Aloe perryi
Aloe perryi (lat. Aloe perryi) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe picta
Xallı əzvay (lat. Aloe maculata) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Aloe commutata Tod.
Aloe commutata var. bicolor A.Berger
Aloe disticha Mill. [Illegitimate]
Aloe gasterioides Baker
Aloe grahamii Schönland
Aloe latifolia (Haw.) Haw.
Aloe leptophylla N.E.Br. ex Baker
Aloe leptophylla var. stenophylla Baker
Aloe macracantha Baker
Aloe maculosa Lam.
Aloe obscura Mill.
Aloe pillansii
Aloe pillansii (lat. Aloe pillansii) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe plicatilis
Aloe plicatilis (lat. Aloe plicatilis) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe polyphylla
Aloe polyphylla (lat. Aloe polyphylla) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe ramosissima
Aloe ramosissima (lat. Aloe ramosissima) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe rauhii
Aloe rauhii (lat. Aloe rauhii) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe rhodocincta
Aloe striata (lat. Aloe striata) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Aloe albocincta Haw.
Aloe hanburiana Naudin
Aloe paniculata Jacq.
Aloe rhodocincta Baker
Aloe striata var. rhodocincta (Baker) Trel.
Aloe rubescens
Əsl əzvay (lat. Aloe vera) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
== İstifadə edir ==
Aloe veradan iki maddə - şəffaf gel və onun sarı lateksi kommersiya məhsullarının istehsalı üçün istifadə olunur. Aloe gel adətən yanıqlar, yaralar, donma, səpgilər, sedef, soyuq yaralar və ya quru dəri kimi dəri xəstəlikləri üçün aktual dərmanlar hazırlamaq üçün istifadə olunur. Aloe lateks qatran adlanan qurudulmuş formada və ya "aloe qurudulmuş şirəsi" kimi əldə edilə bilər.
== Sinonimləri ==
Aloe barbadensis Mill.
Aloe barbadensis var. chinensis Haw.
Aloe chinensis Steud. ex Baker
Aloe elongata Murray
Aloe flava Pers.
Aloe saponaria
Aloe saponaria (lat. Aloe saponaria) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe scobinifolia
Aloe scobinifolia (lat. Aloe scobinifolia) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe sinkatana
Aloe sinkatana (lat. Aloe sinkatana) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe sladeniana
Aloe sladeniana (lat. Aloe sladeniana) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe soccotrina
Sukotrin əzvayı (lat. Aloe succotrina) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe spuria
Xallı əzvay (lat. Aloe maculata) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Aloe commutata Tod.
Aloe commutata var. bicolor A.Berger
Aloe disticha Mill. [Illegitimate]
Aloe gasterioides Baker
Aloe grahamii Schönland
Aloe latifolia (Haw.) Haw.
Aloe leptophylla N.E.Br. ex Baker
Aloe leptophylla var. stenophylla Baker
Aloe macracantha Baker
Aloe maculosa Lam.
Aloe obscura Mill.
Aloe squarrosa
Aloe squarrosa (lat. Aloe squarrosa) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe striata
Aloe striata (lat. Aloe striata) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Aloe albocincta Haw.
Aloe hanburiana Naudin
Aloe paniculata Jacq.
Aloe rhodocincta Baker
Aloe striata var. rhodocincta (Baker) Trel.
Aloe fragrantissima
Ətirli drasena (lat. Dracaena fragrans) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin qulançarkimilər fəsiləsinin drasena cinsinə aid bitki növü.
== Təbii yayılması ==
Afrikanın tropiklərində yayılıb.
== Botaniki xarakteristikası ==
Hündürlüyü 150-250 sm-dir. Düz gövdəli bitki olub, qalın, oduncaqlaşmış, əsasən budaqlanan və yarpaqlarla sıx örtülmüş çoxillik bitkidir. Yarpağının uzunluğu 50 sm, eni 5 sm, kənarları ağ zolaqlıdır. Salxımşəkilli qoltuq çiçək qruplarına yığılmışdır; üstdən tünd-qırmızı, içərisi ağdır, xoşagəlməz qoxusu vardır. Meyvəsi narıncı giləmeyvədir. Uc qələmləri və uzunluğu təxminən 10 sm olan gövdənin hissələri ilə çoxaldılır.
== Ekologiyası ==
Parlaq, düz günəş şüalarından qorunmalıdır.
Aloe
Əzvay (lat. Aloe) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
== Botaniki təsviri ==
Quşqonmazçiçəklilər sırasının dərman əhəmiyyətli növlərindən biri də aloe (əzvay) bitkisidir. O, isti ölkələrdə geniş yayılmışdır. Ən çox becərilən növü ağacşəkilli aloyadır. Aloe uzun, yaşıl, lətli-şirəli, kənarları tikanlı yarpaqlara malik çoxillik sukkent bitkidir. Təbii halda ən çox Afrikanın cənub-şərq hissəsində, yarımsəhra yerlərdə yayılmışdır. Azərbaycanda Abşeron istixanalarında becərilir. Aloenin yarpaqlarından alınan dərmanlar dəri, mədə-bağırsaq, sümük-oynaq və göz xəstəliklərinin müalicəsində istifadə olunur. Xalq təbabətində aloe şirəsini bal ilə qatıştırıb ciyər və mədə-bağırsaq xəstəliklərinin müalicəısində istifadə edirlər.
Aloe striatula
Alabəzək əzvay (lat. Aloe striatula) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe succotrina
Sukotrin əzvayı (lat. Aloe succotrina) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe suzannae
Aloe suzannae (lat. Aloe suzannae) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe tenuior
Aloe tenuior (lat. Aloe tenuior) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe thraskii
Aloe thraskii (lat. Aloe thraskii) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
Aloe trichotoma
Xallı əzvay (lat. Aloe maculata) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Aloe commutata Tod.
Aloe commutata var. bicolor A.Berger
Aloe disticha Mill. [Illegitimate]
Aloe gasterioides Baker
Aloe grahamii Schönland
Aloe latifolia (Haw.) Haw.
Aloe leptophylla N.E.Br. ex Baker
Aloe leptophylla var. stenophylla Baker
Aloe macracantha Baker
Aloe maculosa Lam.
Aloe obscura Mill.
Aloe perfoliata var. saponaria
Xallı əzvay (lat. Aloe maculata) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Aloe commutata Tod.
Aloe commutata var. bicolor A.Berger
Aloe disticha Mill. [Illegitimate]
Aloe gasterioides Baker
Aloe grahamii Schönland
Aloe latifolia (Haw.) Haw.
Aloe leptophylla N.E.Br. ex Baker
Aloe leptophylla var. stenophylla Baker
Aloe macracantha Baker
Aloe maculosa Lam.
Aloe obscura Mill.
Aloe perfoliata var. vera
Əsl əzvay (lat. Aloe vera) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
== İstifadə edir ==
Aloe veradan iki maddə - şəffaf gel və onun sarı lateksi kommersiya məhsullarının istehsalı üçün istifadə olunur. Aloe gel adətən yanıqlar, yaralar, donma, səpgilər, sedef, soyuq yaralar və ya quru dəri kimi dəri xəstəlikləri üçün aktual dərmanlar hazırlamaq üçün istifadə olunur. Aloe lateks qatran adlanan qurudulmuş formada və ya "aloe qurudulmuş şirəsi" kimi əldə edilə bilər.
== Sinonimləri ==
Aloe barbadensis Mill.
Aloe barbadensis var. chinensis Haw.
Aloe chinensis Steud. ex Baker
Aloe elongata Murray
Aloe flava Pers.
Aloe picta var. major
Xallı əzvay (lat. Aloe maculata) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Aloe commutata Tod.
Aloe commutata var. bicolor A.Berger
Aloe disticha Mill. [Illegitimate]
Aloe gasterioides Baker
Aloe grahamii Schönland
Aloe latifolia (Haw.) Haw.
Aloe leptophylla N.E.Br. ex Baker
Aloe leptophylla var. stenophylla Baker
Aloe macracantha Baker
Aloe maculosa Lam.
Aloe obscura Mill.
Aloe saponaria var. ficksburgensis
Xallı əzvay (lat. Aloe maculata) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Aloe commutata Tod.
Aloe commutata var. bicolor A.Berger
Aloe disticha Mill. [Illegitimate]
Aloe gasterioides Baker
Aloe grahamii Schönland
Aloe latifolia (Haw.) Haw.
Aloe leptophylla N.E.Br. ex Baker
Aloe leptophylla var. stenophylla Baker
Aloe macracantha Baker
Aloe maculosa Lam.
Aloe obscura Mill.
Aloe saponaria var. latifolia
Xallı əzvay (lat. Aloe maculata) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Aloe commutata Tod.
Aloe commutata var. bicolor A.Berger
Aloe disticha Mill. [Illegitimate]
Aloe gasterioides Baker
Aloe grahamii Schönland
Aloe latifolia (Haw.) Haw.
Aloe leptophylla N.E.Br. ex Baker
Aloe leptophylla var. stenophylla Baker
Aloe macracantha Baker
Aloe maculosa Lam.
Aloe obscura Mill.
Aloe saponaria var. obscura
Xallı əzvay (lat. Aloe maculata) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Aloe commutata Tod.
Aloe commutata var. bicolor A.Berger
Aloe disticha Mill. [Illegitimate]
Aloe gasterioides Baker
Aloe grahamii Schönland
Aloe latifolia (Haw.) Haw.
Aloe leptophylla N.E.Br. ex Baker
Aloe leptophylla var. stenophylla Baker
Aloe macracantha Baker
Aloe maculosa Lam.
Aloe obscura Mill.
Aloe striata var. rhodocincta
Aloe striata (lat. Aloe striata) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin asfodelinakimilər fəsiləsinin əzvay cinsinə aid bitki növü.
== Sinonimləri ==
Aloe albocincta Haw.
Aloe hanburiana Naudin
Aloe paniculata Jacq.
Aloe rhodocincta Baker
Aloe striata var. rhodocincta (Baker) Trel.
