çevirmək sözü azərbaycan dilində

1 f. 1. İstiqaməti dəyişdirmək, başqa tərəfə yönəltmək. Dalını çevirmək. Üzünü bizə çevir. – Yaşar tüfəngi çəpişə sarı çevirib, nişan almağı təcrübə etdi. M.Rzaquluzadə. 2. Bir şeyin vəziyyətini, yerini dəyişmək; döndərmək. Mən … başladım malları sürməyi, dadaşım da ətəyi ilə alnının tərini silib, şananı götürdü və başladı küləşi çevirməyə. C.Məmmədquluzadə. // Başıaşağı qoymaq, döndərmək. Stəkanı çevirmək. – Sadıq torbanı ağzıüstə mis məcməyinin içi-nə çevirdi. Mir Cəlal. [Qərənfil xala] dəmkeşi üzüqoylu qazanın ağzına çevirdi. Ə.Vəliyev. 3. Vərəqləmək. Müşkünaz oturdu. Açıq kitabın vərəqini çevirdi. Ə.Vəliyev. İndi görək şairin özü nə deyir, – deyə; Başladı astaasta divanı çevirməyə. B.Vahabzadə. 4. Bir şeyi başqa bir vəziyyətə salmaq, başqa bir şeyə döndərmək, ona tamamilə başqa bir görünüş vermək. Görünür, bura bir zaman tövlə olmuşdu. Sonra çevirmişdilər. M.İbrahimov. Alovun saçdığı işıq gecəni gündüzə çevirmişdi. Ə.Vəliyev. 5. Tərcümə etmək. Farscadan azərbaycancaya çevirmək. – Rusiya şerinin şah əsərini; Çevirdim Vaqifin şirin dilinə! S.Vurğun. 6. dan. Şumlamaq, təpmək, belləmək. Qoş kotanı, çevirgilən düzləri; Günlüyün birindən bir anbar olsun. Aşıq Ələsgər. ◊ Çevir tatı, vur tatı – bir şeyi ardı-arası kəsilmədən bıqdıracaq dərəcədə təkrar etmə mənasında. [Xaspolad:] Görmürsən, Oqtay, keçən qış bir söz demişəm, hələ çevir tatı, vur tatı. C.Cabbarlı. Xəlilov bir neçə dəqiqə də çevir tatı, vur tatı eləyib, cavab almadan qapını çırparaq getdi. M.Hüseyn.

1 Evirmək kimi də qeydə alınıb. Devirmək sözü ilə qohumdur. Güman ki, əyirmək sözü ilə kökdaş olub. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

1 döndərmək — yönəltmək

2 dönmək — qayıtmaq

3 devirmək — yıxmaq

1 ÇEVİRMƏK I f. Döndərmək. Yoxsa, yerin altı üstünə çevrilər, hər şey məhv olub gedər (C.Gözəlov). ÇEVİRMƏK II f. Tərcümə etmək.

1 1. повернуть, поворачивать, переворачивать, оборачивать, обращать; 2. перевернуть, опрокидывать; 3. превращать, преобразовать; 4. устар. переводить (с одного языка на другой); 5. перелицевать, перелицовывать;

2 глаг. 1. поворачивать, повернуть: 1) вращательным движением изменить положение кого-л., чего-л. Xəstəni çevirmək повернуть больного, başını çevirmək повернуть голову, divara tərəf çevirmək повернуть к стене, pəncərəyə tərəf çevirmək повернуть к окну, günəşə tərəf çevirmək повернуть к солнцу, sağ böyrü üstə çevirmək повернуть на правый бок, arxası üstə çevirmək повернуть на спину, üzü üstə çevirmək повернуть лицом вниз, nəyi hansı səmtə çevirmək повернуть что на какую сторону, o yan-bu yana çevirmək поворачивать с боку на бок 2) перен. давать, дать чему-л. иное направление. Söhbəti başqa səmtə çevirmək повернуть разговор в другую сторону (в другое русло) 2. переворачивать, перевернуть: 1) поворачивать, повернуть противоположной стороной кверху, с одной стороны на другую. Balışı çevirmək перевернуть подушку 2) разг. опрокидывать, опрокинуть, валить, свалить, повалить набок, на спину. Bidonu çevirmək перевернуть (опрокинуть) бидон, stolu çevirmək перевернуть (опрокинуть) стол, maşını çevirmək перевернуть машину 3) перелистывать. Səhifələri çevirmək переворачивать (перелистывать) страницы 4) перешить изнаночной стороной наверх; перелицевать. Paltonu çevirmək перевернуть пальто 3. оборачивать, обернуть: 1) поворачивать, повернуть (в какую-л. сторону, какой-л. стороной). Üzünü qonşuya tərəf çevirmək обернуть лицо к соседу 2) перен. придавать, придать какой-л. характер, направление чему-л., направлять каким-л. образом. İşi (məsələni) öz xeyrinə çevirmək обернуть дело в свою пользу, əksinə çevirmək nəyi kimin обернуть что против кого: 3) кем-чем или в кого-что (в сказках и поверьях): заставить принять какой-л. вид, облик, превратить в кого-л., что-л. с помощью колдовства. Dovşana çevirmək kimi обернуть в зайца кого, qurbağaya çevirmək обернуть в лягушку 4. обращать, обратить что-л. куда-л.: 1) повернуть в сторону кого-л., чего-л. Sifətini kimə tərəf çevirmək обратить лицо к кому, silahı kimə qarşı çevirmək обратить оружие против кого, topları düşmən tərəfə çevirmək обратить пушки в сторону противника 2) давать, дать какое-л. направление (о беседе, разговоре и т.п.) 3) убедив, склонить к чему-л. Öz dininə çevirmək kimi обратить в свою веру кого 4) превращать, превратить в кого-л., что-л., изменив вид, форму. Qazı mayeyə çevirmək обратить газ в жидкость, adi kəsri onluq kəsrə çevirmək обратить простую дробь в десятичную, şəhəri viranəyə (xarabazara) çevirmək обратить (превратить) город в руины; в сказках: şahzadə qızı qurbağaya çevirmək обратить царевну в лягушку 5) изменив каким-л. образом, давать, дать иное назначение, употребление. Yaşayış evini qospitala çevirmək обратить жилой дом в госпиталь 6) придавать, придать чему-л. другой смысл, другое значение, представить в виде чего-л. другого. İşi (məsələni) zarafata çevirmək обратить дело в шутку 7) производить, произвести замену одного другим. Kapitala çevirmək nəyi обратить в капитал что, malları pula çevirmək обратить товары в деньги 5. переводить, перевести: 1) официальным путём совершать, совершить передачу чего-л. кому-л. (каких-л. прав, обязательств), переоформить. Mülkü (var-dövləti) adına çevirmək kimin перевести имение на имя чьё, на кого, evi adına çevirmək kimin перевести дом на имя кого, чьё 2) перен. придавать, придать иное направление, переключить (разговор, беседу и т.п.). Söhbəti başqa mövzuya çevirmək перевести разговор на другую тему, başqa məcraya çevirmək nəyi перевести в другое русло что 3) передавать, передать (какой-л. текст и т.п.) средствами другого языка. Mətni rus dilinə çevirmək перевести текст на русский язык 4) передавать, передать что-л. другим способом, иначе. Nəsri nəzmə çevirmək перевести прозу в поэзию (в стихи) 5) выражать, выразить что-л. в других знаках, иначе. Pudları kiloqramlara çevirmək перевести пуды в килограммы, manatları rubllara çevirmək перевести манаты в рубли, metrik ölçülərə çevirmək nəyi перевести в метрические меры что 6. преобразовывать, преобразовать: 1) перестраивая, изменяя, превратить во что-л., сделать чем-л. другим. Bölməni fakültəyə çevirmək преобразовать сектор в факультет, problem laboratoriyasını elmi-tədqiqat institutuna çevirmək преобразовать проблемную лабораторию в научно-исследовательский институт, institutu akademiyaya çevirmək преобразовать институт в академию 2) физ., мат. превращать, превратить из одного вида, качества в другой вид, в другое качество, из одной формы в другую. Kinetik enerjini istilik enerjisinə çevirmək преобразовать кинетическую энергию в тепловую, dəyişən cərəyanı sabit cərəyana çevirmək преобразовать переменный ток в постоянный 7. превращать, превратить (обращать, обратить во что-л. иное, в другое состояние). Suyu buxara çevirmək превратить воду в пар; diyyarı çəmənzara çevirmək превратить край в цветник, geridə qalmış ölkəni qüdrətli bir dövlətə çevirmək отсталую страну превратить в могучую державу, xarabazara (viranəyə) çevirmək nəyi превратить в руины (развалины) что, bayrama çevirmək превратить в праздник, matəmə (yasa) çevirmək превратить в траур ◊ altını üstünə çevirmək перевернуть вверх дном; dünyanın altını üstünə çevirmək перевернуть весь мир; çevir tatı, vur tatı пережёвывать жвачку (нудно повторять одно и то же)

1 f. 1. to turn (d.); sağa / sola ~ to turn (to the) right / (to the) left; 2. turn over (d.); səhifəni ~ to turn over a page; Boçkanı ağzı üstə çevir Turn the barrel over; 3. to overturn, to tipple, to topple over; Qayıq çevrildi The boat overturned; 4. to translate (d. from, into); ruscadan ingiliscəyə ~ to translate from Russian into English; 5. (paltarı və s.-ni) to turn (d.); paltonu ~ to turn a coat; avand tərəfinə ~ to turn inside out (d.)

1 f. tourner vi ; retourner vt ; səhifəni ~ tourner la page ; traduire vt ; fransızcadan azərbaycancaya ~ traduire du français en azerbaïdjanais

1 гл. 1. элкъуьрун; dalını çevirmək далу элкъуьрун; // ччар-ччар ахъаюн (мес. улубдин ччарар); 2. кӀан пад цавалун, кӀан пад винел авун; кукухъ эцигун (мес. истикан); 3. маса гьалдиз гъун, маса шикилда ттун, авун (мес. цурикай элкъуьрна кӀвал); 4. са чӀалай маса чӀалаз элкъуьрун, гафладун (рах.); azərbaycancadan ləzgicəyə çevirmək азербайжан чӀалай лезги чӀалаз элкъуьрун; 5. рах. ппер ягъун, цун, къарагъарун (мес. ччил); 6. элкъуьрун, акъатӀун; акъатӀна хцун (мес. пек); ** çevir tatı, vur tatı са затӀ ара датӀана, элкъвез-хквез, икрагь жедалди лугьун, тикрар авун манада.

1 çevirmek