çəngəl sözü azərbaycan dilində

çəngəl

* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur

Yazılış

  • çəngəl • 93.0636%
  • Çəngəl • 6.9364%

* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.

Mündəricat

OBASTAN VİKİ
Çəngəl (şahmat)
Çəngəl — Şahmat termini. Piyadanın və ya atın eyni vaxtda iki fiqura və ya piyadaya hücumu.
I Sven Çəngəlsaqqal
I Sven Çəngəlsaqqal və ya Sven (dan. Svend 1. Tveskæg, norv. Svein I Tjugeskjegg, ing. Sweyn I Forkbeard; 17 aprel 963, Danimarka – 3 fevral 1014, Qeynsboro[d], Linkolnşir qraflığı[d]) — Danimarka və Norveç kralı, İngiltərə monarxı, I Haroldun varisi.
Çəngəlquyruqlar
Çəngəlquyruqlar (lat. Diplura) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin gizliçənəlilər sinfinə aid heyvan dəstəsi. İndiyə qədər çəngəlquyruqların 800-dən çox növü kəşf olunmuşdur. Onlardan 70-i Şimali Amerikada, 2-si isə Avstraliyada yaşayır.
Çəngələbənzər vəzi
Çəngələbənzər vəzi ya timus (lat. thymus) — 15 yaşınadək uşaqlarda olur, sonra reduksiya edərək piy toxuması ilə əvəz olunur, odur ki, uşaqlıq dövrü vəzilərindən hesab olunur. Endokrin sisteminin bronxiogen vəzilərdəndir. Çəngələbənzər vəzinin şəkli müxtəlifdir – gah qısa, qalın, gah uzun, və ensiz olur; embrional dövrdə rəngi çəhrayı, uşaqlarda boz və çəhrayı , böyüklərdə piy toxuması ilə əvəz olunduğu üçün sarımtıl olur. yeni doğulmuşda çəkisi 10-15 q, uzunluğu 5-6 sm, eni (aşağı tərəfdə) 2-4 sm və qlınlığı 1-1,5 sm-dır. Qızlarda çəngələbənzər vəzi oğlanlarınkindən kiçik olur. == Quruluşu == Çəngələbənzər vəzi iki asimmetrik hissədən. sağ və sol paydan – lat. lobus dexter et sinister ibarətdir. Binlar bir -birilə ancaq piy toxuması ilə birləşmişdir, beləliklə bunların hər birini ayrı-ayrı üzv hesab etmək olur.
İşıq çəngəli
İşıq çəngəli — elektrik cihazlarını elektrik xəttinə calamaq üçün haça şəkilli metal alət. Hər ölkədə fərqli işıq çəngəli və işıq nəlbəkisi standartları tətbiq olunur. Dünyada ən çox iki gərginlik və tezlik sistemi yayılıb. Bunlardan biri 100-127 V, 60 Hz-lik Amerikada , digəri isə 220-240 V, 50 Hz-lik Avropa standartıdır.

Tezlik illər üzrə

Sözün tezliyi - sözün mətnlərdə hansı tezliklə rast gəlinmə göstəricisidir. Bu rəgəm 1 000 000 söz arasında sözün neçə dəfə meydana gəlməsini göstərir.

Ümumi • 0.57 dəfə / 1 mln.
2004 ••••••• 0.67
2006 ••• 0.23
2007 ••• 0.21
2009 •••••••••••••••••••• 2.08
2010 •••••• 0.54
2011 •••••••• 0.77
2012 ••••• 0.43
2013 •••••••••••••••• 1.60
2014 ••••••••• 0.86
2015 •• 0.17
2016 •••••••••••• 1.21
2019 ••••• 0.42

çəngəl sözünün leksik mənası və izahı

  • 1 is. [fars.] 1. Yeyilən şeyin parçalarını götürmək üçün bir neçə uzun dişi olan alət. Qubernator çəngəlin ucu ilə xörəyi yoxlayaraq soruşdu… M.S.Ordubadi. Qafar əllərini yuduqdan sonra kiçik şkafdan stol üstünə boşqab və çəngəl qoydu. Ə.Əbülhəsən. 2. Şey asmaq üçün qarmaq; asılqan, asqı. …Stolun üstünə təmiz bir örtük salınmış, ağ üz dəsmalı əlüzyuyanın yanındakı çəngəldən asılmış, çay dəsgahının və yemək qablarının üstünə ağ dəsmal salınmışdı. M.S.Ordubadi. [Maral] sonra da şalını açıb, çəngəldən asdı. Ə.Əbülhəsən. // Kəsilmiş heyvanların cəmdəyini və iri ət parçalarını asmaq üçün iri qarmaq; qənarə. Çəngəldən asılan şaqqalar süni yarpaqlarla bəzənmişdi. Çəmənzəminli. 3. Şey qaldırmaq üçün ucu yuxarı əyilmiş mil; qarmaq. Qaldırıcı kranın çəngəli. 4. tex. Haça şəklində olan müxtəlif şeylərin, alətlərin adı. Ştepsel çəngəli. 5. Şahmat oyununda: bir fiqurun eyni zamanda iki və ya bir neçə fiquru təhlükə altına aldığı vəziyyət. Piyadanın iki düşmən daşına birdən hücum etməsi çəngəl adlanır. “Şahmat oyunu”. 6. hərb. Atılan mərmilərdən birinin hədəfdən uzağa, o birinin isə yaxına düşməsi nəticəsində doğan vəziyyət. Hədəfi çəngələ almaq. 7. məc. İnkişafa, tərəqqiyə, sərbəstliyə mane olan, onlara imkan verməyən şey haqqında; çəng. Millətin yüz minlərlə oğul və qızlarını ehtiyac, zülm və elmsizlik çəngəlindən qurtarmadan milli oyanma mümkün deyildi. M.İbrahimov. [Ovçu:] Mövhumat çəngəlində məhv olan sevgilimin intiqamını almalıyam. Ə.Məmmədxanlı.

    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / çəngəl

çəngəl sözünün etimologiyası

çəngəl sözünün rus dilinə tərcüməsi

  • 1 1. вилка; 2. багор, острога, зацепа;

    Azərbaycanca-rusca lüğət / çəngəl

  • 2 I сущ. 1. вилка: 1) столовый прибор. Çəngəllə yemək есть вилкой 2) название различных деталей с раздвоенным концом. Ştepsel çəngəli штепсельная вилка 3) воен. совокупность двух прицелов. Hədəfi çəngələ almaq захватить цель в вилку 4) положение в шахматной игре, при котором одна фигура (обычно конь) угрожает одновременно двум или более фигурам 2. удочка 3. острога (рыболовное орудие в виде вил) 4. багор (шест с металлическим крюком и острием) 5. когти, кошки (приспособления разных типов в виде металлических зубьев, прикрепляемые к обуви для лазания на столбы, по отвесным местам) ◊ cəngəlinə düşmək попасться на удочку чью, попасть в сети чьи, в когти кому

    Azərbaycanca-rusca lüğət / çəngəl

çəngəl sözünün inglis dilinə tərcüməsi

çəngəl sözünün fransız dilinə tərcüməsi

çəngəl sözünün ləzgi dilinə tərcüməsi

  • 1 [fars.] сущ. 1. вилка; кьал, шиш, кьуьк (рах.); 2. къармах, кӀир (са затӀ, мес. тукӀунвай гьайвандин жендек куьрсарун патал); 3. къармах (мес. крандин); 4. тех. вилка (кьве хел алай жуьреба-жуьре затӀарин, алатрин тӀвар); 5. шахм. кӀирун (са фигуради, мес. балкӀанди са шумуд фигура вичин таъсирдик кутунвай везият); 6. воен. тупунай ва мс. вегьизвай ккӀалрикай сад лишандилай яргъаз, муькуьди мукьвал аватунин нетижада арадал къведай везият; 7. пер. тапац (вилик финиз, азадвилиз манийвалдай затӀунин гьакъинда; мес. зулумдин тапац).

    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / çəngəl

çəngəl sözünün türk dilinə tərcüməsi

çəngəl sözü azərbaycan dilinin lüğətlərində

Azərbaycan dastanlarının leksikası

fars. çəngal Qarmaq, asılqan, asqı // kəsilmiş heyvanların cəmdəyini və iri ət parçalarını asmaq üçün iri qarmaq; qənarə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Müştəri qorxa-qorxa astaca içəri keçib əti çəngəldən düşürüb çiyninə aldı. Koroğluya baxa-baxa dükandan çıxdı. (Paris nüsxəsi, 3-cü məclis)

Azərbaycan dastanlarının leksikası

Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.

I (Goranboy, Qazax, Şəki, İrəvan) bax çengəl. – Paltunu çəngəldən asıf keşdıx içəri (Şəki); – Paltarını çəngəldən as (İrəvan) II (Xanlar) qoyun itinin boğazına keçirilən dişli dairəvi dəmir. – Çəngəl dəmirdən olur, ujlarına da bir əz polat qoyulur III (Bakı, Daşkəsən, Şuşa) 1. qarmaq (Bakı, Şuşa) . – Çəngəli gəti, quyudan vedrəni çıxardım (Şuşa); – Çəngəldə ətin olsun, müştəri özü gələr (Bakı) 2. tilov (Daşkəsən). – Balığı çəngəlnən tutuylar

Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.

"çəngəl" sözü ilə başlayan sözlər

Oxşar sözlər

#çəngəl nədir? #çəngəl sözünün mənası #çəngəl nə deməkdir? #çəngəl sözünün izahı #çəngəl sözünün yazılışı #çəngəl necə yazılır? #çəngəl sözünün düzgün yazılışı #çəngəl leksik mənası #çəngəl sözünün sinonimi #çəngəl sözünün yaxın mənalı sözlər #çəngəl sözünün əks mənası #çəngəl sözünün etimologiyası #çəngəl sözünün orfoqrafiyası #çəngəl rusca #çəngəl inglisça #çəngəl fransızca #çəngəl sözünün istifadəsi #sözlük

Sözlərin siyahısı

Obastan-ın layihəsi
Sözlük © 2020