlşteyn qəsri (Karlštejn; yaxud Karlův Týn) — XVI əsrdə imperator VI Karl tərəfindən Çexiyanın paytaxtı Praqanın 28 km cənub-qərbində tikdirdiyi qotik qəsr.
Onun tərtibatı üçün ən yaxşı saray ustaları dəvət edilmişdi, bu, IV Karlın topladığı Müqəddəs Roma imperiyasının reqaliya və relikviyalarının saxlandığı ən təmtəraqlı qəsrlərdən biri idi. Qəsr Berounka çayının 72 metrlik əhəng qayasının üstündəki terraslar üzərində inşa edilib.
== Yerləşməsi və təyinatı ==
Karlşteyn qəsri Praqadan 30 km cənub-qərbdə Berounka çayının sol tərəfində, 8,5 km Berona şəhərindən aralı yerləşir. Bu çex qala-qəsrlərindən ən məşhurudur, çünki, müqəddəs relikvilayalrın və imperiya reqaliyalarının saxlanması, eləcə də təntənəli mərasimlərin keçirilməsi üçün yaradılan kral qəsri sayılır. Bu qəsr Çexiya dövlətçiliyi rəmzidir.
Beronka çayından qəsrə qədər yol qəsrlə eyni adlı Karlşeyn kəndindən keçir, yolun kənarında çoxsaylı suvenir satıcılarını və kiçik restoranları görmək olar. Bu yolla gedəndə nədənsə, Kafkanın, barəsində yazdığı qəsrin təsəvvürü yaranır.
== Tarixi ==
Karlşteyn qəsrinin əsası 1348 ildə IV Karl tərəfindən qoyulub. Karlşteynin ilk daşı (yeri gəlmişkən qəsrin adı “Karlın daşı” kimi tərcümə edilir) kralın ən yaxın məsləhətçisi olan Praqanın ilk arxiyepiskopu, Pardubitesdən olan Arnoşt tərəfindən qoyulub.
Kiriniya qəsri
Kiriniya qəsri (yun. Κάστρο της Κερύνειας , türk. Girne Kalesi) ― Kiprdə venesiyalılar tərəfindən köhnə limanın şərq ucunda, əvvəlki səlibçi istehkamının üzərində inşa edilmiş 16-cı əsrə aid qala.
== Tarix ==
Kirina qəsri eramızdan əvvəl X əsrdən bəri mövcuddur. Qazıntılarda eramızdan əvvəl VII əsrə aid olan yunan izləri aşkar edilsə də, ərazi Roma hakimiyyəti dövründə şəhər halına gətirilmişdir.
Sahədə aparılan araşdırmalar orijinal qəsrin 7-ci əsrdə, bizanslılar tərəfindən şəhərin yeni ərəb dəniz təhdidindən qoruması üçün inşa edildiyini göstərir. Qala tarixi mənbələrdə ilk dəfə 1191-ci ildə, İngiltərə kralı I Riçardın özünü imperator elan etmiş yerli valisi İsaak Komnini məğlub edərək Üçüncü Səlib yürüşünə gedərkən onu ələ keçirəndə qeyd edilmişdir.
Qısa bir müddətdən sonra Riçard adanı əvvəlcə Tampliyerlər ordeninə, daha sonra isə əmisi oğlu Luzuinyalı Qaya, Qüdsün keçmiş kralına satdı. Bununla da Kiprdə Kipr krallığının (1192–1489) 300 illik hakimiyyət dövrü başladı. Qəsr əvvəllər olduqca kiçik idi.
Klisson qəsri
Klisson qəsri (fr. Château de Clisson) — Fransanın Breton bölgəsində Klisson yaşayış məntəqəsində yerləşən qəsr. Klisson ailəsinin evi olub.
== Haqqında ==
Müstəqil Breton dövründə Anjou və Poytou bölgələrinin kəsişmə nöqtəsində yerləşdiyindən hersoqluğun vacib qəsri olub. Qəsrin ilk sahibləri burada XI əsrdə yaşayıblar. Qəsr ilə əlaqədar ilk məlumatlar 1040-cı ilə aiddir. Klisson ayrı-ayrı vaxtlarda 23 bölgənin əhəmiyyətli qəsri olmuşdur.
Bugünkü qəsrin böyük hissəsi XIII əsrə aiddir. Qillem de Klisson bu qəsri Sevr Nantayse çayının yaxınlığında tikdirmişdir. XIV əsrdə III Oliver Klisson qəsrin girişində yeni tikili tikdirmişdir.
Krumlov qəsri
Krumlov qəsri və ya Çeski Krumlov qəsri (çex. Zámek Český Krumlov) — Çexiyanın Cənubi Bohemiya vilayətində, Praqadan 170 km cənub-qərbdə yerləşən qəsr. Öz böyüklüyünə görə, Praqa qəsrindən sonra Çexiyada 2-ci sayılır.
== Qəsrin tarixi ==
Qəsr çox güman ki, Krumlovlu Vitkoviçlər sülaləsindən olan feodal II Böyük Vitek tərəfindən salınmışdır. Krumlov qəsri haqqda ilk yazılı qeyd 1240-cı ilə təsadüf edir. 1253-cü ildə isə qəsr əsaslı şəkildə rekonstruksiya edilmişdi. 1274-cü ildə onun ətrafında Çeski Krumlov şəhərinin əsası qoyulmuşdur.
1302-ci ilin başlaması ilə əlaqədar qəsr bütün vərəsəlik hüquqları ilə Krumlovlu Vitkoviç sülaləsindən miras şəklində Rojmberkli (Rozenberqli) Vitkoviçlərin istifadəsinə verilmişdir. I Yindrjix Rozenberq sülaləsindən olan qəsrin ilk sahibi idi; məhz onun dövründə Aşağı qəsr genişləndirilmişdir. Onun oğlu Rojmberkli I Pyotr († 1347) Yuxarı qəsri inşa etdirmişdir, Rojmberkli II Oldrjix isə onu yenidən qurmuşdur.
Krşivoklat qəsri
Krşivoklat (çex. Křivoklát, alm. Pürglitz) — Çexiyanın kral və knyazlarına məxsus ən qədim və məşhur Orta əsr qəsrlərindən biridir. Qəsr Rakovnik dairəsindəki (Orta Çexiya diyarı) eyniadlı yaşayış məskəni ərazisində yerləşir. Krşivoklat Çexiya Respublikasının mülkiyyətindədir və ictimaiyyət üçün hər zaman açıqdır. Bundan başqa, qəsr "Milli İrs" institutu tərəfindən qorunur.
== Qəsrin tarixi ==
Başlanğıcda Krşivoklat Çexiya hökmdarlarının ovçu qəsri kimi istifadə olunurdu. Praqalı Kozma (1125-ci ildə vəfat edib) 1110-cu ildə baş vermiş hadisələr haqqda bəhs edərkən, qəsr barəsində kiçik qeydlər etmişdi. Lakin bütün bunlar arxeoloji məlumatlar ilə öz təsdiqini tapmamışdı. Qotik kral qəsri Krşivoklat XIII əsrdə, daha qədim səlnamələrdə (1190-cı ilə aid) adı qeyd olunan Orta əsr qalasının yerində yaranmışdı.
Ksiaz qəsri
Ksyonj qəsri və ya Fürstenştayn qəsri (pol. Książ) — Polşanın Valbrzix şəhərində yerləşən və XIII əsrdə tikilən qəsr.
== Haqqında ==
Qəsr XIII əsrdə Svidnika və Yavor şahzadəsi I Bolko tərəfindən inşa etdirilmişdir. Tarixdə bir çox dəfə sökülüb yenidən tikdirilmişdir. 1509–1941-ci illəri arasında yerli idarə orqanları tərəfindən idarə olunmuşdur. 1941-ci ildə qəsr Nasistlərin əlinə keçmiş, qərargahları kimi istifadə etmiş və qəsrə böyük ziyan vermişdilər. Almanların qəsrin altında tunellər qazması qəsrin memarlıq quruluşuna xələl gətirmişdir. Almanlardan sonra qəsri tutan SSRİ qüvvələri qəsrdən qala kimi istifadə etməyə başlamışlar. İkinci dünya müharibəsində qəsr böyük zərər görmüşdür. Müharibədən sonra təmir edilmişdir.
Ksyonj qəsri
Ksyonj qəsri və ya Fürstenştayn qəsri (pol. Książ) — Polşanın Valbrzix şəhərində yerləşən və XIII əsrdə tikilən qəsr.
== Haqqında ==
Qəsr XIII əsrdə Svidnika və Yavor şahzadəsi I Bolko tərəfindən inşa etdirilmişdir. Tarixdə bir çox dəfə sökülüb yenidən tikdirilmişdir. 1509–1941-ci illəri arasında yerli idarə orqanları tərəfindən idarə olunmuşdur. 1941-ci ildə qəsr Nasistlərin əlinə keçmiş, qərargahları kimi istifadə etmiş və qəsrə böyük ziyan vermişdilər. Almanların qəsrin altında tunellər qazması qəsrin memarlıq quruluşuna xələl gətirmişdir. Almanlardan sonra qəsri tutan SSRİ qüvvələri qəsrdən qala kimi istifadə etməyə başlamışlar. İkinci dünya müharibəsində qəsr böyük zərər görmüşdür. Müharibədən sonra təmir edilmişdir.
Köhnə Kral sarayı (Praqa qəsri)
Başlanğıcda roman üslubunda inşa olunmuş Köhnə Kral sarayı (çex. Starý královský palác) Praqa qəsrinin mərkəzi hissəsində (üçüncü həyətin ərazisi) yerləşir. Saray kompleksinin ərazisinə Bütün Müqəddəslər kilsəsi, Vladislav zalı, Köhnə palatalar, Zemstvo lövhələri və Lüdvikov qanadı daxildir. Sarayda Çexiya knyazları və kralları X əsrdən - XVI əsrə kimi yaşamışdılar.
== Sarayın yaranması ==
Saray binası I Sobeslavın və II Vladislavın hakimiyyəti dövründə, yəni 1135—85-ci illər arasında inşa olunmuşdu. O dövrdən hazırkı zamana qədər həmin saraydan yalnız zirzəmi qatının günbəzi, cənub tərəfindən xarici divaların bir hissəsi və onu bəzəyən daşlı qüllələr qorunub saxlanılmışdı. O dövrdə bu divarlar qəsr istehkamının bir hissəsi idi. Binaların qərb xətti daxilində və cənub girişi boyunca roman üslublu qüllələrin qalıqları mühafizə edilmişdi.
Sarayın birinci mərtəbəsində bir zamanlar böyük taxt otağı və knyaz zalı mövcud idi, taxt otağındakı 5 dənə üçlü pəncərələr cənuba baxırdı. Şərqdən saray binasına apsidalı kapella birləşirdi.
Lais qəsri
Lais qəsri (Estonian: Laiuse ordulinnus, German: Burg Lais) Livoniya ordeni qalası.
Qala indi bərbad vəziyyətdədir. Laiuse qalası Estoniyada odlu silahla mübarizə üçün tikilmiş ilk qaladı. Qalanın ən qədim hissəsi, ehtimal ki, 14 -cü əsrin sonlarında Livoniya ordeni ilə tikilmişdir. İlk dəfə 1406 -cı ildə qeyd edilib. 1558 -ci ildə Livoniya müharibəsi zamanı qala rus qoşunları tərəfindən fəth edildi və çox zərər gördü. Buna baxmayaraq, qala sonradan həm Polşa, həm də İsveç hökmdarları tərəfindən istifadədə idi. Böyük Şimal Müharibəsi zamanı, 1700-1701 -ci illərdə, Narva döyüşündən sonra İsveç kralı XII Karl burada qışlaqlarını qurdu.
Laiuse Qəsri
Lais qəsri (Estonian: Laiuse ordulinnus, German: Burg Lais) Livoniya ordeni qalası.
Qala indi bərbad vəziyyətdədir. Laiuse qalası Estoniyada odlu silahla mübarizə üçün tikilmiş ilk qaladı. Qalanın ən qədim hissəsi, ehtimal ki, 14 -cü əsrin sonlarında Livoniya ordeni ilə tikilmişdir. İlk dəfə 1406 -cı ildə qeyd edilib. 1558 -ci ildə Livoniya müharibəsi zamanı qala rus qoşunları tərəfindən fəth edildi və çox zərər gördü. Buna baxmayaraq, qala sonradan həm Polşa, həm də İsveç hökmdarları tərəfindən istifadədə idi. Böyük Şimal Müharibəsi zamanı, 1700-1701 -ci illərdə, Narva döyüşündən sonra İsveç kralı XII Karl burada qışlaqlarını qurdu.
Lixtenştayn qəsri
Lixtenştayn qəsri (alm. Schloss Lichtenstein) — Almaniyanın Baden-Vürtemberq əyalətində yerləşən qəsr.
== Haqqında ==
Qəsr Svabiya-Baden platforması üzərində yerləşir. 1200-cü ildə tikildiyi düşünülür. 1311-ci ildəki Reyçskrays Müharibəsində və sonra 1381-ci ildəki Reutlinqen şəhəri ilə birlikdə xaraba edildi. Qəsr 1840-cı ilə qədər təmir olunmadı.
1802-ci ildə bu torpaqlar Vürtemberq kralı I Frederikin əlinə keçdi. I Frederik orda ov köşkü tikdirdi. 1837-ci ildə bura qohumu Uraxlı hersoq Vilhelmin əlinə keçdi. O, Villiam Hauflun romanı "Lixtenştayn"dan təsirləndi və 1840–1842-ci illərdə indiki qəsri tikdirdi.
Lixtenşteyn qəsri
Lixtenştayn qəsri (alm. Schloss Lichtenstein) — Almaniyanın Baden-Vürtemberq əyalətində yerləşən qəsr.
== Haqqında ==
Qəsr Svabiya-Baden platforması üzərində yerləşir. 1200-cü ildə tikildiyi düşünülür. 1311-ci ildəki Reyçskrays Müharibəsində və sonra 1381-ci ildəki Reutlinqen şəhəri ilə birlikdə xaraba edildi. Qəsr 1840-cı ilə qədər təmir olunmadı.
1802-ci ildə bu torpaqlar Vürtemberq kralı I Frederikin əlinə keçdi. I Frederik orda ov köşkü tikdirdi. 1837-ci ildə bura qohumu Uraxlı hersoq Vilhelmin əlinə keçdi. O, Villiam Hauflun romanı "Lixtenştayn"dan təsirləndi və 1840–1842-ci illərdə indiki qəsri tikdirdi.
Lobkovitz sarayı (Praqa qəsri)
Lobkovitz sarayı (çex. Lobkovický (Lobkowiczký) palác, alm. Palais Lobkowitz) — Praqanın qəsrində yerləşən barokko üslublu saray. XVI əsrdə inşa olunmuş saray indiyə qədər Lobkvitz sülaləsinin ailə üzvlərinə məxsusdur; o şəxsi mülkiyyətdə olan Praqa qəsrinin yeganə binasıdır.
== Tarix ==
Hazırkı sarayın yerində saray tipli binanın inşası 1542-1554-cü illərdə Çexiya Krallığının ən tanınmış və ali burqqrafı olmuş Kraykalı Volf Krayirj tərəfindən başladılmışdı. Lakin tezliklə o, yarımçıq sarayı məşhur Pernşteyn sülaləsinə satır. Tikinti işlərini Pernşteynli Yaroslav davam etmiş, onun Habsburq kralı Maksimilian yanında yüksək kansler vəzifəsini yerini yetirmiş qardaşı II Vratislav isə çox güman ki onun tamamlama işlərinə rəhbərlik edirdi. İlkin orijinal bina İntibah üslubunda inşa edilmişdir və daxili həyətinin ətrafında dörd qanadı var idi. Yeni sahiblərin şərəfinə sarayın adı Pernşteyn ilə əvəz olunmuşdu.
Pernşteyn sarayının adı həmçinin "İkinci Praqa defenestrasiya" hadisələri ilə də qismən bağlıdır.
Massandra qəsri
Massandra sarayı (ukr. Масандрівський палац) — Ukraynada, Krım MR-də yerləşən qədim saray. Saray çar III Aleksandrın yay evi olmuşdur.
== Tarixi ==
Saray Krımın cənub sahillərindəki ən yaxşı memarlıq nümunlərindən biridir. Saray Fransa memarlığına uyğun inşa edilmişdir. Layihəsi şahzadə Vorontsov tərəfindən 1878-ci ildə memar M. Buşerə dizyn etdirilmişdir. 20 il davam edən işlər memar M. Mesmaher tərəfindən tamamlanmışdır. Stalinin bağ evi kimi tanınmışdır. Saraydan bir zamanlar Ramonovlar sülaləsi də istifadə etmişdir.
III Aleksandr və ailəsi tərəfindən yay evi kimi istifadə olunması üçün tikilən sarayda böyük otaqlar və bal zalları mövcuddur.
Monsoro qəsri
Monsoro qəsri — (fr. Château de Montsoreau) — Fransanın Men və Luara departamentində Loire vadisi region Monsoro şəhərləri yerləşən qəsr. Qəsr Paris şəhərinin 250 kilometr qərbində yerləşir. Orta əsr qalası yerində tikilən intibah dövrününün qəsri.
2015-ci ildən Monsoro qala Filipp Meaille (fransanın müasir incəsənət kolleksioneri) məxsusdur. Bu, Müasir İncəsənət Muzeyinə çevrilib.
Memarlıq obyekti Fransanın milli tarixi abidəsi kimi 1862-ci ildə təsnif edilmişdir. 2000-ci ildən bu yana Monsoro qəsri, UNESCO-nun dünya mirası olan Loire Vadisinin bir hissəsidir.
== Arxitekturası ==
Monsoro qəsri Fransada Renesans üslubunda (1450–1453) tikilmiş ilk qəsr hesab olunur. Bu, Fransa kralının birbaşa sərəncamı ilə Jan II de Chambes tərəfindən tikilib.
Monsoro qəsri-Müasir incəsənət Muzeyi
Monsoro qəsri-Müasir incəsənət Muzeyi (fr. Château de Montsoreau-Musée d'art contemporain) — Fransanın müasir incəsənət muzeyidir. Muzey, Men və Luara departamentinin Luar vadisində Monsoro şəhərində yerləşir. Monsoro qəsri-Müasir incəsənət Muzeyi xeyriyyəçi Filipp Meaille tərəfindən 2016-cı ildə qurulmuşdur.
== Muzeyin tarixi ==
Muzey Monsoro qəsrinda əsası qoyulmuşdur. Luara çay yatağında tikilmiş yeganə Luar Vadisi qəsri. İki çayının, Luar və Vyananın birləşməsində yerləşir.
== Kolleksiyası ==
Muzeyin kolleksiyasinda XX əsrin ikinci yarısının konseptual əsərlərindən ibarətdir. Hal-hazırda kolleksiyası sənətkarların Art & Language qrupunun dünyanın ən böyük kolleksiyasıdır. Muzeyin eksponatları hər 3-4 aydan bir dəyişdirilir.
