Amin (xəlifə)
Əbu Musa Məhəmməd ibn Harun Ər-Rəşid (ərəb. أبو موسى محمد بن هارون الرشيد) (d. 14 aprel 787 - ö. 27 sentyabr 813) — 6. Abbasi xəlifəsi.
== Həyatı ==
=== İlk illəri ===
787-ci ildə Bağdadda dünyaya gəldi. Atası xəlifə Harun Ər-Rəşid, anası isə onun nigahlı xanımı olan əmisi qızı Zübeydə bint Cəfərdir. Həm anası, həm də atası xəlifə Əl-Mənsur soyundan gəldiyi üçün, anası fars bir kəniz olan yaşca böyük qardaşı Abdullaha nəzərən vəliəhdliyə daha çox layiq görülürdü. Bu səbəblə hələ 5 yaşında ikən Əl-Amin ünvanıyla vəliəhd elan edildi (792). Böyük qardaşı Abdullah isə yalnız 6 il sonra Raqqada Əl-Məmun ünvanıyla ikinci vəliəhdliyə yüksələ bildi.
Amin Babayev
Amin Babayev (azərb. Amin Hacıbaba oğlu Babayev, 5 may 1950, Sarıbaş kəndi, Qax rayonu) — azərbaycanlı alim, Torpaq münbitliyinin modelləşdirilməsi və proqnozlaşdırılması istiqamətində elmi tədqiqatlar aparan və Ekoloji Kənd təsərrüfatı hərəkatı anlayışını ilk dəfə Azərbaycana gətirmiş alim, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Ekoloji Təmiz Kənd Təsərrüfatı üzrə Regional Təcrübə və Resurs Mərkəzinin direktorudur.
== Həyatı ==
Amin Babayev 1950-ci il mayın 5-də Qax rayonunun Sarıbaş kəndində anadan olmuşdur. 1972-ci ildə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun (indiki ADAU-nun) Aqronomluq fakültəsinin aqrokimya və torpaqşünaslıq şöbəsini bitirmiş, həmin il M. V. Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetində məqsədli aspiranturaya daxil olmuşdur.
A. Babayev 1976-cı ildə elmlər namizədi, 1995-ci ildə isə elmlər doktoru alimlik dərəcəsini almışdır. 1997-ci ildə professor elmi adını almışdır. Əmək fəaliyyətinə 1976-cı ildə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunda başlamışdır. 1976–1982 illərdə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Akademiyası, Torpaqşünaslıq kafedrasının assistenti, dosenti vəzifələrində çalışmış, 1982–1985 illərdə Qərbi Afrika, Mali Respublikasının Katibuqu Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun professoru, 1985–2013 illərdə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Akademiyasının (indiki ADAU-nun) Torpaqşünaslıq kafedrasının dosenti, professoru, kafedra müdiri olmuşdur, 1996 Gəncə Aqrobiznes Assosiasiyasının (GABA) prezidenti seçilmişdir. 1998–2000 illərdə Dövlət Elm və Texnika Komitəsinin nəzdində Gəncə Elm və Texnika Mərkəzinin direktoru işləmiş, 1997–2011 illərdə Azərbaycan Respublikası Prezidenti Yanında Ali Attestasiya Komissiyasının eksperti olmuşdur.
2002-ci ildən Beynəlxalq Ekoloji Kənd Təsərrüfatı Hərəkatı Federasiyasının (İFOAM-ın), 2004-cü ildən Avropa Bitkiçilik üzrə Tədqiqatlar Assosiasiyasının (EUCARPİA-nın), 2004-cü ildən Amerika Torpaqşünaslar Cəmiyyətinin (ССА-nın) və Amerika Aqronomlar Cəmiyyətinin (ASA-nın) üzvüdür.
Amin Maaluf
Amin Maaluf (d. 1949 fevral) (fr. Amin Maalouf, ərəb. أمين معلوف) — əsərlərini fransızca qələmə alan livanlı yazıçı.
Əslən livanlı olan fransız yazıçısı Amin Maaluf 1949-cu ildə Beyrutda doğulub.
Ali təhsilini iqtisadçı ixtisası üzrə bitirdikdən sonra jurnalistika ilə məşğul olmağa başlayıb. 1975-ci ilə — vətəndaş müharibəsinin başlayana kimi Livanda jurnalistlik edib. Bu ildən etibarən o, Parisə köçüb.
Bir çox nəşriyyatlara rəhbərlik edən yazıçı qəzetlərdə publisistik yazılar yazmaqla bərabər, vaxtının əksər hissəsini öz kitablarını yazmağa ayırıb.
1983-cü ildə çap edilən ilk kitabı — "Ərəblərin gözüylə xaç yürüşləri" (Les Croisades vues par les Arabes) onun dünyada tanınmasına səbəb olub.
Amin Maluf
Amin Maaluf (d. 1949 fevral) (fr. Amin Maalouf, ərəb. أمين معلوف) — əsərlərini fransızca qələmə alan livanlı yazıçı.
Əslən livanlı olan fransız yazıçısı Amin Maaluf 1949-cu ildə Beyrutda doğulub.
Ali təhsilini iqtisadçı ixtisası üzrə bitirdikdən sonra jurnalistika ilə məşğul olmağa başlayıb. 1975-ci ilə — vətəndaş müharibəsinin başlayana kimi Livanda jurnalistlik edib. Bu ildən etibarən o, Parisə köçüb.
Bir çox nəşriyyatlara rəhbərlik edən yazıçı qəzetlərdə publisistik yazılar yazmaqla bərabər, vaxtının əksər hissəsini öz kitablarını yazmağa ayırıb.
1983-cü ildə çap edilən ilk kitabı — "Ərəblərin gözüylə xaç yürüşləri" (Les Croisades vues par les Arabes) onun dünyada tanınmasına səbəb olub.
Amin Novruzov
Amin Novruzov (kinooperator) — Azərbaycan kinooperatoru, Azərbaycan Respublikasının əməkdar incəsənət xadimi.
Amin Novruzov (kiçik gizir) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin giziri, Vətən müharibəsinin şəhidi, Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı.
Maaruf Amin
Maaruf Amin — İndoneziya vitse-prezidenti olan indoneziyalı siyasətçi və İslam din xadimi. Vəzifəyə gəldikdən təxminən 77 yaşında İndoneziya tarixində ən yaşlı vitse-prezidentdir.
Nurul Amin
Nurul Amin (15 iyul 1893 – 2 oktyabr 1974, Ravalpindi, Pəncab) — Pakistan İslam Respublikasının 8-ci baş naziri.
Sərdar Amin
Sərdar İmaməddin oğlu Tağıyev və ya Sərdar Amin (4 yanvar 1988, Zərdabi, Quba rayonu) — azərbaycanlı yazıçı.
== Həyatı ==
Sərdar Amin 1988-ci il yanvarın 4-də Quba rayonunun Zərdabi qəsəbəsində anadan olub. Orta məktəbi Qusar rayonunun Aşağı Ləgər kəndində bitirib. Quba Dövlət Sosial-İqtisadi Kollecinin Vergi, vergitutma fakültəsini bitirib. Bakı Slavyan Universitetinin Yaradıcılıq fakültəsinin 2013-cü il məzunudur. Ailəlidir. Bir qızı var.
== Fəaliyyəti ==
2013-cü ildən Sərdar Amin imzasıyla mətbuatda dərc olunmağa başlayıb. 100-dən çox publisitik məqalə, hekayə və tərcümə materiallarının müəllifidir.
RTV (ARB TV)-də aparıcı, PR menecer və digər vəzifələrdə işləyib.
İdi Amin
İdi Amin Dada (30 may 1928 və ya ən tezi 1923 və ən geci 1928[…], Kampala, Britaniya imperiyası – 16 avqust 2003) — Uqandanın prezidenti (1971–1979), hərbçi.
== Bioqrafiya ==
=== Erkən illər ===
İdi Amininin doğulduğu tarix tam dəqiq deyil. Müxtəlif mənbələrdən istinadlara görə 17 may 1928, 1925 yaxud 1930-cu il göstərilir. Çünki, o, yaşadığı dövrdə avtobioqrafiya yazmamış, həyatı barədə olan sualları cavabsız saxlamışdır. Əslən Uqandanın şimalında məskunlamış Kakua etnikonundan gəldiyi söylənilir. Makarere Universitetinin tədqiqatçısı Fred Gueddekonun araşdırmasına görə, İdi Aminin atası Andreas Nyabaye (1889–1976) sonradan islamı qəbul edən katolik olub. Uşaqlığını anası ilə birlikdə, Uqandanın şimal-qərbində, əsasən, kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan bir kənddə keçirtmişdir. 1941-ci ildə Bombo şəhərindəki mədrəsədə oxumağa başladı. Bir neçə il təhsil aldıqdan sonra ordu sıralarına yazıldı.
=== Müstəmləkə Britaniya Ordusu ===
Amin, Müstəmləkə Britaniya Ordusunun tərkib hissəsi olan Krallığın Tüfəngli Birliyinə qoşuldu (KTB).
Amin turşuları
Aminturşu tərkibində amin (–NH2) və karboksil (–COOH) funksional qrupları olan üzvi birləşmə qrupudur. Ümumilikdə, 500-ə qədər aminturşu növü bilinməklə yanaşı, bunların ancaq α-aminturşu olan, təxminən 20 ədədi bioloji olaraq əhəmiyyətlidir.
== Quruluş ==
Hər bir aminturşu molekulunda 4 əvəzedicilə birləşmiş karbon atomu vardır. Bu əvəzedicilərdən biri hidrogen atomu, digəri isə COOH qrupudur. Sonuncusu asanlıqla H+ ionunu itirdiyindən bu birləşmələr turşu xassələri göstərə bilir. Üçüncü əvəzedici NH2 qrupu və nəhayət, dördüncü əvəzedici ümumi şəkildə R ilə işarə olunan atomlar qrupudur. Bütün aminturşularda R-qrupları müxtəlifdir və hər birinin özünün məxsusi və mühüm rolu vardır. Bir aminturşunu digər aminturşudan fərqləndirən "muncuqların" xassəsi R-qruplarından (onları həm də yan zəncirlərdə adlandırırlar) asılıdır. O ki qaldı COOH qrupuna, üzvi kimyaçılar ona böyük hörmətlə yanaşırlar: karboksil qrupundan uzaqlığına görə digər karbon atomlarına işarələr verilir. Karboksil qrupuna birləşmiş atom α-atom, ikincisi β-atom, sonrakı γ-atom və s.
Qasim Amin
Qasim Amin (1 dekabr 1863, İsgəndəriyyə – 23 aprel 1908, Qahirə) — Misirli hüquqşünas, filosof, siyasi və ictimai xadim, Misir milli hərəkatının və Qahirə Universitetinin yaradıcılarından biri,qadın hüquqları uğrunda mübarizə aparan ərəb yazıçısı.
== Haqqında ==
Əmin Qasım ailəsi İsgəndəriyyəyə köçməzdən əvvəl Kürdüstanda Osmanlı valisi olmuş, həm Kürdüstanda, həm də Misirdə böyük mülklərə sahib olan nüfuzlu bir ailə idi. Milliyəti kürd idi.
Misirin ən imtiyazlı məktəblərindən birində oxuyub, 1881-ci ilə qədər ilk hüquq təhsilini alıb və daha sonra xaricdə təhsilini davam etdirmək üçün dövlət təqaüdü qazandı və dörd il Fransada təhsilini davam etmişdir.
O, bütün həyatı boyu Misirdə həyatın bütün sahələrinin maksimum avropalaşmasının, Qərb təhsil sisteminin tətbiqinin və misirli qadınların kişilərlə bərabər hüquqlarının təmin edilməsinin qızğın tərəfdarı olub, bir çox əsərlərində Qurani-Kərimin qadının kişidən , daha az hüquqa sahib olduğunu öyrətmədiyini və bunu konkret sitatlarla təsdiqlədiyini iddia etdi.
== İstinadlar ==
== Ədəbiyyat ==
Борисов В. М., Современная египетская проза, М., 1961
Фахури Ханна, История арабской литературы, т.
Amin Quiri
Amin Quiri (16 fevral 2000-ci ildə anadan olub) — Liqa 1 təmsilçilərindən olan Olimpik Lion klubunda hücumçu kimi çıxış edən peşəkar Fransa futbolçusudur.
== Klub karyerası ==
Quiri 2013-cü ildə Olimpin Lion akademiyasına qəbul olmuşdur. O, 3 iyul 2017-ci ildə Lyon klubu ilə 3 illik müqavilə imzalamışdır. Bu müqavilə onun ilk peşəkar müqaviləsi idi.
Beynəlxalq səviyyədə perspektivi ilə tanınan Quiri 10 sentyabr 2016-cı ildə 16 yaşı olarkən Bordo klubu ilə keçirilən Liqa 1 görüşü üçün əsas heyətə cəlb edilmişdir. O, Lyon B klubu ilə debütünü 17 yaşında etmişdir.
== Milli karyerası ==
Quiri Fransanın gənclər millilərində çıxış etmişdir. O, milli ilə 2017 UEFA Avropa U-17 Çempionatında iştirak etmiş və yeddi qolla turnirin bombardiri seçilmişdir. Turnirdə uğur qazandıqdan sonra Quiri bir sıra Avropa klublarının diqqətini cəlb etmiş və The Guardian nəşri tərəfindən dünyanın ən istedadlı gənc futbolçularından biri elan edilmişdir.
2017-ci ildə Quiri Fransanın gənclərdən ibarət milli komandası ilə Xorvatiyada keçirilən UEFA Avropa U-17 Çempionatında iştirak etmişdir.
Amin Ramazanov
Amin Raisoviç Ramazanov (2003, Moskva) — Azərbaycan futbolçusu, Azərbaycan Premyer Liqasında çıxış edən "Qarabağ" FK-nın qapıçısı.
== Karyera ==
Amin Ramazanov "Qarabağ"ın heyətində 28 fevral 2022-ci ildə debüt etmişdir. Azərbaycan Premyer Liqasında "Keşlə" ilə olan qarşılaşma 0:0 hesabı ilə bitmişdir.
Amin Seydiyev
Amin Seydiyev (15 noyabr 1998, Azərbaycan) Azərbaycan Premyer Liqasında çıxış edən "Sabah"ın futbolçusu.
== Karyerası ==
=== Qəbələ ===
"Qəbələ"də ilk matçına 29 noyabr 2017-ci ildə keçirilən "Qəbələ"-"Mil Muğan" matçının 59-cu dəqiqəsində çıxıb. Matç "Qəbələ"nin 8–0 hesablı qələbəsi ilə başa çatıb. "Qəbələ"nin heyətində ilk qolunu isə 7 mart 2020-ci ildə keçirilən "Qəbələ"-"Sumqayıt" matçının 37-ci dəqiqəsində fərqlənib. Matç "Qəbələ"nin 5–0 hesablı qələbəsi ilə başa çatıb.1 iyul 2020-ci ildə "Qəbələ" ayrıldı.
=== Sabah ===
1 iyul 2020-ci ildə "Sabah" müqavilə imzaladı. "Sabah" heyətində ilk matçına 22 avqust 2020-ci ildə keçirilən "Qarabağ"-"Sabah" matçında keçirib. Matç "Qarabağ"ın 2–0 hesablı qələbəsi ilə başa çatıb. "Sabah"da ilk dəfə 23 noyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Premyer Liqasının 10-cu turunun oyunu "Sabah"-"Səbail" matçının 33-cü dəqiqəsində fərqlənib. Matç "Sabah"ın 2–1 hesablı qələbəsi ilə başa çatıb.
Amin Yunes
Amin Yunes (6 avqust 1993, Düsseldorf) — İtaliya A Seriyası təmsilçilərindən olan Napoli klubunda və Almaniya milli futbol komandasında yarımmüdafiəçi kimi çıxış edən peşəkar Almaniya futbolçusudur.
== Klub karyerası ==
=== Münhenqladbax ===
Yunes Düsseldorfda anadan olmuşdur. Yunesin atası Livan, anası isə Almaniya vətəndaşıdır. Yunes futbolçu karyerasına Unterrat klubunda start vermişdir. 2000-ci ildə Yunes Bundesliqa klublarından olan Borussiya Münhenqladbax klubunun akademiyasına qəbul olmuşdur. 2011-ci ildə o, klubun reserv komandası olan Borussiya Münhenqladbax II klubu ilə Regionalliqa Vest liqasında debüt etmişdir.
Yunes əsas komanda ilə debütünü 1 aprel 2012-ci ildə Bundesliqanın 2011–12 mövsümünün sonunda Hannover 96 klubuna qarşı oyunda etmişdir.
=== Kayserlautern ===
2014-cü ilin avqust ayında Yunes 2. Bundesliqa təmsilçilərindən olan Kayserlautern klubuna mövsüm sonuna qədər icarəyə verilmişdir.
=== Ayaks ===
16 iyul 2015-ci ildə Yunes Niderland təmsilçilərindən olan Ayaks klubu ilə 30 iyun 2018-ci il tarixinə qədər üç illik müqavilə imzalamışdır.
Amin turşusu
Aminturşu tərkibində amin (–NH2) və karboksil (–COOH) funksional qrupları olan üzvi birləşmə qrupudur. Ümumilikdə, 500-ə qədər aminturşu növü bilinməklə yanaşı, bunların ancaq α-aminturşu olan, təxminən 20 ədədi bioloji olaraq əhəmiyyətlidir.
== Quruluş ==
Hər bir aminturşu molekulunda 4 əvəzedicilə birləşmiş karbon atomu vardır. Bu əvəzedicilərdən biri hidrogen atomu, digəri isə COOH qrupudur. Sonuncusu asanlıqla H+ ionunu itirdiyindən bu birləşmələr turşu xassələri göstərə bilir. Üçüncü əvəzedici NH2 qrupu və nəhayət, dördüncü əvəzedici ümumi şəkildə R ilə işarə olunan atomlar qrupudur. Bütün aminturşularda R-qrupları müxtəlifdir və hər birinin özünün məxsusi və mühüm rolu vardır. Bir aminturşunu digər aminturşudan fərqləndirən "muncuqların" xassəsi R-qruplarından (onları həm də yan zəncirlərdə adlandırırlar) asılıdır. O ki qaldı COOH qrupuna, üzvi kimyaçılar ona böyük hörmətlə yanaşırlar: karboksil qrupundan uzaqlığına görə digər karbon atomlarına işarələr verilir. Karboksil qrupuna birləşmiş atom α-atom, ikincisi β-atom, sonrakı γ-atom və s.
Amin İsmayılov
Amin İsmayılov (İsmayılov Amin İsmayıl oğlu; d. 14 mart 1951, Kürdəmir rayonu) — Aqrar elmləri doktoru, professor, AMEA-nın müxbir üzvü (30 iyun 2014).
== Həyatı ==
Amin İsmayılov 14 mart 1951-ci ildə Kürdəmir rayonunda anadan olmuşdur.
Yeni Azərbaycan Partiyasının VII qurultayında (5 mart 2021-ci il) YAP İdarə Heyətinin üzvü seçilib.
== Elmi əsərləri ==
1. Torpaqların diaqnostik modelləri .Bakı,2000,-274s.
2.Azərbaycan torpaq təsnifatının WRB sistemi ilə korrelyasiyası (həmmüəliflərlə). Bakı,2002,-252s.
3. Azərbaycan torpaqlarının informasiya sistemi.
Amin Novruzov (kinooperator)
Amin Novruzəli oğlu Novruzov — Azərbaycan kinooperatoru, Azərbaycanın əməkdar incəsənət xadimi (2000).
== Həyatı ==
Amin Novruzov 7 oktyabr 1947-ci ildə Bakının Güzdək kəndində anadan olub. ÜDKİ-nin kinooperatorluq fakültəsində V. Yusovun emalatxanasında təhsil alıb (1978-1983). 1983-cü ildən "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında quruluşçu operator kimi fəaliyyət göstərir. Əməkdar incəsənət xadimidir.
== Filmoqrafiya ==
777 №-li müəssisədə (film, 1988)(qısametrajlı bədii süjet-Mozalan № 129)
Adı Günəşlidir... (film, 1992)(qısametrajlı sənədli süjet-Mozalan № 162)
Alayarımçıq (film, 1984)
Arşınmalçı (film, 1985)
Arxada qalmış gələcək (film, 2004)
Bais (film, 1985)
Belə də olur (film, 1988)
Bəxt üzüyü (film, 1991)
Bir axşam... (film, 1985)
Birisigün, gecəyarısı... (film, 1981)
Boş yer (film, 1989)
Cəmşid Naxçıvanski (film, 1982)
Cin mikrorayonda (film, 1985)
Çıxış yolu (film, 1984)
Əhməd haradadır? (film, 1983)
Fədailər (film, 1986)
Firəngiz (film, 1975)
Gedərgəlməz (film, 1984)
Gözdən uzaq...
Amin Novruzov (kiçik gizir)
Amin Taciddin oğlu Novruzov (16 avqust 1996, Qullar, Balakən rayonu – 2 noyabr 2020, Zəngilan rayonu) — Dövlət Sərhəd Xidmətinin Sərhəd Qoşunlarının kiçik giziri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi, Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı.
== Həyatı ==
Amin Novruzov 1996-cı il avqustun 16-da Balakən rayonunun Qullar kəndində anadan olub. 2002–2013-cü illərdə Qullar kənd tam orta məktəbində təhsil alıb. Subay idi.
== Hərbi xidməti ==
Amin Novruzov 2014–2016-cı illərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin sıralarında müddətli həqiqi hərbi xidmətdə olub. 2016-cı ilin 2–5 aprelində baş verən Aprel döyüşlərində savaşıb. 2017-ci ildən isə Dövlət Sərhəd Xidmətinin müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət qulluqçusu idi.
Azərbaycan Ordusunun Sərhəd Qoşunlarının kiçik giziri olan Amin Novruzov 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı Füzulinin və Zəngilanın azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə savaşıb. Amin Novruzov noyabrın 2-də Zəngilanın azad edilməsi zamanı şəhid olub. Balakən şəhərinin Şəhidlər Xiyabanında dəfn olunub.
Maks Amini
Maks Amini (ing. Max Amini; fars. مکس امینی; 23 sentyabr 1977, Tuson, Arizona) — ABŞ komediyaçısı.
== Həyatı ==
Atası İranın İsfahan şəhərindən olan fars, anası isə Təbriz azərbaycanlısıdır.
Para-aminobenzoy turşusu
Para-aminobenzoy turşusu (vitamin B10) –aminoturşudur, benzoy turşusunun törəməsidir, təbiətdə geniş yayılmışdır.
== Tarix ==
Para-aminobenzoy turşusu (PABT) 1863-cü ildə alınmışdır. 1939–1940-cı illərin tədqiqatları göstərmişdir ki, bəzi bakteriyalar və mayaların ekstraktlarının tərkibində sulfanilamid preparatların bakteriostatik təsirinə antaqonistik təsirli maddə vardır . Müəyyən edilmişdir ki, bu maya ekstraktın aktiv başlangıcı öz kimyəvi quruluşuna görə para-aminobenzoy turşusundan ibarətdir. Onun kimyəvi formulu: NH2-C6H4-COOH, C7H7NO2
== Alınması ==
P-aminobenzoy turşusu ət, qara ciyər, yumurtanın ağından və başqa yeyinti məhsullarından ayrılmışdır.
== Fiziki xassələri ==
Para-aminobenzoy turşusu ağ, kristallik toz şəklində olur; uzun müddət saxlandıqda hava və işığın təsirindən sarımtıl rəng alır. Para-aminobenzoy turşusu soyuq suda nisbətən pis həll olur, isti suda və spirtdə yaxşı həll olur, qələvilərdə asan həll olur; termostabildir. Bu turşu məhlulunu 1100C-yə qədər qaynatdıqda da öz aktivliyini itirmir.
== Kimyəvi xassələri ==
Oksidləşdiricilərin və dəmir duzlarının təsitindən tez dəyişir. Prokainesterazin təsirindən novokain hidroliz olur və bunun nəticəsində para-aminobenzoy turşusu və dietilaminoetanol alınır.
Xəstəxanada görüş (Aminə Sədr)
Xəstəxanada görüş — Aminə Sədrin povesti.
== Məzmun ==
Müsəlman dünyasında parlaq imza sahibi olan yazıçının sizə təqdim edilən "Xəstəxanada görüş" povestində o, cəmiyyətin və ümmətin möhtəşəm ilahi konsepsiya vasitəsilə ali insani dəyərlərə yiyələnməsinin necəliyi barədə düşünür və yazır. Povestdə bir çox elmi-fəlsəfi problemlərə anlaşıqlı və səlis üslubda aydınlıq gətirilir; silsiləvi dialoq şəklində materialist fəlsəfi məktəblərinin irəli sürdüyü prinsiplər müzakirə edilərək bu baxışların yetərsizliyi, insanı ali dəyərlərə çatdırmaq potensialına malik olmadığı sübuta yetirilir. Kitab öz orijinallıq, dərinlik və mənəvi dəyərlərin önə çəkilməsi ilə diqqət çəkir.
Yadulla Məftun Amini
Yadullah Məftun Amini (fars. یدالله مفتون امینی; 12 iyun 1926, Sayınqala, Qərbi Azərbaycan ostanı – 1 dekabr 2022, Tehran) — azərbaycanlı şair.
== Həyatı ==
Yadulla Amini 1926-cı ildə Qərbi Azərbaycan ostanının Şahindej şəhərində anadan olmuşdur. İbtidai və orta təhsilini Təbriz şəhərində almışdır. Ali təhsilini almaq üçün Tehrana yollanmış və burada Tehran Universitetində hüquq təhsili almışdır.
== Ədəbi fəaliyyəti ==
Məftun ləqəbi ilə şeirlər yazan Yadulla Amini ilk dövrlərdə farsca klassib üslubda şeirlər yazmışdır. 1980-ci illərdən etibarən Yadulla Amini ritmik olmayan və müasir üslublu şerlər yazmışdır. Fars dili ilə yanaşı azərbaycanca da şeirlər yazan Yadulla Amininin bu dildə ilk şeirlər toplusu Aşıqlı karvan adlanır.
Yadullah Məftun Amini
Yadullah Məftun Amini (fars. یدالله مفتون امینی; 12 iyun 1926, Sayınqala, Qərbi Azərbaycan ostanı – 1 dekabr 2022, Tehran) — azərbaycanlı şair.
== Həyatı ==
Yadulla Amini 1926-cı ildə Qərbi Azərbaycan ostanının Şahindej şəhərində anadan olmuşdur. İbtidai və orta təhsilini Təbriz şəhərində almışdır. Ali təhsilini almaq üçün Tehrana yollanmış və burada Tehran Universitetində hüquq təhsili almışdır.
== Ədəbi fəaliyyəti ==
Məftun ləqəbi ilə şeirlər yazan Yadulla Amini ilk dövrlərdə farsca klassib üslubda şeirlər yazmışdır. 1980-ci illərdən etibarən Yadulla Amini ritmik olmayan və müasir üslublu şerlər yazmışdır. Fars dili ilə yanaşı azərbaycanca da şeirlər yazan Yadulla Amininin bu dildə ilk şeirlər toplusu Aşıqlı karvan adlanır.
İdi Amin Dada
İdi Amin Dada (30 may 1928 və ya ən tezi 1923 və ən geci 1928[…], Kampala, Britaniya imperiyası – 16 avqust 2003) — Uqandanın prezidenti (1971–1979), hərbçi.
== Bioqrafiya ==
=== Erkən illər ===
İdi Amininin doğulduğu tarix tam dəqiq deyil. Müxtəlif mənbələrdən istinadlara görə 17 may 1928, 1925 yaxud 1930-cu il göstərilir. Çünki, o, yaşadığı dövrdə avtobioqrafiya yazmamış, həyatı barədə olan sualları cavabsız saxlamışdır. Əslən Uqandanın şimalında məskunlamış Kakua etnikonundan gəldiyi söylənilir. Makarere Universitetinin tədqiqatçısı Fred Gueddekonun araşdırmasına görə, İdi Aminin atası Andreas Nyabaye (1889–1976) sonradan islamı qəbul edən katolik olub. Uşaqlığını anası ilə birlikdə, Uqandanın şimal-qərbində, əsasən, kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan bir kənddə keçirtmişdir. 1941-ci ildə Bombo şəhərindəki mədrəsədə oxumağa başladı. Bir neçə il təhsil aldıqdan sonra ordu sıralarına yazıldı.
=== Müstəmləkə Britaniya Ordusu ===
Amin, Müstəmləkə Britaniya Ordusunun tərkib hissəsi olan Krallığın Tüfəngli Birliyinə qoşuldu (KTB).
Aminofilin
Aminofilin — 2:1 nisbətində etilendiamin ilə bronxodilatator teofillinin birləşməsi. Etilendiamin həllolma qabiliyyətini yaxşılaşdırır və aminofilin adətən dihidrat şəklində tapılır.
Aminofillin teofilindən daha az effektivdir və təsir müddəti daha qısadır. Ən çox astma və ya ağciyərlərin xroniki obstruktiv xəstəliyi (AXOX) səbəb olduğu tənəffüs yollarının obstruksiyasının müalicəsində istifadə olunur. Aminofillin qeyri-selektiv adenozin reseptorlarının antaqonisti və fosfodiesteraza inhibitorudur.
== Tibbi istifadəsi ==
Eufillin venadaxili olaraq astma və AXOX, amfizem və xroniki bronxit kimi digər xroniki ağciyər xəstəliklərində simptomların kəskin ağırlaşması və geri dönən tənəffüs yollarının obstruksiyası üçün istifadə edilə bilər. O, inhalyasiya edilmiş beta-2 selektiv aqonistlərinə və sistematik olaraq tətbiq edilən kortikosteroidlərə əlavə olaraq istifadə olunur.
Aminofilin nüvə kardiologiyası stress testləri zamanı reqadenoson, dipiridamol və ya adenozinə əsaslanan infuziyaları ləğv etmək üçün istifadə olunur. Aminofilinin kompleks ürək-damar müdaxilələri [sağ koronar arteriya aterektomiyası] zamanı ürək dərəcəsinin yavaşlamasının qarşısını almaqda da təsirli olduğu sübut olunub.
Kəskin aşağı miokard infarktı səbəbiylə ürək çatışmazlığı müalicəsində də istifadə olunur.
