Yuval Filo
Yuval Filo (3 mart 1998) — İsraili təmsil edən bədii gimnast. Yuval Filo 2016-cı ildə İsraili Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. Filo həm də I Avropa Oyunlarında iki gümüş və bir bürünc medal, Avropa Çempionatında isə bir qızıl, bir gümüş və iki bürünc medal qazanıb.
Yuval Filo 2016-cı ildə İsrail bayrağı altında Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində XXXI Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. O, qrup yarışlarında komanda yoldaşları Alona Koşevatskiy, Yekaterina Levina, Karina Lixvar və İda Mayrin ilə birgə final yarışlarında 34.549 xal topladı və 6-cı yeri tutdu.
Filo Farnsvort
Filo Farnsvort (19 avqust 1906[…] – 11 mart 1971[…], Solt-Leyk-Siti) — Amerikalı ixtiraçı və elektron televiziyanın yaradıcılarından biri idi .
O, daha çox elektron televiziya sistemlərindən birinin — " disektor "un ixtirasına görə tanınır. 7 yanvar 1927-ci ildə Farnsworth tərəfindən yaradılmış elektron televiziya sistemi üçün ABŞ Patent İdarəsinə ərizə verdi. İxtiranın mövzusu təsvirin elektrik siqnallarına çevrildiyi ötürücü qurğu, təsvirin qəbulunu təmin edən qəbuledici boru, ötürücü və qəbuledicinin işinin sinxronizasiya prinsipi, həmçinin parlaqlığın tənzimlənməsi sxemi olmuşdur. 1931-ci ildə Zvorykin Farnsworthun laboratoriyasına baş çəkdi. Hər iki ötürücü borunun işini müqayisə etdilər. Philo etiraf etdi ki, Zvorykinin ikonoskopu bəzi cəhətdən onun dizaynından üstündür. Öz növbəsində qonaq təəssüfləndiyini bildirib ki, onun Farnsvort sxemində təsbit olunmuş bəzi prinsiplərdən istifadə etmək hüququ yoxdur.
Daha sonra Philo Farnsworth raket idarəetmə sistemlərinin və nüvə birləşməsinə nəzarətin inkişafı üzərində işləmişdir . Ömrünün sonlarında o , füzor kimi də tanınan kiçik bir termonüvə reaktoru icad etdi .
Cəlal Qasımov (filoloq)
Qasımov Cəlal Əbil oğlu (15 yanvar 1959 Püsyan, Noraşen rayonu — 30 oktyabr 2021 Bakı şəhəri) — Ədəbiyyatşünas, filologiya elmləri doktoru, professor, əməkdar müəllimAMEA Folklor İnstitutunun Folklor və yazılı ədəbiyyat şöbəsinin müdiri (2021). Cəlal Qasımov həmçinin DTX-nin Heydər Əliyev adına Akademiyasının fakültə rəisi idi və polkovnik rütbəsini daşıyırdı.
Cəlal Qasımov 15 yanvar 1959-cu ildə Şərur rayonunun Püsyan kəndində anadan olmuşdur. 1984-cü ildə Naxçıvan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun tarix-filologiya fakültəsini bitirmişdir. 1993-cü ildə görkəmli tənqidçi və ədəbiyyatşünas "Abdulla Surun həyat və yaradıcılıq yolu" mövzusunda namizədlik, 2000-ci ildə "Siyasi repressiya həyatda və ədəbiyyatda" mövzusunda isə doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir.
1984–1991-ci illərdə Sabirabad rayonunda dil-ədəbiyyat müəllimi işləmişdir. 1991–1993-cü illərdə vaxtilə təhsil aldığı Naxçıvan Dövlət Universitetində pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olmuşdur. 1993-cü ildən 2020-ci ilə qədər Azərbaycan Respublikası Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətində çalışıb. Ədəbiyyatşünaslığın müxtəlif sahələri, eləcə də siyasi repressiya qurbanlarının faciəli taleyi haqqında tədqiqatların, o cümlədən 30-dan çox kitabın və əsərlərin bir neçə tədris proqramının və eyni zamanda 150-dən çox elmi-publisistik məqalənin müəllifidir.
Filogenetika
Filogenetika və ya filogenetik sistemləşdirmə — müasir və nəsli kəsilmiş canlılar arasında, təkamül üzrə mövcud olan qarşılıqlı əlaqələri müəyyənləşdirən və identikləşdirən bioloji sistemləşdirmə sahəsidir. Təkamül nəzəriyyəsi iddia edir ki, individlər və ya növlər arasında olan oxşarlıq, əksər hallarda onların eyni mənşəli olmalarına və ya əcdadlarının eyni olmasına işarədir. Buna görə də, filogenetika ilə müəyyən edilən qarşılıqlı əlaqələr, adətən bioloji növün filogenezini və təkamül tarixini təsvir edir. Filogenetik taksomaniya filogenetikadan yaransa da, onun məntiqi davamı deyil. Filogenetik taksomaniya orqanizmlərin təkamül münasibətlərinin səviyyəsi üzrə təsniləşdirilməsi ilə məşğul olur.
Sistem taksonlar arasındakı qarşılıqlı əlaqəni təsvir edir və canlı orqanizmlərin təkamül tarixini başa düşməyə imkan verir. Alimlər tarixi göstəricilər əsasında həyatın tarixi barədə hipotez, fərziyyə və modellər hazırlayır.Filogenetikada təkamül üzrə növlər arasındakı qarşılıqlı əlaqə filogenetik ağac adlanan qrafiklə vizual şəkildə təsvir olunur.
Filogenetik ağac nümunəsi
Qovşaq: taksomonik vahidi göstərir. Bu həm mövcud olan qrup, həm də onun əcdadı ola bilər.
Budaq: taksonlar arasında qarşılıqlı əlaqəni müəyyən edir
Topologiya: ağacın budaqlanması qaydası:
Budağın uzunluğu: taksonlar arasında baş vermiş dəyişiklikləri sayını göstərir
Kök: baxılan orqanizmlərin hamısının əcdadı
Miqyas: orqanizmlər və ya genlərin ardıcıllığı arasındakı fərqlər
Klada: iki və ya daha artıq takson və ya DNT-si özünün əcdadını və ondan törəyən bütün nəsilləri özündə ehtiva edən qrup.
Filolaus (Krotonalı)
Krotonalı Filolaus (yun. Φιλόλαος, m. ö. V əsrin ikinci yarısı) —
qədim yunan filosofu, Pifaqorun ən tanınmış öyrəncilərindən biri.
Filolaus müəlliminin təlimini kitablarda açıqlayan ilk filosoflardan biri sayılır. Ondan öncə bu qardaşlığın təlimi gizli saxlanılırdı.
Filolaus həm də "Təbiət haqqında" adlanan və zamanımıza yalnız bəzi fraqmentlərdə çatan kitabın müəllifi olmuşdur. Orada o, kosmoloji və riyazi mövzulara toxunmuş, eləcə də ruhla bağlı fikirləri ortaya qoymuşdur.
Aristotel "Göy haqqında" əsərində yazırdı ki, Filolaus yeri hansısa mərkəzin ətrafında fırlanan bir kürə kimi təsəvvür edirdi və onun dairəvi hərəkətdə olduğunu iddia edirdi. O mərkəz isə Hestia tanrıcası ilə təcəssüm olunan Əbədi Oddur.
Filologiya
Filologiya (q.yun. φιλολογία, "sözə sevgi") — mətn vasitəsilə mədəniyyəti öyrənən linqvistika, ədəbiyyat, mətnşünaslıq və s. elmlərin məcmui adı.
Filologiya elmləri doktoru
Elmlər doktoru (rus. доктор наук) — elm sahələri üzrə doktoranturada verilən ən yüksək elmi dərəcə.
Elmlər doktoru elmi dərəcəsi 13 yanvar 1934-cü ildə SSRİ Xalq Komissarları Sovetinin qərarı ilə təsis edilib. Bu dərəcə müvafiq elm sahəsində fəlsəfə doktoru dərəcəsi olan və doktorluq dissertasiyası müdafiə etmiş şəxslərə verilir. Elmlər doktoru alimlik dərəcəsi almaq üçün təqdim edilmiş dissertasiya müəllifin aparmış olduğu tədqiqatlar əsasında bütövlükdə, həmin elm sahəsində yeni perspektivli istiqamət kimi qiymətləndirilən, elmi müddəaları ifadə edən və əsaslandıran, yaxud xalq təsərrüfatı üçün siyasi və sosial-mədəni əhəmiyyət kəsb edən böyük elmi problemin həllini nəzəri cəhətdən ümumiləşdirən müstəqil iş olmalıdır.
Filoloq
Filologiya (q.yun. φιλολογία, "sözə sevgi") — mətn vasitəsilə mədəniyyəti öyrənən linqvistika, ədəbiyyat, mətnşünaslıq və s. elmlərin məcmui adı.
Filon
Filon — ad və soyad.
Bu adı və soyadı olan tanınmışlar
Filon İskəndəriyyəli — Ellinizm dövrünün yəhudi filosofu,
Bizanslı Filon — Arximedin dövründə yaşamış mühəndis.
Filon İsgəndəriyyəli
İskəndəriyyəlí Filón (lat. Philos Alexandreos), Yəhudi Filon; təq. e.ə. 15, İsgəndəriyyə, Roma Misiri[d] – təq. 50, İsgəndəriyyə, Roma Misiri[d]) — Antik dövrün yəhudi filosofu, Əhdi-Ətiqin ekzegeti (təfsirçisi), orta platonizm məktəbinin təmsilçici. Loqos haqqında özəl təlimi ilə tanınmışdır. Onun ekzegetik metodu Yəhudiliyə az təsir etmişdir. Ancaq ondan Xristian ilahiyyatçıları daha çox yararlanmışdırlar. Ona görə də Filonun Xristian ilahiyyatının inkişafına böyük təsiri olmuşdur. İsanın Tantının Sözü kimi təsəvvürlərinin inkişafında Filon fəlsəfəsinin təsiri vardır.
Filon İskəndəriyyəli
İskəndəriyyəlí Filón (lat. Philos Alexandreos), Yəhudi Filon; təq. e.ə. 15, İsgəndəriyyə, Roma Misiri[d] – təq. 50, İsgəndəriyyə, Roma Misiri[d]) — Antik dövrün yəhudi filosofu, Əhdi-Ətiqin ekzegeti (təfsirçisi), orta platonizm məktəbinin təmsilçici. Loqos haqqında özəl təlimi ilə tanınmışdır. Onun ekzegetik metodu Yəhudiliyə az təsir etmişdir. Ancaq ondan Xristian ilahiyyatçıları daha çox yararlanmışdırlar. Ona görə də Filonun Xristian ilahiyyatının inkişafına böyük təsiri olmuşdur. İsanın Tantının Sözü kimi təsəvvürlərinin inkişafında Filon fəlsəfəsinin təsiri vardır.
Filosof
Filosof yunanca φιλόσοφος — müdrikliyi sevən, biliyi sevən, hər şeyə maraq göstərən, həqiqətə can atan, həqiqət axtaran, mahiyyətə varan. Filosoflar sistemli şəkildə ilk növbədə həqiqət axtaran insanlara deyilir.
Müəyyən fəlsəfə məktəbinə aid olan alimlər də filosof adlanır. O, həmçinin o fikirləri bölüşməli və onların həyat tərzində yaşamalıdır. Bir sözlə həyat tərzinin özü bir fəlsəfə olmalıdır.
Filosof həm də peşəkar şəkildə həyat və ona aid olan bütün məsələləri düşünən insana da deyilir. Onlar məsələlərə digərilərindən daha geniş və daha kənardan baxmağa çalışırlar.
"Filosof" termini Pifaqora aid edilir. Deyilənə görə, o, özünü və müdrikliyi sevənləri belə adlandırıb. Onun fikrincə, filosof xüsusi insan tipidir.
Filotes
Filotes (yun. Φιλότης) yunan mifologiyasına görə məhəbbət, dostluq və seks ilahəsinin adı. O, ilahə Niktanın qızı idi. Hesiodun Teoqoniyasına görə, o cinsi və sosial əlaqələri təmsil edirdi. Apate və Nemesisin onun bacıları olduğu deyilir.
Filozey amöblər
Filozey amöblər (lat. Filosea) — İbtidailərin sinfidir.
Sapşəkilli psevdopodiyaları çox vaxt şaxələnən, nadir hallarda bir-biri ilə anastomozlaşan amöblərdir. Çanaqları nazik silisium lövhəcikləri idiosomlarla örtülür. Bəzən bu örtük kənar mineral və ya başqa ekzogen hissəciklərdən ibarət ola bilər. Çanağının forması ovalvarı, yumurta və ya çöpşəkilldir. Ağızcıq əsas etibarilə piriminaldır. Ağızın kənarları ya hamar, ya da müxtəlif formalı və ölçülü dişciklərlə əhatələnmişdir.
Çoxalması aqam yolladır. Bəzi növlərdə cinsi proses məlumdur.
Filozoa
Filozoa — arxaqamçalılar arasında monofiliya qruplaşdırması. Buraya heyvanlar və onların ən yaxın birhüceyrəli qohumları (göbələklər və ya ichthyosporea ilə müqayisədə heyvanlarla daha yaxın olan orqanizmlər) daxildir.
Hal-hazırda Filozoa kladına üç qrup təyin edilmişdir:
Filasterea qrupu
Xoanoflagelatlar – yaxalı qamçıdaşıyanlar
Animalia krallığı – yəni heyvanlar
Sözün birinci hissəsi ip mənasını verən latın sözü "filum"-dan gəlir, ikincisi isə heyvan mənasını verən yunancadan "zōion" sözündən.
Həsən Hüseynov (filoloq)
Həsən Hüseynov (azərb. Həsən Çingiz oğlu Hüseynov; 2 sentyabr 1953, Bakı) — Azərbaycan mənşəli sovet və rus filoloqu — Filologiya üzrə elmlər doktoru (2002), AİM -nin professoru (2012). Mədəniyyət tarixi, klassik filologiya, müasir siyasət və ədəbiyyat sahəsində bir neçə kitab və yüzdən artıq məqalə müəllifidi. "Mifaloji lüğət" və "Dünya xalqlarının mifləri" ensiklopediyasının həmmüəlliflərindəndi.
1975-ci ildə Moskva Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinin klassik şöbəsinin məzunu olub. Filologiya elmləri namizədi (elmi rəhbəri A. A. Taxo-Qodi, Moskva Dövlət Universiteti, 1979), filologiya elmləri doktoru (elmi məsləhətçi S. Yu. Neklyudov, Rusiya Dövlət Humanitar Universiteti, 2002). A. F. Losev və A. A. Tahxe-Qodinin tələbəsi olmuşdur. Rusiya Teatr İncəsənəti İnstitutunda dərs demiş (1978–1984), sonra SSRİ Elmlər Akademiyasının M. Qorki adına Dünya Ədəbiyyatı İnstitutunda işləmişdir. 1990–1991-ci illərdə Heydelberqdəki Humboldt Fondunun təqaüdçüsü, 1992–1997-ci illərdə Bremendə Şərqi Avropa İnstitutunda elmi işçi olmuş, Danimarka, Almaniya, ABŞ-nin universitetlərində dərs demiş, "Alman dalğası" internet-nəşrində çalışmış (2001–2006), Bonn Universitetinin dosenti (2002-ci ildən), 2006–2007-ci illərdə yenidən Şərqi Avropa İnstitutunun üzvü olmuşdur.
Həsən Quliyev (filosof)
Həsən Quliyev — Azərbaycan filosofu, fəlsəfə elmləri doktoru, professor.
Həsən Quliyev 1941-ci ilin avqustun 1-də Tovuz rayonunda anadan olmuşdur. 1959-cu ildə İsmayıllı rayonunun İvanov orta məktəbini bitirmişdir. 1960-1965-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetin fizika fakültəsində təhsil almışdır. 1967-1970-ci illərdə Moskva Fəlsəfə İnstitutunun aspiranturasında oxumuşdur. 1971-ci ildə Moskvada "Atomizm ideyalarının idrakı funksiyası" adlı namizədlik, 1987-ci ildə isə "Yeni biliyin verballaşmasının fəlsəfi problemləri" mövzusunda doktorluq dissertasiyasiyasını müdafiə etmişdir. 1971-ci ildən Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunda işləməyə başlamışdır. 1973-cü ildən şöbə müdiri olmuşdur. 1979-1982-ci illərdə Ukraynanın Rovno şəhərindəki Su Təsərufatı İnstitutunda dosent vəzifəsində çalışmışdır. 1982-ci ildən başlayaraq Fəlsəfə və Hüquq İnstitutunda işləmişdir.
Kamran Əliyev (filoloq)
Kamran İmran oğlu Əliyev (5 mart 1953, Diyadin, Noraşen rayonu – 24 dekabr 2020, Bakı) — AMEA-nın müxbir üzvü (2017), filologiya elmləri doktoru, professordur.
Kamran Əliyev 1953-cü il mart ayının 5-də Naxçıvan MR Şərur rayonunun Diyadin kəndində anadan olmuşdur. 1969 - cu ildə orta məktəbi, 1974 - cü ildə isə Azərbaycan Dövlət Univertsitetinin filologiya fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir.
1976 - 1979 - cu illərdə AZƏRBAYCAN MEA - nın Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun aspiranturasında oxumuşdur.
1980 - cı ildə namizədlik, 1990 - cı ildə doktorluq dissertasiyası müdafiə etmişdir.
"Naxçıvan Dövlət Universiteti nəzdində fəaliyyət göstərən İxtisaslaşmış Müdafiə Şurasının", "Folklor İnstitunun Elmi Şurasının" , "Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür".
Müxtəlif illərdə orta məktəbdə, liseydə və ali məktəbdə dərs demişdir.Hal- hazırda Azərbaycan MEA Folklor İnstitunun aparıcı elmi işçisidir.
Kamran Əliyev AMEA Folklor İnstitutunun Azərbaycan folkloru şöbəsinin aparıcı elmi işçisidir.
24 dekabr 2020-ci il tarixində Bakı şəhərində vəfat etmişdir.
Mustafa Mustafayev (filoloq)
Mustafa Mir Qasım oğlu Mustafayev — filologiya elmləri namizədi, professor
Mustafa Mustafayev (Mir Mustafa Mir Qasım oğlu Mir Mustafayev - Talışlı) 18 noyabr 1926-ci ildə Lənkəran qəzasının Mahmudavar (indi Masallı rayonuna daxildir) qəsəbəsində anadan olmuşdur. O, XVIII əsrdə Talış xanlığının əsasını qoyan general-mayor Mir Mustafa xan Talışlının törəmələrindəndir. Sovet hakimiyyətinin ilk illərində inzibati tədbirlərlə əlaqədar ailəsi ilə Şirvana köçürülmüşdür. Mustafa Mustafayev ibtidai və orta təhsilini Şamaxı şəhərində almışdır. 1944-cü ildə hərbi səfərbərliyə alınmış, 1946-cı ildə Hərbi xidmətdən tərxis olunmuşdur.
1946-1947-ci illərdə Bakıda neft (Kirovneft, indiki Binəqədi) mədənlərində fəhlə və çilingər işləmişdir.
1948-ci ildə V.İ.Lenin adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun hazırlıq şöbəsinə daxil olmuş, kursu müvəffəqiyyətlə bitirdikdən sonra "dil-ədəbiyyat" fakültəsinin əyani şöbəsinə daxil olmuşdur. 1953-cü ildə institutu fərqlənmə diplomu ilə bitirən Mustafa Mustafayev Lənkərana beş il təyinat almış, rayonun Mamusta və Kərgəlan kəndlərində dil-ədəbiyyat müəllimi və dərs hissə müdiri işləmişdir.
1958-ci ildən Bakıya köçmüş, Xəzər gəmiçiliyi idarəsində təhsil işləri üzrə müdir vəzifəsində çalışmışdır.
1961-ci ilin yanvarın 1-də "XIX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” ixtisası üzrə V.İ.Lenin adına ADPİ-nin əyani aspiranturasına qəbul olunmuşdur.
Məhərrəm Məmmədov (filoloq)
Məhərrəm Məmmədov (tam adı: Məhərrəm Əvəz oğlu Məmmədov; d. 10 oktyabr 1958, Əlvənd, Zərdab rayonu) — Bakı Dövlət Universiteti, Türkologiya kafedrası, Azərbaycan dialektologiyası tədqiqat sahəsi üzrə müəllim, filoloq, filologiya elmləri doktoru, professor. 2023-cü ildən etibarən Bakı Dövlət Universitetinin Türkologiya kafedrasının müdiri.
10 oktyabr 1958-ci ildə Azərbaycanın Zərdab rayonunun Əlvənd kəndində anadan olmuşdur.
1981-1985-ci illərdə İsmayıllı rayonunda Azərbaycan dili-Ədəbiyyat müəllimi işləmişdir.
1998-ci ildən hal-hazıra qədər BDU-nun türkologiya kafedrasında "Azərbaycan dialektologiyası", "Altayşünaslığın əsasları", "Türk dilçiliyinin əsasları", "Qədim türk dili", "Türkologiyaya giriş" fənlərindən dərs deyir.
1975-ci ildə Göyçay şəhəri 6 saylı orta məktəbi bitirmişdir.
1975-1980-ci illərdə BDU-nun filologiya fakültəsində oxumuşdur.
1986-1989-cu illərdə AMEA-nın Dilçilik İnstitutunun əyani aspirantı olmuşdur.
1990-1998-ci illərdə AMEA-nın Dilçilik İnstitutunda elmi işçi vəzifəsində çalışmışdır.
Məmməd Əliyev (filoloq)
Məmməd İrac oğlu Əliyev- filologiya üzrə elmlər doktoru, professor. AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutu. Türk xalqları ədəbiyyatı şöbəsinin müdiri.
Əliyev Məmməd İrac oğlu 1948-ci il dekabr ayınnın 10-da Xızı rayonunun Zöhrabkənd kəndində anadan olmuşdur. 1966-1970-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji universitetinin filologiya fakültəsində, 1971-1975-ci illərdə Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat institutunun aspiranturasında təhsil almışdır. Hal-hazırda Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat institutunun "Türk xalqları ədəbiyyatı" şöbəsinin müdiridir.
Dünya Ədəbiyyatında Orxan Pamuk zirvəsi.
Dünya nəsrində Orxan Pamuk zirvəsi
Aşıq Alı.
Molla Pənah Vaqif və Məhtimqulu Fəraqi poeziyasının özəllikləri.
Koroğlu eposu.
Məmməd Əliyev (filosof)
Əliyev Məmməd Arif oğlu (18 sentyabr 1962, Bakı) — fəlsəfə elmləri doktoru, professor, AMEA Mərkəzi Elmi Kitabxanasının direktoru (2020-2024) Məmməd Əliyev Bakı Slavyan Universitetinin Beynəlxalq münasibətlər kafedrasının professoru, 2017-ci ildən Azərbaycan Dillər Universitetində "Rusiyaşünaslıq mərkəzi" Elmi – tədqiqat laboratoriyasının müdiri kimi çalışıb. Məmməd Əliyev Azərbaycan Dillər Universitetinin Fəlsəfə və İctimai elmlər kafedrasının professorudur.
Məmməd Əliyev 1962-ci il sentyabr ayının 18-də Bakı şəhərində ziyali ailəsinda anadan olub. 1969 – 1979-cu illərdə Bakı şəhərinin Nəsimi rayonundakı 16 nomrəli məktəbdə oxuyub və əla qiymətlərlə bitirib. 1980–1985-ci illərdə S. M. Kirov adina Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) filologiya fakültəsində təhsil alıb.
1985-ci ildən Azərbaycan Pedaqoji Rus dili və Ədəbiyyat İnstitutunda (indiki Bakı Slavyan Universiteti) müxtəlif vəzifələrdə — Fəlsəfə kafedrasında laborant, baş laborant, müəllim, dosent, elmi katib, kafedra müdiri, elmi işlər üzrə prorektor vəzifələrində çalışıb. 2005-ci ildən 2012-ci illərədək Bakı Slavyan Universitetində Elmi işlər üzrə prorektor vəzifəsində çalışıb. 2015-ci ildən Bakı Slavyan Universitetin Beynəlxalq münasibətlər kafedrasinin müdiri və həmin kafedranın professoru olub.
2017-ci ildə professor Məmməd Əliyev Azərbaycan Dillər Universitetində "Rusiyaşünaslıq mərkəzi" Elmi – tədqiqat laboratoriyasının müdiri vəzifəsində çalışıb. Məmməd Əliyev Azərbaycan Dillər Universitetinin Fəlsəfə və İctimai elmlər kafedrasının professorudur.
Nurlana Əliyeva (filoloq, 1946)
Nurlana Əliyeva (Nurlana Müzəffər qızı Əliyeva; 28 avqust 1946, Kirovabad) — Bakı Slavyan Universitetinin sabiq rektoru (2016–2021), Yeni Azərbaycan Partiyası Qadınlar Şurasının sədri (2009–2021), Filologiya elmləri doktoru, professor.
Nurlana Əliyeva 28 avqust 1946-cı ildə Gəncə şəhərində müəllim ailəsində anadan olub. Gəncə şəhər Cəfər Cabbarlı adına 6 nömrəli məktəbdə orta təhsil alan Nurlana Əliyeva daha sonra təhsilini ölkənin ən nüfuzlu ali təhsil ocaqlarından olan Bakı Dövlət Universitetində davam etdirib. BDU-nun filologiya fakültəsini bitirdikdən sonra — 1969-cu ildə əmək fəaliyyətinə başlayıb. Bakı şəhərindəki 134 nömrəli məktəbdə, Bakı Maliyyə-Kredit Texnikumunda Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimi işləyib. 1990-cı il dekabrın 29-dan Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Kollecinə (keçmiş M. Ə. Sabir adına Bakı Pedaqoji Texnikumu) rəhbərlik edib.
Nurlana Əliyeva "Azərbaycan bədii nəsrində müasir kənd və onun problemləri" mövzusunda namizədlik, "60–80-ci illər Azərbaycan nəsrində qəhrəman və üslüb axtarışları" mövzusunda doktorluq dissertasiyaları müdafiə edib. BDU-nun professoru, AMEA Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunda doktorluq üzrə ixtisaslaşmış dissertasiya şurasının üzvüdür.
12 kitabın, onlarca elmi, publisist məqalənin müəllifidir. YAP Siyasi Şurasının üzvü, eyni zamanda 2009–2021-ci illərdə YAP Respublika Qadınlar Şurasının sədri olmuşdur.
Nurlana Əliyeva (filoloq, 1977)
Nurlana Sabir qızı Əliyeva (1 iyun 1977, Naxçıvan) — "Naxçıvan" Universitetinin rektoru (2019).
Nurlana Əliyeva 1 iyun 1977-ci ildə Naxçıvan şəhərində anadan olmuşdur. Ailəlidir, iki övladı var.
1983-cü ildə Naxçıvan şəhər 7 nömrəli orta məktəbin I sinfinə daxil olmuş, 1993–cü ildə oranı bitirmişdir. 1993-1997–ci illərdə Naxçıvan Dövlət Universitetinin Tarix – filologiya ixtisası üzrə bakalavr təhsili almışdır. 1997-1999–cu illərdə Naxçıvan Dövlət Universitetində həmin istiqamət üzrə magistr təhsili almışdır. 1999-2001-ci illərdə Naxçıvan Dövlət Universiteti, “Qeyrət ” nəşriyyatında redaktor vəzifəsində işləmişdir. 2001-ci ildən “Naxçıvan” Universitetinin Azərbaycan dili və ədəbiyyat kafedrasında müəllim kimi fəaliyyət göstərir. 2013-cü ildə “Məhəmməd Tağı Sidqi və uşaq ədədbiyyatı” mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edərək filologiya üzrə fəlsəfə doktoru alimi dərəcəsi almışdır. 2017-ci ildə isə “Naxçıvan” Universitetinin Elmi şurasının qərarı ilə universitetin dosenti seçilmişdir.
