* azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğətində mövcuddur
* Sözün müxtəlif mətnlərdə yazılışı.
1 is. [fars.] 1. zool. Tropik meşələrdə yaşayan uzun və qüvvətli xortumlu, tüksüz, otyeyən məməli iri heyvan. Filin bir fikri var, filbanın min. (Ata. sözü). 2. Diaqonal üzrə istənilən xanaya hərəkət edən şahmat fiquru. Zəki Gülşənin necə oynayacağını əvvəldən bilirmiş kimi fili irəli itələdi. M.Süleymanov. ◊ Fil azarı – bədənin ayrı-ayrı üzvlərinin (çox vaxt ayaqların) həcminin həddən artıq böyüməsindən ibarət xəstəlik. Fil qulağında yatmaq – heç bir şeylə maraqlanmamaq, heç bir şeydən xəbəri olmamaq. [Fizzə xanım Vahidova:] Fil qulağında yatmışıq, ay Əli… Ə.Məmmədxanlı. [Kolxozçu yoldaşına:] Elə bil sən də fil qulağında yatmısan, ay zalım oğlu, heç şeydən xəbərin yoxdur. B.Bayramov.
Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti / fil1 FİL I is. zool. Ən nəhəng, xortumlu heyvan. Hindistandakı fillər istiyə daha dözümlü olurlar. FİL II is. şahm. Böyük fiqurlardan biri. Fil yalnız diaqonal xətlərlə hərəkət edir.
Azərbaycan dilinin omonimlər lüğəti / fil2 I сущ. слон: 1. зоол. крупное травоядное млекопитающее с длинным хоботом и двумя бивнями, обитающее в тропической Африке и Азии. Afrika fili африканский слон, Asiya fili азиатский слон 2. разг. о высоком, толстом, неуклюжем человеке 3. шахматная фигура, передвигающаяся на любое число клеток по диагонали. Ağ fil белый слон, fili uduzmaq проиграть слона, fili qurban vermək пожертвовать слона II прил. 1. слоновый: 1) относящийся к слону. Fil dəstəsi слоновое стадо 2) относящийся к слону как к шахматной фигуре. Fil piyadası слоновая пешка 3) как составная часть некоторых зоологических и ботанических терминов. Fil tısbağası слоновая черепаха 2. слоновий. Fil xortumu слоновий хобот; fil böyüməsi вет. слоновость; fil dişi (sümüyü) слоновая кость; fil iştahası слоновый аппетит, fil azarı слоновая болезнь, слоновость, элефантиаз (болезненное утолщение кожи и подкожной клетчатки) ◊ fil qulağında yatmaq быть в полном неведении; dəvədən böyük fil var и на вас найдётся управа
Azərbaycanca-rusca lüğət / fil1 I. i. zool. elephant; bala ~ elephant calf; dişi ~ cow-elephant, elephant cow, she-elephant; erkək ~ he-elephant; Dəvədən böyük fil də var zərb.məs. ≅ There is a still higher / more powerful authority to appeal to II. s. elephant, elephantine; ~ bağırtısı elephant trumpet; ~ balası elephant calf; ~ dişi tusk; ~ sümüyü ivory; ~ boyda elephantine; ◊ ~ xəstəliyi tib. elephantiasis; ◊ ~ qulağında yatmaq ≅ to be* unaware (of), to be* in ignorance (of)
Azərbaycanca-ingiliscə lüğət / fil1 is. zool. éléphant m ; bala ~ éléphanteau m, jeune éléphant ; 2) sif. d’éléphant ; ~ sümüyü ivoire m ; ~ boyda éléphantesque ; ~ xəstəliyi tib. éléphantiasis \-zis\] m
Azərbaycanca-fransızca lüğət / fil1 [fars.] 1. зоол. фил; erkək fil эркек фил; // филдин (мес. кӀараб, шараг); 2. шахм. фил, слон, офицер (анжах диагоналрай кӀани патахъ гьерекат ийидай шахматдин фигура); ** fil azarı филдин азар (бедендин ччара-ччара паяр (гзафни-гзаф кӀвачер) кьадардилай артух чӀехи хьуникай ибарат тир азар); fil qulağında yatmaq филдин япа ксун, са куьнални марагълу тахьун, са куьникайни хабар тахьун.
Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti / filI (Salyan) kələk, hiylə ◊ Fil gəlməg – kələk gəlmək. – Ədə, mə: fil gəli:sən? II (Cəbrayıl) sap sarınan çarx, makara. – Nənə, sapın fillərin ver mə:, oynadacam III (Ağcabədi, Bərdə) fırfıra. – Uşaxlar fil oynadıllar
Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.