Çarlz sözü azərbaycan dilində

Con Çarlz (27 dekabr 1931 – 21 fevral 2004) — Uelsli keçmiş futbolçu. Daha çox mərkəz hücumçusu və mərkəz müdafiəçisi kimi oynayıb. "Lids Yunayted" və "Yuventus" klublarındakı çıxışı ilə məşhur olan o, bir çoxları tərəfindən Britaniyadan olan ən böyük hərtərəfli futbolçu kimi qiymətləndirilib. == Həyatı və Karyerası == Çarlz karyerasına 1948-ci ildə doğma şəhərini təmsil edən "Suonsi Taun" klubunda başlayır. Ancaq tezliklə, bir il sonra "Lids Yunayted"də keçərək peşəkar debütunu orada edir. O, gücünə, tempinə, texnikasına, görmə qabiliyyətinə, havada olan qabiliyyətinə və qol gözünə görə müdafiəçi və ya hücumçu kimi eyni dərəcədə bacarıqlı idi. 1952-ci ildə Milli Xidmətindən qayıtdıqdan sonra Çarlz daha tez-tez hücumçu kimi istifadə olunmağa başladı və 1954-cü ildə İngiltərə ikinci divizionun bombardiri oldu. Növbəti il o, klubun kapitanı seçilir. Komandada kapitan kimi ilk mövsümündə klubu ikinci yeri tutur. Çarlz 1956–57 mövsümünü Birinci Divizionun bombardiri olur və Lids mövsümu səkkizinci yerdə başa vurur.

III Çarlz, III Karl və ya tam adı ilə Çarlz Filip Artur Mauntbatten-Vindzor (əsil adı: ing. Charles Philip Arthur George Mountbatten-Windsor; 14 noyabr 1948[…], Vestminster borosu, Böyük London) — Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığının kralı (8 sentyabr 2022-ci ildən). Kraliça II Elizabetin oğlu. Kral taxtını ən uzun müddət gözləmiş varis. Çarlz 8 sentyabr 2022-ci ildə anasının ölümündən sonra kral oldu. 73 yaşında o, Britaniya tarixində ən uzun ömür sürən varis və Uels şahzadəsi olduqdan sonra Britaniya taxtına çıxan ən yaşlı şəxs oldu. 6 may 2023-cü ildə Vestminster abbatlığı'nda tacqoyma mərasimi oldu. == Həyatı == Karl 14 noyabr 1948-ci ildə Bukingem sarayında anadan olmuşdur. O, Edinburq hersoginyası Şahzadə Elizabet və Edinburq hersoqu Şahzadə Filipin ilk övladı və Kraliça Elizabetlə VI Corcun ilk nəvəsidir. Şahzadənin xaç valideynləri Kral (doğma babası), Norveç kralı VII Haakon, Mariya Tek (doğma böyük nənəsi), Şahzadə Marqaret (doğma xalası), Yunanıstan və Danimarka şahzadəsi Corc, Şahzadə Viktoriya, Xanım Brebon və Devid Bouz-Layon olmuşdur.

Rey Çarlz Robinson (ing. Ray Charles Robinson) - Məşhur amerikalı musiqiçi.

VIII Karl (fr. Charles VIII) və ya Gülərüz Karl (fr. Charles l'Affable; 30 iyun 1470 və ya 1470, Ambuaz[d] – 7 aprel 1498 və ya 1498, Ambuaz[d]) — Fransa kralı. Atası XI Lüdovikin ölümünün ardından 1483-cü ildə hələ 13 yaşında ikən taxta çıxdı. Azyaşlı olduğu üçün böyük bacısı Anna və əri Burbon hersoqu Pyotr kral naibi olaraq 8 il boyunca ölkəni idarə etdi. Onların naibliyi dövründə ölkənin güclü zadəganları mərkəzi hakimiyyətə qarşı ayaqlandı və Dəlisov müharibə olaraq adlanan çatışmada monarxiya birlikləri qalib gəldi. == Həyatı == Karl 1491-ci ildə Avropanı alt-üst edən bir addım atdı və Bretanlı Annayla gizlicə evləndi. Skandala səbəb isə Annanın Müqəddəs Roma imperatoru I Maksimilyanla 1490-cı ildə vəkalətən nikahlanmış olması idi. Ancaq o əsnada gəlinin 13 yaşı olduğu üçün imperatorun yanına göndərilməmişdi. Bu səbəblə ilk nikahı tamamlanmamış hesab olundu.

VII Karl (fr. Charles VII) və ya Müzəffər Karl (fr. Charles le Victorieux) (d. 22 fevral 1403 — ö. 22 iyul 1461) — Fransa kralı. Karl Yüzillik müharibənin ortasında Fransa üçün olduqca çətin bir dönəmdə taxta çıxdı. İngiltərə kralı və Burqundiya hersoqunun müttəfiq birlikləri paytaxt Paris və Fransa krallarının ənənəvi tacqoyma mərasimlərini keçirdiyi Reyms şəhəri də daxil olmaqla, bütün şimali Fransanı işğal etmişdi. Bundan başqa atası VI Karl 1420-ci ildə onu varislikdən çıxarmış, onun yerinə İngiltərə kralı V Henri və onun şəcərəsini Fransa taxtının varisi elan etmişdi. Digər tərəfdən ölkənin daxilində də yerli zadəganlar arasında siyasi mübarizə və silahlı çatışmalar davam edirdi. Paytaxt ələ keçirildiyi üçün kral sarayı Luara çayı sahilindəki Burj şəhərinə köçürüldü və bu səbəblə onu Burj kralı adlandırdılar.

VI Karl (fr. Charles VI) və ya Dəli Karl (fr. Charles le Fol) (d. 3 dekabr 1368 — ö. 21 oktyabr 1422) — Fransa kralı. Öz əqli zəifliyi və bəzi psixiatrik tutmaları ilə iqtidar gücü zəifləməyə başladı. Azenkur döyüşündəki ağır məğlubiyyətinin ardından İngiltərə kralı və kürəkəni olan V Henrini öz varisi elan etməyə məcbur oldu. Üstəlik onu kral naibi edərək krallığı bilavasitə ingilislərə təslim etdi. Buna baxmayaraq V Henri ondan bir neçə ay öncə vəfat etmiş, bu səbəblə ölkədəki Valualılar ingilislərə qarşı siyasi mübarizəni davam etdirdilər. == Mənbə == Potter, Philip J., Kings of the Seine: The French Rulers from Pippin III to Jacques Chirac, 2006, PublishAmerica, Baltimore, ISBN 978-1-4137-8857-0 William W. Kibler; Grover A. Zinn (1995).

V Şarl (fr. Charles V Fransızca tələffüz: [ʃaʁl sɛ̃k]) və ya Müdrik Şarl (fr. Charles le Sage Fransızca tələffüz: [ʃaʁl lə saʒ]) (d. 21 yanvar 1338 — ö. 16 sentyabr 1380) — Fransa kralı. Onun səltənəti Yüzillik müharibənin əvvəllərində uğurlu bir fransız qələbəsi ilə fərqlənir. Onun hərbi əməliyyatları nəticəsində ingilislər tərəfindən ələ keçirilən bir çox bölgə geri alındı və sələflərinin bəzi hərbi itkilərini uğurla bərpa etdi. Atası II Conun 1356-cı ildə Puatye döyüşündə əsir düşməsinin ardından Şarl Fransa kral naibi təyin edildi. Krallığın düşdüyü siyasi və iqtisadi çətin vəziyyətdə Şarl ilk öncə vergiləri artırdı. Nəticədə Navarra kralı Qəddar Şarlın rəhbərlik etdiyi zadəgan qrupu, fransız burjuaziyası və kəndli üsyanlarıyla qarşılaşdı.

Çarlz — ad. Çarlz Bebbic — ingilis riyaziyyatçısı Çarlz Darvin — ingilis naturalisti və səyyahı Çarlz Körtis — ABŞ-lı siyasətçi. Çarlz Ferbenks — ABŞ-lı siyasətçi.

Çarlz Robert Darvin (ing. Charles Robert Darwin; 12 fevral 1809–19 aprel 1882) — ingilis naturalisti və səyyahı, çağdaş təkamül nəzəriyyəsinin təməlini qoymuş ingilis təbiətşünası. 1859-cu ildə özünün məşhur Növlərin mənşəyi kitabını yazmışdır. Adı tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib. == Həyatı == Çarlz Darvin 1809-cu il fevral ayının 12-də Şrusberi şəhərində həkim ailəsində anadan olmuşdur. Darvin anasını erkən yaşında itirmişdir. Edinburq Universitetində Tibb üzrə təhsil almışdır, lakin öz istəyi olmadığı üçün yarımçıq qoymuşdur. Daha sonra 1827-ci ildə Kembric Universitetinin İlahiyyat fakultəsinə daxil olmuşdur. Universiteti qurtaran kimi 1831-ci il dekabrın 27-də "Biql" gəmisində təbiətşünas kimi səyahətə çıxmışdır. Səyahət zamanı Qalapaqos adalarında, Tenerife adasında, Kokos adalarında, Braziliya sahillərində, Argentinada, Uruqvayda, Odlu Torpaqda, Tasmaniyada olmuşdur.

Çarlz Menson (ing. Charles Milles Manson, 12 noyabr 1934, Sinsinnati, Ohayo ştatı — 19 noyabr 2017, Beykersfild, Kaliforniya, ABŞ) — amerikalı qatil, musiqiçi, 1969-cu ildə bir sıra amansız qətllər törətmiş "Ailə" kommunasının lideri. == İlk illər == Çarlz Menson 12 noyabr 1934-cü ildə Ohayo ştatının Sinsinnati şəhər xəstəxanasında doğulmuşdur. Onun anası, Ketlin Meddoksun (1918–1973) doğuş vaxtı cəmi 16 yaşı vardı və nikahda deyildi. Doğulduqdan sonra o, "adsız Meddoks" adlandırılıb, amma bir həftə sonra Çarlz Millz Meddoks adını alır. Ketlin uşağın doğulmasından sonra Uilyam Mensona ərə gedir və onun soyadını özünə götürür. Ehtimala görə onun bioloji atası polkovnik Uoker Skott (11 may 1910 – 30 dekabr 1954) idi. Çünki Ketlin Meddoks ona qarşı nikahdan kənar doğuşa görə iddia irəli sürmüşdü. Ehtimal edilir ki, Ketlin əyyaş idi. Çarlinin altı yaşı olanda Ketlin və qardaşına Çarlston-da texniki xidmət stansiyasına silahlı qarətə görə 5 il müddətinə ittiham qaldırılıb.

Şarl Messye (fr. Charles Messier; 26 iyun 1730[…] – 12 aprel 1817[…], Paris) — fransız astronom. 1774-cü ildə dumanlıqlar və ulduz topaları kimi 45 dərin kosmos cismindən ibarət olan bir kataloq dərc elədi. Bu kataloqun hazırlanma məqsədi, özü kimi kometa həvəskarlarına və digər göyüzü müşahidəçilərinə, dəyişməyən göy cisimləri ilə hərəkətli göy cisimlərinin ayırd edilə bilinməsinə köməklik etməkdi. 1781-ci ildə 110, "Messier cisimlərini" əhatə edəcək formada genişləndirildi. M1-dən M110-a qədər bu cismlər, günümüzdə hələdə yüksək nisbətdə istifadə edilməkdədir. Bu katoloq, M1 olaraq adlandırılmış Xərçəng dumanlığından, Andromedanın yanındakı kiçik eliptik bir qalaktika olan M110-a qədər astronomik olaraq ən önəmli göy cismlərini ehtiva etməkdədir. Messier marafonlarında həvəskar kosmonavtlar, çoxluqla şərtlərin daha uyğun olduğu mart ayında, bu 110 göy cismini günbatışından gündoğuşuna qədər keçən bir gecə içərisində müşahidə etməyə çalışarlar. Aydakı Messier krateri və 7359 Messier meteoru, onun şərəfinə adlandırılmışdır.

Çarlz Mur (ing. Charles Moore; 10 may 1820, Dandi – 30 aprel 1905, Sidney) — Böyük Britaniya (Şotlandiya) və Avstraliya botaniki. == Elmi fəaliyyəti == Çarlz Mur toxumlu bitkilər üzrə ixtisaslaşmışdır.. == Şərəfinə adlandırılmış taksonlar == Ferdinand Müller 19 bitki növünü Çarlz Murun şərəfinə adlandırmışdır.

Çarlz Vankover Piper (ing. Charles Vancouver Piper; 16 iyun 1867, Viktoriya və ya ABŞ – 11 fevral 1926, Vaşinqton) — ABŞ botaniki.

Çarlz Rotvel (ing. Charles Rothwell; d. məlum deyil – ö. məlum deyil) — ingilis futbolçu; onun müntəzəm mövqeyi hücumçu idi. "Mançester Yunayted" komandasında çıxış edib. == Karyerası == 1893–1897-ci illərdə "Nyuton-Hit" (indiki "Mançester Yunayted") komandasında 3 oyunda meydana çıxmışdır.

Çarlz Sanders Piers (ing. Charles Sanders Peirce; 10 sentyabr 1839[…], Kembric, Massaçusets – 19 aprel 1914[…], Milford[d], Pensilvaniya) — amerikan praqmatik filosof. Praqmatizm və Utilitarizm fəlsəfi cərəyanlarının ana xətlərini müəyyənləşdirmişdir. Humanitar və dəqiq elmlərlə əlaqəli bir çox kitabın müəllifidir. == Həyatı == Çarlz Sanders Piers 10 sentyabr 1839-cu ildə dünyaya gəlmişdir.

Çarlz Ancelo Savarin (ing. Charles Angelo Savarin; 2 oktyabr 1943, Portsmut[d], Sent-Con səmti[d]) — 2013-cü ildən etibarən Dominikanın Prezidenti olan dominikalı siyasətçi. == Fəaliyyəti == Patrik Con hökumətinin süqutundan sonra Savarin Milli Qurtuluş Komitəsinin sədri seçildi. Dominikan Cəmiyyətinin böyük bir hissəsinin üzvlərindən ibarət olan bu orqan, müvəqqəti hökumətə keçidi nəzarət etməklə vəzifələndirildi. Savarin 1980-ci il ümumi seçkilərində Dominika Azadlıq Partiyasından Mayk Duqlasa uduzdu. Savarin Duqlasın 531 səsinə 405 səs aldı. 1983-cü ildə Baş nazir tərəfindən ticarət, sənaye və turizmdən məsuliyyət daşıyan Pprtfelsiz nazir olaraq təyin edildi. 1986-cı ildə Avropa Birliyində səfir/daimi nümayəndə təyin edildi. Eyni zamanda Afrika/Karib dənizi/Sakit Okean ölkələrinin banan ticarətində səfir sözçüsü olaraq da çalışdı. 1993-cü ildə Dominikaya qayıtdıqdan sonra Milli İnkişaf Korporasiyasının baş direktoru oldu.

Çarlz Simoni-(d. 10 Sentyabr 1948, Budapeşt, Macarıstan) Macar əsili amerikan milyarder. Kosmosa gedən 2-ci macar. Çarlz Simoni Microsoftun proqram təminatı qrupunun rəhbəri olaraq Microsoft Office proqramlarının yaradılmasında böyük pay sahibi olmuşdur. Hal-hazırda "İntentional Software" şirkətinin sahibidir. 2007-ci ilin aprel ayında Soyuz TMA-10 kosmik gəmisi ilə kosmosa gedən ikinci macar olmuşdur. 2009-cu ilin mart ayında Soyuz TMA-14 gəmisi ilə 2-ci dəfə kosmosa səyahət etmişdir. == Həyatı == Çarlz Simoninin atası Karoli Simoni Budapeşt Texniki Universitetində eletrik mühəndisliyi üzrə professor idi. Orta məktəbdə laboratoriyada Sovet Ural II kompüteri üzərində təcrübə keçməsi onda kompüter elmlərinə qarşı maraq yaradır. Laboratoriyanın müəllimlərindən proqramlaşdırmanı öyrəndikdən sonra məktəbi tərk edərək hazırladığı proqramı dövlət idarəsinə satır.

Çarlz Reymond Starkvezer (24 noyabr 1938, Linkoln – 25 iyun 1959, Linkoln) — sevgilisi Keril Fyügeyt ilə birlikdə Nebraska və Vayominqdə 11 nəfəri öldürən amerikalı qatil və quldur ("qəzəbli qatil") idi. == Həyatı == Çarlz Starkvezer Nebraska ştatının Linkoln şəhərində anadan olub. Atası Qay Starkvezer dülgər idi, anası Xelen evdar qadın idi, çətin vaxtlarda ofisiant işləyirdi. Çarlzdan başqa ailənin daha altı uşağı var idi. Çarlzda diz oynağının anadangəlmə deformasiyası və nəticədə ayaqların içəriyə doğru əyriliyi var idi. Bundan əlavə, o, kəkələyirdi və şiddətli miyopi və çəpgözlükdən əziyyət çəkirdi, buna görə də məktəbdə onu daim ələ salırdılar və müəllimlər onun son dərəcə inkişaf etmədiyinə inanırdılar, çünki 17 yaşında boyu 1,57 m idi.Boyu qısa olmasına baxmayaraq, yeniyetmə kifayət qədər güclü idi və zaman keçdikcə ona sataşanları və sonradan onu sevməyənləri döyməyə başladı. Tezliklə o, artıq ən problemli tələbələrdən biri hesab olunurdu. Çarlz davranışında və görkəmində sevimli aktyorunu — Ceyms Dinini təqlid edərək onun xarici görünüşünü və üsyankar davranışını təkrarlayırdı. Onun da aşağılıq kompleksi var idi — o, heç nəyi düzgün edə bilməyəcəyinə inanırdı və acınacaqlı bir varlığa məhkum idi. 1956-cı ilin oktyabrında Çarlz Starkvezer gələcək qətl ortağı Keril Fyüqeyt ilə tanış oldu; Bu, onun ən yaxşı dostu Bob von Buşun böyük bacısı Barbara ilə görüşməyə başlaması səbəbindən baş verdi.

Çarlz MakArtur Qankay Teylor (ing. Charles McArthur Ghankay Taylor; 28 yanvar 1948) — Liberiya dövlət və siyasət xadimi, Liberiya Prezidenti (1997-2003). Teylor, Qərbi Afrikanın ən nüfuzlu sərkərdələrindən biri idi ; Liberiyada Birinci Vətəndaş müharibəsinin başlanmasında əsas fiqur. Hakimiyyəti dövründə Teylor qonşu Syerra-Leonedə üsyançıları silahlandırmaqda və onları dəstəkləməkdə ittiham olunurdu. Liberiyada İkinci Vətəndaş Müharibəsi başlayarkən, Teylor ölkənin prezidentliyini tərk edib sürgünə getməyə məcbur oldu, lakin daha sonra tutuldu, rıhtım heyətinə göndərildi, Syerra-Leone üzrə Xüsusi Məhkəmə tərəfindən 50 il həbs cəzasına məhkum edildi və İngiltərədəki həbsxanaya yerləşdirildi. 2021-ci ilin oktyabrında Sierra Leonedəki vətəndaş müharibəsi zamanı oynadığı rola görə 2012-ci ildə insanlığa qarşı cinayət törətdiyinə görə 50 il həbs cəzasına məhkum edilmiş Çarlz Taylor Liberiyaya qarşı "təqaüd haqqını ödəmədiyi" üçün şikayət edib. Bu şikayət Qərbi Afrika Dövlətləri İqtisadi Birliyinin (ECOWAS) Ədalət Məhkəməsinə verilmişdir. == Bioqrafiyası == === Erkən illəri === Çarlz Teylor 28 yanvar 1948-ci ildə ölkənin paytaxtı Monroviya yaxınlığındakı Artingtonda bir hakim ailəsində anadan olmuşdu və ailədəki 15 uşaqdan üçüncüsü idi . Anası Gola etnik qrupundan, atası isə Amerikalı-Liberiyalı idi (Afrikalı Amerikalı kolonistlərin nəslindəndir). 1972-ci ildə ABŞ-də təhsil almağa getdi.

Çarlz Mills Tibu (ing. Charles Mills Tiebout, 12 oktyabr 1924, Nyu-York, Nyu-York ştatı – 16 yanvar 1968, Sietl, Vaşinqton) — amerikalı iqtisadçı, Vaşinqton Universitetinin iqtisadiyyat və coğrafiya üzrə professoru, Tibu fərziyyəsinin müəllifi. == Bioqrafiyası == 12 oktyabr 1924-cü ildə Konnektikut, Qrinviçdə anadan olub. 1950-ci ildə Ueslian Universitetini bitirmiş və 1957-ci ildə Miçiqan Universitetində iqtisadiyyat üzrə doktorluq dərəcəsini almışdır. Vaşinqton Universitetində iqtisadiyyat və coğrafiya professoru olaraq tədqiqat və tədris fəaliyyətləri aparmışdır. 16 yanvar 1968-ci ildə 43 yaşında qəflətən vəfat etmişdir. Regional iqtisadiyyat, iqtisadi coğrafiya, dövlət sektoru iqtisadiyyatı üzrə əsərlərin müəllifidir. Ən məşhur elmi nəticə iqtisadi baxımdan fərdlərin yaşayış üçün yurisdiksiyasını seçmə müddətini təsvir edən Tibu modelidir. Çarlz Tibu bəzən ərazisindəki seçki proseslərində iştirakdan fərqli olaraq, əhalinin bir hissəsinin başqa yurisdiksiyaya tabe olan, ona daha yaxı ideologiya ilə köç etməsi kimi başa düşülən ayaqlarla səsvermə konsepsiyası ilə də əlaqələndirilir. == Tibu fərziyyəsi == Tibu fərziyyəsi (modeli) ictimai seçim nəzəriyyəsi modellərindən biridir.

Çarlz Tilli (27 may 1929 – 29 aprel 2008[…], Bronks, Nyu-York ştatı) siyasətlə cəmiyyət arasındakı əlaqələr haqqında yazan Amerikalı sosioloq, siyasətçi və tarixçi idi. 1969–1984-cü illərdə Miçiqan Universitetinin tarix, sosiologiya və sosial elmlər üzrə professoru və son olaraq Kolumbiya Universitetinin Sosial Elmlər Cozef L. Battenvayzer professoru idi. O, "21-ci əsrin sosiologiyasının qurucu atası" və "dünyanın ən görkəmli sosioloqlarından və tarixçilərindən" biri kimi təsvir edilmişdir. Ölümündən sonra şərəfinə çox sayda xüsusi jurnal mövzusu, konfrans, mükafat və cənazə lövhələri çıxdı. == Şəxsi həyatı və təhsili == Tilli İllinoyz ştatı, Lombard şəhərində (Çikaqo yaxınlığında) anadan olub. 1950-ci ildə Harvard Universitetini yüksək dərəcəli diplom (magna cum laude) ilə bitirib. Koreya müharibəsi dövründə ABŞ Hərbi Donanmasında amfibiya heyətinin xəzinədarı vəzifəsində çalışıb. Tilli Harvardda Sosiologiya fəlsəfə doktorunu 1958-ci ildə bitirdi. Harvardda ikən, sosial şəbəkə analizindəki Harvard inqilabı əsnasında, o, İctimai Əlaqələr şöbəsinin tələbəsi idi. Tillinin Miçiqan Universitetindəki məzun tələbələrindən olan Dr.

Çarlz Vilks (ing. Charles Wilkes; 3 aprel 1798[…], Nyu-York, Nyu-York ştatı – 8 fevral 1877[…], Vaşinqton) — Amerikalı gəmi kapitanı və səyyah, 1838-1842-ci illər aralığında Böyük Şimal Okeanının bir sıra adalarını dolaşmış, elmi kəşf heyətini idarə etmişdir. Daha sonra Avstraliyaya gedib, Antarktidada "Vilks ərazisi"ni kəşf etdi və Fici ilə Havay adalarını, ABŞ-nin şimal-qərb sahillərini gəzdi və Filippin yoluyla Borneoya qədər geri döndükdən sonra, Polineziya Ümid burnu yolu ilə ölkəsinə çatdı. Daha sonra səyyah bu səfərindən bəhs edən bir kitab yayımladı (1844) və bu kitabda elmi kəşflərindən bəhs etdi. == Həyatı == Vilks 1798-ci il 3 aprel tarixində, Nyu-York şəhərində anadan olmuşdur. Anası Meri Siton 1802-ci ildə, Vilks hələ üç yaşında ikən vəfat etmişdir. Nəticədə, Çarlz xalası Elizabet Ann Siton tərəfindən böyüdüldü. Elizabet 5 uşağla dul qaldığı zaman Vilks yatılı məktəbə göndərildi, və sonra o Kolumbiya Kolecində təhsilinə davam etdir.

Çarlz adası (ing. Charles Island) — Kanada Arktik arxipelaqının bir hissəsidir. Adada hazırda yaşayış yoxdur (2012). == Coğrafiya == Ada Hudzon boğazının cənub hissəsində, Baffin Torpağı ilə Kanadanın materikindəki Unqava yarımadasından (Kvebek əyaləti) ayıran bölgəsində yerləşir. Çarlz adası Nuvele-Fransdan (Unqava yarımadasının ən şimal nöqtəsi) cəmi 19 km şimal-qərbdə yerləşir. Kvebekə yaxın olmasına baxmayaraq, ada inzibati cəhətdən Nunavut ərazisinə aiddir. Adanın sahəsi 235 km², sahil xəttinin uzunluğu 132 km-dir. Ada uzunsov formaya malikdir, adanın qərbdən şərqə doğru uzunluğu 37 km, şərq hissəsində adanın maksimal eni 8,5 km, mərkəzdə daralaraq 3,5 km-ə düşür. Şimal-şərqdə adanın sahili sərt və sıldırımdır.

Çarlz Spenser "Çarli" Çaplin (ing. Sir Charles Spencer "Charlie" Chaplin; 16 aprel 1889[…] – 25 dekabr 1977[…]) — məşhur ABŞ və İngiltərə rejissoru, aktyoru, ssenari müəllifi, komediyaçısı və bəstəkarı olmuşdur. == Həyatı == Çarli Çaplin Londonda Çarlz Çaplin və Hanna Çaplinin övladı kimi dünyaya gəlmişdir. Onun valideynlərinin ikisi də musiqiçi idilər. Anası məşhur rəqqasə idi. O anadan olandan bir az sonra valideynləri ayrılırlar. Çarlz Çaplin 1901-ci ildə alkoqoldan vəfat edir. Anası Hanna hələ uşaqlıqdan psixi problemlərdən əziyyət çəkir, belə ki, balaca Çarli və ögey qardaşı Sidney internatda böyüməli olurlar. Çaplin öz karyerasına 5 yaşında İngiltərədə teatrda başlayır. Burada o küçə uşağı rolunu uğurla oynayırdı.

Şarl Şipye (fr. Charles Chipiez; 11 yanvar 1835[…] və ya 12 yanvar 1835, Ekülli[d][…] – 9 noyabr 1901, VI arondisman (Paris)) nüfuzlu bir Fransız memarı, Misirşünas, İranşünas və qədim dünya memarlığının həvəskar bir tarixçisidir. Fransanın Paris şəhərindəki École Spéciale d'Architectureda müəllim idi və 1887-ci ildə “École Nationale Professionnelle d'Armentières” və ya Armentièresin Milli Professional binasının inşasına kömək etmişdir. Chipiez, memar, hellenist və memarlıq tarixçi Georges Perrotun köməyi ilə Misir, Yunanıstan, Fars, Lidiya, Likiya və Aşşur kimi yerlərdə qədim dünyanın memarlıq nailiyyətlərinin ən təfərrüatlı təsvirlərindən bəzilərini yazmışdır. Chipiez eyni zamanda bir zamanlar ucaldılan qədim abidələrin ən detallı virtual memarlıq rəsmlərindən bəzilərini yaradaraq onları canlandırmışdır. Perrot ilə yazdığı görkəmli əsərlərdən bəzilərinə ibtidai Yunanıstandakı sənət tarixi: 1894-cü ildə Mikena sənəti, 1885-ci ildə Finikiya və onun koloniyalarında sənət tarixi, 1892-ci ildə Persiyada sənət tarixi, 1883-cü ildə Qədim Misirdə sənət tarixi, 1884-cü ildə Xaldeya və Aşşurda sənət tarixi, 1892-ci ildə Frigiya, Lidiya, Kariya və Likiyada sənət tarixi və Sardiniyada sənət tarixi, 1890-cı ildə Juda, Suriya və Kiçik Asiyada sənət tarixi əsərləri daxildir. Chipiezin rəsmləri sənətkarlıq qabiliyyətlərinin yanında texniki zəkasını da əks etdirir.

Albert Çarlz Smit (ing. Albert Charles Smith; 5 aprel 1906, Sprinqfild[d], Massaçusets – 23 may 1999, Honolulu) — ABŞ botaniki. == Əsərləri == == İstinadlar == == Ədəbiyyat == Wagner, W. L. and D. H. Lorence. (2001) «Albert Charles Smith (1906—1999): a monumental botanist». Allertonia 8: 329—339.

Ceffri Çarlz Lourens (1915–1994) — 23 fevral-5 iyun 1961-ci il tarixləri arasında Zənzibarın Baş Naziri əvəzi işləmişdir.

Con Çarlz Polani (23 yanvar 1929[…], Berlin[…]) — Kanada kimyaçısı, Nobel üzrə mükafata layiq görülmüşdür. == Həyatı == Con Çarlz Polani 1929-cu ilin yanvarın 23-də Berlində (Almaniya) anadan olmuşdur. 1949-cu ildə Mançester Universitetini bitirmişdir. 1952-ci ildə fəlsəfə doktoru dərəcəsi almışdır. O, məşhur kimyaçı Maykl Polaninin oğludur. 1933-cü ildə ailəsi Almaniyadan İngiltərəyə, Mançesterə köçmüşdür. 1952-1954-cü illərdə Ottavada Kanada Dövlət elmi-tədqiqat şurasında işləmişdir. Eyni zamanda Herxard Xerşberqin (1971-ci ildə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür) laboratoriyasında işləmiş, burada yod molekulunda titrəyişli və fırlanma həyəcanlanmasını yoxlamaq üçün spektroskopik qurğu yığmışdır. 1954-1956-cı illərdə Prinston Universitetində təcrübə keçmişdir. 1956-cı ildə Toronto Universitetində müəllimliyə başlamış, 1962-ci ildə professor seçilmişdir.

Con Çarlz Prisku (tam adı: ing. John Charles Priscu; 20 sentyabr 1952, Las-Veqas, Nevada) — Montana Dövlət Universitetinin Torpaq ehtiyatları və ətraf mühit şöbəsinin professoru, Rumıniya-ABŞ alimi. O, Mak-Merdo quru vadilərinin uzunmüddətli ekoloji tədqiqat layihəsi üzrə əsas tədqiqatçı kimi çıxış edib. Con Çarlz Prisku Horizon sənədli filmində Vostok gölünün itirilmiş dünyası bölümündə çəkilib.

Cozef Çarlz Bekuert (ing. Joseph Charles Corneille Bequaert; 24 may 1886 – 12 yanvar 1982) — Belçika zooloqu və botaniki. == Elmi fəaliyyəti == Cozef Çarlz Bekuert bitkilər sahəsində yosunlar üzrə ixtisaslaşmışdır. == Əsərləri == Bequaert, J. (1921). Insects as food: How they have augmented the food supply of mankind in early and recent times. Natural History Journal. 21:191-200. Bequaert, J. (1926). The date of publication of the Hymenoptera and Diptera described by Guérin in Duperrey’s «Voyage de La Coquille.» — Entomologische Mitteilungen 15: 186—195. Pilsbry H. A. & Bequaert J. (1927).

Ernest Çarlz Nelson (ing. (Ernest) Charles Nelson) 15 sentyabr 1951, Belfast) İrlandiya botaniki.

Ejen Şarl Katalan (30 may 1814[…], Brügge – 14 fevral 1894[…], Lyej, Valloniya[d]) — riyaziyyatçı. Daimi kəsrlər, təsviredici həndəsə, ədədlər nəzəriyyəsi və kombinatoriks üzərində çalışmaları vardır.

III Çarlz (it. Carlo III di Savoia) və ya Yaxşı Çarlz (it. Carlo il Buono) (10 oktyabr 1486, Şaze-syur-En – 17 avqust 1553, Verçelli[d], Pyemont) — Savoyya hersoqu. Atası Savoyya hersoqu II Filipp, anası isə Klaudin Brosdur. 1536-cı ildə bacısı oğlu olan Fransa kralı I Fransisk tərəfindən hersoqluq işğal olundu və III Çarlz ölkədən qaçmağa məcbur oldu. Qalan ömrünü sürgündə keçirmişdir. == Mənbə == John Roger Paas, The German Political Broadsheet, 1600–1700: 1600–1615, (Otto Harrassowitz, 1985), 67. Michael Mallett and Christine Shaw, The Italian Wars, 1494–1559, (Pearson Educational Limited, 2012), 230–231.

III Çarlz Emanuel (it. Carlo Emanuele III di Savoia) (27 aprel 1701[…], Turin – 20 fevral 1773[…], Turin, Sardiniya krallığı) — Savoyya hersoqu və Sardiniya kralı. Atası Savoyya hersoqu Viktor Amadeus, anası isə Fransa kralı XIII Lüdovikin nəvəsi Orleanlı Anna Mariyadır. Saray ənənələrinə uyğun olmayan evliliyi səbəbilə skandala səbəb olan atasının taxtdan çəkilməsiylə, gözlənilmədən Savoyya hersoqu və Sardiniya kralı oldu. Ancaq Şamberidəki qəsrində iqamət etməyə başlayan atası çox keçmədən dövlət işlərinə müdaxilə etməyə başladı və oğlunu bacarıqsızlıqla ittiham etdi. Ətrafına topladığı dəstəkçiləriylə yenidən taxtı ələ keçirmək cəhdinin ardından, atasını Rivoli qalasına həbs etdirdi. Çox keçmədən atası burada vəfat etdi. == Mənbə == Huberty, Michel; Giraud, Alain; Magdelaine, F. and B. (1985). L'Allemagne Dynastique, Tome IV – Wittelsbach. France: Laballery.

II Çarlz (it. Carlo II di Savoia) (23 iyun 1489, Turin – 16 aprel 1496 və ya 1496, Monkalyeri, Pyemont) — Savoyya hersoqu, Kilikiyanın, Yerusəlimin və Kiprin de-yure kralı. Atası Savoyya hersoqu I Çarlz, anası isə Milan hersoqu I Françesko Sforzanın nəvələrindən Blanşdır. Atasının ani vəfatının ardından, hələ 1 yaşında ikən Savoyya hersoqu, anası isə taxt naibəsi elan olundu. Ancaq hələ 6 yaşında ikən yatağından düşərək öldüyü qeyd edilir. Hersoqun uşaq yaşda vəfat etməsinin ardından Savoyya sülaləsinin taxta ən yaxın kişi üzvü olan II Filipp (I Lüdovik və Kiprli Annanın üçüncü oğlu) səltənəti ələ aldı. Ancaq olduqca yaşlı olan II Filipp taxt iddiasını gücləndirmək məqsədilə sələfinin bacısı Yolandanı böyük oğlu Filibertlə evləndirdi. Onun 6 illik qısa səltənətində Fransa kralı VIII Çarlz İtaliyanı və Neapolu işğal etdi. Bu səfər üçün fransız ordusunun hersoqluğun ərazisindən keçməsinə icazə verildi. == Mənbə == Sabaudian Studies: Political Culture, Dynasty, and Territory (1400–1700), ed.

II Çarlz Emanuel (it. Carlo Emanuele II di Savoia) (20 iyun 1634[…], Turin – 12 iyun 1675[…], Turin) — Savoyya hersoqu. Atası Savoyya hersoqu Viktor Amadeus, anası isə Fransa kralı IV Henrinin qızı Kristinadır. Atasının ani vəfatı və azyaşlı qardaşı Fransiskin cəmi 1 illik qısa səltənətinin ardından, hələ 4 yaşında ikən Savoyya hersoqu oldu. Eynilə qardaşı kimi, azyaşlı olması səbəbilə 1648-ci ilədək səltənət anası Kristina tərəfindən idarə edildi. Hətta bu tarixdən sonra da anası 1663-cü ildəki ölümünədək səltənətdə söz sahibi olmuş, Çarlz Emanuel eyş-işrət dolu həyat yaşamışdır. == Mənbə == Storrs, Christopher (1999). War, Diplomacy and the Rise of Savoy 1690–1720. Cambridge University Press. ISBN 0521551463 Oresko, Robert (2004).

IV Şarl (fr. Charles IV) və ya Gözəl Şarl (fr. Charles le Bel) (18 may 1294 – 1 fevral 1328, Vensen) — Fransa və Navarra kralı. Oğul varisi olmadan vəfat edən qardaşı V Filippin ölümünün ardından 1322-ci ildə Fransa taxtına çıxan IV Şarl ilk öncə Flandriyada çıxan kəndli üsyanlarıyla məşğul oldu. Ardından 1324-cü ildə Müqəddəs Roma imperatoru olmağa cəhd etdi ancaq bu cəhdi uğursuz nəticələndi. Digər yandan bacısı İzabellanın əri olan İngiltərə kralı II Eduardla münasibətləri pisləşdi. Çünki Akvitaniya hakimi olaraq Fransa kralının vassalı hesab edilən II Eduard bu təbəəliyi qəbul etməkdən imtina edirdi. Nəticədə 1324-cü ildə Akvitaniya bölgəsi 1324-cü ildə fransızlar tərəfindən işğal edildi. Aparılan sülh danışıqları nəticəsində İngiltərə kralı döyüş təzminatı ödəməyi və Fransa kralının təbəəliyini qəbul etdi. Qarşılığında isə Akvitaniya bölgəsinin kiçik bir hissəsi ingilislərə təslim olundu.

IV Çarlz Emanuel (it. Carlo Emanuele IV di Savoia) (24 may 1751[…], Turin, Sardiniya krallığı – 6 oktyabr 1819[…], Roma) — Savoyya hersoqu və Sardiniya kralı. Atası Savoyya hersoqu Viktor Amadeus, anası isə İspaniya kralı V Filippin qızı Mariya Antuanetta Ferdinandadır. Çox sevdiyi xanımının vəfatının ardından dövlət işlərindən uzaqlaşdı və taxtı qardaşı Viktor Emanuelə buraxaraq Romada dindar həyat tərzi yaşamağa başladı. == Mənbə == Bertolotti. Davide:Istoria della R. Casa di Savoia, Antonio Fontana, 1830, p 289 Morselli.

I Çarlz (it. Carlo I di Savoia) və ya Cəngavər Çarlz (it. Carlo il Guerriero) (29 mart 1468 – 13 mart 1490 və ya 1490) — Savoyya hersoqu, Kilikiyanın, Yerusəlimin və Kiprin de-yure kralı. Atası Savoyya hersoqu IX Amadeus, anası isə Fransa kralı VII Çarlzın qızı Valualı Yolandadır. Böyük qardaşı I Filibertin qanuni varis buraxmadan ani vəfatı səbəbilə, 1482-ci ildə 14 yaşında ikən Savoyya hersoqu oldu. 1485-ci ildə keçmiş Kipr kraliçası Şarlotta tərəfindən rəsmi varis elan olundu. Kiprli Şarlotta onun əmisi Lüdovikin həm dayısı qızı, həm də ikinci xanımı idi və 1464-cü ildə ögey qardaşı II Ceymsə məğlub olaraq ölkədən qaçmışdı. Ancaq hələ də taxt iddiasını davam etdirirdi. Krallıq Venesiya Respublikası tərəfindən işğal edilsə də, Savoyya sülaləsi de-yure olaraq öz taxt iddialarını davam etdirdilər. Ancaq I Çarlz da qardaşı kimi gənc yaşında vərəm xəstəliyi səbəbilə vəfat etdi.

I Çarlz Emanuel (it. Carlo Emanuele I di Savoia) və ya Böyük (it. il Grande) (12 yanvar 1562 – 26 iyul 1630[…]) — Savoyya hersoqu. Atası Savoyya hersoqu Emanuel Filibert, anası isə Fransa kralı I Fransiskin qızı Marqaritadır. == Mənbə == Storrs, Christopher (1999). War, Diplomacy and the Rise of Savoy 1690–1720. Cambridge University Press. ISBN 0521551463 Vester, Matthew, ed. (2013). Sabaudian Studies: Political Culture, Dynasty, & Territory, 1400–1700.

Rupert Çarlz Barnebi (ing. Rupert Charles Barneby, 6 oktyabr 1911 – 5 dekabr 2000, Bronks, Nyu-York ştatı) — Böyük Britaniya əsilli Amerika botaniki. Nyu-York Botanika Bağının görkəmli alimlərindən biridir.. == Elmi əsərləri == Atlas of North American Astragalus. Daleae Imagines. Intermountain Flora, Volume 3, Part B. Silk Tree, Guanacaste, Monkey's Earring: A Generic System for the Synandrous Mimosaceae of the Americas (3 Volumes). == Şərəfinə adlandırılmış taksonlar == Barnebya bitki cinsi Barnebinin şərəfinə adlandırılmışdır.. Onun şərəfinə həmçinin Barnebyella, Barnebydendron və 25 bitki növü adlandırılmışdır.. == İstinadlar == == Xarici keçidlər == DNB, Katalog der Deutschen Nationalbibliothek: Rupert C. Barneby (alm.) Botanical Elctronic News: Dr.

Sent-Çarlz burnu - Kanadanın şərqində Labrador yarımadasında yerləşir. İnzibati cəhətdən Nyufoundlend və Labrador əyaləti ərazisində yerləşir. Şimali Amerikanın ucqar şərq nöqtəsini təşkil edir. Sahillərini Atlantik okeanın suları yuyur.

III Çarlz, III Karl və ya tam adı ilə Çarlz Filip Artur Mauntbatten-Vindzor (əsil adı: ing. Charles Philip Arthur George Mountbatten-Windsor; 14 noyabr 1948[…], Vestminster borosu, Böyük London) — Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığının kralı (8 sentyabr 2022-ci ildən). Kraliça II Elizabetin oğlu. Kral taxtını ən uzun müddət gözləmiş varis. Çarlz 8 sentyabr 2022-ci ildə anasının ölümündən sonra kral oldu. 73 yaşında o, Britaniya tarixində ən uzun ömür sürən varis və Uels şahzadəsi olduqdan sonra Britaniya taxtına çıxan ən yaşlı şəxs oldu. 6 may 2023-cü ildə Vestminster abbatlığı'nda tacqoyma mərasimi oldu. == Həyatı == Karl 14 noyabr 1948-ci ildə Bukingem sarayında anadan olmuşdur. O, Edinburq hersoginyası Şahzadə Elizabet və Edinburq hersoqu Şahzadə Filipin ilk övladı və Kraliça Elizabetlə VI Corcun ilk nəvəsidir. Şahzadənin xaç valideynləri Kral (doğma babası), Norveç kralı VII Haakon, Mariya Tek (doğma böyük nənəsi), Şahzadə Marqaret (doğma xalası), Yunanıstan və Danimarka şahzadəsi Corc, Şahzadə Viktoriya, Xanım Brebon və Devid Bouz-Layon olmuşdur.