cib sözü azərbaycan dilində

1 is. 1. Pul və başqa xırda şeylər qoymaq üçün paltara üst və iç tərəfdən tikilən kisəcik. Pencəyin yan cibləri. – Məhəmmədhəsən əmi təzədən kisəni cibindən çıxarıb məşğul oldu çubuğu doldurmağa… C.Məmmədquluzadə. Yükdaşıyan çamadanı yerə qoyanda Əziz əlini cibinə saldı. S.Rəhman. 2. Portfeldə, çamadanda və s.-də ayrıca bölmə, göz. 3. Cibə qoyulan, cibdə gəzdirilən. Cib bıçağı. Cib saatı. Cib dəftəri. – Bu xonçada olar … bir cift əla tufli, corab, ənlik, rasıq daşı və mazı, iki kisə xına, cib güzgüsü, qayçı. R.Əfəndiyev. Mirzə Cəmil cib dəsmalını çıxarıb gözlərini silə-silə dilləndi… Ə.Vəliyev. ◊ Cibə zərər vurmaq – çoxlu pul xərcləməyə, maddi zərər çəkməyə məcbur olmaq (ya etmək). Cibində siçan (yel) oynayır – cibində pulu olmayan adam haqqında. Cibinə (cibimə) görə deyil – birinin imkanına görə çox baha şey haqqında. Cibinə əl atmaq – səxavətə gəlmək. Cibinə qoymaq – mənimsəmək, cibləmək, özü üçün götürmək. [Qaçaq Nəbi] …fəqir kəndlilərin töycülərini özlərinə qaytarıb, zənginlərin töycüsünü cibinə qoyurdu. E.Sultanov. Cibini boşaltmaq – bütün pullarını xərclətmək, ya xərcləməli olmaq. Cibini doldurmaq – 1) qeyri-qanuni yolla varlanmaq; 2) başqasını varlandırmaq, dövlətləndirmək. A kişi, özgə xərclər dursun kənarda, təkcə ağanın cibini doldurmaq olmur. Ə.Haqverdiyev. Cibini kəsmək – cibindəki pulunu oğurlamaq. Bazarda Mollanın cibini kəsirlər. “M. N. lətif.”. (Öz) cibini güdmək – ancaq öz xeyrini, öz mənfəətini güdmək. [Barat Allahverdiyə:] Bunlar hamısı elə adamların işidir ki, öz ciblərini güdürlər. C.Cabbarlı. Cibinin ağzını (geniş) açmaq (boş qoymaq) – səxavət göstərmək, çoxlu pul xərcləmək, ya xərcləməyə hazır olmaq. Cibinin ağzını sökmək – bax cibinin ağzını (geniş) açmaq. …büküb cibinə qoymaq – birinin başqasından (ya başqalarından) daha zirək, daha bic, yaxud daha bilikli olduğunu bildirir.

2 ə. 1) yaxa; 2) paltarın üst və ya içinə tikilən kisəcik.

1 Bu söz ərəbcədən alınmadır, bizdə onun yerinə “əl” anlamı ilə bağlı olan qarman (kарман şəklində rus dilinə də keçib) kəlməsi işlədilib: “əlin çox girib-çıxdığı yer” (kisə) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

1 CİB ..Əziz əlini cibinə atdı (S.Rəhman); KİSƏ (dan. zar.) Nisyə, girməz kisəyə (Ata. sözü).

1 карман

2 сущ. 1. карман: 1) часть одежды в виде пришитого к ней мешочка для ношения при себе мелких вещей. Paltonun cibləri карманы пальто, şalvarın cibləri карманы брюк, arxa cib задний карман, qoyun cibi внутренний карман, yan cib боковой карман, döş cibi нагрудный карман, sağ cib правый карман, dolu cib полный, туго набитый карман, yırtıq cib дырявый карман; cibinə qoymaq класть, положить в карман что, cibinə doldurmaq nəyi (cibini doldurmaq nə ilə) набить карман чем, cibindən düşdü nə из кармана выпало что, cibindən çıxarmaq nəyi вытащить (достать) из кармана что, cibini əlləşdirmək рыться, порыться в кармане, cibində gəzdirmək носить в кармане что, ciblərini tərsinə (astarına) çevirmək выворачивать, вывернуть карманы, cibini sökmək отпороть карман; əllərini cibindən çıxart! вынь руки из карманов! 2) перен. разг. достаток, деньги. Cibinin qənimi (düşməni) губитель карманов (об очень щедром человеке), cibinə xidmət etmək (qulluq etmək) служить своему карману 3) особое отделение в портфеле, чемодане и т.п. Portfelin cibi карман портфеля, çamadanın cibi карман чемодана 4) анат. углубление различного рода, выемка в чём-л. Udlaq cibləri глоточные карманы, qəlsəmə cibləri жаберные карманы 2. кармашек, карманчик (маленький карман). Saat üçün döş cibi грудной кармашек (карманчик) для часов, dəsmal cibi кармашек для платка 3. анат. пазуха (полость в некоторых органах тела). Əsas cib основная пазуха II прил. карманный: 1) относящийся к карману 2) приспособленный для ношения в кармане. Cib bıçağı карманный нож (перочинный нож), cib dəftərçəsi карманная книжка (записная книжка, блокнот), cib güzgüsü карманное зеркало, cib lüğəti карманный словарь, cib saatı карманные часы, cib (burun) dəsmalı носовой платок ◊ cib oğrusu см. cibəgirən, cibkəsən, cibgir; cib kəsmək лезть в чужой карман, заниматься воровством, быть карманным вором (воромкарманником); cibə ziyandır nə бьёт по карману что; cibi boşdur kimin у кого тощий карман (пустой кошелек, пустая мошна); öz cibini güdmək думать о своём кармане; cibi boşaldı мошна истощилась, запасы оскудели у кого-л.; cibi yırtıqdır (dəlikdir) мошна пуста, карман (кошелек) пуст у кого; əli (əlləri) cibində gəzmək ходить, заложив руки в карманы, бездельничать, гулять руки в брюки; əlin cibində olsun! готовься к расходам! cibində siçanlar oynaşır (zər atır) kimin без гроша в кармане кто, в кармане ветер свистит, тощий карман, пустой кошелек у кого; cibindən çıxdı kimin уплатил из собственного кармана; cibindən ödəmək (vermək) уплатить из своего кармана; cibinə ötürmək (atmaq) прикарманить, присвоить (чужие) деньги; qatlayıb cibinə qoyar kim kimi намного превосходит кто кого (в уме, ловкости, сообразительности и т.п.), заткнет за пояс кто кого; cibinə ziyan vermək kimin бить по карману (причинить ущерб кому); cibinə girmək kimin полезть (залезть) в карман чей, к кому; pul cibinə girdi (keçdi) kimin деньги перекочевали в карманы чьи, кого; cibinə görə deyil kimin nə не по карману кому что; əlini cibinə salmaq: 1. опустить руки в карманы; 2. платить, заплатить за что-л.; cibinə toxunmaq ударить по карману; cib-lərini silkələmək (boşaltmaq) вывернуть, вытрясти карманы (истратить, израсходовать все свои деньги); ciblərini silkələmək вытрясти карманы (демонстрировать безденежье); cibini doldurmaq набить карман (мошну), нажиться, разбогатеть; cibinin ağzını açmaq развязать кошелек (начать расходовать деньги); тряхнуть мошной (не пожалеть денег на что-л., раскошелиться)

1 I. i. pocket; yan ~ side-pocket; döş ~(i) breast pocket; saat ~i watch-pocket; arxa ~ (şalvarda) hip-pocket; ~ini doldurmaq d.d. to fill one’s pocket; əlini ~inə qoymaq to put* one’s hand into one’s pocket; d.d. əlini ~inə salmaq (pul xərcləmək) to put* one’s hand in one’s pocket; boş ~ (pulsuz) empty pocket; ~ dolusu pocketful; bir ~ pul a pocket of money; bir kəsin ~inə girmək to pick smb.’s pocket; ~inə qoymaq to pocket (up), to put into one’s pocket II. s. pocket; ~ saatı (pocket) watch; ~ darağı pocket-comb; ~ güzgüsü pocket-glass; ~ lüğəti pocket dictionary; dəftəri pocket-book; ~ bıçağı pocketknife; ~ dəsmalı a pocket-kerchief

1 1) is. poche f ; yan ~ poche f de côté ; saat ~i un gousset ; arxa ~ (şalvarda) une poche revolver (d’un pantalon) ; ~ doldurmaq remplir la poche ; əlini ~inə qoymaq mettre la main dans sa poche ; əlini ~inə salmaq (pul xərcləmək) məc. dépenser de l’argent ; boş ~ une poche vide ; ~ dolusu une pochée ; une poche de. . . ; bir ~ pul une pochée d’argent ; bir kəsin ~inə girmək faire les poches de qn ; ~inə qoymaq mettre qch dans la poche de qn ; 2) sif. de poche ;~ darağı peigne m de poche ; ~ güzgüsü glace f de poche ; ~ lüğəti dictionnaire m de poche ; ~ dəftəri carnet m, calepin m ~ bıçağı canif m ; ~ dəsmalı mouchoir m de poche

1 сущ. 1. жибин; // жибиндин, жибинда твадай (мес. ягълух, сят); cib bıçağı жибиндин чукӀул; 2. чамаданда, портфелда ва мс. чарадаказ вил; ** cibə zərər vurmaq жибиндиз зарар гун, гзаф пул харжуниз, пулунин зарар чӀугуниз мажбур хьун (ва я авун); cibində siçan (yel) oynayır жибинда кьиф къугъвазва (къекъвезва), жибинра гар къекъвезва (жибинда пул авачир касдикай рахадамаз); cibinə görə жибиндиз килигай, имкандиз килигай; cibinə əl atmaq гъил жибиндиз вегьин, захавал авун; cibinə qoymaq жибинда ттун, вичиз кьун; cibini boşaltmaq жибинар ичӀи авун (бушарун), жибиндин кӀан хкудун, авай пулар вири харжун ва я харждайвал хьун; cibini doldurmaq жибинар ацӀурун; къанунсуз рекьелди варлу хьун; масад варлу (девлетлу) авун; cibini kəsmək жибин атӀун, жибинда авай пул чуьнуьхун; (öz) cibini güdmək анжах вичин жибин (хийир, менфят) акун; cibinin ağzını (geniş) açmaq (boş qoymaq) жибиндин сив ахъаюн, захавал къалурун, гзаф пул харжун ва я харжиз гьазур хьун; cibinin ağzını sökmək кил. cibinin ağzını (geniş) açmaq.

1 cep